Krakowski IPN poszukuje uczestników manifestacji przeciwko próbie usunięcia krzyża w dniu 27 kwietnia 1960 r. w Nowej Hucie. Milicja spałowała wówczas demonstrantów, użyto też broni palnej.
Sprawa dotyczy wydarzeń z 27 kwietnia 1960 roku, kiedy mieszkańcy Nowej Huty bronili krzyża, ustawionego w miejscu, gdzie miał powstać kościół. PRL-owskie władze wyraziły zgodę na budowę kościoła, potem ją cofnęły, a w końcu zdecydowały o usunięciu krzyża. W obronie krzyża stanęli mieszkańcy Nowej Huty, doszło do starcia z milicją, użyto broni palnej.
IPN szuka świadków
- Według wykazu zatrzymano wtedy 467 osób. Wykaz aresztowanych zawiera 265 nazwisk. W toku śledztwa przesłuchaliśmy 126 osób. Pozostali albo nie żyją, albo nie udało nam się do nich dotrzeć. Stąd apel do świadków o zgłaszanie się do nas - mówi naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie Piotr Piątek.
Do kompromisu z władzami doprowadził potem bp Karol Wojtyła, zgadzając się, by świątynia powstała kilkaset metrów dalej. Budowę kościoła w Bieńczycach rozpoczęto w październiku 1967 r., a w maju 1977 r. kard. Karol Wojtyła dokonał jego konsekracji.
Sprawa toczy się 12 lat
Wniosek o wyjaśnienie sprawy pacyfikacji Nowej Huty złożyli w maju 1997 roku do prokuratury Robert Bodnar i Marek Dyka z zarządu Federacji Młodych Ruchu Odbudowy Polski. W 2001 roku śledztwo "w sprawie zbrodni komunistycznej polegającej na spowodowaniu trwałego kalectwa oraz choroby zagrażającej życiu wielu osób, uczestniczących w manifestacji przeciwko próbie usunięcia krzyża w dniu 27 kwietnia 1960 r. w Nowej Hucie" przejął pion śledczy IPN.
Nie znaleziono potwierdzenia, by ktoś zginął. Śledczy korzystają z dokumentów ówczesnej milicji, w tym m.in. listy nagrodzonych za udział w pacyfikacji funkcjonariuszy. Kwestię ustalenia bezpośrednich winnych uważają jednak za otwartą.
W związku z tym śledztwem Instytut apeluje do osób pokrzywdzonych w wyniku tej manifestacji lub mających istotne informacje na jej temat o kontakt telefoniczny (12 429-62-35) lub listowy z krakowskim IPN (ul. Reformacka 3).
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24