Centralne Biuro Antykorupcyjne postanowiło opublikować "Poradnik Antykorupcyjny dla Urzędników", jego pierwsze egzemplarze trafiły już do urzędów centralnych. - Walka z korupcją to nie tylko ściganie i zatrzymywanie sprawców, to też prewencja - komentuje rzecznik biura Jacek Dobrzyński.

Książka powstała z inicjatywy szefa CBA Pawła Wojtunika. Pierwsze egzemplarze trafiły już do urzędów centralnych, z czasem kolejne partie mają trafiać do mniejszych jednostek terytorialnych. Poradnik można też ściągnąć ze strony internetowej CBA.

Bardzo wąska granica

Jacek Dobrzyński, w wypowiedzi dla TVN24, próbował zaznaczyć różnicę pomiędzy łapówką a zwykłym podarunkiem. - Nie możemy popadać w skrajność.(…) To płynna granica, bardzo wąska granica, nie dajmy się zwariować – przestrzega.

Za przykład podał dziecko, które ofiarowuje nauczycielowi kwiaty - trudno je wtedy nazwać osobą korumpującą, argumentował Dobrzyński.

Zwrócił też uwagę na możliwość współpracy przy zwalczaniu przestępstwa, jakim jest korupcja. - Jeśli ktoś poinformuje nas o tym, że brał udział w korupcji, a sam się zgłosi i złoży wyjaśnienia w tej sprawie, nie podlega karze – komentował rzecznik CBA. Polskie prawo przewiduje możliwość zastosowania środków łagodzących wobec osoby, która sama dała łapówkę, ale to zgłosiła służbom. - Najważniejsza jest świadomość. Nie daję, nie biorę, mam czyste ręce – podsumował Dobrzyński.

Jak reagować na "sygnały"

Oprócz podstawowych definicji i przepisów prawnych w poradniku są też rady przydatne w codziennej pracy urzędników.

Autorzy publikacji radzą, aby jak najszybciej reagować na pierwsze "sygnały", czyli sugestie "załatwienia sprawy w inny sposób". Urzędnik musi zdecydowanie informować interesanta o zagrożeniach płynących z próby przekupstwa.

W przypadku ewidentnej próby włączenia łapówki urzędnik ma prawo dokonać tzw. "obywatelskiego zatrzymania" - musi przy tym poinformować interesanta o dopuszczeniu się przestępstwa, następnie poinformować CBA lub policję o zdarzeniu.

Przykłady korupcji

Poradnik zawiera listę symptomów, które mogą świadczyć, że ryzyko wystąpienia korupcji jest duże. Autorzy wymieniają m.in. problemy finansowe urzędników, ich ewentualną skłonność do hazardu, nawiązywanie towarzyskich relacji z petentami czy nadużywanie alkoholu lub zażywanie narkotyków.

W poradniku CBA zastrzega, że przestępstwem nie jest wręczanie czy przyjmowanie zwyczajowych dowodów wdzięczności - kwiatów, czekoladek, długopisów; pod warunkiem jednak, że dostajemy lub dajemy je po, a nie przed załatwieniem sprawy.

Jeden rozdział publikacji w całości poświęcony jest przykładom korupcji. CBA zamieściło w nim przykłady niektórych zakończonych spraw, ale bez podawania szczegółów dotyczących np. zatrzymywanych osób, firm czy miejsc, gdzie doszło do korupcji.

Źródło: PAP