Mija 80 lat od wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz. W Oświęcimiu odbyły się uroczystości rocznicowe. Udział w nich wzięli między innymi przedstawiciele polskiego rządu, król Karol III, Emmanuel Macron, Olaf Scholz i Wołodymyr Zełenski. Gości powitał ocalały z Auschwitz i członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej Marian Tuski. - Najgorętsze myśli i uczucia mam dla was, moje towarzyszki i moi towarzysze niedoli, więźniarki - ropoczął Turski. Podkreślił, że "tych, którzy doczekali wolności, jest bardzo niewiele". - Została nas tylko garstka. Nasze myśli powinniśmy zatem skierować w kierunku większości, milionom ofiar, które nigdy nam nie powiedzą, co przeżywały, co czuły. Pochłonęła ich zagłada - dodał Turski. Następnie głos zabrała była więźniarka Auschwitz-Birkenau Janina Iwańska. - W 1942 na jesień rozpoczęto budowę krematoriów i komór gazowych. Niedługo potem rozpoczęła pracę fabryka śmierci. Tu nic innego się nie działo, po prostu zabijano ludzi. Trudno jest policzyć, ile było ofiar - powiedziała Iwańska. Później przemawiała kolejna z ocalałych - Tova Friedman. - Byłam małą dziewczynką, ale bardzo pamiętam swój strach. Pamiętam przerażenie swoje, swojej matki, osób, które wraz z nami jechały wagonem bydlęcym. Pamiętam, jak byłam bita przez strażnika, bo się wierciłam podczas długiego apelu. Spojrzałam wówczas w oczy matki i w milczeniu jej oczy błagały: nie płacz, daj radę. I nie zapłakałam. Pomyślałam wówczas, że nigdy nie dam im poznać, jak bardzo mnie krzywdzą - wspominała Friedman. Po niej przemówił Leon Weintraub, jeden z ostatnich żyjących ocalałych z getta Litzmannstadt, były więzień Auschwitz i innych obozów. - Kiedy rozpoczęła się likwidacja getta, zostaliśmy deportowani do Auschwitz. Moją mamę i ciocię tego samego dnia zabito i skremowano. Potem, rozpoczęła się procedura zabrania nam człowieczeństwa - mówił Weintraub. Przemówienia wygłosili także przewodniczący Światowego Kongresu Żydów Ronald Lauder i dyrektor Muzeum Auschwitz-Birkenau Piotr Cywiński.
