Rosyjski, antyputinowski „Lewiatan” Andrieja Zwiagincewa został zwycięzcą 22. festiwalu sztuki operatorskiej Camerimage w Bydgoszczy. Srebrna Żaba przypadła palestyńskiemu „Omarowi” Hany Abu-Assada, a Brązowa „Mamie” Xaviera Dolana. W konkursie filmów polskich zwyciężył „Hardcor disco” Krzysztofa Skoniecznego. Pracom jury konkursowego przewodniczył reżyser "Misji", Roland Joffé.

Nie było zaskoczenia w przypadku zwycięstwa rosyjskiej produkcji Zwiagincewa wspaniale sfotografowanej przez Michaiła Krichmana – autora zdjęć do wszystkich filmów tego reżysera.

Warto dodać, że zdobywcy Złotej i Brązowej Żaby – „Lewiatan” i „Mama” - prawdopodobnie będą walczyć z polską „Idą” (ubiegłoroczną zdobywczynią Złotej Żaby na Camerimage) o Oscara za najlepszy film nieanglojęzyczny. „Omara” natomiast nominacją do Oscara w tej kategorii uhonorowano już w br.

To jednak „Lewiatan” - obraz perfekcyjny pod względem artystycznym, ale również będący artystycznym manifestem środowisk antyputinowskich - będzie niewątpliwie najpoważniejszym rywalem obrazu Pawła Pawlikowskiego. Właśnie z powodów politycznych.

Tym razem w zwycięskiej trójce nie było, niestety żadnego polskiego obrazu, choć w konkursie głównym były aż trzy: ”Bogowie” Palkowskiego, „Psie pole-Onirica” Lecha Majewskiego oraz „Obce ciało” Zanussiego. Ale jurorzy pominęli nie tylko polskie filmy, również jednego z faworytów do przyszłorocznych Oscarów - „Birdmana” Alejando Inarritu, ze zdjęciami wielkiego Emmanuela Lubezki.

Mariaż sztuki z polityką

„Lewiatan” jednego z najbardziej znanych rosyjskich filmowców - Andrieja Zwiagincewa, to obraz wstrząsający, nie pozostawiający widzowi choćby cienia złudzeń, co do mechanizmów rządzących dzisiejszą Rosją.

Reżyser, znany ze swoich antyputinowskich sympatii, kreśli obraz skorumpowanego kraju, w którym jednostka jest bez jakichkolwiek szans w starciu z cyniczną władzą. To film budzący wiele kontrowersji, kandydat do Oscara naszego wschodniego sąsiada, po rezygnacji z ubiegania się o to obrazu Konczałowskiego. Mimo, że rosyjskie ministerstwo kultury było filmowi przeciwne, tamtejsza komisja selekcyjna, nie miała wątpliwości, że to „Lewiatan” powinien trafić za ocean. Bodaj po raz pierwszy jakiś kraj wysłał do walki o złotą statuetkę film, którego nawet nie wprowadził na ekrany kin u siebie.

Twórcom bowiem, z uwagi na wspomnianą antyputinowską wymowę, nader czytelną, nakazano wycięcie niektórych scen. Dopóki tego nie zrobią, znany na całym świecie (obecny już i na polskich ekranach) film Zwiagincewa, nie ma szans na dystrybucję we własnym kraju.

To, co obrazowi zaszkodziło w Rosji, działa jednak na jego korzyść poza krajem, zwłaszcza w przypadku rywalizacji oscarowej, gdzie względy polityczne bywają argumentem równie mocnym, co artystyczne walory dzieła. „Lewiatan” zdobył wcześniej nagrodę za najlepszy scenariusz na festiwalu w Cannes. Podobnie jak „Ida” film jest także nominowany do Europejskiej Nagrody Filmowej.

Canneńscy laureaci zwyciężają w Bydgoszczy

To zapewne przypadek, ale wszystkie trzy zwycięskie tytuły w br. uhonorowano ważnymi nagrodami na festiwalu w Cannes.

Zwiastun filmu "Omar"

Od polityki nie stroni także zdobywca Srebrnej Żaby - palestyński „Omar”. Na przykładzie historii głównego bohatera reżyser przedstawia w nim konflikt Palestyny i Izraela jako spektakl zdrady, szpiegowskich sztuczek, aktów podwójnej lojalności i wyrafinowanego szantażu. To jednak także, a może przede wszystkim, dramat społeczny i zarazem klasyczny melodramat. Obraz wybrano najlepszym filmem konkursowej sekcji „Un Certain Regard” w Cannes.

Brązowa Żaba przypadła głośnemu już filmowi kanadyjskiego, 25-letniego reżysera Xaviera Dolana "Mama", docenionemu także w Cannes, gdzie zdobył Nagrodę Specjalną Jury. Dolan, w przeciwieństwie do pozostałych laureatów, trzyma się jednak z dala od polityki. „Mama” to w ogromnym uproszczeniu historia owdowiałej kobiety, wychowującej samotnie agresywnego syna, która dostrzega nadzieję na poprawę ich relacji, gdy w ich życiu pojawia się tajemnicza sąsiadka.

To, jak zawsze w przypadku twórcy „Zabiłem moją matkę”, dzieło nader oryginalne, nakręcone przy tym w zdecydowanie nie filmowym formacie. Kolejny film młodego Kanadyjczyka jest rodzajem terapii na samym sobie, kipiącym od emocji, a mimo to uniwersalnym.

Hedonizm po polsku i nagroda dla Kaufmana

Spośród polskich produkcji jurorom najbardziej przypadł do gustu, rzeczywiście efektowny od strony zdjęciowej, „Hardkor disco" Krzysztofa Skoniecznego (nagroda za debiut na festiwalu w Gdyni), z operatorem Kacprem Fertaczem, nagrodzonym także w Gdyni. To historia osadzona we współczesnej, metropolii. Świat nowobogackiej rodziny i pochłoniętych przeżywaniem przyjemności dzieci. W takiej scenerii poznajemy Marcina (świetny Marcin Kowalczyk, niezapomniany Magik z „Jesteś bogiem”), młodego chłopaka, który przyjechał jednak z głęboko skrywaną tajemnicą i dokładnym planem zemsty, o którym ani dziewczyna, ani jej najbliżsi nie mają pojęcia.

Zwiastun filmu "Hardkor disko"

W konkursie etiud studenckich zwyciężył, zdobywając Złotą Kijankę „Berlin Troika” w reżyserii Andreja Gonczarowa, ze zdjęciami Juliana Landweera. I w tym wypadku nie obyło się bez polityki. Młodzi filmowcy opowiedzieli bowiem o burzliwej nocy przeżywającego załamanie nerwowe dyplomaty, który podczas kryzysu politycznego ma pomóc zażegnać konflikt pomiędzy dwoma przywódcami wielkich mocarstw.

Wśród nagrodzonych na Camerimage artystów znalazł się Philip Kaufman - wybitny amerykański reżyser i scenarzysta, twórca takich obrazów jak "Nieznośna lekkość bytu" czy "Pierwszy krok w kosmos". Uhonorowany został nagrodą za całokształt twórczości dla reżysera, a nagrodę wręczał mu Daniel Olbrychski, który pracował z Kaufmanem na planie „Nieznośnej lekkości bytu”.

Festiwal Camerimage odbywał się już po raz 22. w dniach od 15 do 22 listopada w Bydgoszczy.

LAUREACI CAMERIMAGE 2014

KONKURS GŁÓWNY

Złota Żaba: „Lewiatan” - zdj. Michaił Krichman, reż. Andriej Zwiagincew

Srebrna Żaba: „Omar”, zdj. Ehab Assal, reż. Hany Abu-Assad

Brązowa Żaba: „Mama”, zdj. André Turpin, reż. Xavier Dolan KONKURS FILMÓW POLSKICH

Najlepszy Film Polski: „Hardkor Disko”, zdj. Kacper Fertacz, reż. Krzysztof Skonieczny KONKURS ETIUD STUDENCKICH

Nagroda Studencka im. Laszlo Kovacsa - Złota Kijanka: „Berlin Troika”,zdj. Julian Landweer, reż. Andrej Gontcharovszkoła: Deutsche Film- und Fernsehakademie Berlin - German Film and Television Academy (dffb)

Srebrna Kijanka: „Las cieni”, zdj. Andrzej Cichocki, reż. Andrzej Cichockiszkoła: Uniwersytet Śląski - Wydział Radia i Telewizji im. K. Kieślowskiego

Brązowa Kijanka: „Do You Even Know” - zdj. Clémence Warnier, reż. Arthur Lecouturierszkoła: Institut des Arts de Diffusion (IAD)

Nagroda Specjalna Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej i firmy Mastershot za Najlepsze Zdjęcia w Konkursie Etiud Studenckich: “Room 55” - zdj. James Blann, reż. Rose Glass szkoła: National Film and Television School (NFTS) KONKURS PEŁNOMETRAŻOWYCH FILMÓW DOKUMENTALNYCH

Złota Żaba — Grand Prix: „Krew” zdj. Yura Gautsel, Sergei Maksimov, reż. Alina Rudnitskaya

Specjalne Wyróżnienie: „Monte Adentro” - zdj. Mauricio Vidal , reż. Nicolás Macario Alonso

KONKURS KRÓTKOMETRAŻOWYCH FILMÓW DOKUMENTALNYCH

Złota Żaba — Grand Prix: „Punkt wyjścia”, zdj. Przemysław Niczyporuk, reż. Michał Szcześniak

Specjalne Wyróżnienie: „Shipwreck” - zdj. Morgan Knibbe, reż. Morgan Knibbe

KONKURS DEBIUTÓW REŻYSERSKICH

Najlepszy debiut reżyserski: „Theeb”, zdj. Wolfgang Thaler , reż. Naji Abu Nowar

KONKURS DEBIUTÓW OPERATORSKICH

Najlepszy debiut operatorski: „When Animals Dream” - zdj. Niels Thastum, reż. Jonas Alexander Arnby

KONKURS FILMÓW 3D

Najlepszy Film Dokumentalny 3D: „Everest - Poza krańcem świata” - zdj. Richard Bluck, reż. Leanne Pooley

Najlepszy Film Fabularny 3D: “The Young and Prodigious T.S. Spivet” - zdj. Thomas Hardmeier, reż. Jean-Pierre Jeunet

KONKURS WIDEOKLIPÓW

Najlepszy wideoklip: „Paolo Nutini Iron Sky” - zdj. Robbie Ryan, reż. Daniel Wolfe

Najlepsze zdjęcia w wideoklipie: DJ Snake & Lil Jon Turn Down For Whatzdj. Larkin Seiple, reż. DANIELS

Autor: Justyna Kobus / Źródło: Camerimage,tvn24.pl