W Głębokiem na Białorusi zakończył się VII Międzynarodowy Katolicki Festiwal Chrześcijańskich Filmów i Programów TV. Dwa prezentowane tam filmy dokumentalne uzyskały nagrody Instytutu Pamięci Narodowej: białoruski "Dzieci księdza Szeplewicza" i rosyjski "Swiatyje. Żertwy Butowskogo poligona."
"Dzieci księdza Szeplewicza" (scenariusz Alena Antaniszyna, reżyseria Zoja Katowicz) to opowieść o proboszczu, który nie wyjechał po wojnie z ZSRR do Polski i wytrwał na swojej podziemnej duszpasterskiej placówce. Film otrzymał nagrodę specjalną Prezesa IPN za ukazanie roli religii i jej miejsca w życiu człowieka w latach nazistowskiego i komunistycznego totalitaryzmu.
Jedyny ksiądz na Białorusi
Stanisław Szeplewicz (1902-1975) jako ochotnik walczył w wojnie bolszewickiej 1920 roku, w 1931 ukończył seminarium duchowne w Pińsku. Od 1934 roku był proboszczem w Darewie koło Baranowicz.
W czasie pierwszej okupacji sowieckiej ukrywał się u swoich parafian, prowadząc podziemne duszpasterstwo, sowieckie NKWD nie zdołało go wytropić. Po ataku Niemiec na ZSRR na krótko się ujawnił, ale szybko – zagrożony aresztowaniem przez Niemców, którzy zaocznie skazali go na śmierć – wrócił do podziemia. Był zaangażowany w działalność Armii Krajowej. Sowieccy partyzanci zdołali go wytropić i chcieli zamordować, został jednak obroniony przez swoich podziemnych parafian.
Po wojnie ks. Szeplewicz nie wyjechał do Polski i nadal prowadził podziemne duszpasterstwo. W 1949 r. został zadenuncjowany i aresztowany przez Sowietów, skazany później na 25 lat łagru, przebywał m.in. w Republice Komi. Po zwolnieniu w 1956 roku wrócił do Baranowicz, dzięki staraniom wiernych władze zgodziły się na działalność parafii w Makijowszczyźnie. Jednak 4 lata później władze – zarzucając mu, że prowadzi duszpasterstwo wśród dzieci i młodzieży – cofnęły zgodę i kazały zburzyć jego kaplicę. Do 1975 roku– jako jedyny ksiądz katolicki na Białorusi – prowadził nielegalne duszpasterstwo, wielokrotnie nękany przez KGB.
Poligon NKWD
Z kolei "Swiatyje. Żertwy Butowskogo poligona" (scenariusz i reżyseria Aleksandr Kuprin, Rosja 2010) opowiada o podmoskiewskim poligonie strzeleckim NKWD, zwanym "rosyjska Golgotą".
Film otrzymał nagrodę specjalną dyrektora Biura Edukacji Publicznej IPN za uczczenie pamięci ofiar masowych mordów NKWD.
Rozstrzeliwania na poligonie trwały od 1935 roku do początku lat 50. Ofiary zakopywano na miejscu. Było to jedno z najważniejszych miejsc kaźni ofiar wielkich stalinowskich czystek z lat 1937-38. Według oficjalnych danych, od sierpnia 1937 roku do października 1938 roku rozstrzelano tam 20765 osób.
W końcu lat 50. w okolicy miejsca kaźni zbudowano osiedle dacz dla pracowników KGB, sam teren "dołów śmierci" był do 1995 roku ogrodzony i pilnowany przez funkcjonariuszy KGB, a potem FSB, następnie przekazano go Rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej.
Festiwal "Magnificat"
Międzynarodowy Katolicki Festiwal Chrześcijańskich Filmów i Programów TV "Magnificat" odbywa się w tym roku po raz siódmy. Patronuje mu Konferencja Biskupów Katolickich Białorusi, a współorganizatorzy przedsięwzięcia to katolickie stowarzyszenie mediów SIGNIS-Białoruś, diecezja witebska Kościoła katolickiego, białoruskie pismo religijno-kulturalne „Dialog” i studio filmowe „Stopkadr”.
Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: signis.by