Literacki Nobel przyznany amerykańskiej poetce

Louise Elisabeth Glück urodziła się 22 kwietnia 1943 w Nowym Jorku. Jest autorką kilkunastu tomów wierszy, najnowszy - "Faithful and Virtuous Night" (Giroux, 2014) zdobył National Book Award w kategorii "poezja". Inne jej tomiki to m.in.: "Poems 1962-2012", "A Village Life: Poems", "Averno", "The Seven Ages", "Vita Nova", "October".

OGLĄDAJ TVN24 W INTERNECIE >>>

Noblistka jest też autorką m.in. tomów "Meadowlands", "The Wild Iris", "Ararat", "The Triumph of Achilles", a także esejów, takich jak: "Proofs and Theories: Essays on Poetry" (Ecco Press, 1994). Poetka wykłada obecnie na Yale University.

Ogłaszając werdykt, Szwedzka Akademia podkreśliła, że nagroda przypada w tym roku Glück "za jej bezbłędny poetycki głos, który z surowym pięknem czyni indywidualną egzystencję uniwersalną".

- Z powodu pandemii niestety Louise Glück nie przyjedzie do Sztokholmu, by odebrać Literacką Nagrodę Nobla. Będziemy starać się zorganizować ceremonię przekazania nagrody przy współpracy partnerów w USA, a na uroczystość zaprosić laureatkę w przyszłym roku - powiedział sekretarz Akademii Szwedzkiej Mats Malm.

Jak dodał, mimo wczesnej pory w USA, Glück z radością przyjęła werdykt komitetu noblowskiego.

Glück pochodzi z rodziny przedsiębiorców, jej dziadkowie - węgierscy Żydzi - przyjechali do USA na początku dwudziestego wieku. Jej ojciec miał ambicje pisarskie i wychowywał swoje trzy córki (Louise jest najstarsza z nich) w kulcie literatury.

Jako nastolatka Glück zachorowała na anoreksję. Ona sama, po latach, w jednym z esejów opisała ją jako "efekt prób uwolnienia się spod wpływu dominującej matki". Inny razem łączyła swoją chorobę ze śmiercią starszej siostry, która zmarła jeszcze przed jej narodzinami. Leczenie z anoreksji (m.in. terapią psychoanalityczną) trwało siedem lat i zakłóciło tok edukacji przyszłej pisarki, która studiowała w Sarah Lawrence College na Columbia University, ale nie uzyskała stopnia naukowego. Gdy zyskała sławę jako pisarka, pracowała jako wykładowca poezji na różnych uczelniach.

W 1968 roku Glück opublikowała pierwszy tomik wierszy "Firstborn", który zebrał pochlebne recenzje. Po debiucie poetka cierpiała jednak na blokadę twórczą, która ustąpiła dopiero w 1971 roku, gdy Glück rozpoczęła wykłady poezji na Goddard College w Vermont. Wiersze napisane w tym okresie złożyły się na tomik "The House on Marshland" (1975), uznawany przez krytyków za pierwszą książkę, w której poetka odnalazła swój własny głos, własną poetycką drogę.

Szwedzcy literaturoznawcy oraz eksperci, komentujący werdykt komitetu noblowskiego Akademii Szwedzkiej, zgodnie podkreślają, że wybór Louise Glück jest słuszny, ale nie była ona faworytką. - To jest w pełni godny laureat, choć nie jest to prosta poezja, wymaga od czytelnika uwagi - stwierdził szwedzki wydawca Hakan Bravinger.

W szwedzkich mediach wskazywano raczej, że literackiego Nobla otrzymać może kanadyjska poetka i pisarka Anne Carson. Liczono również na wybór kobiety lub przedstawiciela kontynentu afrykańskiego.

W Oslo ceremonia wręczenia Pokojowej Nagrody Nobla odbędzie się w auli tamtejszego uniwersytetu przy udziale jedynie 100 osób zamiast gali na tysiąc gości w miejskim ratuszu.

W tym roku Fundacja Noblowska podwyższyła o milion koron (95 tys. euro) do 10 milionów koron (950 tys. euro) wartość nagrody pieniężnej w każdej z sześciu dziedzin. Wzrost uzasadniono poprawą stanu finansów fundacji oraz chęcią utrzymania prestiżu Nagrody Nobla, której wartość "powinna podążać za rzeczywistym wzrostem płac w społeczeństwie".

W 2011 roku z powodu skutków światowego kryzysu, w tym spadków na giełdach, wartość Nagrody Nobla została obniżona z 10 do 8 milionów koron, a fundacja poczyniła oszczędności związane ze swoją działalnością. W 2017 roku na skutek ustabilizowania finansów zwiększono wielkość Nagrody Nobla z 8 do 9 milionów.

Nagroda Nobla oprócz pieniędzy to także złoty medal z wizerunkiem Alfreda Nobla oraz kaligrafowany dyplom.