W Brzegach koło Jędrzejowa (woj. świętokrzyskie) archeolodzy trafili na niecodzienne, cenne znalezisko: zdobiony diadem datowany na epokę brązu.
Ze wstępnego raportu archeologów wynika, że może to być trzeci diadem z terytorium kultury trzcinieckiej (1750 - 1200 r. p.n.e.).
Wykonano go z szerokiej na 13-15 cm, cienkiej blachy brązowej, zakończonej z obu stron rurkowatym zawinięciem. W centralnej części można zobaczyć zdobienie w kształcie krzyża - kółko z czterema odchodzącymi od niego promieniami. Według badaczy, można interpretować to jako symbol kultu Słońca.
"Rzadkie znalezisko"
Zabytek można łączyć z kulturą trzciniecką - został znaleziony na terenie osady tej kultury i wykonany w stylistyce podobnej do diademu z Dratowa (woj. lubelskie).
Inny tego typu okaz znaleziono w miejscowości Wojdal (woj. kujawsko-pomorskie), już na pograniczu kultury trzcinieckiej i przedłużyckiej, w zespole grobowym zaliczonym do tej pierwszej.
Jak podkreśla właściciel firmy prowadzącej prace archeologiczne w Brzegach Igor Maciszewski, diadem musi być poddany badaniom, które dokładnie wykażą właściwości materiału, z jakiego został wykonany, i pozwolą na określenie wieku. Później zostanie poddany konserwacji.
- To nie jest znalezisko funkcjonujące w jakimś kontekście, to znalezisko przypadkowe - a nie odkryte np. w grobie. Prawdopodobnie diadem mógł się znaleźć w tym miejscu później, w różny sposób, choćby po wylaniu rzeki. Wagą znaleziska jest to, że jest rzadkie i bardzo dobrze zachowane - dodał.
Diademy to rzadko odkrywane zabytki z wczesnej epoki brązu. Są to ozdoby wykonane z brązu w formie taśmy zdobionej metodą puncowania, czyli wyciskania tzw. puncą (wybijakiem) punkcików, tworzących na diademie układy wzorów.
Przypuszcza się, iż diademy był ozdobami głowy noszonymi przez osoby o wysokim statusie społecznym - przywódcę, naczelnika plemienia lub osobę pełniącą funkcje religijne. Wyroby z brązu posiadały bardzo dużą wartość materialną.
Pojedyncze egzemplarze diademów z wczesnej epoki brązu znane są m.in. z odkryć na Węgrzech, Szwecji, w Niemczech, w okolicach Kaliningradu w Rosji, zaś w Polsce znajdywane najczęściej na zachodzie i północy kraju.
Kultura trzciniecka należy do większego zespołu kulturowego Trzciniec - Komarów - Sośnica. Właściwa kultura trzciniecka, nazwana od stanowiska Trzciniec (woj. lubelskie), występowała ok. XVI-XIII w. p.n.e. i obejmowała dorzecze górnej i środkowej Wisły, górnej Warty i Noteci, dorzecze Bugu i Narwi, sięgając na zachodnie Polesie i zachodni Wołyń.
Większość znalezisk kultury trzcinieckiej pochodzi z osad, na które składały się krótkotrwałe obozowiska, jak również małe i duże osady ze stałą zabudową, gdzie zachowały się ślady ziemianek i jam gospodarczych. Przedstawiciele tej kultury, w zależności od środowiska geograficznego, zajmowali się rolnictwem, hodowlą lub zbieractwem i łowiectwem.
Wykopaliska w gminie Sobków prowadzone były przed rozbudową krajowej "siódemki" na zlecenie Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
Archeolodzy dokonali niezwykłego odkrycia w miejscowości Brzegi (woj. świętokrzyskie):
Autor: mmw/r / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: GDDiK w Kielcach