Kielce (Świętokrzyskie)

Źródło: Google Earth

Historie nieruchomości w śródmieściu Kielc i łączące się z tym dramaty ludzkie to temat sztuki "Protest kielecki. Do kogo należą Kielce?" w reżyserii Jakuba Skrzywanka. Premiera przedstawienia odbędzie się w piątek w kieleckim Teatrze im. Stefana Żeromskiego.

Awantura o drogę w Kielcach. "Próbowali uzyskać kilka milionów"

Reżyser przedstawienia podkreślił, że impulsem do powstania sztuki była próba zablokowania remontu kieleckiego teatru przez prywatnych właścicieli okolicznych kamienic, którzy "żądali zaporowych cen za choćby doprowadzenie drogi pożarowej do remontowanego gmachu".

- W bezczelnych rozmowach próbowali uzyskać od publicznej instytucji kultury kwoty kilku milionów złotych za udostępnienie drogi pożarowej. Sytuacja była dramatyczna, bo bez tej drogi remont nie mógł się odbyć. A wszelkie przekładanie terminów powodowało także niebezpieczeństwo utracenia funduszy norweskich, z pomocą których ten wspaniały teatr, jeden z najpiękniejszych w Polsce, był remontowany – powiedział Skrzywanek.

Reżyser zaznaczył, że temat sztuki koncentruje się na kwestii własności w Kielcach, ze szczególnym uwzględnieniem przejmowania mienia publicznego przez prywatne osoby w okresie transformacji.

- W spektaklu pokazujemy, jak część urzędników nadużywała swojej pozycji, kompetencji i po prostu przejmowała lub pozwalała przejmować osobom prywatnym mienie publiczne. To mienie należało w większości do Żydów, którzy zostali zamordowani w czasie II wojny światowej, a także w okresie pogromowym – podkreślił Skrzywanek.

Dodał, że badania do spektaklu obejmowały analizę archiwów i ksiąg wieczystych, pokazywały nadużycia prawa i wykorzystywanie pozycji siły przez pewne grupy ludzi.

Historia "o prześnionej rewolucji mieszkaniowej"

W opisie spektaklu na stronie kieleckiego teatru czytamy, że sztuka ta "to rodzaj performatywnej instalacji dokumentalnej – o prześnionej rewolucji mieszkaniowej w Kielcach i ludziach, którzy na niej skorzystali oraz tych, którzy nadal na niej tracą. A przede wszystkim próba zadania pytania: czy można przeciw temu wszystkiemu zaprotestować?".

- To historia Polski ostatnich 80 lat - o tym, jak pewne grupy wykorzystują z pozycji siły to, co mogłoby sprawiedliwie należeć do nas wszystkich i służyć nam wszystkim – zaznaczył reżyser przedstawienia.

Autorem muzyki do spektaklu jest Szymon Tomczyk. Za dramaturgię odpowiadają Paweł Sablik i Julia Nowak, za choreografię - Agnieszka Kryst, kostiumy - Lila Dziedzic, a scenografię - Agata Skwarczyńska.

O jego spektaklach pisano na całym świecie

Jakub Skrzywanek to reżyser, autor, twórca instalacji performatywnych, dyrektor artystyczny Narodowego Starego Teatru im. H. Modrzejewskiej w Krakowie i kurator programu międzynarodowego teatru VabaLava w Estonii. Od 2022 do 2025 roku pełnił funkcję dyrektora artystycznego w Teatrze Współczesnym w Szczecinie, będąc przy tym najmłodszym dyrektorem teatru dramatycznego w Polsce. Za debiutanckich "Cynkowych chłopców" z Teatru Dramatycznego im. J. Szaniawskiego w Wałbrzychu nagrodzony Grand Prix na Festiwalu Pierwszy Kontakt w Toruniu i M-Teatr w Koszalinie.

Za rok 2022 otrzymał Paszport "Polityki" w kategorii teatr za "spektakle ważne, odważne i nieoczywiste". Stale współpracuje m.in. z Teatrem Powszechnym im. Z. Hübnera w Warszawie, Teatrem Polskim w Poznaniu oraz Teatrem Współczesnym w Szczecinie, a o jego spektaklach pisały, m.in. "New York Times", "Financial Times", "Frankfurter Allgemeine Zeitung", "Washington Post" czy "L’Espresso"

Jest autorem dramatów "Pogrom alfonsów, Warszawa 1905" oraz "To my jesteśmy przyszłością!". Oba teksty docenione zostały w konkursie Gdyńska Nagroda Dramaturgiczna. Jest twórcą spektakli dla dzieci i młodzieży, prowadzi też warsztaty skupiające się na pracy z osobami wykluczonymi społecznie.

Prapremiera "Protestu kieleckiego. Do kogo należą Kielce?" odbędzie się 30 maja w kieleckim Teatrze im. S. Żeromskiego.

Dowiedz się więcej:

TVN24

Na żywo