Koszyczek wielkanocny. Co powinno się w nim znaleźć, a czego tam wkładać nie należy

Źródło:
ethnomuseum.pl, muzeum-radom.pl, PAP, Dzień Dobry TVN
Święcenie pokarmów w Łodzi (materiał z 2022 roku)
Święcenie pokarmów w Łodzi (materiał z 2022 roku)TVN24
wideo 2/6
Święcenie pokarmów w ŁodziTVN24

Jajka, baranek, chleb czy sól stanowią nieodłączną część koszyka wielkanocnego. Co symbolizują najpopularniejsze potrawy święcone w Wielką Sobotę, jakie produkty powinny znaleźć się w koszyku, a których powinniśmy unikać?

Święcenie pokarmów przeznaczonych na świąteczny stół tradycyjnie odbywa się w Wielką Sobotę przed południem. Jak wyjaśniał metropolita przemyski abp Adam Szal, zwyczaj ma swoje korzenie w Starym Testamencie - każda rodzina żydowska obchodziła Paschę, a szczególnym pokarmem spożywanym tego dnia był baranek.

Baranek - z ciasta lub cukrowy - jest jednym z nieodłącznych elementów koszyka wielkanocnego. Co symbolizuje i co jeszcze powinno znaleźć się w święconce?

Co trzeba włożyć do wielkanocnego koszyczka

W święconce powinny się znaleźć produkty o bogatej symbolice, nawiązującej do Męki Chrystusa, związanej ze Zmartwychwstaniem i życiem wiecznym.

Jajka - symbolizują zwycięstwo nad śmiercią, nowy początek, zmartwychwstałego Chrystusa oraz obietnicę życia wiecznego. Niektórzy uważają, że w koszyku wielkanocnym trzeba umieścić nieparzystą liczbę jaj. W wielu domach przed wielkanocnym śniadaniem rodziny dzielą się poświęconym jajkiem jak na Boże Narodzenie opłatkiem i składają sobie życzenia. Jak podaje Muzeum Etnograficzne w Warszawie, dawniej wierzono, że dzielenie się jajkiem umacnia więzi rodzinne.

Chleb - w chrześcijaństwie symbolizuje ciało Chrystusa. To dlatego pieczywo w święconce bywa zdobione krzyżem lub "koroną cierniową" z gałązek. Dawniej wierzono, że umieszczenie chleba w świątecznym koszyku zapewni dobrobyt. Baranek - kiedyś głównie z masła lub z ciasta, dziś także z białej czekolady lub cukru. Symbolizuje Chrystusa - łagodnego, pokornego, niewinnego, złożonego w ofierze - i ma przypominać, o co tak naprawdę chodzi w świętach Wielkiej Nocy. Właśnie dlatego papież Urban V w XIV wieku wprowadził zwyczaj stawiania figury baranka na wielkanocnym stole. W niektórych regionach Polski baranka nazywa się Agnuszkiem, od łacińskich słów "Agnus Dei" oznaczających Baranka Bożego.

W święconce powinny się znaleźć produkty o bogatej symbolice.SylwiaMoz/Shutterstock

Sól - dawniej uważana za produkt posiadający moc odstraszania wszelkiego zła. Symbol oczyszczenia, trwałości (życia wiecznego) i ochrony przed grzechem (bo chroni pokarmy przed zepsuciem).

Chrzan - nawiązuje do męki Chrystusa (bo jest ostry i wywołuje łzy), a jednocześnie do przezwyciężenia cierpienia (bo symbolizuje siłę). Obecność chrzanu w święconce ma zagwarantować domownikom zdrowie i sprawność.

Kiełbasa, szynka, wędliny - mięsne produkty również mają zapewnić zdrowie, symbolizują bogactwo i dobrobyt, nawiązują też do motywu ofiary z baranka zabijanego na żydowskie święto Paschy. Wędlina ma zapewniać zdrowie i płodność, a także dostatek - dawniej nie każdy mógł sobie pozwolić na ten rodzaj pokarmu.

Baba wielkanocna, ewentualnie mazurek - symbol umiejętności i doskonałości. Wypiek powinien być własnego wyrobu, bo oprócz dostatku symbolizuje zaradność, talenty i umiejętności, nie tylko kulinarne. Wierzono, że włożenie ciasta do koszyka wielkanocnego pozwoli cieszyć się tymi przymiotami także w przyszłości. Jego słodycz z kolei ma wynagradzać przetrwanie Wielkiego Postu.

ZOBACZ TEŻ: Zakupy przed świętami. Część sieci zmieniła godziny otwarcia sklepów

W wielkanocnych koszykach znaleźć można też kurczaczki, również symbolizujące nowe życie, a przez wyklucie się z jajka kojarzone ze wstającym z grobu Chrystusem, pieprz, podobnie jak chrzan nawiązujący do męki Chrystusa oraz ciężkiej pracy Izraelitów w egipskiej niewoli, czy ser, symbolizujący przyjaźń między człowiekiem a siłami przyrody. Jego poświęcenie ma też zapewnić dobrobyt zwierzętom domowym.

Wielkanoc. Czego nie wkładać do koszyka?

Chociaż w koszyczku wielkanocnym znajdują się rozmaite produkty, są jednak takie, które nie powinny do niego trafić. - W koszyku wielkanocnym powinno znaleźć się to, co spożywamy i co ma również symboliczny związek z Wielkanocą - wyjaśniał w rozmowie z Dzień Dobry TVN ksiądz Marek Wójcik, proboszcz w Pasztowej Woli. W związku z tym w świątecznym koszyku nie powinny znaleźć się:

- zabawki, - alkohol i inne napoje - z wyjątkiem wody, - rzeczy użytkowe, takie jak telefon, inne przedmioty, - żywność w paczkach i pojemnikach: słodycze, przekąski, czekoladowe zajączki, - owoce i warzywa - wyjątek stanowi tu chrzan.

Wielkanocny koszykPAP

ZOBACZ TEŻ: Jak pospolity szarak stał się jest jednym z najważniejszych symboli Wielkanocy

Autorka/Autor:wac//az

Źródło: ethnomuseum.pl, muzeum-radom.pl, PAP, Dzień Dobry TVN

Źródło zdjęcia głównego: SylwiaMoz/Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Świeżość jest zawsze atutem w kampaniach i na to też może liczyć kandydat Prawa i Sprawiedliwości - powiedziała w "Faktach po Faktach" politolożka dr Anna Materska-Sosnowska. PiS ma ogłosić kandydata w niedzielę, ale pojawiają się już głosy, że może nim być prezes IPN Karol Nawrocki. Politolog dr hab. Sławomir Sowiński wskazywał, że niedocenienie wartości małej rozpoznawalności Nawrockiego, "to jest pierwszy krok, którego powinien dzisiaj wystrzegać się sztab Rafała Trzaskowskiego".

"Pierwszy krok, którego powinien wystrzegać się sztab Rafała Trzaskowskiego"

"Pierwszy krok, którego powinien wystrzegać się sztab Rafała Trzaskowskiego"

Źródło:
TVN24

Policjanci z Warszawy poszukują 9-letniej Zosi i jej 31-letniej mamy. Dziewczynkę ostatni raz widziano w mieszkaniu przy ulicy Maltańskiej w Warszawie. Ojciec ostatni kontakt z dzieckiem miał 10 listopada.

Zaginięcie 9-latki i jej mamy. Policja prosi o pomoc

Zaginięcie 9-latki i jej mamy. Policja prosi o pomoc

Źródło:
tvn24.pl

"Tak po ludzku wam powiem, że za śmierć policjanta odpowiada nie jego interweniujący kolega, tylko bandzior z maczetą" - napisał w mediach społecznościowych Donald Tusk, odnosząc się do tragicznej w skutkach interwencji służb w Warszawie. Premier zastrzegł przy tym, że "nie jest sędzią" i nie on "wyda wyrok". Rzecznik MSWiA Jacek Dobrzyński przekazał natomiast, że szef tego resortu Tomasz Siemoniak rozmawiał z Komendantem Głównym Policji "na temat dzisiejszego tragicznego zdarzenia z udziałem funkcjonariuszy".

Premier Donald Tusk o tragedii na warszawskiej Pradze Północ

Premier Donald Tusk o tragedii na warszawskiej Pradze Północ

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl

W sobotę przy ulicy Inżynierskiej na warszawskiej Pradze Północ podczas interwencji wobec mężczyzny z maczetą został postrzelony policjant. Ranny mężczyzna zmarł w szpitalu. Jak podała Komenda Stołeczna Policji, broni użył jeden z interweniujących funkcjonariuszy.

Przyjechali do mężczyzny z maczetą. Zmarł postrzelony policjant

Przyjechali do mężczyzny z maczetą. Zmarł postrzelony policjant

Aktualizacja:
Źródło:
tvnwarszawa.pl

Teraz przyjdzie nam się bić o każdy głos, być w każdej nawet najmniejszej miejscowości. Nic tutaj nie jest rozdane, nawet dobre sondaże nie mogą uśpić czujności - mówił w "Faktach po Faktach" pełnomocnik rządu ds. odbudowy po powodzi, sekretarz generalny PO Marcin Kierwiński o przyszłych wyborach prezydenckich. Zapewniał też, że kandydat KO Rafał Trzaskowski "będzie miał za sobą armię ludzi".

"PiS będzie walczył o życie". Kierwiński o kampanii prezydenckiej

"PiS będzie walczył o życie". Kierwiński o kampanii prezydenckiej

Źródło:
TVN24

Burmistrz Kłodzka przeprasza za zachowanie strażników miejskich. W sieci pojawiły się nagrania, które oburzyły mieszkańców. Widać i słychać obrażanie, upokarzanie - tamtejsza straż już dawno chciała odzyskać swoje dobre imię. Jakoś jej nie wychodzi.

Mieszkańcy Kłodzka oburzeni wulgarnym zachowaniem strażników miejskich. Jest nagranie z interwencji

Mieszkańcy Kłodzka oburzeni wulgarnym zachowaniem strażników miejskich. Jest nagranie z interwencji

Źródło:
Fakty TVN

Dowódca zgrupowania wojsk rosyjskich "Południe" generał Giennadij Anaszkin został zdymisjonowany z powodu nieprawdziwych doniesień o zajęciu kilku miejscowości na wschodzie Ukrainy - podały w sobotę niezależne portale rosyjskie, powołując się na rosyjskich blogerów wojskowych.

Media: dymisja rosyjskiego dowódcy zgrupowania wojsk "Południe"

Media: dymisja rosyjskiego dowódcy zgrupowania wojsk "Południe"

Źródło:
PAP

Co najmniej jedna osoba zginęła w wyniku trudnych warunków atmosferycznych, jakie przyniosła burza Bert na Wyspy Brytyjskie. W Wielkiej Brytanii obowiązuje sto alertów przed powodziami i podtopieniami, dziesiątki tysięcy domów nie ma dostępu do prądu. Lokalne służby informują o utrudnieniach w ruchu kolejowym i autobusowym.

Bert szaleje na Wyspach Brytyjskich. Ludzie uwięzieni na lotniskach, ofiara śmiertelna

Bert szaleje na Wyspach Brytyjskich. Ludzie uwięzieni na lotniskach, ofiara śmiertelna

Aktualizacja:
Źródło:
Reuters, PAP, Met Office, BBC, The Guardian

Na farmie wiatrowej w okolicach miejscowości Sulechówko (woj. zachodniopomorskie) spaliły się trzy łopaty stumetrowego wiatraka. Wcześniej miejsce pożaru przez prawie siedem godzin zabezpieczali strażacy, bo tylko do tego mogły ograniczać się ich działania. - Ze wstępnych oględzin wynikało, że mogło dojść do wyładowania atmosferycznego - poinformował rzecznik PSP w Sławnie mł. kpt. Mariusz Sieciński.

Spaliły się trzy łopaty stumetrowego wiatraka

Spaliły się trzy łopaty stumetrowego wiatraka

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24

Według włoskiego ministra obrony Guido Crosetto Władimir Putin nie chce rozszerzać wojny z Ukrainą na inne kraje. Tak skomentował w sobotę groźby przywódcy Rosji kierowane wobec Zachodu. W poniedziałek we Włoszech rozpocznie się spotkanie szefów dyplomacji państw G7. Wojna w Ukrainie ma być jednym z głównym tematów.

"Putin nie ma żadnego interesu ani woli, by rozszerzyć wojnę na inne kraje"

"Putin nie ma żadnego interesu ani woli, by rozszerzyć wojnę na inne kraje"

Źródło:
PAP

Ludzki błąd doprowadził do śmierci młodego goryla nizinnego w ogrodzie zoologicznym Calgary Zoo w kanadyjskim stanie Alberta. Dwuletnia samiczka o imieniu Eyare zmarła w wyniku urazów głowy.

"Ta tragedia dotknęła nas wszystkich". Przez ludzki błąd zginął goryl

"Ta tragedia dotknęła nas wszystkich". Przez ludzki błąd zginął goryl

Źródło:
CNN

Odchodzący prezydent Stanów Zjednoczonych nie krył wzruszenia, kiedy w czasie pożegnalnej kolacji dla pracowników Białego Domu jego małżonka Jill wymieniała jego osiągnięcia. Oceniła, że cztery lata jego prezydentury były czymś, co "zapiera dech w piersiach".

Joe Biden nie potrafił ukryć łez

Joe Biden nie potrafił ukryć łez

Źródło:
tvn24.pl

Burza śnieżna nawiedziła w piątek północno-wschodnie Stany Zjednoczone. Przyniosła ze sobą obfity śnieg. Miejscami w stanie New Jersey spadło ponad 50 centymetrów tego opadu.

Zamknięte szkoły, paraliż na drogach. Miejscami spadło pół metra śniegu

Zamknięte szkoły, paraliż na drogach. Miejscami spadło pół metra śniegu

Źródło:
Reuters, FOX Weather

Olek urodził się zupełnie zdrowy. Kiedy miał sześć lat w jego życiu wydarzała się ogromna tragedia, która sprawiła, że do końca życia będzie wymagał kosztownej rehabilitacji. "Uwaga!" TVN oraz Fundacja TVN prowadzą wspólną akcję pomocy chorym dzieciom.

"Zobaczyłem wtopione części jego ubranka w ciało". Dziewięcioletni Olek potrzebuje pomocy

"Zobaczyłem wtopione części jego ubranka w ciało". Dziewięcioletni Olek potrzebuje pomocy

Źródło:
Uwaga! TVN

"Unia chce zakazać napraw samochodów starszych niż 15 lat" - taki przekaz pojawił się w sieci i wywołał oburzenie części internautów. Informacje mają pochodzić z unijnego rozporządzenia dotyczącego samochodów, które zostały wycofane z użytku. To jest fałszywa informacja. Komisja Europejska dementuje.

"To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz"? Wrócił fake news

"To koniec naprawiania samochodów. Unia wprowadza zakaz"? Wrócił fake news

Źródło:
Konkret24

IMGW ostrzega przed trudnymi warunkami atmosferycznymi. W nocy w części Polski spodziewane są oblodzenia i opady marznące, niebezpieczeństwo może nieść również silny wiatr. Sprawdź, gdzie będzie niebezpiecznie.

W nocy uważajmy na drogach. Ostrzeżenia IMGW

W nocy uważajmy na drogach. Ostrzeżenia IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW
Zagadka wyjaśniona po 24 latach. Już wiemy, kto zmarł pod Matragoną

Zagadka wyjaśniona po 24 latach. Już wiemy, kto zmarł pod Matragoną

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Fabuła nowego serialu osadzonego w świecie Diuny skupia się na tym, co działo się przed wydarzeniami znanymi z filmów. Zdradza, jak doszło do trwającego przez pokolenia konfliktu pomiędzy rodami władającymi kosmosem. Odsłania też kulisy działania tajemniczego zakonu sióstr Bene Gesserit. Co ciekawe, w rozmowie z obsadą tej międzynarodowej produkcji pojawił się polski wątek dotyczący Radosława Sikorskiego.

Na Max jest już dostępny serial "Diuna: Proroctwo". A co ma z tym wszystkim wspólnego Radosław Sikorski?

Na Max jest już dostępny serial "Diuna: Proroctwo". A co ma z tym wszystkim wspólnego Radosław Sikorski?

Źródło:
Fakty po Południu TVN24

W najnowszym "Kadrze na kino" Ewelina Witenberg opowiedziała o najważniejszych wydarzeniach ze świata filmu i muzyki. W programie między innymi o długo wyczekiwanej premierze filmu "Gladiator 2" Ridley'a Scotta, nowym gospodarzu Oscarów oraz przyszłorocznym line up'ie festiwalu Open'er.

Powrót "Gladiatora", nowy gospodarz Oscarów i line up festiwalu Open'er. Co w świecie filmu i muzyki?

Powrót "Gladiatora", nowy gospodarz Oscarów i line up festiwalu Open'er. Co w świecie filmu i muzyki?

Źródło:
tvn24.pl
Odkąd pamięta, towarzyszyła mu presja. "Bo tak skoczył, gdy miał 10 lat", "bo następca Małysza"

Odkąd pamięta, towarzyszyła mu presja. "Bo tak skoczył, gdy miał 10 lat", "bo następca Małysza"

Źródło:
tvn24.pl
Premium