Sękacz - ciasto w formie stożka, przypominające ścięte drzewo - w wielu polskich i litewskich domach jest nieodłączną częścią świąt Bożego Narodzenia. W grudniu wypieka się go na Litwie dziesięciokrotnie więcej niż w pozostałych miesiącach roku. Sękacz jest tez niezwykle popularny we wschodniej Polsce - na Podlasiu i Suwalszczyźnie.
Polscy wytwórcy sękacza z Podlasia twierdzą, że jego początki sięgają czasów królowej Bony, która poleciła przygotować niezwykłe ciasto dla uświetnienia wesela króla Zygmunta Augusta.
Litwini również uważają się za mistrzów w pieczeniu sękaczy. Niektórzy twierdzą, że jest to narodowy litewski wypiek, a na dowód tego w grudniu na północy kraju, we wsi Strygailiszki, tuż koło Ignaliny, otwarto muzeum sękacza.
W dniu otwarcia upieczono tu rekordowej wielkości ciasto - o wysokości 2 metrów 30 centymetrów, obwodzie 1,5 metra i ważące 64,7 kg. Rekordowy sękacz pieczono ponad cztery godziny na otwartym ogniu. Zużyto 1200 jaj, 40 kg mąki, 30 kg cukru i 18 kg dodatków.
Muzeum sękacza powstało z inicjatywy spółki "Romnesa", od lat lidera tego wypieku na rynku litewskim. Dyrektor spółki Romualdas Spulis twierdzi, że muzeum założono w celu zachowania dziedzictwa kulinarnego i dalszej popularyzacji litewskich tradycji pieczenia sękacza. - Prezentujemy urządzenia do pieczenia, których używali nasi pradziadowie, ich receptury, a także proces rozwoju technologicznego wypieku sękaczy nie tylko na Litwie, ale też na świecie - mówi Spulis.
Sękacz, bankuch, bankuchen...
Muzeum realizuje też program edukacyjny. Jest tu prezentowany proces pieczenia sękaczy, ciasto można też upiecz samemu. Muzeum prezentuje 60 gatunków sękacza, w tym wypiekane w Niemczech, Polsce, Szwecji, na Węgrach, czy w Japonii. Tradycja pieczenia sękaczy na Litwie liczy ponad 200 lat. Zwyczaj ten prawdopodobnie przywędrował na dwór litewski, gdzie modne było sprowadzania kucharzy zza granicy, z Niemiec.
Tradycyjny sękacz wyróżnia się kolorem, wysokością i długością tzw. sęków, inaczej zwanych soplami. Kolor ma być jak najbardziej żółty, ciasto zaś ma być wysokie i mieć dużo długich sopli. Takie sople uzyskuje się lejąc pod koniec pieczenia ciasto na coraz szybciej obracający się wałek, na którym jest pieczone.
kap/el
Źródło: tvn24.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: TVN24