Ryzyko "poważnych strat". "Każde zakłócenie powoduje ogromne problemy"

Ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich (OSW) wskazał na rozczarowanie Niemiec wynikiem wyborów prezydenckich w USA, w których zwyciężył Donald Trump. Zdaniem Popławskiego amerykański prezydent elekt symbolizuje w Niemczech antyglobalizację, co stanowi zagrożenie dla tamtejszego modelu gospodarczego, opartego na otwartości handlowej i globalizacji.

- Niemcy, jako jeden z nielicznych dużych krajów, popierają umowę Mercosur, licząc na zwiększenie eksportu do państw Ameryki Południowej - podkreślił Popławski.

- Niemcy od lat utrzymują nadwyżkę handlową w relacjach ze Stanami Zjednoczonymi, co sprawia, że wszelkie obostrzenia czy wojny handlowe mogą przynieść poważne straty dla niemieckiej gospodarki i przemysłu - ocenił ekspert. Przypomniał, że Niemcy mieli podobny problem podczas pierwszej kadencji prezydenta Trumpa.

- Nawet jeżeli dochodziło do starć Ameryki z Chinami w obszarze celnym, Niemcy traciły, ponieważ wiele samochodów z ich fabryk w Chinach było wysyłanych na rynek amerykański. Istnieje wiele skomplikowanych modeli eksportu i produkcji, łańcuchów dostaw po całym globie, a niemieckie koncerny są w to mocno zaangażowane. Każde zakłócenie powoduje ogromne problemy i straty dla niemieckich firm, a gospodarka Niemiec już teraz znajduje się w trudnej sytuacji - zaznaczył Popławski.

Dodał, że niemiecka gospodarka znajduje się w recesji już drugi rok z rzędu, więc Niemcy próbują szukać pola do kompromisu, a nawet ustępstw, aby USA nie doprowadziły do erozji modelu.

Popławski, pytany o zjawisko spirali celnej, wyjaśnił, że chodzi o wzajemne nakładanie nowych obostrzeń celnych, np. na linii USA-UE.

- Stany Zjednoczone narzucą pewne cła, UE będzie musiała się zrewanżować i wpadniemy w taki ciąg obostrzeń dla handlu. Dlatego Friedrich Merz (kandydat chadecji na kanclerza), jako polityk transatlantycki, wspierający relacje gospodarcze między Europą a Ameryką, liczy na możliwość osiągnięcia porozumienia z USA - zaznaczył.

Dopytywany, czy nowa umowa handlowa z USA mogłaby rozwiązać problem gróźb celnych ze strony Trumpa, ocenił to jako "myślenie życzeniowe". - Trump uważa, że Niemcy wyzyskują Stany Zjednoczone, korzystając z amerykańskiej ochrony w przemyśle obronnym, a jednocześnie zbyt mało inwestują we własną obronność. Według niego nadwyżka handlowa Niemiec drenuje miejsca pracy w USA – dodał ekspert.

Pytany, jak wojna celna UE i USA wpłynęłaby na Polskę, ekspert odpowiedział, że "nam za bardzo by nie pomogła".

- Kiedy niemiecka gospodarka jest już słaba, my to też odczuwamy. Nasze przedsiębiorstwa mają też obniżony popyt z Niemiec na produkty wytwarzane w Polsce - zaznaczył Popławski.

Według niego wszystko zależy od tego, jak na amerykańskie cła zareagowałyby Niemcy. - Jeżeli uruchomiliby programy inwestycyjne, zrezygnowali z tak zwanego hamulca zadłużenia i nakręcili koniunkturę w Europie (na co mają pieniądze), to paradoksalnie ten efekt nie musiałby być taki zły. Natomiast jeżeli Niemcy nadal będą obstawać przy modelu wybitnie proeksportowym, to w Europie mogłyby nastać marazm i stagnacja - podkreślił.

Kandydat chadecji na kanclerza Niemiec Friedrich Merz opowiedział się w czwartek za zaproponowaniem prezydentowi elektowi USA Donaldowi Trumpowi nowej transatlantyckiej umowy o wolnym handlu.

Przekonywał, że zapobiegłaby ona spirali celnej, z korzyścią dla amerykańskich i europejskich konsumentów.

Trump zapowiadał wielokrotnie, że chce wprowadzić podstawową stawkę celną dla wszystkich produktów z zagranicy na poziomie 10-20 proc. oraz 60-procentowe cła na towary z Chin. Zagroził też, że zablokuje pomoc dla Ukrainy i wyprowadzi USA z NATO, jeśli europejscy sojusznicy nie zapłacą za swoje bezpieczeństwo.