Miasta widma straszą Greków

Źródło:
CNBC
Prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak o sytuacji demograficznej w Polsce
Prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak o sytuacji demograficznej w PolsceTVN24
wideo 2/8
Prof. Agnieszka Chłoń-Domińczak o sytuacji demograficznej w PolsceTVN24

Opustoszałe miasta i wsie w Grecji dają wgląd w nadchodzącą przykrą przyszłość tego kraju. Lata spadającej liczby urodzeń, trudności ekonomicznych i masowej emigracji pozostawiły ogromne połacie kraju puste. Każdy na własne oczy może zobaczyć zapowiedź tego, co niedawno premier Kyriakos Mitsotakis nazwał "egzystencjalnym" załamaniem demograficznym.

Ekonomiści ostrzegają, że spadek liczby ludności stanowi obecnie poważne obciążenie dla społeczeństwa – ponieważ nie ma wystarczającej liczby młodych pracowników, aby rozwijać gospodarkę i wspierać osoby starsze. Coraz więcej miast, miasteczek i wiosek się wyludnia.

Jednym z takich przykładów jest Lasta - wioska położna w górskiej dolinie w regionie Pelopenezu. Urokliwa, ale zieje pustkami. W kawiarnii położonej na głównej ulicy nikt nie pracuje. Kawę można wziąć i zapłacić "co łaska" i pooglądać pamiątki z przeszłości. Stare zdjęcia, mapy, dokumenty po ludziach, którzy kiedyś tu mieszkali. Plac przed kawiarnią jest opuszczony. Podobnie jak szkoła i okoliczne domy. Jak zauważa CNBC daje to "niesamowity wgląd w przyszłość kraju zagrożonego załamaniem demograficznym".

Kawiarnia w Laście, wiosce widmoShutterstock

Lasta to tylko jedno z setek wyludnionych lub opuszczonych miast i wiosek rozsianych po całej Grecji, które są aż nazbyt widocznym wskaźnikiem lat spadku urodzeń, trudności ekonomicznych i masowej emigracji.

Ekonomiści ostrzegają, że spadek liczby ludności stanowi obecnie poważne obciążenie dla kraju dopiero wychodzącego z kryzysu. Nie ma w nim wystarczającej liczby młodych ludzi, którzy mogliby wspierać gospodarkę przez przyszłe pokolenia.

- Chociaż Grecja odnotowuje obecnie bardzo solidny wzrost gospodarczy, to patrząc w przyszłość będzie trudno go utrzymać biorąc pod uwagę fakt, że w kraju będzie mniej rąk do pracy – powiedział CNBC przez telefon Bert Colijn, główny ekonomista ING.

Greków ubywa w zastraszającym tempie

Grecja charakteryzuje się jednym z najniższych współczynników dzietności w Europie: wynoszącym 1,3, czyli o połowę niższym od odnotowanego w 1950 r. i znacznie poniżej 2,1 wymaganego do zastępowalności populacji.

W zeszłym roku w kraju odnotowano nieco ponad 71 400 urodzeń, najmniej od rozpoczęcia prowadzenia rejestrów prawie sto lat temu i spadek o około 6 proc. w porównaniu z 2022 r. Obecnie w Grecji na każde dwa zgony przypada około jednego urodzenia, a odsetek ludności w wieku powyżej 65 lat jest prawie dwukrotnie większy niż w wieku od 0 do 14 lat.

Ateny, stolica Grecji Shutterstock

To skłoniło premiera Kyriakosa Mitsotakisa do ostrzeżenia przed "egzystencjalnym" zagrożeniem dla greckiego społeczeństwa, gdyż kraj ten jest bardziej niż większość nastawiony na szersze zmiany demograficzne dotykające kraje rozwinięte.

- Prawda jest taka, że ​​dziś nasi obywatele należą do najstarszych w Europie – powiedział Mitsotakis w zeszłym roku podczas przemówienia na greckiej konferencji demograficznej. Jest to problem, który bardziej niż inne części kontynentu, dotyka Grecji i jej rozległego archipelagu. - Ten spadek liczby ludności nie objawia się jednakowo w całym kraju - kontynuował Mitsotakis. - Ma szczyty w określonych obszarach, co oznacza, że ​​strategie krajowe nie są wystarczające i potrzebne są również przepisy lokalne, a ogólne załamanie demograficzne dosłownie staje się egzystencjalnym zakładem o naszą przyszłość - powiedział premier Grecji.

Spadek ten jest najbardziej widoczny poprzez pojawienie się dziesiątek miast i wiosek widm — miejsc niezamieszkałych lub praktycznie zerowych, wyludnionych w wyniku opuszczania lub wymierania lokalnej ludności. Określenie dokładnej liczby takich lokalizacji może być trudne, biorąc pod uwagę ich często odległy charakter, ale najnowsze szacunki wskazują, że liczba całkowicie opuszczonych miast i wsi wynosi blisko 200.

Wiele z nich zostało prawie zapomnianych, a zniszczone budynki są jedynymi oznakami dawnego życia. Z kolei inne, takie jak Lasta, stały się źródłem niekonwencjonalnej turystyki, a odwiedzający kawiarnie i opuszczone budynki chcą doświadczyć kawałka historii.

Według ostatniego spisu powszechnego Grecji przeprowadzonego w 2021 r. Lasta miała stałą populację wynoszącą 12 osób, ale podczas wizyty CNBC w 2024 r. nie stwierdzono żadnych oznak stałych mieszkańców.

Pokłosie kryzysu

Niedawny spadek demograficzny w Grecji można w dużej mierze przypisać kryzysowi zadłużenia państwowego w 2009 r. Wynikające z niego programy ratunkowe zapoczątkowały lata oszczędności i trudności finansowych dla kraju, a gospodarka skurczyła się aż o jedną czwartą w ciągu następnej dekady.

Pogorszenie koniunktury najbardziej dotknęło młodych ludzi, a bezrobocie wśród nich osiągnęło najwyższy poziom 59,5 proc. w pierwszym kwartale 2013 r., czyli ponad dwukrotnie więcej niż najwyższy poziom w kraju wynoszący około 27 proc.

W rezultacie wielu nie było w stanie rozpocząć nowego życia poza domem rodzinnym. Spośród tych, którzy to zrobili, wielu zdecydowało się na życie za granicą. Szacuje się, że w tym okresie wyemigrowało ponad 400 000 osób, czyli 9 proc. siły roboczej. Większość pozostałych przeniosła się do dużych miast Grecji w poszukiwaniu lepszej pracy i edukacji.

Odsetek ludności w wieku powyżej 65 lat jest prawie dwukrotnie większy niż w wieku od 0 do 14 lat.Shutterstock

Dziś ponad połowa (53,5 proc.) greckiej populacji mieszka w stolicy, Atenach i otaczającym ją regionie Attiki, a także w drugim co do wielkości mieście kraju, Salonikach. Tymczasem wszystkie pozostałe regiony, w tym wyspy, odnotowały spadek liczby ludności w ciągu ostatnich kilku lat.

Wielu demografów twierdzi, że spadek liczby ludności w kraju ma swoje korzenie jeszcze w latach 80. XX wieku – wcześniejszym okresie upadku gospodarczego. Spadek liczby urodzeń w tym okresie doprowadził od tego czasu do zmniejszenia liczby kobiet w wieku rozrodczym, przy czym odsetek kobiet w wieku od 20 do 40 lat wynosi obecnie o 150 000 mniej niż pięć lat temu.

Grecja potrzebuje przebudzenia

Rząd prognozuje obecnie, że liczba ludności może spaść z około 10,4 mln obecnie do 7,5 mln w 2050 r., co oznacza spadek o ponad jedną czwartą.

Aby pomóc uporać się z tym problemem, w zeszłym roku Mitsotakis utworzył nowe Ministerstwo Spójności Społecznej i Spraw Rodziny, aby ujednolicić i zwiększyć wsparcie dla dzieci i grup bezbronnych.

W październiku ministerstwo ogłosiło, że do 2035 r. wyda 20 miliardów euro (21 miliardów dolarów) na zachęty mające na celu powstrzymanie spadku liczby ludności, takie jak zasiłki na dzieci, dłuższe urlopy rodzicielskie i ulgi podatkowe. Kierująca biurem Sofia Zacharaki stwierdziła, że ​​wprowadzone środki zostały stworzone z myślą o pobudzeniu społeczeństwa.

- Potrzebujemy szoku. Potrzebujemy czegoś, co stwarza poczucie bezpieczeństwa i optymizmu, szczególnie wśród młodszej populacji – powiedział CNBC Zacharaki, minister spójności społecznej i spraw rodzinnych, podczas rozmowy wideo. - Mamy do czynienia nie tylko ze skutkami gospodarczymi..., ale także z kwestią sposobu myślenia, która została wpojona w umysły wielu młodych ludzi, prawdopodobnie z powodu powtarzającego się kryzysu i prawdopodobnie (z powodu - przyp. red.) poczucia rozczarowania – kontynuowała, dodając, że finansowanie powinno dać większej liczbie osób możliwość założenia rodziny.

Colijn wyraził jednak sceptycyzm, czy środki alimentacyjne wystarczą, aby zmienić tę tendencję i że prawdopodobnie potrzebne będą również poważne zmiany polityczne, aby wesprzeć zmiany demograficzne.

- Wydaje się, że nie ma ani jednego przykładu wprowadzonej gdzieś polityki, która doprowadziłaby do szybkiego odwrócenia tego spadku – stwierdził. Dodał, że inne polityki mogą obejmować zachęty dla większej liczby młodych ludzi do pozostania w Grecji i przyciągające z powrotem tych, którzy już wyjechali.

Autorka/Autor:jw/ams

Źródło: CNBC

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- W sezonie świątecznym ceny masła w sklepach pozostaną wysokie - ocenia w rozmowie z redakcją biznesową tvn24.pl Michał Bieńkowski, analityk z BNP Paribas. Średnia cena kostki sięgnęła już 9 złotych, a w niektórych sklepach trzeba zapłacić za nią nawet 10 złotych. Sytuację próbują wykorzystywać politycy, choć za sięgającym 30 procent w skali roku wzrostem stoją powody rynkowe.

"Cały świat zgłasza popyt", cena ostro w górę

"Cały świat zgłasza popyt", cena ostro w górę

Źródło:
tvn24.pl

Polska otrzyma od Komisji Europejskiej 52 miliony euro na lepszą ochronę granic - przekazała w środę KE. Dodatkowe środki to odpowiedź Brukseli na rosnące zagrożenie hybrydowe ze strony Rosji i Białorusi.

"Poważne wyzwanie zagwarantowania bezpieczeństwa". Będą dodatkowe pieniądze

"Poważne wyzwanie zagwarantowania bezpieczeństwa". Będą dodatkowe pieniądze

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny opublikował ostrzeżenie dotyczące partii śledzi z porem. "Nie należy spożywać produktu wskazanego w komunikacie" - napisano.

Produkt wycofany ze sklepów. Ostrzeżenie

Produkt wycofany ze sklepów. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Miejsca, w których niegdyś poszukiwaliśmy wytchnienia, od lat zmagają się z nadmierną turystyką. Nic dziwnego, że amatorzy podróży coraz częściej poszukują destynacji nieco mniej obleganych, w których spokój, kontakt z naturą jest wartością najwyższą. W wyborze takich miejsc pomocny będzie ranking "Global Relaxation Index". Zgodnie z nim w poszukiwaniu relaksu warto wybrać się do Australii, Kanady czy Islandii, które znalazły się na podium zestawienia. Polska uplasowała się na 22. pozycji.

Najbardziej relaksujące kierunki. Polska wysoko

Najbardziej relaksujące kierunki. Polska wysoko

Źródło:
PAP

Olefiny III to największa i najdroższa inwestycja Orlenu z czasów prezesury Daniela Obajtka. Reporterzy Łukasz Frątczak z TVN24 i Szymon Jadczak z Wirtualnej Polski dotarli do niepublikowanych wcześniej dokumentów, w tym umów oraz materiałów z posiedzeń rady nadzorczej. Wynika z nich, że kluczowa inwestycja Orlenu została uzależniona od najbogatszego Polaka, Michała Sołowowa. Oto najważniejsze fakty, do których dotarli dziennikarze.

Orlen uzależniony od firmy najbogatszego Polaka. Ustalenia dziennikarzy TVN24 i WP

Orlen uzależniony od firmy najbogatszego Polaka. Ustalenia dziennikarzy TVN24 i WP

Źródło:
tvn24.pl

Orlen poinformował w środę rano, że rada nadzorcza spółki wyraziła zgodę na zatrzymanie projektu budowy kompleksu Olefiny III w jego dotychczasowym zakresie. Jak ustalili dziennikarz TVN24 Łukasz Frątczak i Szymon Jadczak z Wirtualnej Polski, Daniel Obajtek i jego ludzie wpuścili do inwestycji, od której zależy przyszłość Orlenu, prywatną firmę kontrolowaną przez miliardera Michała Sołowowa. Po godzinie 10, we wpisie na portalu X, Daniel Obajtek pyta: "Czyżby obecny Zarząd koncernu oddawał pole Niemcom w tym zakresie?".

"Nie jest rentowna". Orlen wstrzymuje flagową inwestycję Obajtka

"Nie jest rentowna". Orlen wstrzymuje flagową inwestycję Obajtka

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) postawił zarzuty liniom lotniczym Wizz Air. Dotyczą one nieodpowiadania na reklamacje bagażowe w terminie 14 dni i wprowadzających w błąd informacji o ograniczeniu odpowiedzialności przewoźnika. Jeśli zarzuty się potwierdzą, to Wizz Air grozi kara do 10 procent obrotów za każdą z kwestionowanych praktyk.

Wizz Air z zarzutami. Chodzi o bagaże pasażerów

Wizz Air z zarzutami. Chodzi o bagaże pasażerów

Źródło:
tvn24.pl

Prezes NBP Adam Glapiński złamał naszą dżentelmeńską umowę, abyśmy trzymali się marca 2025 roku jako początku dyskusji o obniżkach stóp procentowych. Nie wiem, dlaczego to zrobił – powiedział w środowej "Rzeczpospolitej" doktor Ludwik Kotecki z Rady Polityki Pieniężnej. Ostatni raz Rada Polityki Pieniężnej zdecydowała się na obniżkę stóp procentowych w październiku 2023 r. Według prezesa Glapińskiego tematem obniżek stóp będzie można się zająć dopiero w październiku przyszłego roku.

Członek RPP: prezes Glapiński złamał naszą dżentelmeńską umowę

Członek RPP: prezes Glapiński złamał naszą dżentelmeńską umowę

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Pierwszą linię metra w serbskiej stolicy wybuduje firma Power China. W mieście, które zamieszkuje blisko 1,4 mln mieszkańców planowane są 3 linie podziemnej kolejki. Pierwsze plany budowy metra w Belgradzie opracowano w latach 20. i 30. XX wieku

Chińczycy wybudują metro w europejskiej stolicy

Chińczycy wybudują metro w europejskiej stolicy

Źródło:
PAP

Od 1 stycznia 2025 roku będzie można otrzymywać i wysyłać pisma urzędowe poprzez e-Doręczenia, czyli elektroniczny odpowiednik listu poleconego za potwierdzeniem odbioru. Dzięki tej usłudze obywatele, firmy oraz podmioty publiczne otrzymają możliwość wymiany korespondencji poprzez wygodny i bezpieczny system doręczeń elektronicznych. To kolejny istotny krok w cyfryzacji administracji państwowej.

Listy polecone po nowemu. Od 1 stycznia czeka nas rewolucja

Listy polecone po nowemu. Od 1 stycznia czeka nas rewolucja

Źródło:
tvn24.pl

Syndyk masy upadłości Getin Noble Bank Marcin Kubiczek przedstawił nadzorującemu to postępowanie upadłościowe sędziemu-komisarzowi propozycje ugód dla pierwszej grupy klientów Getinu, którzy wzięli kredyt na cele mieszkaniowe - poinformowano w komunikacie prasowym.

Jest propozycja ugód dla klientów kolejnego banku

Jest propozycja ugód dla klientów kolejnego banku

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Cena kawy na międzynarodowych rynkach towarowych osiągnęła najwyższy dotychczasowy poziom. Przedstawiciele branży przyznają, że niedługo pijący ją mogą poczuć uderzenie po kieszeni, czy to płacąc więcej za kawę na mieście czy w sklepach. Wszystkiemu winna pogoda. Ostatni rekord dla kawy został ustanowiony w 1977 r., po niezwykłych opadach śniegu, które zdewastowały plantacje w Brazylii.

Kawka na wynos może nam rzadziej towarzyszyć. Ceny ziaren biją rekordy

Kawka na wynos może nam rzadziej towarzyszyć. Ceny ziaren biją rekordy

Źródło:
BBC

Prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę o zamrożeniu cen prądu dla gospodarstw domowych do końca września 2025 roku - poinformowała we wtorek Kancelaria Prezydenta RP.

Jest decyzja prezydenta w sprawie cen prądu

Jest decyzja prezydenta w sprawie cen prądu

Źródło:
PAP

W hiszpańskiej Saragossie ma powstać wielka fabryka baterii do pojazdów elektrycznych. Nowy zakład, który ma być jednym z największych takich w Europie, wybudują razem motoryzacyjny gigant Stellantis i chiński CATL. Koszty inwestycji oszacowano na 4,1 miliarda euro.

Powstanie megafabryka. Jeden z największych takich zakładów w Europie

Powstanie megafabryka. Jeden z największych takich zakładów w Europie

Źródło:
Reuters

53 rodziny nadal czekają na pomoc w ramach akcji Szlachetna Paczka. Najwięcej w województwach dolnośląskim, mazowieckim i łódzkim. Paczkę można przygotować do piątku.

"Bardzo się boimy, że ta pomoc nie dotrze". Czekają dziesiątki rodzin

"Bardzo się boimy, że ta pomoc nie dotrze". Czekają dziesiątki rodzin

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl

Zygmunt Solorz poinformował w przesłanym do mediów we wtorek oświadczeniu, że nie jest prawdą, że sąd zablokował jego majątek. Stwierdził, że nadal w pełni kontroluje i nadzoruje spółki, między innymi pełniąc w nich rolę przewodniczącego rady nadzorczej.

Zygmunt Solorz zabiera głos. Oświadczenie

Zygmunt Solorz zabiera głos. Oświadczenie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

- Państwa europejskie powinny dojść do poziomu trzech procent PKB, jeśli chodzi o wydatki na obronność - stwierdził w rozmowie z dziennikarzami kandydat Koalicji Obywatelskiej na prezydenta Rafał Trzaskowski. - To dla nas bardzo ważna rozgrywka dyplomatyczna. Unia Europejska i Sojusz Północnoatlantycki powinny zrozumieć, że kraje muszą wydawać więcej - przekonywał.

Trzaskowski: to dla nas bardzo ważna rozgrywka dyplomatyczna

Trzaskowski: to dla nas bardzo ważna rozgrywka dyplomatyczna

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W listopadzie przedsiębiorcy złożyli ponad 1,3 miliona wniosków o wakacje składkowe - poinformował we wtorek Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Dodał, że decyzje w sprawie przyznania wakacji składkowych trafią do firm jeszcze w grudniu.

Lawina wniosków do ZUS

Lawina wniosków do ZUS

Źródło:
PAP

Były przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) Marek Chrzanowski odpowiadał we wtorek na pytania kontrolerów w siedzibie NIK.

Były szef KNF w siedzibie NIK

Były szef KNF w siedzibie NIK

Źródło:
tvn24.pl

Państwowy Dług Publiczny na koniec trzeciego kwartału 2024 roku wyniósł niemal 1,5 biliona złotych, co stanowi 42,3 procent PKB - podało Ministerstwo Finansów w komunikacie. Zadłużenie liczone według metodologii unijnej wyniosło blisko 1,9 biliona złotych (53,5 procent PKB).

Zadłużenie Polski w górę. Potężne kwoty

Zadłużenie Polski w górę. Potężne kwoty

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Wyniki badań laboratoryjnych potwierdziły wystąpienie drugiego w Polsce ogniska choroby niebieskiego języka (BT) - poinformował Główny Lekarz Weterynarii. Choroba pojawiła się w gospodarstwie utrzymującym bydło mleczne w powiecie pyrzyckim, w województwie zachodniopomorskim.

Choroba niebieskiego języka w Polsce. Wykryto drugie ognisko

Choroba niebieskiego języka w Polsce. Wykryto drugie ognisko

Źródło:
PAP

Absolutna porażka - tak zaawansowanie pokrycia tras kolejowych przez cyfrowy system sterowania ocenił w TVN24 Adrian Furgalski, prezes zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR. Ekspert jednak podkreślał, że jazda koleją to bezpieczny sposób podróży. Poinformował, że w najbliższym czasie w Polsce w pociągach Intercity nie będzie można nadawać przesyłek konduktorskich. Furgalski przyznał, że proceder nielegalnych zatrzymań pociągów pokazany w reportażu "Przejazd niestrzeżony" dezorganizuje ruch kolejowy.

Stary, analogowy system nie chroni kolei. "Absolutna porażka"

Stary, analogowy system nie chroni kolei. "Absolutna porażka"

Źródło:
tvn24.pl

Google zaprezentowało swój nowy kwantowy chip. Firma twierdzi, że jego moc obliczeniowa jest tak potężna, że w ciągu 5 minut jest on w stanie rozwiązać problem, który najszybszemu obecnie superkomputerowi zajęłoby dziesięć septylionów, czyli 10 000 000 000 000 000 000 000 000 lat. 

Google twierdzi, że opracowało przepotężny kwantowy chip

Google twierdzi, że opracowało przepotężny kwantowy chip

Źródło:
BBC