"Krytyczna lista". UE wskazała projekty

Źródło:
PAP
Zaporoska Elektrownia Jądrowa a umowa o minerałach
Zaporoska Elektrownia Jądrowa a umowa o minerałachTVN24
wideo 2/9
Zaporoska Elektrownia Jądrowa a umowa o minerałachTVN24

Unia Europejska (UE) jest uzależniona od Chin w kwestii metali ziem rzadkich. Dlatego Bruksela stawia na rozwój własnego przemysłu i recyklingu surowców, by zerwać z tą zależnością.

W 2024 r. wszedł w życie Akt o surowcach krytycznych. Tym mianem określane są surowce, bez których UE nie będzie w stanie przeprowadzić transformacji energetycznej i klimatycznej. Potrzebne są one do produkcji paneli słonecznych, turbin wiatrowych czy magazynów energii.

Co więcej, bez tego UE nie będzie mogła sama poprawić swoich zdolności obronnych i rozwinąć własny przemysł w tym sektorze, co jest nowym celem UE. Metale ziem rzadkich potrzebne są bowiem m.in. do produkcji radarów, sonarów i systemów celowniczych.

Komisja Europejska zakłada, że do końca dekady UE będzie potrzebować pięć razy więcej metali ziem rzadkich niż obecnie.

Projekty strategiczne UE

Większość surowców znajdujących się na "krytycznej liście" Unii Europejskiej to metale ziem rzadkich, m.in. cer, lantan, neodym, itr i skand.

Dzisiaj UE jest praktycznie całkowicie uzależniona od Chin, które odpowiadają za ponad 60 proc. wydobycia tych pierwiastków i ponad 90 proc. ich wytwarzania. Jednak do kategorii surowców krytycznych zaliczane są też inne metale, takie jak miedź, aluminium, lit i tytan.

Akt o surowcach krytycznych z poprzedniego roku ma zmniejszyć zależność UE od Chin. Na jego mocy KE pokazała pierwszą listę projektów strategicznych, które mają pomóc UE w zwiększeniu wydobycia, przetwarzania i recyklingu surowców krytycznych.

Wydobycie i złoża metali ziem rzadkich

Jeżeli chodzi o wydobycie metali ziem rzadkich, to cele UE są raczej skromne, ponieważ Akt zakłada jego zwiększenie o 10 proc. do 2030 r. UE nie jest bowiem postrzegana jako region na świecie, w którym te pierwiastki występują, a nawet jeśli ma złoża, to czekają one na eksploatację.

W 2023 r. w szwedzkiej Kirunie na obszarze Per Geijer odkryto złoża metali ziem rzadkich, w tym ceru, lantanu i neodymu, a ponadto złoża rudy żelaza oraz fosfor.

Rok później na terenie norweskiej gminy Nome odkryto z kolei złoża zawierające prawie dziewięć milionów ton metali ziem rzadkich, w tym neodym i tlenek prazeodymu. Dzisiaj norweskie złoża uznawane są za największe w Europie.

Zasoby surowców krytycznych posiada też Francja, mowa tu o wydobyciu germanu, miedzi, litu, molibdenu, boksytu, wolframu, antymonu, złota czy ołowiu.

Poza UE bogate złoża takich metali jak lantan, cer i skand posiada również Ukraina. Na jej terytorium znajdują się złoża 22 z 34 surowców krytycznych z listy UE. Umowa na wydobycie tych surowców stała się jedną z kart przetargowych w trakcie rozmów między Kijowem a administracją Donalda Trumpa.

Bogata w złoża jest też Rosja, która znajduje się w piątce największych posiadaczy tych metali na świecie, po Chinach, Brazylii, Indiach i Australii.

Poszukiwania nowych dostawców

Aby uniezależnić się od dostaw z Chin, Unia zaczęła szukać innych dostawców surowców krytycznych, prowadząc m.in. rozmowy z Chile i Australią, a także rozglądając się w swoim sąsiedztwie, w tym w Serbii i w Ukrainie.

Nie wszystkie partnerstwa są jednak trwałe. Sytuacja polityczna w zasobnej w surowce Demokratycznej Republice Konga jest niestabilna, a Rwanda, która jeszcze rok temu podpisała z UE porozumienie m.in. o zrównoważonych dostawach surowców krytycznych, jest oskarżana o wspieranie rebeliantów w sąsiedniej DRK. Z tego powodu przyszłość współpracy z Rwandą jest niepewna.

Poza wydobyciem w ramach aktu o surowcach krytycznych UE zobowiązała się także do zwiększenia przetwarzania metali ziem rzadkich o 40 proc. i ich recyklingu o 25 proc. Na drodze do osiągnięcia tych celów mogą z kolei stanąć kwestie środowiska ze względu na wysokie wymagania w sprawie jego ochrony przewidziane w unijnym prawie.

Dlatego projekty uznane przez KE za krytyczne mają cieszyć się ułatwieniami w tym zakresie.

Autorka/Autor:BC/kris

Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: PAP/EPA/OLIVIER HOSLET

Pozostałe wiadomości

Europa obawia się zależności od amerykańskich usług w chmurze, które decyzją władz w USA mogłyby zostać ograniczone - pisze Politico. Eksperci proponują stworzenie własnej infrastruktury cyfrowej, co może jednak zaostrzyć relacje z Donaldem Trumpem.

Takiej sytuacji obawia się Europa. "Zakręcenie kurka"

Takiej sytuacji obawia się Europa. "Zakręcenie kurka"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Pracodawca będzie miał obowiązek przekazać z odpowiednim wyprzedzeniem kandydatowi na dane stanowisko informację o proponowanej pensji - przewiduje nowelizacja Kodeksu pracy w sprawie jawności płac. Ustawa w poniedziałek została opublikowana w Dzienniku Ustaw, wejdzie w życie za sześć miesięcy.

Ważna zmiana w sprawie wynagrodzeń

Ważna zmiana w sprawie wynagrodzeń

Źródło:
PAP

Przedłużające się problemy z tranzytem przez cieśninę Ormuz mogą wywindować ceny ropy nawet do 110 dolarów za baryłkę - prognozują analitycy Goldman Sachs. Z kolei ograniczenie dostaw ropy z Iranu o 1,75 miliona baryłek dziennie może sprawić, że cena ropy Brent osiągnie poziom 90 dolarów.

Ceny ropy mogą wystrzelić. Dwa scenariusze

Ceny ropy mogą wystrzelić. Dwa scenariusze

Źródło:
PAP

Renta wdowia to nowe świadczenie, którego wypłata rusza od 1 lipca 2025 roku. Do tej pory złożono 1 milion 64 tysiące 414 wniosków o jego przyznanie. - Czekamy cały czas na kolejne - poinformowała w poniedziałek ministra rodziny, pracy i polityki społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Nowe świadczenie od lipca. Lawina wniosków

Nowe świadczenie od lipca. Lawina wniosków

Źródło:
PAP

Rodzic, który zdąży wysłać wniosek do końca czerwca, otrzyma wyrównanie 800 plus za ten miesiąc i nie straci finansowo - przypomina w poniedziałek Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Dotychczas opiekunowie wystąpili o świadczenie na niemal 7 milionów dzieci. Kwota wypłaconych świadczeń przekroczyła 5 miliardów złotych.

Ważna data dla rodziców. Pieniądze mogą przepaść

Ważna data dla rodziców. Pieniądze mogą przepaść

Źródło:
PAP

- Mamy do czynienia z zalewem wniosków o "złote wizy" - powiedziała nowozelandzka minister do spraw imigracji Erica Stanford. Kraj ten w kwietniu poluzował przepisy i wprowadził nowy rodzaj wizy dla inwestorów, mając nadzieję, że przyciągnie to bogatsze osoby i pobudzi gospodarkę.

Kraj zmienił przepisy. Fala wniosków o "złote wizy"

Kraj zmienił przepisy. Fala wniosków o "złote wizy"

Źródło:
Reuters

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w maju wyniosło 8670,51 złotego - podał Główny Urząd Statystyczny. W ujęciu rocznym wzrosło ono o 8,4 procent. Dane dotyczą firm zatrudniających powyżej dziewięciu osób.

Tyle przeciętnie zarabiają Polacy

Tyle przeciętnie zarabiają Polacy

Źródło:
tvn24.pl

Dostawy ropy naftowej do Polski są zabezpieczone - przekazał w poniedziałek rzecznik rządu Adam Szłapka. Jak zaznaczył, Polska monitoruje na bieżąco sytuację, ma przygotowane rezerwy tego surowca, procedury w razie sytuacji kryzysowych i zdywersyfikowane dostawy.

Rzecznik rządu o dostawach ropy naftowej do Polski

Rzecznik rządu o dostawach ropy naftowej do Polski

Źródło:
PAP

Produkcja przemysłowa w maju wzrosła o 3,9 procent rok do roku, a w porównaniu z poprzednim miesiącem spadła o 2 procent - podał Główny Urząd Statystyczny.

Najnowsze dane z przemysłu. "Produkcja idzie bokiem"

Najnowsze dane z przemysłu. "Produkcja idzie bokiem"

Źródło:
PAP

Frederick Smith, założyciel Federal Express (FedEx), zmarł w sobotę w wieku 80 lat - poinformowała spółka. FedEx to jedna z największych firm kurierskich na świecie.

Nie żyje Frederick Smith, założyciel amerykańskiego giganta

Nie żyje Frederick Smith, założyciel amerykańskiego giganta

Źródło:
BBC

Wartość długów alimentacyjnych w Polsce wynosi obecnie to 16,4 miliarda złotych. To o 20 procent więcej niż trzy lata temu - poinformował w poniedziałek Krajowy Rejestr Długów. Prawie 96 procent zaległości wobec dzieci to niespłacone zobowiązania ojców - łącznie 15,7 miliarda złotych.

"Najbardziej niepokoi postawa najmłodszych rodziców"

"Najbardziej niepokoi postawa najmłodszych rodziców"

Źródło:
PAP

Sekretarz stanu USA Marco Rubio wezwał Chiny do uniemożliwienia Iranowi zamknięcia Cieśniny Ormuz, jednego z najważniejszych szlaków żeglugowych na świecie.

"To będzie dla nich samobójstwo gospodarcze". Rubio apeluje do Pekinu

"To będzie dla nich samobójstwo gospodarcze". Rubio apeluje do Pekinu

Źródło:
BBC

Nawet 15 tysięcy dolarów oferują amerykańskie miasta w ramach zachęty dla osób, które zdecydują się na przeprowadzkę. Głównym celem większości tych programów jest przyciągnięcie utalentowanych osób, które przyczynią się do rozwoju lokalnych społeczności.

Oferują 15 tysięcy dolarów za przeprowadzkę

Oferują 15 tysięcy dolarów za przeprowadzkę

Źródło:
PAP

Na azjatyckich giełdach indeksy przeważnie spadają. Inwestorzy są raczej nastawieni negatywnie do podejmowania ryzyka i czekają na odpowiedź Iranu na amerykański ataki na irańskie obiekty nuklearne podczas weekendu.

Na Bliskim Wschodzie wrze. Tak reagują rynki w Azji

Na Bliskim Wschodzie wrze. Tak reagują rynki w Azji

Źródło:
PAP

W tym tygodniu uwaga krajowych inwestorów skupi się na majowych danych o płacach, zatrudnieniu, produkcji przemysłowej, produkcji budowlano-montażowej i sprzedaży detalicznej. Resort finansów i Bank Gospodarstwa Krajowego przeprowadzą aukcje sprzedaży obligacji.

Pensje, zatrudnienie, dane ze sklepów. Taki będzie tydzień w gospodarce

Pensje, zatrudnienie, dane ze sklepów. Taki będzie tydzień w gospodarce

Źródło:
PAP

Po ataku USA parlament w Iranie zatwierdził zamknięcie cieśniny Ormuz, kluczowego szlaku łączącego Zatokę Perską z Morzem Arabskim - przekazał Reuters. Ostateczną decyzję w sprawie blokady podejmie Najwyższa Rada Bezpieczeństwa Narodowego Iranu.

Parlament w Iranie zatwierdził zamknięcie cieśniny Ormuz

Parlament w Iranie zatwierdził zamknięcie cieśniny Ormuz

Źródło:
PAP

Grecja od 1 lipca 2025 roku wprowadza nową opłatę turystyczną, która w niektórych przypadkach może wynieść nawet 20 euro (około 85 złotych). W ten sposób władze próbują walczyć z problemem nadmiernej turystyki.

Nowa opłata turystyczna w Grecji od lipca

Nowa opłata turystyczna w Grecji od lipca

Źródło:
tvn24.pl

Amerykańskie bombowce B-2 zrzuciły bomby GBU-57 na irański obiekt jądrowy w Fordo. Zdaniem ekspertów to jedyna broń zdolna do skutecznego zniszczenia zakładów wzbogacania uranu, które znajdują się głęboko pod ziemią. Oto, jak działa tak zwany "bunker buster", czyli pogromca bunkrów.

Użyta po raz pierwszy. Oto bomba, która spadła na Iran

Użyta po raz pierwszy. Oto bomba, która spadła na Iran

Źródło:
CNN, PAP

Nie odnotowano wzrostu promieniowania w pobliżu irańskich obiektów jądrowych zaatakowanych przez USA - podała Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA). Szef agencji Rafael Grossi przekazał, że odbędzie się nadzwyczajne posiedzenie Rady Gubernatorów MAEA.

Co z promieniowaniem po ataku USA na Iran. Agencja zwołuje nadzwyczajne posiedzenie

Co z promieniowaniem po ataku USA na Iran. Agencja zwołuje nadzwyczajne posiedzenie

Źródło:
PAP

Wejście Ukrainy do Unii Europejskiej (UE) mogłoby przynieść znaczące korzyści gospodarcze nie tylko samej Ukrainie, ale także krajom Europy Środkowej, w szczególności w Polsce - wynika z analizy Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Tyle może zyskać Polska na Ukrainie w Unii Europejskiej

Tyle może zyskać Polska na Ukrainie w Unii Europejskiej

Źródło:
PAP

W sobotnim losowaniu Lotto nikt nie wytypował poprawnie wszystkich sześciu liczb. Oznacza to, że we wtorek do wygrania będzie sześć milionów złotych. Oto wyniki Lotto i Lotto Plus z 21 czerwca 2025 roku.

Rośnie kumulacja w Lotto

Rośnie kumulacja w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Polska nie zamierza obecnie przyjmować euro - podkreślił minister finansów Andrzej Domański Wyjaśnił, że obecny stan, gdy posiadamy własną walutę jest optymalny.

Minister o euro w Polsce. "Ten stan jest optymalny"

Minister o euro w Polsce. "Ten stan jest optymalny"

Źródło:
PAP

Polskie kąpieliska mają najgorszą jakość wody spośród krajów Unii Europejskiej - wynika z raportu Europejskiej Agencji Środowiska za 2024 rok. W zestawieniu najwyżej znalazły się Cypr, Bułgaria oraz Grecja.

Najgorsze kąpieliska w Unii Europejskiej. Niechlubne miejsce Polski

Najgorsze kąpieliska w Unii Europejskiej. Niechlubne miejsce Polski

Źródło:
PAP

Chiny i Rosja stanowią obecnie podobne zagrożenie cybernetyczne dla Europy - stwierdził prezydent Czech Petr Pavel w rozmowie z "Financial Times". Gazeta przypomniała, że rząd w Pradze padł ostatnio ofiarą ataku hakerskiego grupy powiązanej z chińskimi służbami bezpieczeństwa.

Ostrzeżenie przed Chinami i Rosją. "Są sobie równe"

Ostrzeżenie przed Chinami i Rosją. "Są sobie równe"

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana, a kumulacja rośnie do 60 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygraną trzeciego stopnia w wysokości około miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano 20 czerwca 2025 roku.

Duża wygrana w Eurojackpot w Polsce

Duża wygrana w Eurojackpot w Polsce

Źródło:
tvn24.pl

Komisja Europejska będzie monitorować ceny po przystąpieniu Bułgarii do strefy euro - zapowiedział unijny komisarz gospodarki Valdis Dombrovskis. Ministrowie finansów państw UE zgodzili się na przystąpienie Bułgarii do strefy euro.

Wzrost cen przez euro. Bruksela ma się przyjrzeć

Wzrost cen przez euro. Bruksela ma się przyjrzeć

Aktualizacja:
Źródło:
PAP