Instalacje do oczyszczania powietrza, przetwarzanie smogu na cegły albo pigment, kupowanie czystego powietrza w puszkach - to tylko niektóre z wynalazków obecnych w Chinach - kraju, w którym smog stał się problemem narodowym.
Przeprowadzone w 2015 roku badania w 366 chińskich miastach wykazały, że zanieczyszczenie powietrza przekraczało bezpieczny poziom we wszystkich z nich. Oprócz fabryk i samochodów atmosferę zanieczyszczają tam węglowe piecyki (Chiny są państwem wydobywającym najwięcej węgla na świecie).
Czyste powietrze z importu
Jedna trzecia przekraczającej 1,3 miliarda populacji Chin regularnie oddycha zanieczyszczonym powietrzem, które sprzyja zachorowaniu na nowotwory, astmę i choroby serca. Zamożni Chińczycy coraz częściej kupują domowe oczyszczacze powietrza albo z rodzinami jeżdżą "pooddychać" za granicę. Mogą też kupić czyste powietrze importowane w pojemnikach z najatrakcyjniejszych turystycznie miejsc Australii i Nowej Zelandii – porcja wystarczająca na 130 oddechów kosztuje około 18 dolarów.
Dwa główne rodzaje pyłu zawieszonego tworzącego smog to PM2,5 o średnicy mniejszej niż 2,5 mikrometra oraz PM10 (poniżej 10 mikrometrów). Dla mieszkańców Pekinu wzrost czy spadek poziomu PM2,5 jest równie typowym tematem konwersacji, co opady deszczu dla Brytyjczyków.
Smog bywa tak gęsty, że można z niego… robić cegły. Performer Jianguo Xiongdi, znany jako Brother Nut, w roku 2015 przez sto dni chodził po ulicach stolicy Chin w pobliżu najbardziej znanych obiektów, prowadząc zasysający powietrze przemysłowy odkurzacz zasilany akumulatorami. Następnie 100 gramów uzyskanej szarej masy zmieszał z czerwoną glinką i uformował cegłę, mająca symbolizować problem zanieczyszczenia powietrza. Swój performance porównał do trudu Syzyfa, w nieskończoność wtaczającego kamień na górę.
W Hongkongu pochodzący z Indii Anjirudh Sharma z przechwytywanej sadzy dieslowskich silników wytwarza natomiast czarny pigment, stosowany w sprayach i markerach.
Największy na świecie oczyszczacz powietrza
Jeszcze bardziej praktyczny wymiar mają działania Holendra Daana Roosegaarde. Zaprojektowana przez niego i przewieziona do Pekinu Free Smog Tower to siedmiometrowej wysokości elektryczny oczyszczacz powietrza – największy na świecie. W ciągu godziny potrafi usunąć większość zanieczyszczeń z 30 tys. metrów sześciennych powietrza, pobierając 1400 watów (tyle co średni czajnik elektryczny). Do wychwytywania pyłu (zarówno PM2,5 jak i PM10) służy technologia jonizacji. Jak oceniają twórcy, powietrze w okolicy wieży staje się o 75 procent czystsze.
Zebrane zanieczyszczenia są zgniatane pod wysokim ciśnieniem przez ok. 30 minut w formie sześcianu, po czym otaczane przezroczystą powłoką z żywicy. Takimi "diamentami" ozdabiane są pierścionki, bransoletki i kolczyki, których sprzedaż finansuje rozwój programu. Jeden taki "klejnot" zawiera zanieczyszczenia pochodzące z 1000 metrów sześciennych powietrza. Roosegaarde twierdzi, że do opracowania wieży zainspirował go widok z okna pekińskiego hotelu. Z 32 piętra widział tylko smog…
Inteligentne maski i aplikacje
Równie pomysłowa grupa chińskich obrońców środowiska naturalnego umieściła w ubiegłym roku w internecie prześmiewcze video ukazujące Chińczyków przyszłości przystosowanych do smogu - dzięki bujnym włosom wyrastającym z nosa i filtrującym powietrze. Na filmie pojawia się nawet reklama z promującą kosmetyki modelką – kobietą o lśniących, długich włosach wyrastających z kształtnego nosa.
Na co dzień Chińczycy noszą coraz bardziej zaawansowane technologicznie maski, domowe oczyszczacze powietrza oraz smartfonowe aplikacje ostrzegające przed smogiem. Szanghajska firma Frog Design zaprojektowała maskę AirWaves, która sama monitoruje poziom zanieczyszczenia powietrza. Ale to nie koniec – ma emitować zapachy, dźwięki i pokazywać obrazy, które pozwolą oderwać się od szarej (z powodu smogu) rzeczywistości – albo dzięki odpowiedniej aplikacji trafić w mniej skażony rejon.
Odwiedzającym Chiny eksperci zalecają noszenie podczas smogu maski, unikanie zatłoczonych miejsc, uprawianie sportu po zmierzchu (lub w pomieszczeniach), nienoszenie szkieł kontaktowych, wypijanie dużych ilości płynów oraz przemywanie wodą skóry i nosa po pobycie na zewnątrz.
Zobacz: Świat walczy ze smogiem (Film z 10.01.2017)
Autor: azb / Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: studioroosegaarde.net