Podatek od smartfonów. Jest projekt

O opłacie reprograficznej, nazywanej też ostatnio podatkiem od smartfonów, przez długi czas było cicho. Tymczasem Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego właśnie skierowało do konsultacji projekt rozporządzenia wraz z zaktualizowanym wykazem urządzeń, które opłatą tą zostaną objęte.

"Kluczowe nowe pozycje w tabeli to telefony komórkowe, tablety i komputery" - wyjaśnił resort kultury w uzasadnieniu do projektu.

Opłata ma objąć smartfony i tablety

"W przypadku dwóch pierwszych kategorii uwzględnia się fakt, że znaczną część pamięci wewnętrznej zajmuje system operacyjny i oprogramowanie użytkowe, dlatego opłaty będą dotyczyć jedynie urządzeń z pamięcią powyżej 32 GB" - dodano.

Istotną pozycją - zauważa ministerstwo - będą też telewizory i dekodery TV z wbudowaną pamięcią lub funkcją nagrywania na nośnik zewnętrzny – obecnie opłatami objęte są wyłącznie telewizory z magnetowidem, dyskiem twardym i nagrywarką DVD. "Na wszystkie te pozycje przewiduje się jednolitą opłatę w wysokości 1 proc. ceny sprzedaży, a więc znacznie poniżej ustawowego progu 3 proc.. Pozycje te przyniosą zdecydowaną większość wpływów z opłat" - wyjaśniono.

"Oczekuje się, że wprowadzone zmiany pozwolą zwiększyć coroczne wpływy z opłat do ok. 150–200 mln zł (z obecnych 36 mln - red.), co będzie stanowić ok 20 proc. wpływów uzyskiwanych przez wszystkie polskie organizacje zbiorowego zarządzania. Tym samym zostanie osiągnięty poziom opłat porównywalny z Hiszpanią, a z państw naszego regionu – z Węgrami i Słowacją" - napisano w uzasadnieniu.

Opłata reprograficzna

Resort kultury wyjaśnia na swojej stronie internetowej, że opłata reprograficzna, zwana inaczej rekompensatą uczciwej kultury, to niewielka kwota (od 1 do 4 proc. ceny urządzenia) wypłacana z marży producentów sprzętu elektronicznego – służącego do darmowego dozwolonego użytku utworów chronionych – twórcom tych utworów. "Opłata nie jest nową konstrukcją, funkcjonuje w Polsce od lat 90-tych XX wieku" - napisano.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego podaje, że Polska pozostaje jednym z ostatnich państw UE, w którym smartfony i tablety nie są objęte opłatą reprograficzną.

Resort wskazuje, że "opłata reprograficzna nie jest podatkiem", ponieważ środki z jej tytułu nie wpływają do budżetu państwa ani samorządów terytorialnych. "Przekazywana jest twórcom, gdyż darmowe odtwarzanie ich utworów zwiększa atrakcyjność i popyt na urządzenia elektroniczne takie jak smartfony, tablety czy laptopy, a jednocześnie zmniejsza wpływy twórców ze sprzedaży swoich utworów. Opłata znacznie poszerza też darmowy dostęp do dóbr kultury. To dzięki niej możliwe jest w pełni legalne darmowe odtwarzanie dla celów prywatnych, rodzinnych czy towarzyskich muzyki, filmów, książek czy obrazów chronionych prawem autorskim" - napisano.

Według ministerstwa opłata reprograficzna "nie musi wpływać na ceny urządzeń, czego dowodem są niższe ceny tych samych popularnych smartfonów czy komputerów w Niemczech niż w Polsce".

Wcześniej rząd PiS przymierzał się do zmian w opłacie reprograficznej, która objęłaby smartfony. Finalnie jednak takie rozwiązanie nie weszło w życie.

Do kogo płyną środki z opłaty reprograficznej

Organizacjami zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi uprawnionymi do pobierania opłat reprograficznych są:

1. w części "Audio" i w części "Wideo": a) Stowarzyszenie Autorów ZAiKS – na rzecz twórców, b) Stowarzyszenie Artystów Wykonawców SAWP – na rzecz artystów wykonawców, c) Związek Producentów Audio-Video ZPAV – na rzecz producentów fonogramów i wideogramów;

2. w części "Reprografia" – Stowarzyszenie Autorów i Wydawców Copyright Polska – na rzecz twórców i wydawców.

Podziału opłat pobranych przez organizacje dokonują:

1) od urządzeń i nośników, o których mowa w załączniku do rozporządzenia, w części "Audio": a) Stowarzyszenie Autorów ZAiKS – na rzecz twórców, b) Stowarzyszenie Artystów Wykonawców SAWP – na rzecz artystów wykonawców, c) Związek Producentów Audio-Video ZPAV – na rzecz producentów fonogramów;

2) od urządzeń i nośników, o których mowa w załączniku do rozporządzenia, w części "Wideo": a) Stowarzyszenie Filmowców Polskich – na rzecz twórców i producentów wideogramów, b) Związek Artystów Scen Polskich ZASP – na rzecz artystów wykonawców;

3) od urządzeń i nośników, o których mowa w załączniku do rozporządzenia, w części "Reprografia" – Stowarzyszenie Autorów i Wydawców Copyright Polska – na rzecz twórców i wydawców.