Ministerstwo Finansów szykuje podwyżkę VAT

W wykazie prac legislacyjnych rządu ukazały się założenia projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, przygotowane przez Ministerstwo Finansów (MF).

Resort zaproponował objęcie podstawową stawką podatku VAT dostawy wyrobów z konopi siewnej (Cannabis sativa) – do palenia lub do wdychania bez spalania. "Ponieważ brak jest uzasadnienia do stosowania w odniesieniu do tego typu towarów preferencji w VAT, zasadnym jest podwyższenie stawki tego podatku dla dostawy takich towarów z 8 proc. do 23 proc." - stwierdziło MF we wpisie opublikowanym na stronie KPRM.

Projektowana ustawa zakłada objęcie 0 proc. stawką VAT statków ratowniczych i łodzi ratunkowych, które są wykorzystywane na morzu, a nie są statkami i łodziami pełnomorskimi. Resort finansów wyjaśnił, że przepisy ustawy o VAT przewidują obecnie stosowanie stawki 0 proc. tylko w odniesieniu do pełnomorskich statków ratowniczych i pełnomorskich łodzi ratunkowych. Przyznał, że Dyrektywa VAT daje większą swobodę w tym obszarze.

MF proponuje utrzymanie bezterminowo stosowania stawki VAT w wysokości 8 proc. dla wyrobów medycznych dopuszczonych do obrotu na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy o wyrobach medycznych.

"Obecne przepisy w zakresie VAT dopuszczają stosowanie stawki obniżonej VAT jedynie do 27 maja 2025 r. Wyroby medyczne dopuszczone do obrotu na podstawie poprzednich przepisów o wyrobach medycznych mogą jeszcze być użytkowane i mogą być przedmiotem obrotu, nie ma zatem uzasadnienia, aby były opodatkowane stawką wyższą VAT niż analogiczne produkty dopuszczone do obrotu na podstawie nowej ustawy o wyrobach medycznych o ile spełnią określone szczegółowo w przepisach wymagania" - zaznaczyło ministerstwo.

Projektowana ustawa ma zlikwidować stawkę obniżoną VAT dla tzw. żywych koniowatych (konie, osły, muły i osłomuły), dostosowując krajowe przepisy o VAT do unijnej dyrektywy w zakresie stawek podatku od wartości dodanej. Oznacza to podwyższenie stawki VAT do 23 proc. w przypadku takich zwierząt.

Jak podano w wykazie, MF zamierza doprecyzować też przepisy dotyczące opodatkowania VAT-em nawozów i środków ochrony roślin – zwykle przeznaczonych do wykorzystania w produkcji rolnej, oraz paszy i karm dla zwierząt gospodarskich i domowych poprzez odwołanie do definicji tych produktów określonych w przepisach branżowych. "Projektowana zmiana wyeliminuje niejednoznaczne rozumienie i interpretowanie przepisów prawa oraz niepewność podatników, ale również zakłócenia konkurencji na rynku" - wskazał resort.

Ministerstwo proponuje też obniżenie stawki VAT na dostawy kubeczków menstruacyjnych z 23 proc. do 5 proc. "Zmiana ma na celu ujednolicenie stawki VAT na produkty higieniczne dla kobiet. Takie produkty jak podpaski higieniczne i tampony opodatkowane są stawką w wysokości 5 proc. Za zasadne zatem uznano obniżenie stawki z 23 proc. do 5 proc. dla kubeczków menstruacyjnych" - ocenił resort.

Projektowana ustawa ma też przedłużyć funkcjonowanie mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem gazu w systemie gazowym, energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym i usług w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. "Istotą zmian jest przedłużenie funkcjonowania mechanizmu do 31 grudnia 2026 r. Oczekiwanym efektem jest utrzymanie szczelności systemu podatkowego oraz pozytywnego wpływu regulacji na podmioty dokonujące transakcji na giełdzie" - podało ministerstwo.

Resort zaproponował też zniesienie obowiązku integracji kas rejestrujących z terminalami płatniczymi na rzecz zastępczego raportowania danych dotyczących transakcji płatniczych przez agentów rozliczeniowych. Jak poinformowało MF we wpisie, chodzi o uchylenie przepisu nakładającego na podatnika karę pieniężną za brak zapewnia współpracy kasy rejestrującej z terminalem płatniczym.

Projektowana nowela ma także wprowadzić możliwości zwrotu akcyzy od samochodów osobowych czasowo zarejestrowanych w kraju w celu ich wywozu za granicę. MF poinformowało, że projektowana zmiana ustawy wprowadza też zwolnienie z akcyzy dla samochodów osobowych podlegających profesjonalnej rejestracji, wykorzystywanych do celów badawczych lub prac rozwojowych w prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej. Obecnie podmioty prowadzące tego typu działalność obowiązane są do zapłaty akcyzy od samochodów osobowych, a dopiero dokonując eksportu lub dostawy wewnątrzwspólnotowej takiego samochodu, są uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o zwrot tej akcyzy.

Zakładane w projekcie zmiany mają także umożliwić Ministrowi Finansów zwolnienie z obowiązku przesyłania określonych danych w formie ustrukturyzowanej. "Wydając rozporządzenie Minister Finansów będzie mógł zwolnić określoną grupę podmiotów (podatników) z obowiązku przesyłania w odpowiedniej formie ustrukturyzowanej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, np. części prowadzonych przy użyciu programów komputerowych ksiąg rachunkowych. Jest to zmiana korzystna dla podatników" - podkreślił resort.

Jak podano w wykazie, planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to III kwartał 2024 r.