Rząd chce zmian dotyczących franczyzy. Mali mają być chronieni przed dużymi

Na stronie Kancelarii Prezesa Rady Ministrów podkreślono, że rząd chce uregulować w Kodeksie cywilnym kwestie dotyczące umowy franczyzy. Jak zaznaczono, chodzi o wprowadzenie do polskiego porządku prawnego instytucji ochrony franczyzobiorcy, który w aktualnych warunkach rynkowych występuje jako słabsza strona stosunku prawnego opartego na umowie franczyzy. Nowe przepisy przewidują też ochronę interesów franczyzodawcy – w kontekście zachowania tajemnicy poufnej koncepcji lub techniki prowadzenia działalności przez franczyzobiorcę. Minister sprawiedliwości powiedział na konferencji prasowej w siedzibie resortu, że "wolny rynek to nie wolna amerykanka".

- Wolny rynek, żeby zapewnił uczciwe relacje biznesowe, musi być oparty na prawie, które zapewnia uczciwość, jawność, przejrzystość, a przede wszystkim równość podmiotów w nim uczestniczących - zaznaczył Warchoł.

Jego zdaniem, "obserwacja rynku franczyzy dostarcza przeciwnych wniosków: to tutaj ci mali, drobni, polscy przedsiębiorcy padają ofiarą dużych międzynarodowych korporacji, które wykorzystują swoją przewagę rynkową".

- Wykorzystują swoje portfele, wpływy, swoją wielkość, po to, żeby narzucać małym przedsiębiorcom bardzo trudne warunki umowy, które czynią z nich niewolników, które często pogrążają zamiast pomagać funkcjonować w świecie biznesu - ocenił szef MS. - Franczyza to nie niewolnictwo, franczyza to nie ultimatum i muszą być jasne, równe zasady dla wszystkich. Dlatego też przygotowaliśmy projekt, który zapewni polskim, rodzimym firmom możliwość prowadzenia biznesu na równych zasadach z dużymi międzynarodowymi korporacjami - dodał.

Warchoł poinformował, że w projekcie zapisano jasną definicję franczyzy. Projektowane przepisy zakładają też obowiązek informacji dla franczyzobiorcy, czyli, jak tłumaczył, jakie prawa i obowiązki na nim spoczywają i co mu grozi za niewywiązanie się z umowy.

- Nie będzie już kar umownych, które pogrążają, zamiast jasnych zasad w zakresie odpowiedzialności - zaznaczył. Jak dodał, w projekcie znalazły się "jasne zasady odstąpienia od umowy i funkcjonowania weksli w obrocie franczyzowym". Przewodniczący zespołu ds. franczyzy Marcin Sławecki powiedział, że "ustawa o franczyzie oznacza wprowadzenie jasnej, precyzyjnej deklaracji franczyzy oraz regulację przepisów wokół Kodeksu cywilnego, która pozwoli na ich uniwersalność". Jak zaznaczył, "to franczyzodawca będzie musiał przedstawić najważniejsze elementy umowy tak, aby pozwolić franczyzobiorcy, czy dane warunki danej sieci pozwolą mu uczciwie, z zyskiem konkurować na rynku".

Według komunikatu KPRM, projektowane przepisy przewidują, że umowa franczyzy będzie zawierana w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Zabezpieczy to proces zawierania tego rodzaju umów. Możliwe będzie zawarcie umowy w formie elektronicznej. W projekcie zapisano też, że "na franczyzodawcę zostanie nałożony obowiązek przekazania drugiej stronie, nie później 14 dni przed zawarciem umowy, dokumentu informacyjnego. Dokument informacyjny powinien zawierać m.in. opis działalności oferowanej do prowadzenia przez franczyzobiorcę, w tym w szczególności jego obowiązki, informację o średniej wysokości przychodów uzyskiwanych przez franczyzobiorców i szacunkowych kosztach związanych z rozpoczęciem działalności, zakres świadczeń stron umowy, w tym sposób ustalania wysokość opłat należnych franczyzodawcy". "Jeżeli franczyzodawca nie przekaże dokumentu informacyjnego lub zawrze w nim informacje nierzetelne albo nieprawdziwe, franczyzobiorca będzie mógł zerwać umowę ze skutkiem natychmiastowym – jeśli miały one wpływ na decyzję franczyzobiorcy o zawarciu umowy i nie upłynęło 30 dni od powzięcia przez niego wiedzy na ten temat. To uprawnienie będzie wygasało po 6 miesiącach od dnia zawarcia umowy franczyzy" - zakładają proponowane przepisy. Według projektowanych przepisów, "franczyzobiorca będzie miał obowiązek zachowania w tajemnicy poufnej koncepcji lub techniki prowadzenia działalności gospodarczej. Obowiązek nie jest ograniczony w czasie i ma na celu ochronę interesów franczyzodawcy". Nowe przepisy określają terminy wypowiedzenia umowy franczyzy przez strony.Zgodnie z projektowanymi przepisami, "franczyzobiorca będzie mógł być zobowiązany do nietworzenia konkurencyjnej sieci franczyzowej przez okres nie dłuższy niż rok od dnia rozwiązania umowy franczyzy". Nowe przepisy nakładać będą ograniczenia w zakresie wymagalności kar umownych oraz terminy ich egzekwowania.