Wpływy z akcyzy liczone w miliardach złotych. To jedno z najważniejszych źródeł dochodów państwa

Źródło:
TVN24 Biznes
Archiwalna wypowiedź prezesa PiS nt. cen paliw
Archiwalna wypowiedź prezesa PiS nt. cen paliwTVN24
wideo 2/4
Archiwalna wypowiedź prezesa PiS nt. cen paliwTVN24

Akcyza zapewnia państwowej kasie dziesiątki miliardów złotych rocznie, co oznacza, że jest jednym z najważniejszych źródeł wpływów do budżetu. Ten dodatkowy podatek naliczany jest na niektóre wyroby - paliwa, alkohol, tytoń, energię elektryczną czy samochody osobowe. Czemu służy akcyza i jak działa? Jakie produkty są nią objęte?

Akcyza - co to jest?

Akcyza jest podatkiem nakładanym na wybrane dobra konsumpcyjne. To podatek pośredni, czyli nie płacą go ci, na których jest nakładany (producenci wyrobów), ale odbiorcy dóbr, czyli konsumenci. Jest wliczana w cenę końcową objętych nią towarów, czyniąc je droższymi.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Celem akcyzy jest nie tylko zapewnienie dochodów do budżetu państwa, ale także ograniczenie konsumpcji określonych dóbr.

Akcyza nakładana jest najczęściej na wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, wyroby ropopochodne oraz energię. Są to dobra, na które jest szczególnie wysoki popyt, a więc dodatkowy podatek nie wpłynie znacząco na ich sprzedaż. Jednocześnie część z nich, przede wszystkim wyroby tytoniowe i alkoholowe, jest szkodliwa dla zdrowia, co stanowi dodatkową motywację do objęcia akcyzą.

Wysokość akcyzy jest zróżnicowana. W przypadku dóbr, których szkodliwość dla zdrowia jest wysoka, a produkcja tania, akcyza może stanowić nawet ponad połowę ceny końcowej produktu. Sytuacja taka zdarza się przede wszystkim w przypadku wyrobów tytoniowych i alkoholowych. W przypadku innych towarów, np. większości samochodów osobowych, akcyza wynosi natomiast tylko kilka procent.

Akcyza – jak działa?

Akcyza jest jednym z głównych źródeł dochodów państwa. W roku 2020 wpływy państwowej kasy z tego tytułu przekroczyły 70 mld zł. W ostatnich latach było to drugie największe źródło tych dochodów, mniejsze jedynie od dochodów z podatku VAT.

Dochód z akcyzy na poszczególne produkty jest jednak bardzo różny. Zdecydowanie najwięcej generuje akcyza na paliwa silnikowe, która w 2019 roku odpowiadała za ok. 45 proc. wszystkich dochodów z tego podatku. Na drugim miejscu jest akcyza na wyroby tytoniowe, zapewniająca ok. 20 proc. dochodów, zaś na trzecim i czwartym akcyza na wyroby spirytusowe i piwa. Udział dochodów akcyzowych na pozostałe produkty jest już znacznie mniejszy.

Większość produktów objętych akcyzą w Unii Europejskiej podlega harmonizacji. Oznacza to, że we wszystkich państwach członkowskich obowiązują nie tylko wspólne stawki podatku akcyzowego, ale też wspólne zasady produkcji, przechowywania i transportu wyrobów nim objętych.

Część dóbr akcyzowych, m.in. samochody osobowe, broń palna, futra czy karty do gry pozostała natomiast niezharmonizowana. Wysokość i zasady naliczania podatku pozostają w ich przypadku w gestii poszczególnych państw.

Akcyza – jakie produkty?

W Polsce podatkiem akcyzowym objęte są wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, wyroby energetyczne (paliwa, węgiel, gaz ziemny, oleje mineralne), energia elektryczna oraz samochody osobowe.

Wyroby tytoniowe oraz alkoholowe (poza piwem) są przy tym objęte obowiązkiem odpowiedniego oznaczania tzw. banderolami, które umieszcza się na opakowaniach w widocznym miejscu.

Wysokość stawki akcyzowej jest różna i naliczana w odmienny sposób w zależności od wybranego dobra. Akcyza może być określoną procentowo częścią maksymalnej ceny detalicznej towaru – sytuacja taka występuje w przypadku wyrobów tytoniowych, w których stanowi ona 31,41 proc. ceny. W przypadku wyrobów alkoholowych, paliw i energii akcyza naliczana jest kwotowo od określonej ilości wyrobu, np. 5704 zł od hektolitra 100 proc. alkoholu etylowego.

Akcyza na dobra niezharmonizowane jest natomiast naliczana jako procent ich ceny. W przypadku samochodów osobowych jej wysokość zależy dodatkowo od pojemności silnika. Pojazdy z silnikiem o pojemności do 2000 cm3 objęte są akcyzą w wysokości 3,1 proc. ich wartości rynkowej, zaś o większej pojemności – akcyzą 18,6 proc.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Polska wstrzymała ruch na granicy z Białorusią, również kolejowy, z powodu manewrów wojskowych "Zapad-2025". Uderza to w ważny szlak handlowy między Chinami a Unią Europejską. Konsekwencje tej decyzji mogą mieć niebagatelne znaczenie ekonomiczne.

Jedwabny Szlak. Zamknięcie granicy może słono kosztować

Jedwabny Szlak. Zamknięcie granicy może słono kosztować

Źródło:
"Rzeczpospolita", Reuters, Bloomberg, UIC, RailFreight

Minimalne wynagrodzenie za pracę od 1 stycznia 2026 roku wyniesie 4806 złotych brutto. Rozporządzenie w tej sprawie zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw.

Jest decyzja rządu w sprawie płacy minimalnej

Jest decyzja rządu w sprawie płacy minimalnej

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Prezydent USA Donald Trump poinformował w poniedziałek, że rozmowy handlowe z Chinami zaowocowały porozumieniem w sprawie "pewnej firmy". Umowę w sprawie TikToka potwierdził przewodzący delegacji amerykańskiej sekretarz skarbu Scott Bessent.

Trump: "wielkie spotkanie" z Chinami i porozumienie w sprawie "pewnej firmy"

Trump: "wielkie spotkanie" z Chinami i porozumienie w sprawie "pewnej firmy"

Źródło:
PAP

Madera cieszy się coraz większą popularnością wśród polskich turystów. Od stycznia do lipca tego roku archipelag odwiedziło ponad 89,3 tysiąca osób z Polski, co oznacza wzrost o niemal 39 procent w porównaniu z analogicznym okresem 2024 roku.

Skokowy wzrost liczby turystów z Polski

Skokowy wzrost liczby turystów z Polski

Źródło:
PAP

Główny Inspektorat Sanitarny wydał w poniedziałek ostrzeżenie przed dwoma partiami goździków Kamis ze względu na przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu pozostałości pestycydu - chlorpiryfosu.

Dwie partie przyprawy wycofane. "Nie należy spożywać"

Dwie partie przyprawy wycofane. "Nie należy spożywać"

Źródło:
tvn24.pl

CERT Polska ostrzega przed wiadomościami, w których oszuści podszywają się pod Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). To może być "złośliwe oprogramowanie sprytnie ukryte w wiadomości e-mail" - podkreśla zespół.

"Ważny dokument dostarczony przez ZUS? Nie"

"Ważny dokument dostarczony przez ZUS? Nie"

Źródło:
tvn24.pl

Od momentu wybuchu wojny w Ukrainie Unia Europejska sukcesywnie rezygnuje z zakupu rosyjskich surowców - przekazała rzeczniczka Komisji Europejskiej Paula Pinho. Podkreśliła, że Wspólnota przyjęła klarowny plan wraz z datą całkowitego uniezależnienia się od dostaw z Rosji. Jej wypowiedź to reakcja na list prezydenta USA Donalda Trumpa dotyczący sankcji i importu rosyjskiej ropy.

Trump postawił warunek, Bruksela odpowiada

Trump postawił warunek, Bruksela odpowiada

Źródło:
PAP

W sobotnim losowaniu Lotto dwóch graczy wygrało po blisko 1,6 miliona złotych. Z komunikatu Totalizatora Sportowego wynika, że jeden zakład zawarto w Jabłonnie w województwie mazowieckim, drugi zaś w Kościanie w województwie wielkopolskim.

Dwie szóstki w Lotto. Podano, gdzie padły

Dwie szóstki w Lotto. Podano, gdzie padły

Źródło:
tvn24.pl

Znany i dla wielu kontrowersyjny konserwatywny aktywista Charlie Kirk został w zeszłym tygodniu śmiertelnie postrzelony podczas występu na uniwersytecie w Utah. Było to szeroko komentowane nie tylko przez media, ale też przez użytkowników mediów społecznościowych. Władze między innymi linii lotniczych i uniwersytetów ogłosiły, że ukarały swoich pracowników za wpisy związane ze śmiercią Kirka, które "naruszały politykę firmy".

Pracownicy zawieszani i zwalniani za komentarze po śmierci Charliego Kirka

Pracownicy zawieszani i zwalniani za komentarze po śmierci Charliego Kirka

Źródło:
CNN, NBC News, Business Insider

Tradycyjny barter zyskuje na popularności w rosyjskim handlu zagranicznym po raz pierwszy od lat 90. XX wieku - pisze Reuters. Firmy, próbując oszukać zachodnie sankcje, wymieniają pszenicę na chińskie samochody, a siemię lniane na materiały budowlane.

Zboże za samochody, nasiona za sprzęt AGD. Tak handlują w Rosji

Zboże za samochody, nasiona za sprzęt AGD. Tak handlują w Rosji

Źródło:
Reuters

Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w sierpniu 2025 roku wzrosły o 2,9 procent rok do roku, a w porównaniu z poprzednim miesiącem ceny nie zmieniły się - podał Główny Urząd Statystyczny. Wcześniej w szybkim szacunku GUS podawał, że inflacja w sierpniu wyniósła 2,8 procent w ujęciu rocznym i -0,1 procent miesiąc do miesiąca.

Tak rosną ceny w Polsce

Tak rosną ceny w Polsce

Źródło:
PAP

Polska w ciągu najbliższych dziesięciu lat wyda biliony złotych na energetykę - poinformował w poniedziałek premier Donald Tusk podczas wystąpienia na konferencji Energia z Polski - Local First.

"To są nasze pieniądze". Zapowiedź premiera

"To są nasze pieniądze". Zapowiedź premiera

Źródło:
PAP

Rozszerzenie programu dopłat do zakupu aut elektrycznych "NaszEauto" może wejść w życie w październiku - poinformował wiceminister klimatu i środowiska Krzysztof Bolesta. Dodał, że do 10 września wpłynęły wnioski na ponad 400 milionów złotych.

"W Polsce dokonał się przełom". Wiceminister o dopłatach do elektryków

"W Polsce dokonał się przełom". Wiceminister o dopłatach do elektryków

Źródło:
PAP

Globalna awaria systemu Starlink. Dziesiątki tysięcy użytkowników na całym świecie straciło w poniedziałek dostęp do sieci. Problemy z satelitarnym internetem Elona Muska miało też wojsko ukraińskie na całej linii frontu - poinformował portal CNN.

Awaria systemu Starlink. Problemy na "całej linii frontu"

Awaria systemu Starlink. Problemy na "całej linii frontu"

Źródło:
CNN

Nigeria zaproponowała Libii budowę gazociągu, którym nigeryjski gaz płynąłby przez Niger lub Czad do Libii i dalej przez Morze Śródziemne do Europy, uniezależniając ją od gazu rosyjskiego.

Planują budowę gigantycznego gazociągu. Ma połączyć Afrykę z Europą

Planują budowę gigantycznego gazociągu. Ma połączyć Afrykę z Europą

Źródło:
PAP

Słów Donalda Trumpa nie można traktować poważnie. To kolejna próba wymigiwania się od nakładania sankcji na Rosję - ocenił profesor Roman Kuźniar z Uniwersytetu Warszawskiego, komentując sobotni wpis prezydenta USA skierowany do państw NATO.

"Zasłony dymne" Trumpa. "Na to nikt poważny nie może się nabrać"

"Zasłony dymne" Trumpa. "Na to nikt poważny nie może się nabrać"

Źródło:
PAP

Uwaga krajowych inwestorów w bieżącym tygodniu skierowana będzie na dane GUS o strukturze inflacji, płacach i produkcji przemysłowej za sierpień. Po obniżce perspektywy ratingu Polski przez Fitch, w najbliższy piątek rynek oczekiwać będzie decyzji agencji Moody's.

Płace, inflacja, rating Polski. Najważniejsze wydarzenia tygodnia

Płace, inflacja, rating Polski. Najważniejsze wydarzenia tygodnia

Źródło:
PAP

Kaucja nie będzie wliczona w cenę napoju na półce czy w automacie, jej wysokość będzie widoczna w znaku kaucji i pojawi się jako osobna pozycja na paragonie - poinformował w niedzielę resort klimatu. Przypomniał jednocześnie, że do oddania opakowania nie będzie potrzebny paragon.

Klienci mogą być zaskoczeni. "Kwota kaucji nie będzie wliczona w cenę na półce"

Klienci mogą być zaskoczeni. "Kwota kaucji nie będzie wliczona w cenę na półce"

Źródło:
PAP

W piątek 19 września 2025 roku wejdą w życie nowe, wyższe stawki opłat za przeprowadzanie badań technicznych pojazdów. W przypadku aut osobowych opłata wzrośnie z 98 do 149 złotych.

Ostatnie dni przed dużą podwyżką

Ostatnie dni przed dużą podwyżką

Źródło:
tvn24.pl

Przeciętna cena rezerwacji dotycząca wakacji za granicą z biurem podróży wyniosła 9163 złote - poinformowała Polska Izba Turystyki (PIT). Najpopularniejszym zagranicznym wczasowym kierunkiem w ofercie biur turystycznych była Turcja, którą wybrało blisko jedna trzecia klientów.

Słony rachunek za zagraniczne wakacje

Słony rachunek za zagraniczne wakacje

Źródło:
PAP

Powołany w tym tygodniu na premiera Francji Sebastien Lecornu powiedział w sobotę, że rezygnuje z pomysłu zniesienia dwóch dni wolnych, co proponował jego poprzednik Francois Bayrou. Pomysł, który wzbudził bardzo dużo kontrowersji w społeczeństwie, stanowił element planów oszczędnościowych poprzedniego rządu.

Premier robi zwrot w sprawie likwidacji dwóch dni wolnych

Premier robi zwrot w sprawie likwidacji dwóch dni wolnych

Źródło:
PAP

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości wznowiła płatności w ramach programu Krajowego Planu Odbudowy dla gastronomii, hotelarstwa, turystyki i kultury. PARP wyjaśniła, że pieniądze będą wypłacane pod pewnymi warunkami, w tym po weryfikacji prawidłowej realizacji przedsięwzięcia.

Burza w sprawie pieniędzy. Wznowiono wypłaty

Burza w sprawie pieniędzy. Wznowiono wypłaty

Źródło:
PAP

Jest ich tyle, co kot napłakał. Nie muszą być w pełni wyposażone, nie są po remoncie, zdarza się, że znajdują się w gorszej lokalizacji. Mieszkania na wynajem z akceptacją zwierzaków znikają jednak w mig. - Jeśli mamy takie w ofercie, proces przebiega ekspresowo - stwierdza w rozmowie z TVN24+ Emilia Dobrowolska z Biura Nieruchomości Tyszkiewicz. - To działa jak magnes - przyznaje Jakub Myszka, dyrektor do spraw rozwoju w agencji nieruchomości Bracia Sadurscy.

Komu przeszkadza Dżordż?

Komu przeszkadza Dżordż?

Źródło:
TVN24+

Podczas sobotniego losowania Lotto padły dwie szóstki. Wygrane wynoszą po niemal 1,6 miliona złotych. Oto liczby, które wylosowano w Lotto i Lotto Plus 13 września 2025 roku.

Dwie duże wygrane w Lotto

Dwie duże wygrane w Lotto

Źródło:
tvn24.pl

Internauci informowali w sobotę o awarii i kłopotach z płatnościami w sklepach czy stacjach benzynowych. Problem dotyczył całej Polski. "Wszystkie funkcjonalności już działają poprawnie" - przekazała przed godziną 15.00 zajmująca się obsługą płatności bezgotówkowych firma eService. Do kwestii awarii odniósł się w mediach społecznościowych wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.

"Duża awaria", były kłopoty z płatnościami w całej Polsce. Wicepremier zabrał głos

"Duża awaria", były kłopoty z płatnościami w całej Polsce. Wicepremier zabrał głos

Źródło:
tvn24.pl

Linia lotnicza Ryanair szykuje się do redukcji latem przyszłego roku kolejnego miliona miejsc na trasach z i do Hiszpanii, przede wszystkim chodzi o połączenia z regionalnymi lotniskami – zapowiedział w piątkowym wywiadzie dla brytyjskiego dziennika "Financial Times" prezes przewoźnika Michael O’Leary. Hiszpański minister transportu oskarżył lotniczego giganta o "szantaż".

Batalia giganta z operatorem lotnisk. "Szantaż"

Batalia giganta z operatorem lotnisk. "Szantaż"

Źródło:
PAP

Drogi kliencie, nie przychodź do sklepu z butelką bez znaczka - apeluje Polska Izba Handlu. Zdaniem organizacji klienci nadal nie są wystarczająco poinformowani, jak będzie działał nowy system kaucyjny. Dlatego w skierowanych do kupujących wyjaśnieniach wskazano najważniejsze elementy, na które warto zwrócić szczególną uwagę.

"Frustracja" klientów, "dezorganizacja" pracy sklepów. Ostrzeżenie

"Frustracja" klientów, "dezorganizacja" pracy sklepów. Ostrzeżenie

Źródło:
tvn24.pl

Polacy znajdują się w czołówce narodowości najczęściej odwiedzających Portugalię. Tylko w lipcu ich obecność wzrosła o 14 procent. Goście z Polski poszukują w Portugalii nie tylko bliskości wody, ale chcą również poznawać historię i kulturę południowo-zachodnich krańców Europy.

Dziesiątki tysięcy turystów z Polski. Szykuje się rekordowy rok

Dziesiątki tysięcy turystów z Polski. Szykuje się rekordowy rok

Źródło:
PAP

Szwajcarski producent zegarków Swatch rozpoczął sprzedaż specjalnej edycji zegarka z zamienionymi miejscami cyframi trzy i dziewięć na tarczy, nawiązując do 39-procentowych ceł nałożonych w zeszłym miesiącu przez prezydenta Donalda Trumpa na import produktów ze Szwajcarii do Stanów Zjednoczonych.

Trump uderzył cłami. Znany producent zamienia cyfry

Trump uderzył cłami. Znany producent zamienia cyfry

Źródło:
Reuters, PAP, CNBC