Wpływy z akcyzy liczone w miliardach złotych. To jedno z najważniejszych źródeł dochodów państwa

Źródło:
TVN24 Biznes
Archiwalna wypowiedź prezesa PiS nt. cen paliw
Archiwalna wypowiedź prezesa PiS nt. cen paliwTVN24
wideo 2/4
Archiwalna wypowiedź prezesa PiS nt. cen paliwTVN24

Akcyza zapewnia państwowej kasie dziesiątki miliardów złotych rocznie, co oznacza, że jest jednym z najważniejszych źródeł wpływów do budżetu. Ten dodatkowy podatek naliczany jest na niektóre wyroby - paliwa, alkohol, tytoń, energię elektryczną czy samochody osobowe. Czemu służy akcyza i jak działa? Jakie produkty są nią objęte?

Akcyza - co to jest?

Akcyza jest podatkiem nakładanym na wybrane dobra konsumpcyjne. To podatek pośredni, czyli nie płacą go ci, na których jest nakładany (producenci wyrobów), ale odbiorcy dóbr, czyli konsumenci. Jest wliczana w cenę końcową objętych nią towarów, czyniąc je droższymi.

OGLĄDAJ TVN24 NA ŻYWO W TVN24 GO

Celem akcyzy jest nie tylko zapewnienie dochodów do budżetu państwa, ale także ograniczenie konsumpcji określonych dóbr.

Akcyza nakładana jest najczęściej na wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, wyroby ropopochodne oraz energię. Są to dobra, na które jest szczególnie wysoki popyt, a więc dodatkowy podatek nie wpłynie znacząco na ich sprzedaż. Jednocześnie część z nich, przede wszystkim wyroby tytoniowe i alkoholowe, jest szkodliwa dla zdrowia, co stanowi dodatkową motywację do objęcia akcyzą.

Wysokość akcyzy jest zróżnicowana. W przypadku dóbr, których szkodliwość dla zdrowia jest wysoka, a produkcja tania, akcyza może stanowić nawet ponad połowę ceny końcowej produktu. Sytuacja taka zdarza się przede wszystkim w przypadku wyrobów tytoniowych i alkoholowych. W przypadku innych towarów, np. większości samochodów osobowych, akcyza wynosi natomiast tylko kilka procent.

Akcyza – jak działa?

Akcyza jest jednym z głównych źródeł dochodów państwa. W roku 2020 wpływy państwowej kasy z tego tytułu przekroczyły 70 mld zł. W ostatnich latach było to drugie największe źródło tych dochodów, mniejsze jedynie od dochodów z podatku VAT.

Dochód z akcyzy na poszczególne produkty jest jednak bardzo różny. Zdecydowanie najwięcej generuje akcyza na paliwa silnikowe, która w 2019 roku odpowiadała za ok. 45 proc. wszystkich dochodów z tego podatku. Na drugim miejscu jest akcyza na wyroby tytoniowe, zapewniająca ok. 20 proc. dochodów, zaś na trzecim i czwartym akcyza na wyroby spirytusowe i piwa. Udział dochodów akcyzowych na pozostałe produkty jest już znacznie mniejszy.

Większość produktów objętych akcyzą w Unii Europejskiej podlega harmonizacji. Oznacza to, że we wszystkich państwach członkowskich obowiązują nie tylko wspólne stawki podatku akcyzowego, ale też wspólne zasady produkcji, przechowywania i transportu wyrobów nim objętych.

Część dóbr akcyzowych, m.in. samochody osobowe, broń palna, futra czy karty do gry pozostała natomiast niezharmonizowana. Wysokość i zasady naliczania podatku pozostają w ich przypadku w gestii poszczególnych państw.

Akcyza – jakie produkty?

W Polsce podatkiem akcyzowym objęte są wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe, wyroby energetyczne (paliwa, węgiel, gaz ziemny, oleje mineralne), energia elektryczna oraz samochody osobowe.

Wyroby tytoniowe oraz alkoholowe (poza piwem) są przy tym objęte obowiązkiem odpowiedniego oznaczania tzw. banderolami, które umieszcza się na opakowaniach w widocznym miejscu.

Wysokość stawki akcyzowej jest różna i naliczana w odmienny sposób w zależności od wybranego dobra. Akcyza może być określoną procentowo częścią maksymalnej ceny detalicznej towaru – sytuacja taka występuje w przypadku wyrobów tytoniowych, w których stanowi ona 31,41 proc. ceny. W przypadku wyrobów alkoholowych, paliw i energii akcyza naliczana jest kwotowo od określonej ilości wyrobu, np. 5704 zł od hektolitra 100 proc. alkoholu etylowego.

Akcyza na dobra niezharmonizowane jest natomiast naliczana jako procent ich ceny. W przypadku samochodów osobowych jej wysokość zależy dodatkowo od pojemności silnika. Pojazdy z silnikiem o pojemności do 2000 cm3 objęte są akcyzą w wysokości 3,1 proc. ich wartości rynkowej, zaś o większej pojemności – akcyzą 18,6 proc.

Autorka/Autor:red.

Źródło: TVN24 Biznes

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Donald Trump zapowiedział, że Stany Zjednoczone mogą odpowiedzieć Unii Europejskiej, jeśli ta utrzyma decyzję o ukaraniu Google za naruszenie zasad konkurencji. Prezydent USA uznał działania UE za "dyskryminujące" i dał jasno do zrozumienia, że nie zamierza ich akceptować.

"Amerykański podatnik tego nie toleruje". Trump zapowiada odwet

"Amerykański podatnik tego nie toleruje". Trump zapowiada odwet

Źródło:
PAP

To daje do myślenia. Najlepszy inwestor na świecie odkłada niektóre spółki do rubryki "za trudne" i nigdy w nie nie inwestuje - zauważa w rozmowie z TVN24+ Tomasz Jaroszek, współautor książki "Śladami Warrena Buffeta". - Szanse są równe, zawsze uwielbiał rywalizację. Dlatego siedzi w swoim gabinecie i czyta to, co dostępne wszystkim. I myśli o tym, żeby zwyciężyć - opowiada o Buffetcie jego pierwsza żona Susie. 30 sierpnia 1930 przyszedł na świat. Oto sylwetka "wyroczni z Omaha"

Warren Buffett ma 95 lat. "Nie zapowiadał się na geniusza. Kto by się spodziewał?"

Warren Buffett ma 95 lat. "Nie zapowiadał się na geniusza. Kto by się spodziewał?"

Źródło:
TVN24+

Brytyjski "Financial Times" informuje o inicjatywie polskiego miliardera Romana Karkosika, który zainicjował budowę największego w Europie pomnika Matki Boskiej. Monument powstaje we wsi Konotopie w województwie kujawsko-pomorskim i ma osiągnąć wysokość 55 metrów. Według dziennika, uroczysta konsekracja figury planowana jest na przyszłoroczne święto kościelne Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, znane też jako Matki Boskiej Zielnej.

"Ogromny, niemal faraoński projekt". To ma być najwyższy w Europie pomnik Matki Boskiej

"Ogromny, niemal faraoński projekt". To ma być najwyższy w Europie pomnik Matki Boskiej

Źródło:
PAP

Stany Zjednoczone podnoszą o 100 procent obowiązkową opłatę przy wjeździe. Zmiana obejmie także Polaków.

USA podwajają opłatę za wjazd. Również dla Polaków

USA podwajają opłatę za wjazd. Również dla Polaków

Źródło:
CNN, tvn24.pl

Po aferze ze sposobem wydawania środków z Krajowego Planu Odbudowy przez firmy z branży hotelarsko-restauracyjnej pojawiły się kolejne kontrowersje - dotyczące KPO dla kultury. - Mamy do czynienia z niespotykaną w żadnym wcześniejszym programie sytuacją odrzucenia porażającej większości wniosków - mówi z rozmowie z TVN24+ Ula Kijak, członkini zarządu Gildii Polskich Reżyserek i Reżyserów Teatralnych. - To jest ewidentny problem techniczny albo systemowy - uważa Marcin Bałczewski z Domu Literatury w Łodzi.

Kontrowersje wokół KPO. "Ewenement na skalę światową"

Kontrowersje wokół KPO. "Ewenement na skalę światową"

Źródło:
TVN24 +

Korea Południowa rusza z pomocą obywatelom zatrzymanym w fabryce Hyundaia w stanie Georgia. Prezydent Li Dze Mjung zapowiedział wsparcie i powołanie specjalnego zespołu do spraw interwencji, a Seul deklaruje gotowość do rozmów z Waszyngtonem.

Zatrzymali setki pracowników. Zareagował prezydent

Zatrzymali setki pracowników. Zareagował prezydent

Źródło:
PAP

Miecz świetlny Dartha Vadera, jeden z najbardziej rozpoznawalnych rekwizytów w historii kina, został sprzedany w Los Angeles za 3,6 miliona dolarów. To najwyższa kwota, jaką kiedykolwiek zapłacono za przedmiot związany z sagą "Gwiezdne wojny".

Sprzedano miecz świetlny Dartha Vadera. Padł rekord

Sprzedano miecz świetlny Dartha Vadera. Padł rekord

Źródło:
PAP, BBC

Kumulacja w amerykańskiej loterii Powerball wzrosła do astronomicznej kwoty 1,8 miliarda dolarów przed sobotnim losowaniem. To efekt braku głównego zwycięzcy w poprzednim losowaniu. Nikt nie trafił wszystkich sześciu liczb.

Prawie dwa miliardy dolarów. Imponująca kumulacja

Prawie dwa miliardy dolarów. Imponująca kumulacja

Źródło:
CNN

Średnia cena metra kwadratowego mieszkania w Sosnowcu wynosi nieco ponad 5,8 tysiąca złotych - to aż trzykrotnie mniej niż w Warszawie. Jak wynika z raportu przygotowanego przez Grupę Morizon-Gratka, duże różnice cenowe widoczne są również między miastami średniej wielkości, spośród których najdroższym rynkiem mieszkaniowym pozostaje Gdynia.

Tu mieszkanie może być trzykrotnie tańsze niż w stolicy. Ranking cen

Tu mieszkanie może być trzykrotnie tańsze niż w stolicy. Ranking cen

Źródło:
PAP

Maroko może stać się jednym z czołowych producentów złota w Afryce po odkryciu wyjątkowo bogatych złóż w pobliżu miasta Kulmim na południu kraju - podaje firma górnicza OLAH Palace Trading.

Odkryli olbrzymie złoża złota. Mogą trafić do czołówki

Odkryli olbrzymie złoża złota. Mogą trafić do czołówki

Źródło:
PAP

Mam nadzieję, że rozporządzenie ułatwiające inwestycje w energetykę wiatrową w ciągu najbliższego tygodnia trafi do uzgodnień międzyresortowych - powiedziała ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska. Dodała, że resort pracuje nad ustawą pozbawioną kwestii spornych, między innymi dotyczących odległości.

"Weto zmusza rząd do działania innymi ścieżkami"

"Weto zmusza rząd do działania innymi ścieżkami"

Źródło:
PAP

Komisja Europejska poinformowała w piątek o nałożeniu na Google 2,95 miliarda euro kary za naruszenie prawa antymonopolowego Unii Europejskiej. Gigant miał faworyzować własną technologię reklamową w stosunku do innych rozwiązań oferowanych przez konkurencję. Przedstawicielka Google przekazała, że "KE wymaga zmian, które zaszkodzą tysiącom europejskich firm, utrudniając im zarabianie pieniędzy".

Potężna kara dla giganta technologicznego

Potężna kara dla giganta technologicznego

Źródło:
PAP

W czerwcu amerykańska gospodarka odnotowała spadek liczby miejsc pracy po raz pierwszy od końca pandemii COVID-19 - wynika z opublikowanych w piątek danych Biura Statystyk Pracy (BLS). Nowy raport pokazuje też gorszą od oczekiwań sytuację na rynku pracy w sierpniu, sygnalizując spowolnienie gospodarcze.

Pierwsza taka sytuacja od czasu COVID-19

Pierwsza taka sytuacja od czasu COVID-19

Źródło:
PAP

Premier Czech domaga się rewizji polityki klimatycznej Unii Europejskiej, o czym rozmawiał w piątek na spotkaniu z przewodniczącym Rady Europejskiej Antonio Costą. Peter Fiala przekazał, że buduje koalicję przeciwko rozszerzonej wersji Europejskiego Systemu Handlu Emisjami - ETS2.

Premier zapowiada koalicję przeciw ETS2. Konferencji nie było

Premier zapowiada koalicję przeciw ETS2. Konferencji nie było

Źródło:
PAP

Piątkowe losowanie Eurojackpot nie przyniosło głównej wygranej, a kumulacja rośnie do 360 milionów złotych. W Polsce najwyższe były wygrane czwartego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 5 września 2025 roku.

Kumulacja w Eurojackpot rośnie

Kumulacja w Eurojackpot rośnie

Źródło:
tvn24.pl

Tesla ogłosiła propozycję nowego pakietu wynagrodzeń dla Elona Muska, który - jeśli zostanie zatwierdzony przez akcjonariuszy - może uczynić go pierwszym bilionerem na świecie.

Elon Musk pierwszym bilionerem? Dostał propozycję

Elon Musk pierwszym bilionerem? Dostał propozycję

Źródło:
CNN

Prezydent Donald Trump spotkał się z liderami branży technologicznej, w tym Markiem Zuckerbergiem i Timem Cookiem. Tematem rozmów były inwestycje w AI i centra danych w USA. Prezesi gigantów zobowiązali się do miliardowych inwestycji. "Trump rozkoszował się tymi obietnicami wydatkowymi" - skomentował Bloomberg.

"Trump rozkoszował się tymi obietnicami"

"Trump rozkoszował się tymi obietnicami"

Źródło:
Bloomberg

Nie uważam, żebyśmy byli z kimś w jakimś sporze biznesowym - stwierdził prezes Allegro Marcin Kuśmierz, odnosząc się do pozwu InPostu. Zapewnił, że program Allegro Delivery pozostaje otwarty na nowych partnerów logistycznych i nie jest skierowany przeciwko żadnemu podmiotowi.

Batalia gigantów na polskim rynku. "Ten program nie jest w nikogo wymierzony"

Batalia gigantów na polskim rynku. "Ten program nie jest w nikogo wymierzony"

Źródło:
PAP

Kolej w Łomży stanie się faktem - zapowiedział w piątek premier Donald Tusk. Pierwsze pociągi z tego miasta mają ruszyć w czerwcu 2026 roku. Szef rządu zaznaczył, że inwestycja ta nie będzie wtedy jeszcze zakończona, ale pociągi pojadą już do miejscowości Łapy.

Tusk: jesteśmy w miejscu, gdzie opóźnienie pociągu wynosi ponad 30 lat

Tusk: jesteśmy w miejscu, gdzie opóźnienie pociągu wynosi ponad 30 lat

Źródło:
PAP

OpenAI zapowiada własną platformę rekrutacyjną, która ma rywalizować z LinkedIn. OpenAI Jobs Platform wykorzysta sztuczną inteligencję do łączenia kandydatów z firmami i ma zostać uruchomiona w połowie 2026 roku.

Powstanie konkurencja dla LinkedIn. Będzie napędzana AI

Powstanie konkurencja dla LinkedIn. Będzie napędzana AI

Źródło:
techcrunch.com

Policja zamknęła największy serwis z nielegalnymi transmisjami sportowymi - pisze portal stacji BBC. Egipskie służby wraz z międzynarodową organizacją ACE zlikwidowały stronę Streameast, którą w ciągu ostatniego roku odwiedzono ponad 1,6 miliarda razy.

Koniec darmowych transmisji. Policja zlikwidowała piracki serwis

Koniec darmowych transmisji. Policja zlikwidowała piracki serwis

Źródło:
BBC

Komitet Stały Rady Ministrów przyjął projekt, który zakłada powiązanie prawa do pobierania świadczenia 800 plus przez cudzoziemców od aktywności zawodowej - przekazał wiceminister spraw wewnętrznych Maciej Duszczyk. Wyjaśnił, że projektem zajmie się teraz rząd.

Wiceminister: jeżeli będzie weto, czeka nas gigantyczny chaos

Wiceminister: jeżeli będzie weto, czeka nas gigantyczny chaos

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Oszustwo "na bransoletkę" nasila się w stolicy Włoch. Rzymska policja ostrzega turystów, że do wyłudzeń dochodzi w okolicach najpopularniejszych atrakcji Wiecznego Miasta. Służby apelują, aby nie przyjmować żadnych, rzekomo bezpłatnych upominków od nieznajomych.

To oszustwo się nasila. Policja ostrzega turystów

To oszustwo się nasila. Policja ostrzega turystów

Źródło:
PAP

Trasa La Loire a Velo w malowniczej Dolinie Loary zdobyła tytuł najpiękniejszej trasy rowerowej na świecie - wynika z zestawienia magazynu "Time Out". Ten francuski region kusi nie tylko wyśmienitą kuchnią, ale także pięknymi krajobrazami, które oczarują każdego miłośnika rowerowych podróży.

To najpiękniejszy szlak rowerowy na świecie

To najpiękniejszy szlak rowerowy na świecie

Źródło:
PAP

Na targach IFA w Berlinie zaprezentowano koncepcyjną kosiarkę - robota Master X Series od marki NexLawn. Urządzenie wyróżnia się mechanicznym ramieniem, które pozwala mu wykonywać zadania znacznie wykraczające poza zwykłe koszenie trawnika.

Skosi trawę, ale też zbierze owoce i rzuci piłkę psu

Skosi trawę, ale też zbierze owoce i rzuci piłkę psu

Źródło:
theverge.com