AI może odmienić kontakt ze światem osób niewidomych

Źródło:
Wired
"Do 2050 roku nawet połowa miejsc pracy zostanie zastąpiona sztuczną inteligencją"
"Do 2050 roku nawet połowa miejsc pracy zostanie zastąpiona sztuczną inteligencją"TVN24
wideo 2/8
"Do 2050 roku nawet połowa miejsc pracy zostanie zastąpiona sztuczną inteligencją"TVN24

Aplikacje asystujące przeznaczone dla osób niewidomych zaczynają wdrażać ChatGPT-4 firmy OpenAI i efekty mogą budzić zdumienie. Ich użytkownicy są zachwyceni, mówią o nowym poziomie informacji, który ułatwia codzienne życie. Jednocześnie pojawiają się obawy związane z niedokładnością ChatGPT, zwłaszcza gdy aplikacja nie jest w stanie znaleźć odpowiedzi.

"Wired" opisuje przypadek Cheli Robes, która straciła zdolność widzenia w lewym oku, gdy miała 28 lat, a w prawym rok później. Dziś kobieta ma 38 lat i od kwietnia testuje Ask Envision, asystenta AI korzystającego z ChatGPT-4 i Google Glass.

System ten może pobierać obrazy i tekst, a na podstawie uzyskanych informacji tworzyć odpowiedzi i wchodzić w konwersację z użytkownikiem. Gdy dotknie ekranu dotykowego umieszczonego na okularach i poprosi o opis świata na zewnątrz, to dostaje odpowiedź, na przykład że niebo jest pochmurne.

W rozmowie z "Wired" kobieta mówi, że niepełnosprawność odebrała jej te małe detale, które pomagają ludziom zrozumieć się nawzajem w codziennym życiu, jak na przykład wyrazy twarzy. Zauważa, że jej ojciec ma specyficzne poczucie humoru i nie widząc jego twarzy nie zawsze jest pewna, kiedy mówi poważnie. - Jeśli zdjęcie może przekazać tysiąc słów, to wyobraź sobie, ile słów może przekazać wyraz twarzy - mówi.

Aplikacje odczytują świat dla niewidomych

Ask Envision jest jednym z kilku produktów wspomagających osoby niedowidzące, które zaczęły stosować modele sztucznej inteligencji. Mogą dostarczyć użytkownikom znacznie więcej szczegółów na temat otaczającego ich świata. Co za tym zaś idzie dać im także większą niezależność.

Envision AI - co potrafi aplikacja

Envision zadebiutowała jako aplikacja na smartfony do odczytywania tekstu na zdjęciach w 2018 roku, a od początku 2021 roku dostępna była także na Google Glass (które w marcu 2023 r. zostały wycofane ze sprzedaży). Na początku tego roku rozpoczęła testowanie nowego modelu konwersacyjnego, który potrafił odpowiadać na najprostsze pytania. Następnie zaczęła korzystać z 4 wersji ChatGPT do opisu obrazów.

Jednak nie tylko oni. Be My Eyes to aplikacja dostępna na rynku od 12 lat. Do tej pory łączyła widzących, którzy chcą pomoc z osobom niedowidzącym. Od marca testowany jest wirtualny asystent, którzy korzysta z ChatGPT-4. Pomaga on identyfikować obiekty w otoczeniu, nawet bardzo szczegółowe.

Zaś Microsoft, główny inwestor w OpenAI, rozpoczął testy wdrożenia GPT-4 dla swojej usługi SeeingAI, która oferuje podobne rozwiązania, co wyżej wymienione aplikacje.

Jakie są różnice? Jak zauważa "Wired" we wcześniejszej wersji Envision po prostu odczytywał tekst na obrazie od początku do końca. Teraz może podsumować całość i odpowiedzieć na dodatkowe pytania. Np. odczytać menu w restauracji, nie wszystkie pozycje po kolei, ale np. tylko te bezmięsne czy odpowiedzieć na pytania użytkownika odnośnie cen albo ograniczeń dietetycznych.

W rozmowie z serwisem Richard Beardsley, inny tester aplikacji, mówi, że zazwyczaj korzysta z usługi, aby znaleźć informacje kontaktowe na rachunku lub przeczytać listę składników na pudełkach z jedzeniem. Posiadanie zestawu głośnomówiącego w okularach Google oznacza, że ​​może z niego korzystać cały czas trzymając psa przewodnika na smyczy i laskę.

- Wcześniej nie można było przejść do określonej części tekstu. Możliwość przeskoczenia do konkretnego momentu znacznie ułatwia życie, dostajesz dokładnie to, czego szukasz – opowiada.

Do niedawna to było tylko w laboratoriach

Sina Bahram, niewidomy informatyk i szef firmy konsultingowej, która doradza w zakresie dostępności i integracji m.in. muzeom, parkom rozrywki czy firmom technologicznym, uważa, że integracja sztucznej inteligencji z aplikacjami dla osób niewidzących i niedowidzących może mieć ogromny wpływ na jakość życia ich użytkowników.

Bahram korzysta z Be My Eyes, które zaimplementowało ChatGPT-4 i zauważa, że w porównaniu do poprzednich wersji ma do czynienia z niewyobrażalną różnicą. Nieodzowny jest też fakt, że technologie te mogą być używane bez wysiłku i nie wymagają umiejętności technicznych. Opisuje dla „Wired” sytuację ze swojego życia, która miała miejsce dwa tygodnie wcześniej, gdy szedł ulicą Nowego Jorku z partnerem biznesowym. Gdy jego towarzysz zatrzymał się, by przyjrzeć się czemuś z bliska Bahram nie musiał czekać bezczynnie, pytać go czy coś się stało. Po prostu użył Be My Eyes i dowiedział się, że przygląda się on jakimś naklejkom, graffiti i rysunkom na ścianie. Zauważa, że taki poziom informacji to „coś, co nie istniało rok temu poza laboratorium (…) to po prostu nie było możliwe”.

Obawy przed błędami

Danna Gurari, adiunkt informatyki na University of Colorado w Boulder, mówi, że ekscytujące jest to, że niewidomi ludzie są na pierwszym froncie adaptacji nowych technologii, a nie pozostają w tyle. Jednak w jej ocenie jest to też nieco przerażające, że tak wrażliwa grupa społeczna musi mierzyć się z bałaganem i niekompetencją ze strony ChatGPT-4.

Każdego roku Gurari organizuje warsztaty o nazwie Viz Wiz na konferencji Computer Vision and Pattern Recognition, aby zgromadzić firmy takie jak Envision z badaczami sztucznej inteligencji i niewidomymi użytkownikami technologii. Kiedy Viz Wiz wystartował w 2018 roku, w warsztatach uczestniczyły tylko cztery zespoły. W tym roku zgłosiło się ponad 50 drużyn.

We wczesnych testach niektórych modeli zamiany obrazu na tekst, Gurari odkryła, że mogą one zmyślać informacje lub „halucynować”.

- W większości możemy polegać tylko na rzeczach bardzo konkretnych, ogólnych jak „widzę samochód, widzę osobę, widzę drzewo” – mówi w rozmowie z „Wired”. Zauważa, że to nie jest błaga informacja, ale jednocześnie powinien mieć ograniczone zaufanie co do odpowiedzi na zapytanie o to, co znajduje się w jego kanapce.

– Z wcześniej przeprowadzonych wywiadów wiemy, że osoby niewidome wolą otrzymywać jakiekolwiek informacje niż nie wiedzieć nic, więc to jest fantastyczne, że je dostają. Problem pojawia się, gdy podejmują decyzje na podstawie informacji nieprawdziwych – zauważa Gurari.

Jeśli sztuczna inteligencja np. błędnie zidentyfikuje lek albo składnik pokarmu, który jest alergenem, to może mieć to poważne konsekwencje, w tym zagrażać życiu.

Upragnione rozwiązania pomimo błędów

Jest jeszcze problem tego, że modele sztucznej inteligencji mają tendencje do błędnego identyfikowania wieku, rasy czy płci ludzi. Jak podaje „Wired” zbiory danych, na podstawie których szkolono sztuczną inteligencję są "wypaczone i stronnicze”, a w związku z tym i takie potrafią być efekty, czy też informacje zwrotne, które podaje program.

Bahram przyznaje, że jest to pewne ryzyko, ale zauważa, że systemy te oferują użytkownikom ocenę pewności, dzięki czemu ci mogą podejmować bardziej świadome decyzje na temat tego, co AI myśli, że widzi. Przede wszystkim jednak podkreśla, że osoby niewidome mają prawo do takiej samej informacji, co osoby widzące.

- Niedźwiedzią przysługą dla osób niewidomych byłoby udawanie, że każda osoba widząca nie zauważa od razu koloru skóry czy płci, niezależnie od tego, czy daje temu wyraz czy nie. Więc czemu mielibyśmy ograniczać dostęp do tych informacji komuś, kto nie ma dostępu do informacji wizualnych? – pyta.

Autorka/Autor:JW

Źródło: Wired

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Prawie 50 tysięcy modeli Alfa Romeo Tonale i Dodge Hornet zostało wycofanych z amerykańskiego rynku przez właściciela marek - Chryslera.

Gigant wycofuje prawie 50 tysięcy aut

Gigant wycofuje prawie 50 tysięcy aut

Źródło:
Reuters

Międzynarodowa turystyka w USA "szybko upada", a miejsca pracy związane z tą branżą "są zagrożone" - wynika z raportu serwisu Axios, na który powołuje się stacja MSNBC. To efekt polityki Donalda Trumpa, ale nie pomaga także Marco Rubio, sekretarz stanu USA, który stwierdził, że "wizyta w Ameryce to nie prawo" a "przywilej". 

Administracja Trumpa "rozpoczęła wojnę z turystyką". Ta "szybko upada", kolejne miejsca "zagrożone"

Administracja Trumpa "rozpoczęła wojnę z turystyką". Ta "szybko upada", kolejne miejsca "zagrożone"

Źródło:
MSNBC

Na szczeblu unijnym może dojść do "harmonizacji zasad opodatkowania" nowatorskich wyrobów tytoniowych i nikotynowych. Jak poinformowało źródło Polskiej Agencji Prasowej, pomysł ten popiera "zdecydowana większość państw członkowskich". Dyskusję na ten temat rozpoczęła polska prezydencja.

Akcyza na e-papierosy w całej Unii? "Zdecydowana większość" jest za

Akcyza na e-papierosy w całej Unii? "Zdecydowana większość" jest za

Źródło:
PAP

Rosja dąży do tego, by Stany Zjednoczone otworzyły swoją przestrzeń powietrzną dla rosyjskich linii lotniczych, lecz Unia Europejska nie jest temu przychylna, a bez współpracy z Europą rosyjskim przewoźnikom trudno będzie wznowić loty do Ameryki - ocenił serwis Politico.

Nie zgadzają się na rosyjskich przewoźników. "Poważne kwestie bezpieczeństwa"

Nie zgadzają się na rosyjskich przewoźników. "Poważne kwestie bezpieczeństwa"

Źródło:
PAP

Sprawa dotycząca możliwego zwolnienia szefa Rezerwy Federalnej (Fed) Jerome'a Powella będzie nadal analizowana przez Donalda Trumpa i jego zespół - powiedział w piątek Kevin Hassett, doradca prezydenta USA do spraw gospodarczych. Eksperci zwracają uwagę, że Trump nie jest upoważniony do zwolnienia prezesa amerykańskiego banku centralnego, jednak wyraźnie dał do zrozumienia, że może chcieć zerwać z dotychczasowymi zasadami.

Trump będzie "analizował tę sprawę"

Trump będzie "analizował tę sprawę"

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Główny Inspektorat Sanitarny wydał w środę ostrzeżenie w sprawie określonych partii bezglutenowych batonów proteinowych. Stwierdzono w nich obecność glutenu. Kwestionowane produkty są wycofywane ze sklepów.

Batony wycofane ze sklepów. Ostrzeżenie

Batony wycofane ze sklepów. Ostrzeżenie

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Zgodnie z nowym rozporządzeniem, przygotowanym przez resort infrastruktury, maszyniści prowadzący pociągi nie będą musieli podawać sygnałów dźwiękowych przed częścią przejazdów kolejowych.

Zmiany na przejazdach kolejowych. Efekt skarg

Zmiany na przejazdach kolejowych. Efekt skarg

Źródło:
PAP

W piątkowym losowaniu Eurojackpot nie padła główna wygrana. Kumulacja rośnie do 320 milionów złotych. W Polsce odnotowano wygrane piątego stopnia. Oto liczby, które wylosowano 18 kwietnia 2025 roku.

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Potężna kumulacja w Eurojackpot

Źródło:
tvn24.pl

Ceny paliw na stacjach spadły względem zeszłego tygodnia i obecnie są o około 10 procent niższe niż przed rokiem - poinformowali analitycy z e-petrol.pl. Dodali, że w następnych dniach kierunek zmian na rynku detalicznym powinien się utrzymać. "Jeśli chodzi o tankowanie przed świętami, to będzie ono najtańsze od pandemii koronawirusa" - zwracają z kolei uwagę analitycy Reflex.

"Najtaniej od pandemii". Dobre wieści dla kierowców

"Najtaniej od pandemii". Dobre wieści dla kierowców

Źródło:
PAP

Ceny mieszkań w pierwszym kwartale 2025 roku spadły w porównaniu z czwartym kwartałem roku ubiegłego - wynika z raportu Barometr Metrohouse i Credipass. Mimo zainteresowania wielu potencjalnych nabywców nie odnotowano wyraźnych wzrostów sprzedaży, ponieważ rynek czeka na spadek stóp procentowych.

Chcą kupić mieszkanie, ale czekają na jedną decyzję

Chcą kupić mieszkanie, ale czekają na jedną decyzję

Źródło:
PAP

W rozliczeniu PIT za 2024 rok można uwzględnić ulgę z tytułu darowizny - przypomina Ministerstwo Finansów. Resort wyjaśnia, że odliczenie dotyczy między innymi darowizn na cele pożytku publicznego, krwiodawstwa, kultu religijnego, kształcenia zawodowego czy odbudowy niektórych zabytków.

Tak można zmniejszyć podatek. Resort wyjaśnia

Tak można zmniejszyć podatek. Resort wyjaśnia

Źródło:
PAP

Wojna handlowa dotarła do sektora energetycznego - wskazuje "Financial Times" informując, że od ponad dwóch miesięcy Chiny nie importują gazu skroplonego (LNG) z USA.

Napięcie na linii USA-Chiny. Cios w kolejną branżę

Napięcie na linii USA-Chiny. Cios w kolejną branżę

Źródło:
PAP

Donald Trump stwierdził w czwartek, że los Jerome'a Powella, prezesa Rezerwy Federalnej, jest w jego rękach. Prezydent USA powiedział, że szef amerykańskiego banku centralnego odejdzie "bardzo szybko" ze stanowiska, jeśli tylko on sobie tego zażyczy. Trump po raz kolejny stwierdził, że Powell jest "winny Amerykanom obniżenie stóp procentowych".

Trump zabiera głos. "Jeśli będę chciał, odejdzie bardzo szybko"

Trump zabiera głos. "Jeśli będę chciał, odejdzie bardzo szybko"

Źródło:
PAP

W okresie Świąt Wielkanocnych banki, podobnie jak większość instytucji, pracują w niestandardowych godzinach. W dni ustawowo wolne od pracy zmienia się również sposób funkcjonowania systemów rozliczeniowych Elixir i Euro Elixir. "Dlatego o terminowych płatnościach warto pomyśleć z odpowiednim wyprzedzeniem" - ostrzega Krajowa Izba Rozliczeniowa.

Przerwa w realizacji przelewów. Ważny komunikat

Przerwa w realizacji przelewów. Ważny komunikat

Źródło:
tvn24.pl

Władze Czarnogóry podpisały ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi dwie umowy, które umożliwią prywatyzację i wydzierżawienie Wielkiej Plaży w Ulcinju. To jedna z najpiękniejszych plaż nad Adriatykiem i najdłuższych w całej Europie. Działania władz wywołały protesty w stolicy kraju.

Abu Zabi przejmuje jedną z najdłuższych plaż w Europie 

Abu Zabi przejmuje jedną z najdłuższych plaż w Europie 

Źródło:
PAP, tvn24.pl

Produkująca słynne kawiarki włoska firma Bialetti trafi w ręce hongkońskiego inwestora - pisze Reuters. Spółka zostanie także wycofana z giełdy.

Słynna włoska marka zmienia właściciela

Słynna włoska marka zmienia właściciela

Źródło:
Reuters

W piątek 18 kwietnia w Wenecji ponownie zaczyna obowiązywać system rejestracji wizyt w mieście. Przez 54 wybrane dni, do końca lipca, od osób, które nie zatrzymają się w mieście na nocleg, władze będą pobierać opłatę za wjazd. Od 5 do 10 euro.

Opłata za wstęp do miasta. Kary mogą być duże

Opłata za wstęp do miasta. Kary mogą być duże

Źródło:
PAP

Władze Ghany, jednego z największych na świecie producentów złota, zakazały jego sprzedaży za granicę. Na mocy nowego prawa wszyscy producenci muszą całość wydobycia sprzedawać utworzonej przez rząd instytucji, która jako jedyna będzie miała prawo do handlu tym kruszcem. Zmiany te wchodzą w życie w czasie, gdy globalne ceny złota biją kolejne rekordy.

Złoto bije rekordy. Jeden z głównych producentów zakazuje sprzedaży go za granicę

Złoto bije rekordy. Jeden z głównych producentów zakazuje sprzedaży go za granicę

Źródło:
Africanews, BBC, Reuters, tvn24.pl

- Mamy niskie bezrobocie, mamy dobrze funkcjonujące firmy w Polsce - przekonywał w programie "Fakty po Faktach" poseł Maciej Konieczny z partii Razem, komentując kwestię obniżania składki zdrowotnej dla przedsiębiorców. Zwolennikiem zmiany przepisów jest poseł Ryszard Petru (Polska 2050-Trzecia Droga).

Spór o składkę. "Mamy ogromną sferę optymalizacji podatkowej"

Spór o składkę. "Mamy ogromną sferę optymalizacji podatkowej"

Źródło:
tvn24.pl

W czwartek weszła w życie ustawa, która zakazuje sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych z charakterystycznym aromatem. Producenci i sprzedający mają dziewięć miesięcy na dostosowanie się do nowych przepisów.

Te produkty będą zakazane. Ustawa weszła w życie

Te produkty będą zakazane. Ustawa weszła w życie

Źródło:
PAP

Od czwartku obowiązuje rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej, wprowadzające zakaz fotografowania obiektów wojskowych i infrastruktury krytycznej bez zezwolenia. Nowe przepisy mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa i umożliwienie służbom interwencję oraz nakładanie kar za nielegalne fotografowanie tych miejsc.

Grzywna za robienie zdjęć. Zakaz wchodzi w życie

Grzywna za robienie zdjęć. Zakaz wchodzi w życie

Źródło:
PAP

Liczba samochodów elektrycznych (BEV) w pierwszym kwartale 2025 roku wzrosła o 22 procent w porównaniu do tego samego okresu w minionym roku - wynika z Licznika Elektromobilności uruchomionego przez Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego (PZPM) i Polskie Stowarzyszenie Nowej Mobilności (PSNM). Eksperci zauważają, że brak dopłat do elektrycznych samochodów dostawczych znacznie zmniejsza potencjał zakupowy w Polsce.

Nowe dane o elektrykach w Polsce. "To bardzo kontrastuje"

Nowe dane o elektrykach w Polsce. "To bardzo kontrastuje"

Źródło:
PAP

Donald Trump skrytykował w serwisie Truth Social Jerome'a Powella, szefa Rezerwy Federalnej - amerykańskiego banku centralnego. "Zawsze się myli i zawsze się spóźnia" - napisał prezydent USA.

Trump: on powinien odejść jak najszybciej

Trump: on powinien odejść jak najszybciej

Źródło:
PAP, tvn24. pl