Archeolodzy badają cmentarzysko Jaćwingów. "To największe tego typu odkrycie w historii"

Źródło:
tvn24.pl
Puszcza Augustowska. Archeolodzy badają największe cmentarzyska Jaćwingów, które dotąd odkryto w historii (materiał z 16.09.2022)
Puszcza Augustowska. Archeolodzy badają największe cmentarzyska Jaćwingów, które dotąd odkryto w historii (materiał z 16.09.2022)archiwum badaczy
wideo 2/6
puszcza

Archeolodzy zakończyli trzeci etap prac w Puszczy Augustowskiej (Podlaskie). Badają tam kompleks nekropolii Jaćwingów. Znaleźli między innymi bransolety zakończone głowami smoków.

- Wykopaliska prowadzone są w tym miejscu od 2020 roku. Zakończyliśmy więc trzeci sezon. Choć wciąż jesteśmy na wczesnym etapie rozpoznania, to mogę z całą pewnością powiedzieć, że jest to największe tego typu odkrycie w historii. Zarówno jeśli chodzi o liczbę pochówków, ich stan zachowania, jak i mnogość znalezionych artefaktów - mówi Iwona Lewoc, doktorantka na Wydziale Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz prezes Fundacji Terra Desolata.

Razem z dr. hab. Tomaszem Nowakiewiczem, Dawidem Rembeckim (obaj z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego) i Sławomirem Miłkiem (z Fundacji Ab Terra) prowadziła w sierpniu na terenie Puszczy Augustowskiej prace przy odkrytym tu kompleksie ciałopalnych cmentarzysk Jaćwingów.

Był to już trzeci sezon badań archiwum badaczy 

Groby były płaskie, Jaćwingowie nie grzebali zmarłych pod kurhanami

W wykopaliskach brali też udział członkowie Fundacji Terra Desolata, studenci archeologii na Wydziale Archeologii UW oraz wolontariusze.

- Jaćwingowie grzebali swoich zmarłych w taki sposób, że ich ciała palili, a resztki ze stosów pogrzebowych z fragmentami niedopalonych kości i darami grobowymi (czyli bronią czy też biżuterią - przyp. red.) rozsypywali na cmentarzysku. Groby miały formę płaską. Choć być może - jak wynika z roboczej wersji ukutej przez kolegę z zespołu Dawida Rembeckiego - początkowo przybierały kształt niewielkich kopczyków, które z czasem były rozwiewane przez wiatr - mówi archeolożka.

Żelazne krzesiwo znalezione podczas prac archiwum badaczy 

Dodaje, że wbrew twierdzeniom, które nieraz pojawiają się w przestrzeni publicznej, Jaćwingowie nie grzebali swoich zmarłych pod kurhanami.

- To mit, który w żadnym razie nie jest prawdą. Mówienie więc, że w Szwajcarii (dawnej wsi a dzisiejszej części Suwałk – przyp. red.) znajdują się jaćwieskie kurhany jest błędem. Kurhany były usypywane w IV-VI wieku naszej ery, ale nie robili tego Jaćwingowie tylko ich przodkowie – zaznacza nasza rozmówczyni.

Pochówki datowane na a okres od XI do XIII wieku

Zaręcza też, że gdyby ktoś spacerował po Puszczy Augustowskiej i nie wiedział, że akurat tutaj znajdują się jaćwieskie cmentarzyska, z całą pewnością by się tego nie domyślił.

- Na powierzchni nie było żadnych śladów. Cmentarzyska, na które trafiliśmy datowane są wstępnie na okres od XI do XIII wieku i związane są ze schyłkowym okresem dziejów Jaćwingów, którzy pod koniec XIII wieku zostali ostatecznie rozbici przez Krzyżaków – mówi Iwona Lewoc.

Znaleziono niewielkie krzyżyki

Analizując zawartość grobów widać, że społeczność ta miała kontakty ze światem chrześcijańskim.

- Znaleźliśmy bowiem niewielkie krzyżyki. Nie jesteśmy w stanie powiedzieć, czy zdobyli je na przykład podczas walki i traktowali jako swego rodzaju ciekawostkę, czy może nosili jako symbol nowej wiary – zaznacza.

Końskie wędzidła, osełka, naszyjniki

Z ziemi wydobyto różnego rodzaju zapinki służące do spinania ubrań, pierścionki i zawieszki. Znaleziono też m.in. końskie wędzidła, ostrogi, niewielkie nożyki, osełki oraz szydła. Było również sporo broni – różnego rodzaju grotów czy toporów.

Bransoleta z zakończeniami w kształcie głowy smoków oraz zapinka służąca do spinania szat archiwum badaczy 

- Szczególne wrażenie robią bransolety zakończone głowami smoków lub węży. Trafiliśmy też na fragmenty naszyjników typu totenkron - wolnym tłumaczeniu korony zmarłych - które skręcane były z, wykonanych z brązu, drutów – wylicza archeolożka.

Szlachetność obyczajów i bitna armia

Dodaje, że analiza zgromadzony artefaktów potwierdza, że Jaćwingowie byli bogatym i bitnym ludem.

- Krzyżacki kronikarz Piotr z Dusburga w "Kronice ziemi pruskiej" napisał o nich, że przewyższali szlachetnością obyczajów wszystkie inne plemiona pruskie i mieli na tyle bitną armię, że mogli wystawić sześć tysięcy jeźdźców oraz niezliczoną liczbę piechurów – zaznacza nasza rozmówczyni.

Gdyby wyłonili ponadplemiennego przywódcę mogliby stworzyć państwo

Prace zostały sfinansowane przez Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego i prowadzone były pod kierunkiem wspomnianego dr. hab. Tomasza Nowakiewicza z tego wydziału.

- Nasze badania potwierdzają, że Jaćwingowie dysponowali bardzo dużym potencjałem gospodarczym i militarnym, podczas gdy z wiedzy wyniesionej ze szkoły można mniemać, że byli to jacyś leśni barbarzyńcy, którzy stali się ofiarami krzyżackiego miecza – mówi.

Czytaj też: Po latach postanowili wyremontować dom, znaleźli skarb sprzed 400 lat. Był ukryty pod kuchenną podłogą

Podkreśla że znalezione w ziemi wyposażenie jeździeckie i militarne - czy też zostawiany w grobach majątek w postaci biżuterii z brązu - świadczą o tym, że była to bogata i dobrze zorganizowana społeczność.

- Myślę, że gdyby Jaćwingom udało się wyłonić ponadplemiennego przywódcę, to droga do stworzenia przez nich państwa byłaby otwarta i zapewne skuteczna - zaznacza dr hab. Nowakiewicz.

Chcą, aby artefakty były prezentowane w regionie

Na powierzchni nie było żadnych śladów po nagrobkacharchiwum badaczy

Archeolodzy wrócą tu za rok.

- Kiedy już prace się zakończą, chcielibyśmy aby zabytki były prezentowane w muzeach w regionie, w którym zostały odkryte. To jednak początek długiej drogi. Musimy oczyścić i opisać wszystkie artefakty. Wiele z nich wymaga też przeprowadzenia prac konserwatorskich – zaznacza, cytowana wcześniej, Iwona Lewoc.

Do tej pory największym cmentarzyskiem Jaćwingów było to odkryte w Krukówku koło Suwałk. Wydobyte z ziemi zabytki można było w zeszłym roku oglądać w Muzeum Okręgowym w Suwałkach na wystawie "Jaćwieskie eldorado". Wystawa jest dostępna na stronie muzeum w formie 3D.

Badania były prowadzone na terenie Puszczy Augustowskiej

Autorka/Autor:Tomasz Mikulicz

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: archiwum badaczy

Pozostałe wiadomości

Stany Zjednoczone będą chciały przejąć kontrolę nad Kanałem Panamskim, jeśli uznają, że Panama nie przestrzega warunków traktatu z 1977 roku o statusie prawnym tego szlaku wodnego - ostrzegł na platformie Truth Social prezydent elekt Donald Trump. Chodzi między innymi o pobieranie przez władze Panamy zbyt wysokich opłat za korzystanie z kanału.

Trump grozi i przywołuje traktat z 1977 roku 

Trump grozi i przywołuje traktat z 1977 roku 

Źródło:
PAP, Voice of America 

IMGW wydał alarmy pierwszego stopnia przed intensywnymi opadami śniegu. Obowiązują też ostrzeżenia przed silny wiatrem, który w porywach może rozpędzać się do 70 kilometrów na godzinę. Sprawdź, gdzie należy uważać.

Obfite opady śniegu i porywisty wiatr. Uważajmy

Obfite opady śniegu i porywisty wiatr. Uważajmy

Źródło:
IMGW
Nie ma demokracji bez czytania. To w języku znajdziemy odtrutkę na populizm

Nie ma demokracji bez czytania. To w języku znajdziemy odtrutkę na populizm

Źródło:
tvn24.pl
Premium

1032 dni temu rozpoczęła się rosyjska pełnoskalowa inwazja na Ukrainę. Organizacja Narodów Zjednoczonych podała, że od początku wojny zginęło ponad 12 tysięcy cywili. W tym roku zginęło ponad 340 cywili, a ponad 1800 zostało rannych.

ONZ o tragicznym bilansie wojny w Ukrainie

ONZ o tragicznym bilansie wojny w Ukrainie

Źródło:
TVN24, PAP, Reuters

Premier Słowacji Robert Fico może w poniedziałek pojechać do Moskwy, żeby spotkać się z Władimirem Putinem - przekazał w piątek prezydent Serbii Aleksandar Vuczić na antenie jednej z serbskich stacji radiowych. Tematem rozmów ma być kwestia gazu i kończącej się umowy na tranzyt tego surowca z Rosji przez Ukrainę.

Problemy Słowacji po decyzji Ukrainy. Prezydent Serbii zapowiada spotkanie Ficy z Putinem

Problemy Słowacji po decyzji Ukrainy. Prezydent Serbii zapowiada spotkanie Ficy z Putinem

Źródło:
PAP

Po miesiącu oczekiwania chiński statek Yi Peng wypłynął z duńskiej cieśniny Kattegat. Załoga tego statku jest podejrzana o przerwanie kabli telekomunikacyjnych na Bałtyku w połowie listopada. Trwa śledztwo w sprawie możliwego sabotażu. "Udało się porozmawiać z załogą i sprawdzić kwestie techniczne" - przekazał szef szwedzkiej Komisji do spraw Wypadków.

"Udało się porozmawiać z załogą". "Znamienne" działanie chińskich władz

"Udało się porozmawiać z załogą". "Znamienne" działanie chińskich władz

Źródło:
PAP

Przewodniczący PKW sędzia Sylwester Marciniak uznaje Izbę Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego. To widać po jego głosowaniu. On nawet chce nas zmusić do tego, żebyśmy my ją uznali. Nie ze mną te numery - powiedział w "Faktach po Faktach" mecenas Ryszard Kalisz, członek Państwowej Komisji Wyborczej. Jak mówił, Marciniak chce, aby członkowie PKW podjęli uchwałę w sprawie sprawozdania komitetu wyborczego PiS, którą w poniedziałek odroczono. Kalisz ujawnił, że szef Komisji próbuje wprowadzać ją tylnymi drzwiami. - Ja się trzymam prawomocnej uchwały PKW z poniedziałku - oświadczył.

Kalisz o szefie PKW: nie ze mną te numery

Kalisz o szefie PKW: nie ze mną te numery

Źródło:
TVN24

Wielki mufti Libii, szejk Sadik al-Ghariani wezwał w piątek wszystkich Libijczyków do zjednoczenia się i walki z Rosjanami, którzy przybyli do wschodniej części kraju z Syrii, skąd uciekli po obaleniu reżimu Baszara el-Asada.

Wielki mufti wzywa do walki z Rosjanami    

Wielki mufti wzywa do walki z Rosjanami    

Źródło:
PAP

Fedor Szandor brał udział w walkach w Ukrainie i z bronią w ręku prowadził z okopów wykłady dla swoich studentów. Teraz prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski mianował go nowym ambasadorem w Budapeszcie.

Prowadził wykłady z okopów. Zełenski mianował go ambasadorem

Prowadził wykłady z okopów. Zełenski mianował go ambasadorem

Źródło:
PAP

Papież Franciszek jest przeziębiony i nie spotka się z wiernymi w niedzielę przed świętami Bożego Narodzenia. Watykan tłumaczy, że decyzja ma też związek z obowiązkami papieża w przyszłym tygodniu.

Papież nie spotka się z wiernymi. Watykan tłumaczy

Papież nie spotka się z wiernymi. Watykan tłumaczy

Źródło:
PAP

Jak informuje rzeczniczka prasowa policji w Brzesku asp. sztab. Ewelina Buda, w sobotę na oświetlonym przejściu dla pieszych została potrącona 10-letnia dziewczynka. Dziecko trafiło do szpitala, a razem z nim jego matka, która została zahaczona przez lusterko pojazdu.

Na przejściu dla pieszych została potrącona 10-letnia dziewczynka. Trafiła do szpitala

Na przejściu dla pieszych została potrącona 10-letnia dziewczynka. Trafiła do szpitala

Źródło:
TVN24

Pierwszy dzień astronomicznej zimy nie jest w tym roku rekordowo ciepły, ale jak zaznaczyła synoptyczka IMGW Ewa Łapińska, widać tendencję do tego, że temperatura w tym okresie jest coraz wyższa. Po odwilży w tym tygodniu śnieg w górach zdążył już spaść, ale i tak jest go mało. W Zakopanem w sobotę leżały cztery centymetry białego puchu.

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

2,2 miliona turystów przybyło na Kubę w 2024 roku. To o milion urlopowiczów mniej, niż spodziewał się rząd w Hawanie. Od kilku lat w kubańskiej turystyce widoczny jest kryzys.

Turystyczna zapaść na popularnej wyspie

Turystyczna zapaść na popularnej wyspie

Źródło:
PAP

Pijani rodzice, którzy "opiekowali się" trójką dzieci, pogryźli interweniujących policjantów. Odpowiedzą za narażenie nieletnich na niebezpieczeństwo oraz za naruszenie nietykalności mundurowych.

Pijani rodzice pogryźli interweniujących  policjantów

Pijani rodzice pogryźli interweniujących policjantów

Źródło:
KMP Lublin/tvn24.pl

50-letniemu lekarzowi z Arabii Saudyjskiej zarzuca się pięciokrotne morderstwo i usiłowanie zabójstwa ponad 200 osób na jarmarku bożonarodzeniowym w Magdeburgu. Premier Donald Tusk po ataku w Niemczech apeluje do prezydenta i posłów PiS. 38 osób zginęło w wypadku autobusu w Brazylii. Viktor Orban, odnosząc się do sprawy Marcina Romanowskiego zasugerował, że na Węgrzech "może dochodzić do przypadków udzielania azylu" innym osobom. IMGW wydało ostrzeżenia w związku z niebezpieczną pogodą. Oto pięć rzeczy, które warto wiedzieć w niedzielę 22 grudnia.

Zarzuty dla sprawcy zamachu, apel Tuska, tragiczny wypadek w Brazylii

Zarzuty dla sprawcy zamachu, apel Tuska, tragiczny wypadek w Brazylii

Źródło:
TVN24, PAP

Służby nie odkryły żadnych powiązań sprawcy zamachu w Magdebugu z islamskimi radykałami. Przeciwnie, mężczyzna miał być islamofobem i w dodatku sympatykiem skrajnie prawicowej partii AfD. - Prawdopodobnie stopniowo, być może w sposób niezauważony przez nikogo, radykalizował się - ocenił Łukasz Jasiński z PISM. Napastnik to pochodzący z Arabii Saudyjskiej lekarz psychiatra legalnie mieszkający i pracujący w Niemczech. Według Agencji Reuters, saudyjskie władze miały ostrzegać wcześniej Niemcy przed mężczyzną, który publikował ekstremistyczne wpisy.

Nazywał siebie "najbardziej agresywnym krytykiem islamu w historii". Kim jest zamachowiec z Magdeburga?

Nazywał siebie "najbardziej agresywnym krytykiem islamu w historii". Kim jest zamachowiec z Magdeburga?

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24, Reuters

Wieczorem na placu budowy nowej stacji metra zapadła się ziemia. - Zobaczyliśmy zapadlisko w ziemi na około trzy metry - mówił redakcji Kontakt24 aspirant Mariusz Kapsa ze stołecznej straży pożarnej. Jolanta Maliszewska z MPWiK przekazała, że w niedzielę rano została przywrócona woda do bloków przy ulicy Rayskiego.

Awaria na budowie nowej stacji metra. "Zobaczyliśmy zapadlisko na trzy metry"

Awaria na budowie nowej stacji metra. "Zobaczyliśmy zapadlisko na trzy metry"

Aktualizacja:
Źródło:
tvn24.pl, Kontakt24

Premier Węgier Viktor Orban nie lubi rozliczeń. Powiedział mi to wprost, tłumacząc decyzję o azylu dla Marcina Romanowskiego - napisał w sobotę w mediach społecznościowych premier Donald Tusk.

Tusk o słowach Orbana. "Powiedział mi to wprost, tłumacząc decyzję o azylu"

Tusk o słowach Orbana. "Powiedział mi to wprost, tłumacząc decyzję o azylu"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W trakcie spotkania unijnych przywódców kanclerz Niemiec Olaf Scholz z irytacją zareagował na propozycję prezydenta Andrzeja Dudy dotyczącą rosyjskich aktywów - podał "Financial Times". Według relacji dziennika niemiecki polityk "warknął" na polskiego prezydenta, zaskakując tym pozostałych przywódców.

Media: Scholz "warknął" na Dudę. "Nawet nie używacie euro!"

Media: Scholz "warknął" na Dudę. "Nawet nie używacie euro!"

Źródło:
"Financial Times", PAP

Prezydent elekt USA Donald Trump ogłosił, że zamierza powołać producenta telewizyjnego Marka Burnetta na stanowisko specjalnego wysłannika do Wielkiej Brytanii w swojej nowej administracji. Burnett jest laureatem 13 nagród Emmy.

Laureat nagród Emmy w administracji Trumpa

Laureat nagród Emmy w administracji Trumpa

Źródło:
PAP

Właściciel TVN - amerykański koncern Warner Bros. Discovery - rozpoczął proces sprzedaży firmy - podał w piątek Reuters. Do tych informacji odniósł się rzecznik WBD, podkreślając, że dla "Warner Bros. Discovery podczas podejmowania decyzji o sprzedaży, zachowanie niezależności newsów TVN jest priorytetem".

Warner Bros. Discovery rozważa sprzedaż TVN. "Zachowanie niezależności newsów priorytetem"

Warner Bros. Discovery rozważa sprzedaż TVN. "Zachowanie niezależności newsów priorytetem"

Źródło:
Reuters, tvn24.pl

Na portugalskiej Maderze wieje silny wiatr. Przez wichury odwołano ponad 30 połączeń lotniczych. Wstrzymano też połączenia morskie z wyspą Porto Santo, wchodzącą w skład tego położonego na Atlantyku archipelagu.

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Odwołane loty i rejsy na Maderę   

Źródło:
PAP, madeira.rtp.pt

22 grudnia rozpoczęła się kalendarzowa zima. Rosnące temperatury sprawiają, że liczba dni, w których możemy cieszyć się opadami śniegu, zmniejszają się z roku na rok. Nie zmienia to jednak faktu, że gdy taki dzień nadchodzi, cieszymy się z każdego płatka śniegu. Można wtedy lepić bałwana, pójść na sanki czy na narty. A wy lubicie gdy otacza nas biała pokrywa śniegu czy raczej preferujecie jesienną aurę? Pokażcie nam wasze zimowe dni! Czekamy na wasze filmy i zdjęcia.

Nadeszła zima. Pokażcie mroźne krajobrazy

Nadeszła zima. Pokażcie mroźne krajobrazy

Źródło:
Kontakt24

Do pewnej rodziny z amerykańskiego stanu Wirginia zawitał niespodziewany gość. Do domu przez komin wleciała sowa, która usiadła na szczycie choinki. Jej przegonienie nie było łatwe.

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Źródło:
cbsnews.com, nbcwashington.com
Kiedyś von Herbersteinowie, dziś powodzianie. O mapie wspomnień i bigosie w pałacu

Kiedyś von Herbersteinowie, dziś powodzianie. O mapie wspomnień i bigosie w pałacu

Źródło:
tvn24.pl
Premium
"Archipelag" księdza Michała O. jak willa plus. Tylko 20 razy bardziej

"Archipelag" księdza Michała O. jak willa plus. Tylko 20 razy bardziej

Źródło:
tvn24.pl
Premium
"Najlepiej nie pamiętać". Ujawniamy taśmy Mraza i Romanowskiego z lutego i marca tego roku

"Najlepiej nie pamiętać". Ujawniamy taśmy Mraza i Romanowskiego z lutego i marca tego roku

Źródło:
tvn24.pl
Premium

W najnowszym "Kadrze na kino" Ewelina Witenberg opowiedziała o najważniejszych wydarzeniach ze świata filmu i muzyki. W programie między innymi o filmie "Saint-Exupery. Zanim powstał Mały książę", który można już oglądać na dużym ekranie, a także o tytułach z szansą na nominacje do Oscara, które znalazły się na "krótkiej liście". Wspomniano też o specjalnym wyróżnieniu dla Toma Cruise'a.

Znamy "krótkie listy" pretendentów do Oscara, Tom Cruise ze specjalny wyróżnieniem

Znamy "krótkie listy" pretendentów do Oscara, Tom Cruise ze specjalny wyróżnieniem

Źródło:
tvn24.pl