Odtworzyli w 3D wygląd średniowiecznej wieży z przełomu XIII i XIV wieku. Liczą, że uda się ją kiedyś odbudować 

Źródło:
tvn24.pl
Tak przed wiekami miała wyglądać wieża w Chełmie-Bieławinie (materiał z 24.10.2021)
Tak przed wiekami miała wyglądać wieża w Chełmie-Bieławinie (materiał z 24.10.2021)Stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Chełma
wideo 2/6
Lubelskie, wieża w Bieławinie

Stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Chełma przygotowało - we współpracy z urzędem marszałkowskim - multimedialną prezentację, która ma pokazać, jak przed wiekami wyglądała wieża w Chełmie-Bieławinie (województwo lubelskie). Z tej średniowiecznej budowli zostały dziś już tylko niewielkie fragmenty ścian. Być może uda się ją kiedyś odtworzyć. Na razie jest pomysł, żeby w ruinach mogły się odbywać pokazy rekonstrukcyjne. 

- Mamy nadzieję, że stworzenie prezentacji 3D to tylko pierwszy krok do odbudowy tego obiektu. Na pewno nie będzie to łatwe, ale liczymy że się uda. Na razie chcemy wystąpić do władz miasta o wykonanie utwardzonej ścieżki, żeby można tam było swobodnie dojechać rowerem czy też dojść pieszo – mówi Mariusz Wieliczko, prezes Stowarzyszenia Towarzystwa Przyjaciół Chełma.

Stowarzyszenie, we współpracy z urzędem marszałkowskim, zrealizowało projekt, dzięki któremu powstała multimedialna rekonstrukcja 3D średniowiecznej wieży w Chełmie-Bieławinie. Inicjatorką projektu była Teresa Mazurek, archeolog z Muzeum Ziemi Chełmskiej.

Wygląd wieży został odtworzony przy użyciu technologii 3DStowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Chełma

Pomysł na skansen archeologiczny

- Celem projektu było wypromowanie tego obiektu jako nowego punktu na mapie turystycznej regionu. Dziś jest on mało lub w ogóle nieznany nawet mieszkańcom Chełma. A można byłoby – na razie nawet bez odtwarzania budowli – stworzyć tu swego rodzaju skansen archeologiczny, w którym mogłyby się odbywać na przykład pokazy rekonstrukcyjne różnych dziedzin życia codziennego dawnych mieszkańców wieży – mówi archeolog.

Pozostałości wieży położone są wśród łąk na terenie dawnej wsi Bieławin, dziś włączonej w obręb miasta Chełm. Dzieje tego obiektu wiążą się z postacią władającego jednym z księstw powstałych w czasach rozbicia dzielnicowego Rusi Kijowskiej księcia halicko-wołyńskiego Daniela I Romanowicza (zwanego też Danielem Halickim). To on około 1240 roku przeniósł z Halicza do Chełma stolicę swojego państwa i zaczął wznosić tu swoją rezydencję, nazywaną dziś "zamkiem na Wysokiej Górce w Chełmie".

Dziś po wieży zostały jedynie niewielkie fragmenty ścianTeresa Mazurek

Jedna wieża w Chełmie-Bieławinie, a druga w Stołpiu

Przyjmuje się, że w tym właśnie okresie zbudowana została wieża, która stoi w pobliskiej wsi Stołpie, tuż przy dzisiejszej drodze krajowej numer 12. Jak pisaliśmy we wrześniu, mieszkała w niej matka księcia Daniela - grecka księżniczka Anna (żyła w latach ok. 1185-1253), która pod koniec życia została mniszką. Sama wieża miała charakter reprezentacyjno-sakralny. Na jej ostatniej kondygnacji odkryto pozostałości po prawosławnej kaplicy.

- Dotychczas obie wieże - w Stołpiu i Chełmie-Bieławinie - były w literaturze historycznej łączone ze sobą, jako strażnice broniące grodu chełmskiego. Tymczasem najnowsze badania dowodzą, że różnią się one zarówno jeśli chodzi o chronologię, jak i funkcję – podkreśla Teresa Mazurek.

Zabytek z przełomu XIII i XIV wieku

O ile wieża w Stołpiu została wzniesiona około 1240 roku przez Daniela Halickiego, to wieżę w Chełmie-Bielawinie zbudował prawdopodobnie jego wnuk - książę halicko-włodzimierski Jerzy I. Stało się to na przełomie XIII i XIV wieku.

Obok murowanej wieży istniała zapewne towarzysząca jej zabudowa drewnianaStowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Chełma

- Datowanie tego obiektu poświadczają - odkryte podczas badań wykopaliskowych - zabytki archeologiczne. Natomiast źródła ikonograficzne z przełomu XIX i XX wieku mówią o tym, że wieża posiadała pięć kondygnacji o łącznej wysokości około dwudziestu metrów – zaznacza nasza rozmówczyni.

Najbardziej reprezentacyjna była czwarta kondygnacja

Najniższa kondygnacja nie miała okien i pełniła rolę piwnicy czy też spiżarni. Druga i trzecia miały charakter mieszkalny, a czwarta – reprezentacyjny, z ozdobnymi sklepieniami i dużymi oknami. Ściany czwartej kondygnacji okalał drewniany ganek, charakterystyczny dla średniowiecznych wież obronnych. Ostatnia kondygnacja, czyli poddasze, służyła celom obserwacyjnym i wojskowym.

OGLĄDAJ TELEWIZJĘ NA ŻYWO W TVN24 GO >>>

- Mury wieży zbudowane były z łamanego kamienia wapiennego na zaprawie wapiennej, przy czym otwory okienne i drzwiowe oraz sklepienie czwartej kondygnacji dekorowano zielonym kamieniem, tak zwanym glaukonitytem - i cegłą palcówką. Dach był najprawdopodobniej drewniany, kryty gontem – opowiada Teresa Mazurek.

Wieża zniszczona w czasie walk o sukcesję

Relikty wieży położone są wśród łąk na terenie dawnej wsi BieławinTeresa Mazurek

Dodaje, że obok murowanej wieży istniała zapewne towarzysząca jej zabudowa drewniana - domy dla służby i wojska, stajnie dla koni, kuźnie, szopy itp.

- Dalej natomiast rozciągała się, związana ściśle z grodem w Chełmie, osada która – podobnie jak wieża – została zniszczona w drugiej połowie XIV wieku. Czyli w czasach, gdy wygasła dynastia Romanowiczów i rozpętały się – prowadzone przez Polskę, Litwę i Węgry - wojny o sukcesję Chełma i Ziemi Chełmskiej. Zniszczeń wojennych wieży i osady dopełniły klęski żywiołowe w postaci powodzi, wywołanej przez oziębienie się klimatu i podniesienie poziomu wody w okalających rzeczkach. Ostatecznie po przyłączeniu Chełmszczyzny do Korony Polskiej przez królową Jadwigę osada nie została odbudowana, a wieża popadła w ruinę – opowiada Teresa Mazurek.

Wieża zlokalizowana jest na obrzeżach Chełma

Autorka/Autor:Tomasz Mikulicz

Źródło: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: Stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Chełma

Pozostałe wiadomości

Przewodniczący PKW sędzia Sylwester Marciniak uznaje Izbę Kontroli Nadzwyczajnej Sądu Najwyższego. To widać po jego głosowaniu. On nawet chce nas zmusić do tego, żebyśmy my ją uznali. Nie ze mną te numery - powiedział w "Faktach po Faktach" mecenas Ryszard Kalisz, członek Państwowej Komisji Wyborczej. Jak mówił, Marciniak chce, aby członkowie PKW podjęli uchwałę w sprawie sprawozdania komitetu wyborczego PiS, którą w poniedziałek odroczono. Kalisz ujawnił, że szef Komisji próbuje wprowadzać ją tylnymi drzwiami. - Ja się trzymam prawomocnej uchwały PKW z poniedziałku - oświadczył.

Kalisz o szefie PKW: nie ze mną te numery

Kalisz o szefie PKW: nie ze mną te numery

Źródło:
TVN24

Uwaga na trudne warunki pogodowe w południowej Polsce. Na obszarach podgórskich w nocy i w niedzielę będzie mocno wiać, a w rejonie Dolnego Śląska mają pojawić się też intensywne opady śniegu. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia.

Sypnie śniegiem i będzie mocno wiać. Ostrzeżenia

Sypnie śniegiem i będzie mocno wiać. Ostrzeżenia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Wielki mufti Libii, szejk Sadik al-Ghariani wezwał w piątek wszystkich Libijczyków do zjednoczenia się i walki z Rosjanami, którzy przybyli do wschodniej części kraju z Syrii, skąd uciekli po obaleniu reżimu Baszara el-Asada.

Wielki mufti wzywa do walki z Rosjanami    

Wielki mufti wzywa do walki z Rosjanami    

Źródło:
PAP

Jak informuje rzeczniczka prasowa policji w Brzesku asp. sztab. Ewelina Buda, w sobotę na oświetlonym przejściu dla pieszych została potrącona 10-letnia dziewczynka. Dziecko trafiło do szpitala, a razem z nim jego matka, która została zahaczona przez lusterko pojazdu.

Na przejściu dla pieszych została potrącona 10-letnia dziewczynka. Trafiła do szpitala

Na przejściu dla pieszych została potrącona 10-letnia dziewczynka. Trafiła do szpitala

Źródło:
TVN24

Pierwszy dzień astronomicznej zimy nie jest w tym roku rekordowo ciepły, ale jak zaznaczyła synoptyczka IMGW Ewa Łapińska, widać tendencję do tego, że temperatura w tym okresie jest coraz wyższa. Po odwilży w tym tygodniu śnieg w górach zdążył już spaść, ale i tak jest go mało. W Zakopanem w sobotę leżały cztery centymetry białego puchu.

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Cała Polska na czerwono. "Jest tendencja"

Źródło:
PAP, IMGW, tvnmeteo.pl

Sprawca zamachu w Magdeburgu przebywa obecnie w areszcie śledczym. Zarzuca mu się pięciokrotne morderstwo i usiłowanie zabójstwa ponad 200 osób. Wśród ofiar jest dziewięcioletnie dziecko. Trwa śledztwo w sprawie.

Atak w Magdeburgu. Policja o przesłuchaniu i ofiarach

Atak w Magdeburgu. Policja o przesłuchaniu i ofiarach

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvn24.pl, Reuters

Premier Węgier Viktor Orban nie lubi rozliczeń. Powiedział mi to wprost, tłumacząc decyzję o azylu dla Marcina Romanowskiego - napisał w sobotę w mediach społecznościowych premier Donald Tusk.

Tusk o słowach Orbana. "Powiedział mi to wprost, tłumacząc decyzję o azylu"

Tusk o słowach Orbana. "Powiedział mi to wprost, tłumacząc decyzję o azylu"

Źródło:
tvn24.pl, PAP

W trakcie spotkania unijnych przywódców kanclerz Niemiec Olaf Scholz z irytacją zareagował na propozycję prezydenta Andrzeja Dudy dotyczącą rosyjskich aktywów - podał "Financial Times". Według relacji dziennika niemiecki polityk "warknął" na polskiego prezydenta, zaskakując tym pozostałych przywódców.

Media: Scholz "warknął" na Dudę. "Nawet nie używacie euro!"

Media: Scholz "warknął" na Dudę. "Nawet nie używacie euro!"

Źródło:
"Financial Times", PAP

Pijani rodzice, którzy "opiekowali się" trójką dzieci, pogryźli interweniujących policjantów. Odpowiedzą za narażenie nieletnich na niebezpieczeństwo oraz za naruszenie nietykalności mundurowych.

Pijani rodzice pogryźli interweniujących  policjantów

Pijani rodzice pogryźli interweniujących policjantów

Źródło:
KMP Lublin/tvn24.pl

Służby nie odkryły żadnych powiązań sprawcy zamachu w Magdebugu z islamskimi radykałami. Przeciwnie, mężczyzna miał być islamofobem i w dodatku sympatykiem skrajnie prawicowej partii AfD. - Prawdopodobnie stopniowo, być może w sposób niezauważony przez nikogo, radykalizował się - ocenił Łukasz Jasiński z PISM. Napastnik to pochodzący z Arabii Saudyjskiej lekarz psychiatra legalnie mieszkający i pracujący w Niemczech. Według Agencji Reuters, saudyjskie władze miały ostrzegać wcześniej Niemcy przed mężczyzną, który publikował ekstremistyczne wpisy.

Nazywał siebie "najbardziej agresywnym krytykiem islamu w historii". Kim jest zamachowiec z Magdeburga?

Nazywał siebie "najbardziej agresywnym krytykiem islamu w historii". Kim jest zamachowiec z Magdeburga?

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, TVN24, Reuters

Trzydzieści osiem osób zginęło w sobotę na południowym wschodzie Brazylii w wyniku zderzenia autobusu pełnego pasażerów z ciężarówką - poinformowała straż pożarna. W autobusie wiozącym 45 pasażerów pękła opona i kierowca stracił panowanie nad pojazdem.

Blisko 40 osób zginęło w zderzeniu autobusu i ciężarówki w Brazylii

Blisko 40 osób zginęło w zderzeniu autobusu i ciężarówki w Brazylii

Źródło:
PAP, Reuters

W Zambii aresztowano dwóch mężczyzn oskarżonych o próbę rzucenia uroku na prezydenta. Przy podejrzanych znaleziono amulety oraz żywego kameleona. "Spisek obejmował użycie czarów w celu skrzywdzenia prezydenta" - poinformował rzecznik policji.

Udaremniono zamach na prezydenta. "Spisek obejmował użycie czarów"

Udaremniono zamach na prezydenta. "Spisek obejmował użycie czarów"

Źródło:
PAP, BBC

2,2 miliona turystów przybyło na Kubę w 2024 roku. To o milion urlopowiczów mniej, niż spodziewał się rząd w Hawanie. Od kilku lat w kubańskiej turystyce widoczny jest kryzys.

Turystyczna zapaść na popularnej wyspie

Turystyczna zapaść na popularnej wyspie

Źródło:
PAP

Patrol obsługi autostrady A4 na wysokości gminy Rudzieniec (Śląskie) zauważył psa, przywiązanego do bariery. Policjanci z Gliwic poszukują osób, które mogły być świadkami porzucenia zwierzęcia lub są w stanie pomóc w ustaleniu jego właściciela.

Pies przywiązany do bariery na autostradzie. Szukają świadków

Pies przywiązany do bariery na autostradzie. Szukają świadków

Źródło:
tvn24.pl/KWP Katowice

Prawie 20 milionów euro w ciągu 10 lat przelały firmy farmaceutyczne na konta organizacji pacjentów w Polsce. Według ustaleń polskich naukowców sumy wciąż rosną - to potencjalnie groźne dla niezależności tych organizacji, bo czy te firmy płacą im bezinteresownie?

Producenci leków pompują coraz więcej pieniędzy w organizacje pacjentów. To może mieć złe skutki

Producenci leków pompują coraz więcej pieniędzy w organizacje pacjentów. To może mieć złe skutki

Źródło:
Fakty TVN

Pogoda na Boże Narodzenie. W święta aurę w Polsce ma kształtować silny i stabilny wyż. Czeka nas ochłodzenie. Ale czy ośrodek wysokiego ciśnienia przyniesie nam białe święta? Sprawdź w naszej najnowszej prognozie, czy gdzie jest szansa na śnieg.

W Wigilię "warunki w tej części kraju będą bardzo trudne". Najnowsza prognoza na święta Bożego Narodzenia

W Wigilię "warunki w tej części kraju będą bardzo trudne". Najnowsza prognoza na święta Bożego Narodzenia

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do pewnej rodziny z amerykańskiego stanu Wirginia zawitał niespodziewany gość. Do domu przez komin wleciała sowa, która usiadła na szczycie choinki. Jej przegonienie nie było łatwe.

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Wleciała do domu i usiadła na choince. "Zobaczyłam wielką sowę"

Źródło:
cbsnews.com, nbcwashington.com

Podwyższenie wieku emerytalnego to jedno z podstawowych działań - uważa dyrektorka Instytutu Statystyki i Demografii Szkoły Głównej Handlowej (SGH) profesor Agnieszka Chłoń-Domińczak. Według niej niski wiek emerytalny jest dyskryminujący szczególnie dla kobiet, które ze względu na krótszy czas pracy, otrzymują później niższe świadczenia.

Polska w obliczu kryzysu. "Już naprawdę jesteśmy w ogonie Europy"

Polska w obliczu kryzysu. "Już naprawdę jesteśmy w ogonie Europy"

Źródło:
PAP

Zbliża się koniec roku. Pora na podsumowanie najważniejszych, najbardziej interesujących tematów, którymi zajmowali się nasi reporterzy w "Faktach po Południu" TVN24. Wśród nich jest zdrowie, a dokładnie nasze kręgosłupy i ich złamania. Zdarza się, że objawy takiego urazu nie są oczywiste i nie zawsze do rozpoznania na pierwszy rzut oka. Kogo dotykają najczęściej i jak wygląda diagnostyka?

Objawy złamania kręgosłupa mogą nie być takie oczywiste. Jak dziecko mówi, że go bolą plecy, to warto to zbadać

Objawy złamania kręgosłupa mogą nie być takie oczywiste. Jak dziecko mówi, że go bolą plecy, to warto to zbadać

Źródło:
Fakty po Południu TVN24

Dramatycznie przeplatana rzeczywistość - okrutna wojna zmieszana z prozą życia. Meldunki o kolejnych zabitych i kartki ze świątecznymi życzeniami. W Ukrainie to codzienność.

"Nikt nigdy nie zrozumie bólu tych ludzi". Jak wygląda życie we Lwowie w cieniu wojny?

"Nikt nigdy nie zrozumie bólu tych ludzi". Jak wygląda życie we Lwowie w cieniu wojny?

Źródło:
Fakty po Południu TVN24
Kiedyś von Herbersteinowie, dziś powodzianie. O mapie wspomnień i bigosie w pałacu

Kiedyś von Herbersteinowie, dziś powodzianie. O mapie wspomnień i bigosie w pałacu

Źródło:
tvn24.pl
Premium

Właściciel TVN - amerykański koncern Warner Bros. Discovery - rozpoczął proces sprzedaży firmy - podał w piątek Reuters. Do tych informacji odniósł się rzecznik WBD, podkreślając, że dla "Warner Bros. Discovery podczas podejmowania decyzji o sprzedaży, zachowanie niezależności newsów TVN jest priorytetem".

Warner Bros. Discovery rozważa sprzedaż TVN. "Zachowanie niezależności newsów priorytetem"

Warner Bros. Discovery rozważa sprzedaż TVN. "Zachowanie niezależności newsów priorytetem"

Źródło:
Reuters, tvn24.pl
Tusk. Wróg numer jeden Viktora Orbana

Tusk. Wróg numer jeden Viktora Orbana

Źródło:
tvn24.pl
Premium
"Archipelag" księdza Michała O. jak willa plus. Tylko 20 razy bardziej

"Archipelag" księdza Michała O. jak willa plus. Tylko 20 razy bardziej

Źródło:
tvn24.pl
Premium
"Najlepiej nie pamiętać". Ujawniamy taśmy Mraza i Romanowskiego z lutego i marca tego roku

"Najlepiej nie pamiętać". Ujawniamy taśmy Mraza i Romanowskiego z lutego i marca tego roku

Źródło:
tvn24.pl
Premium

W najnowszym "Kadrze na kino" Ewelina Witenberg opowiedziała o najważniejszych wydarzeniach ze świata filmu i muzyki. W programie między innymi o filmie "Saint-Exupery. Zanim powstał Mały książę", który można już oglądać na dużym ekranie, a także o tytułach z szansą na nominacje do Oscara, które znalazły się na "krótkiej liście". Wspomniano też o specjalnym wyróżnieniu dla Toma Cruise'a.

Znamy "krótkie listy" pretendentów do Oscara, Tom Cruise ze specjalny wyróżnieniem

Znamy "krótkie listy" pretendentów do Oscara, Tom Cruise ze specjalny wyróżnieniem

Źródło:
tvn24.pl