Nowy projekt noweli ustawy dotyczącej weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa został przyjęty przez Komitet Stały Rady Ministrów w zeszłym tygodniu.
W dokumencie przewidziano ograniczenie świadczeń zdrowotnych nieubezpieczonym obywatelom Ukrainy. - Planowane ograniczenia spowodują od października do marca oszczędności w kwocie niespełna 30 mln zł - oszacowało Ministerstwo Zdrowia w uwagach do projektu MSWiA.
"Szacowane oszczędności w zakresie środków Funduszu Pomocy, wynikające z planowanego ograniczenia dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej obywateli Ukrainy powinny wynieść: na 2025 r. (październik - grudzień 2025 r.) - 10,76 mln zł, na 2026 r. (styczeń - 4 marca 2026 r.): 18,55 mln zł" - wskazał resort zdrowia. Ile w ogóle kosztuje Polskę opieka medyczna dla obywateli Ukrainy? 102,2 mln zł w 2025 r. i 176,2 mln zł w 2026 r. - wyliczyło MZ, biorąc pod uwagę okres od 1 października 2025 r. do 4 marca 2026 r.
Kolejne podejście
Rząd przedstawił drugą wersję nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy po zawetowaniu poprzedniej przez prezydenta Karola Nawrockiego. Wcześniejszy projekt rządu przedłużał prawo do opieki zdrowotnej w Polsce dla uchodźców z Ukrainy na dotychczasowych zasadach. Zakładały one, że leczenie obywateli Ukrainy w Polsce finansowane jest z budżetu państwa, a nie ze składek NFZ, zgodnie z nowelizowaną właśnie ustawą. Koszty świadczeń opieki zdrowotnej są rozliczane ze świadczeniodawcami oraz aptekami przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a finansowane z utworzonego przez Bank Gospodarstwa Krajowego Funduszu Pomocy. Obywatele Ukrainy, którzy legalnie przybyli do Polski po 24 lutego 2022 r., mają prawo do bezpłatnej opieki medycznej i refundowanych leków na takich samych zasadach, jak obywatele polscy, zgodnie ze zmienianą teraz specustawą. Dostęp do świadczeń, takich jak wizyty u lekarza, badania, zabiegi, a także refundacja leków, jest możliwy po potwierdzeniu statusu legalnego pobytu, np. poprzez numer PESEL, e-dokument. W opinii prezydenta przedłużanie takiego dostępu do świadczeń zdrowotnych to łamanie konstytucyjnej zasady równości. W skierowanym do Sejmu własnym projekcie nowelizacji ustawy zaproponował, by miały do nich dostęp jedynie osoby ubezpieczone, odprowadzające składkę zdrowotną obowiązkowo lub dobrowolnie. W piątek marszałek Sejmu Szymon Hołownia poinformował, że zwrócił Kancelarii Prezydenta projekt do uzupełnienia "ze względu na braki formalne".
Ograniczenia nie będą dotyczyć dzieci
Najnowszy rządowy projekt, przygotowany przez MSWiA, ogranicza dostęp nieubezpieczonym obywatelom Ukrainy do 11 rodzajów świadczeń: leczenia uzdrowiskowego i rehabilitacji uzdrowiskowej, podania produktów leczniczych wydawanych świadczeniobiorcom w ramach programów polityki zdrowotnej ministra właściwego do spraw zdrowia, programów zdrowotnych, rehabilitacji leczniczej, leczenia stomatologicznego, leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych dostępnych w aptece na receptę objętych refundacją, programów lekowych, ratunkowego dostępu do technologii lekowych, zaopatrzenia w wyroby medyczne, świadczeń opieki zdrowotnej polegających na przeszczepianiu lub zastosowaniu u ludzi komórek, w tym komórek krwiotwórczych szpiku, krwi obwodowej oraz krwi pępowinowej, tkanek i narządów pochodzących od żywego dawcy lub ze zwłok oraz zabiegów endoprotezoplastyki i usunięcia zaćmy.
"Proponowane ograniczenie katalogu świadczeń opieki zdrowotnej, finansowanych z Funduszu Pomocy, z jakich mogą korzystać obywatele Ukrainy, wiąże się z koniecznością zminimalizowania negatywnych skutków, jakie pomoc obywatelom Ukrainy stwarza z puntu widzenia dostępności świadczeń opieki zdrowotnej dla polskich ubezpieczonych, jak również z koniecznością ograniczenia kosztów tej pomocy. Ponadto ma ono na celu przeciwdziałanie ryzyku nadużywania prawa do opieki zdrowotnej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez obywateli Ukrainy, którzy niekiedy przyjeżdżają do naszego kraju głównie albo wyłącznie z zamiarem skorzystania z określonych świadczeń zdrowotnych, jak np. leczenia w ramach programów lekowych, planowych zabiegów ortopedycznych czy też leczenia stomatologicznego" - wyjaśnili w uzasadnieniu eksperci MSWiA. Jednocześnie MZ zastrzegło, że ze względu na konieczność zapewnienia szczególnej ochrony dzieciom ograniczenia nie będą dotyczyły obywateli Ukrainy do 18. roku życia oraz podlegających obowiązkowemu lub dobrowolnemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Resort zdrowia zaproponował, by w przypadku osób, które osiągną pełnoletność w trakcie leczenia mieli prawo do jego kontynuacji do zakończenia terapii. Upomniano się również o zapis mówiący, że osobom, które odniosły obrażenia w wyniku działań wojennych prowadzonych na terytorium Ukrainy, nieposiadającym prawa do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przysługują również świadczenia.
W nowym projekcie rząd zmienia też zasady pracy ukraińskich medyków w Polsce, a także innych specjalistów, którzy uzyskali kwalifikacje poza Unią Europejską. Nowe zapisy projektu ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy mają usprawnić procedury, przyspieszyć pełną nostryfikację lekarzy pracujących w Polsce i zapewnić lepszy nadzór nad obiegiem informacji pomiędzy samorządem a Ministerstwem Zdrowia.
Autorka/Autor: ap
Źródło: tvn24.pl, PAP
Źródło zdjęcia głównego: Wojciech Pacewicz/PAP