Do Ziemi dotarł wiatr słoneczny. Wywołał burzę geomagnetyczną

Źródło:
spaceweather.com, livescience.com, tvnmeteo.pl
Rozłożenie pola magnetycznego na powierzchni Ziemi
Rozłożenie pola magnetycznego na powierzchni ZiemiESA
wideo 2/6
Aktywność Słońca i magnetosfera

W wyniku zwiększonej aktywności na Słońcu doszło do wyrzutu wiatru słonecznego. Początkowo prędkość strumienia była niewielka, ale wzrosła, przekraczając 2 160 000 kilometrów na godzinę (600 kilometrów na sekundę). Powstała burza geomagnetyczna.

Strumień wiatru słonecznego uderzył w Ziemię 7 sierpnia. Początkowo jego prędkość była niewielka, potem wzrosła do ponad 2 160 000 kilometrów na godzinę - poinformował portal spaceweather.com. Strumień wywołał burzę geomagnetyczną, która w klasyfikacji amerykańskiej Narodowej Administracji Oceanicznej i Atmosferycznej (NOAA) otrzymała notę G2, czyli niską. Chociaż zjawisko ustępuje, może ponownie się ożywić, jeśli wiatr słoneczny nadal będzie docierał - twierdzi portal. W takich warunkach i w sprzyjających okolicznościach niewykluczona jest możliwość obserwacji zorzy polarnej nawet w szerokościach geograficznych, gdzie zdarzają się one rzadko, w tym w Polsce.

Najnowsza burza geomagnetyczna to nie pierwsze takie zjawisko zapowiadane bądź obserwowane w ostatnich dniach, o czym pisaliśmy w tvnmeteo.pl na początku sierpnia. Wcześniej "atak" burzy słonecznej odnotowano także w lipcu. Zorzę polarną można było zaobserwować wówczas między innymi w Karkonoszach.

Czytaj także: Zjawiska optyczne - jak powstają i gdzie możemy je obserwować?

Tego typu zjawiska potrafią mieć negatywny wpływ na funkcjonowanie satelitów komunikacyjnych, a także na działanie systemów radiowych i GPS. Centrum Prognozowania Pogody Kosmicznej (SWPC) ostrzega, że bardziej ekstremalne zjawiska geomagnetyczne potrafią nawet strącać satelity z orbit i "paraliżować Internet".

Jak powstają wiatr słoneczny i burza geomagnetyczna?

Dziury koronalne to obszary w górnej atmosferze Słońca, w których naelektryzowany gaz lub plazma są chłodniejsze i mniej gęste. Są też miejscem, w których linie pola magnetycznego, zamiast zapętlać się na siebie, uciekają w przestrzeń kosmiczną. W ten właśnie sposób tworzy się wiatr słoneczny, który może osiągać prędkość nawet 2,9 miliona kilometrów na godzinę.

- Słońce nieustannie wibruje, ponieważ "bąbelki" gazu lub plazmy konwekcyjnie uderzają w jego powierzchnię - powiedział w rozmowie z Live Science Dean Pesnell, naukowiec z NASA Solar Dynamics Observatory. Dodał, że te "bąbelki", które stale wznoszą się i opadają, produkują energię, która może być wykrywalna przez obserwatoria słoneczne.

Na planetach o mocnych polach magnetycznych - takich jak Ziemia - masa cząsteczek jest absorbowana i wywołuje burze geomagnetyczne. W połączeniu z ziemską atmosferą uwalnia się energia w postaci światła i powstają zorze polarne.

Wzrasta aktywność słoneczna

Od stuleci wiadomo, że aktywność naszej gwiazdy centralnej wzrasta i spada w zależności od cyklu. W ostatnich latach Słońce było jednak bardziej aktywne, niż się spodziewano. Nasilenie takiej aktywności często jest trudne do prognozowania. Prognozy NOAA mówiły zaledwie o połowie tego, do czego w rzeczywistości doszło. Według pracy opublikowanej 20 lipca w czasopiśmie naukowym "Astronomy and Astrophysics", dzięki nowej metodzie badań liczenie dziur na poszczególnych półkulach gwiazdy ma być prostsze i dokładniejsze.

Naukowcy uważają, że do największej burzy słonecznej w nowoczesnej historii doszło w 1859 roku. Wtedy to uwolniona została mniej więcej taka sama energia, co przy wybuchu 10 miliardów bomb atomowych o mocy jednej megatony. Po uderzeniu w Ziemię potężny strumień cząstek dosłownie usmażył systemy telegraficzne na całym świecie i wywołał zorze polarne, które były jaśniejsze niż Księżyc w pełni.

Badacze są zdania, że teraz aktywność słoneczna wciąż będzie wzrastać, a w 2025 roku osiągnie swoje maksimum.

Wzmożona aktywność słoneczna na zdjęciu NASA z 5 listopada 2014 rokuNASA/SDO

Zorza polarna - co to jest, jak powstaje?

Zorza polarna to zjawisko świetlne, występujące głównie w okolicach bieguna północnego i południowego. Naukowa nazwa zorzy polarnej to aurora borealis w obrębie bieguna północnego i aurora australis w okolicach bieguna południowego, na cześć rzymskiej bogini świtu (Aurory).

Powstaje, kiedy naenergetyzowane cząstki gazu wysyłane przez Słońce uderzają w górną warstwę atmosfery Ziemi z ogromną prędkością (do 72 milionów kilometrów na godzinę), ale pole magnetyczne naszej planety chroni nas przed atakiem. Pole magnetyczne Ziemi przekierowuje cząstki w kierunku bieguna północnego i południowego, a cząsteczki wchodzą w interakcję z gazami znajdującymi się naszej atmosferze.

Autorka/Autor:anw//rzw

Źródło: spaceweather.com, livescience.com, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W części kraju prognozowane są burze z obfitymi opadami deszczu. Obowiązują czerwone, pomarańczowe i żółte alarmy. Sprawdź szczegóły.

Nawałnice. Najwyższy stopień ostrzeżeń IMGW

Nawałnice. Najwyższy stopień ostrzeżeń IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Ulewne deszcze dały się we znaki mieszkańcom Pomorza i Podlasia. Na Kontakt24 dostaliśmy nagranie, na którym pokazane są intensywne opady deszczu w Augustowie. Podobna sytuacja miała miejsce w Słupsku i jego okolicach.

Mocno pada. Zalane piwnice

Mocno pada. Zalane piwnice

Źródło:
tvnmeteo.pl

Samolot ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na pokładzie wylądował w Kolonii, gdzie znajduje się Europejskie Centrum Astronautów ESA. Polak we wtorek wrócił z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, gdzie pracował w ramach misji kosmicznej Axiom-4. Teraz astronautę czekają badania lekarskie i proces adaptacji do ziemskich warunków.

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

W południowo-zachodniej Islandii doszło do erupcji wulkanu Sundhnukur na półwyspie Reykjanes. Miejscowe służby ewakuowały mieszkańców okolicznych miejscowości oraz turystów wypoczywających w kurortach. To już dziewiąty wybuch tego wulkanu od grudnia 2023 roku.

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Źródło:
Reuters, The Mirror

W związku z prognozowanymi burzami, którym mają towarzyszyć ulewny deszcz oraz silny wiatr Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wydało alert RCB. SMS-owe ostrzeżenia otrzymali odbiorcy na terenie trzech województw.

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Aktualizacja:
Źródło:
RCB

Pogoda na dziś. Środa 16.07 przyniesie chmury w całej Polsce. W niektórych rejonach spodziewane są burze, w innych jedynie popada. Temperatura w większości kraju przekroczy 20 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - środa, 15 lipca. Chłodniej, deszczowo. Miejscami zagrzmi

Pogoda na dziś - środa, 15 lipca. Chłodniej, deszczowo. Miejscami zagrzmi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Wtorek to kolejny burzowy dzień w Polsce. W województwach warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim zaobserwowano leje kondensacyjne, czyli zalążki trąb powietrznych.

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Aktualizacja:
Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz

W poniedziałek wschodnie stany USA nawiedziły silne opady, które wywołały powodzie. Woda pochłonęła życie co najmniej dwóch osób. Mieszkańcy i służby oceniają skalę zniszczeń i sprzątają po przejściu żywiołu.

"To było trochę postapokaliptyczne"

"To było trochę postapokaliptyczne"

Źródło:
CNN, CBS News

Burze i przyniesione przez nie ulewy powodują szkody na południu kraju. W Jelczu-Laskowicach (woj. dolnośląskie) doszło do zalania drogi na odcinku kilku metrów, a na Opolszczyźnie żywioł uszkodził dach stodoły. Padało także w Szczecinie.

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Źródło:
Oława na Sygnale, TVN24

Sąd koronny w Newcastle skazał we wtorek Daniela Grahama i Adama Carruthersa na cztery lata i trzy miesiące więzienia za ścięcie 100-letniego jaworu, który pojawił się w filmie o przygodach Robin Hooda. Mężczyźni odpowiedzieli też za uszkodzenie muru Hadriana z II wieku naszej ery, wpisanego na listę UNESCO.

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Źródło:
PAP

Najbliższe dni przyniosą ciepłą i jednocześnie dynamiczną aurę. Nad krajem pojawią się fronty niosące obfite opady deszczu, a miejscami burze. Temperatura maksymalna na ogół będzie przekraczać 20 stopni Celsjusza, a pod koniec tygodnia zbliży się do 30 st. C.

Do końca tygodnia warto mieć przy sobie parasol

Do końca tygodnia warto mieć przy sobie parasol

Źródło:
tvnmeteo.pl

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych na Czerwonej Rzece, będącej głównym dopływem Jangcy - podała państwowa agencja Xinhua. Cel? Ochrona środowiska. Jednocześnie jednak w innej części kraju Pekin rozpoczyna budowę nowej, największej na świecie zapory, która budzi ogromne obawy ekologów.

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych

Chiny zniszczyły 300 zapór wodnych

Źródło:
Xinhua, South China Morning Post, Financial Times, tvn24.pl

Intensywne opady deszczu nawiedziły miasto Fuji w japońskiej prefekturze Shizuoka. Przyniesione przez burzę tropikalną Nari ulewy spowodowały lokalne powodzie i paraliż komunikacyjny. Służby ostrzegały przed osuwiskami.

Zalane drogi, paraliż komunikacyjny. Pierwsza taka burza od niemal dekady

Zalane drogi, paraliż komunikacyjny. Pierwsza taka burza od niemal dekady

Źródło:
Reuters, NHK

Ulewny deszcz sparaliżował w poniedziałek nowojorskie metro. Woda wdarła się do wagonów i na perony, powodując chaos i masowe opóźnienia. Nagrania z zalanej stacji 28th Street ukazują pasażerów, którzy w panice unosili nogi nad zalaną podłogą.

Deszcz zalał metro, pasażerowie wskakiwali na siedzenia

Deszcz zalał metro, pasażerowie wskakiwali na siedzenia

Źródło:
Reuters, CBS News

Sławosz Uznański-Wiśniewski bezpiecznie wrócił na Ziemię. Polak od końca czerwca przebywał na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej w ramach misji Axiom-4. Przed powrotem do domu astronauta skorzystał z usług "kosmicznego fryzjera".

Przed powrotem polski astronauta był u "kosmicznego fryzjera"

Przed powrotem polski astronauta był u "kosmicznego fryzjera"

Źródło:
Nichole "Vapor" Ayers/X, PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski wrócił z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Kapsuła wylądowała w Oceanie Spokojnym. Teraz astronautę czeka szereg badań, procedur i ważnych zadań. Jak będą wyglądały jego nadchodzące tygodnie?

Wodowanie i co dalej? Następne kroki polskiego astronauty

Wodowanie i co dalej? Następne kroki polskiego astronauty

Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP, POLSA

Polski astronauta zakończył misję na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i jest w trakcie powrotu na Ziemię. We wtorek jego kapsuła będzie wodować w Pacyfiku. Jednak powrót jest bardziej skomplikowany i niebezpieczny niż mogłoby się wydawać.

Jak wcelować w ocean z kosmosu

Jak wcelować w ocean z kosmosu

Źródło:
PAP

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna i kapsuła Dragon - taki widok mogliśmy podziwiać w nocy z poniedziałku na wtorek na polskim niebie. Na pokładzie statku kosmicznego znajduje się polski astronauta Sławosz Uznański-Wiśniewski, który we wtorek wróci z ISS na Ziemię. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt24.

Kapsuła Dragon nad Polską. Oglądaliście ostatni lot Sławosza

Kapsuła Dragon nad Polską. Oglądaliście ostatni lot Sławosza

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Poniedziałek upływa w części kraju pod znakiem burz. W kilku miejscowościach pojawiły widać było groźnie wyglądający lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej.

Lej kondensacyjny nad Polską

Lej kondensacyjny nad Polską

Źródło:
tvnmeteo.pl

Burze przechodziły w poniedziałek nad częścią kraju. Towarzyszące im opady deszczu spowodowały, że podtopiło Suwałki, a w powiecie raciborskim zalana została trasa Pawłów-Maków. Na terenie Mazowsza spadł grad.

Suwałki popłynęły po ulewie

Suwałki popłynęły po ulewie

Aktualizacja:
Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl, Kontakt24

W niedalekiej odległości od gminy Nijar w andaluzyjskiej prowincji Almeria zatrzęsła się ziemia. Było to najsilniejsze trzęsienie ziemi od 1930 roku, na szczęście - jak poinformowały lokalne władze - nie doprowadziło do poważniejszych szkód.

Trzęsienie ziemi w Andaluzji. Było najsilniejsze od prawie 100 lat

Trzęsienie ziemi w Andaluzji. Było najsilniejsze od prawie 100 lat

Źródło:
ENEX

Największy znany fragment Marsa na Ziemi, nazwany NWA 16788, zostanie wystawiony na sprzedaż 16 lipca w domu aukcyjnym Sotheby's. To meteoryt, który znaleziony został dwa lata temu na Saharze. Spodziewa się, że cena sprzedaży wyniesie od 2 do 4 milionów dolarów.

Największy znany fragment Marsa idzie na sprzedaż

Największy znany fragment Marsa idzie na sprzedaż

Źródło:
CBS News, ABC news

Misja Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej zbliża się do końca. W programie "Wstajesz i wiesz" reporter TVN24 BiS Hubert Kijek i Piotr Dziuban z firmy Creotech opowiadali o tym, jak będzie wyglądał powrót polskiego astronauty na Ziemię i tym, jakie są jego dalsze plany.

Akademia astronautów, może nawet Księżyc. Co po powrocie z ISS?

Akademia astronautów, może nawet Księżyc. Co po powrocie z ISS?

Źródło:
TVN24, PAP

Góra lodowa zagraża portowi w niewielkiej miejscowości Innaarsuit na Grenlandii. Jak poinformował lokalny nadawca KNR, masa lodu znalazła się niebezpiecznie blisko zakładu przetwórstwa ryb i lokalnego sklepu. Służby monitorują sytuację na wypadek pęknięcia lodu.

Góra lodowa utrudnia im pójście do sklepu

Góra lodowa utrudnia im pójście do sklepu

Źródło:
PAP

Burze z gradem przechodziły w niedzielę nad Polską. W południowej części kraju strażacy mieli pełne ręce roboty - na Podkarpaciu doszło do przerw w dostawach prądu, a w Małopolsce wiatr zwiał dach z kościoła. Groźnie wyglądające chmury szelfowe pojawiły się także na północy.

Przerwy w dostawach prądu, podtopienia. Burzowa niedziela w Polsce

Przerwy w dostawach prądu, podtopienia. Burzowa niedziela w Polsce

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Turcja walczy z pożarami lasów. Ogień ponownie pojawił się w zachodniej części kraju, która płonęła jeszcze niecałe dwa tygodnie temu. Służby walczą z żywiołem z ziemi i powietrza.

Ugasili śmiertelnie groźny pożar, po dwóch tygodniach ogień wrócił

Ugasili śmiertelnie groźny pożar, po dwóch tygodniach ogień wrócił

Źródło:
Reuters, aa.com.tr

Zaraz po weekendzie temperatura zbliży się do 30 stopni. Co czeka nas w kolejnych dniach? Sprawdź najnowszą autorską długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeto.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: idzie duża zmiana

Pogoda na 16 dni: idzie duża zmiana

Źródło:
tvnmeteo.pl