"Prognozy sprzyjające". Polak poleciał w kosmos

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl
Start misji Axiom 4 coraz bliżej
Start misji Axiom 4 coraz bliżejTVN24
wideo 2/7
Sławosz Uznański-Wiśniewski na ISS. Misja

Polak Sławosz Uznański-Wiśniewski poleciał w kosmos. Start misji Axiom 4 był wielokrotnie przekładany. Transmisję z tego historycznego wydarzenia można oglądać na antenach TVN24 i TVN24 BiS, a także w tvn24.pl i TVN24+.

Już w środę po godzinie 8.30 czasu polskiego z kompleksu startowego 39A w Centrum Lotów Kosmicznych Johna F. Kennedy'ego na przylądku Canaveral na Florydzie ruszyła misja Axiom 4. Na pokładzie kapsuły Dragon, która opuściła Ziemię dzięki rakiecie Falcon 9, znalazł się Polak - Sławosz Uznański-Wiśniewski. Oprócz niego w kosmos polecieli była astronautka NASA Peggy Whitson (dowódczyni), pilot Shubhanshu Shukla z Indii oraz specjalista misji Tibor Kapu z Węgier. Cała czwórka spędzi na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) do 14 dni.

"POLAK W KOSMOSIE". PROGRAM SPECJALNY W TVN24

Uznański-Wiśniewski będzie pierwszym polskim astronautą na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej i drugim, po Mirosławie Hermaszewskim, Polakiem w kosmosie.

Co z lotem? Informacje napawające optymizmem

Jak wyjaśniła wcześniej Agata Białek, starsza specjalistka Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk (CBK PAN), prognozy pogody dla środkowej Florydy pozwalają z optymizmem patrzeć na start misji Ax-4. A pogoda już raz uniemożliwiła lot Polaka Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego i trojga pozostałych członków załogi na orbitę.

- Warunki pogodowe na Florydzie aktualnie są bardzo sprzyjające, ale tak wygląda prognoza właśnie na środę, potem pogoda może się pogorszyć. Najbardziej prawdopodobny jest więc środowy lot. Gdyby jednak coś się wydarzyło i Falcon 9 znowu by nie wystartował, możliwe jest kolejne przełożenie startu. Z prognoz pogody wygląda, że wtedy nawet na kilka dni - powiedziała Białek.

Zdaniem Białek w kwestii obecnie zapowiadanego startu optymizmem napawają też oficjalne informacje podawane przez NASA, Axiom Space i SpaceX (czyli partnerów współpracujących przy organizacji misji Ax-4) na temat rozwiązania problemów technicznych na Ziemi i w kosmosie.

"Wyciek pod kontrolą"

- Zgodnie z informacjami NASA wyciek na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej jest już pod kontrolą, dlatego można było zaplanować start Ax-4. SpaceX również ogłosił - i to jeszcze zanim pojawił się problem na ISS - że opanował wszystkie kłopoty ze swoim sprzętem. Ze strony technicznej raczej nic już nie zagraża najbliższemu terminowi lotu - powiedziała Białek.

Jak zauważyła, jeśli środowy start misji Ax-4 z jakiegoś powodu jednak się nie odbędzie, okno startowe pozostanie otwarte przez pewien czas, ale nie w nieskończoność. - Do końca lipca jeszcze jest szansa, ale jeśli przesunięcie byłoby większe, to może się okazać, że trzeba będzie czekać nawet kilka miesięcy. Grafik w Centrum Kosmicznym Kennedy'ego jest zapełniony. Ruch na platformach startowych jest coraz większy między innymi z powodu rosnącej liczby komercyjnych lotów kosmicznych - takich jak Ax-4 albo wynoszących na orbitę satelity konstelacji Starlink. Nie wszystkie komercyjne loty są wymienione w oficjalnych kalendarzach NASA, więc ruch w najbliższym czasie może być większy, niż wydaje się na pierwszy rzut oka - stwierdziła.

Lot Polaka w kosmos już niedługo
Lot Polaka w kosmos już niedługoTVN24
Załoga misji Axiom-4Axiom Space

Jak trenuje się przed lotem w kosmos

25 czerwca to już kolejna data startu długo oczekiwanej misji - była ona wielokrotnie przekładana. Powodem odkładania lotu w ciągu ostatnich niemal dwóch tygodni był wyciek w rosyjskim module serwisowym Zwiezda na ISS. NASA informowała, że po naprawach spadające ciśnienie w stacji się ustabilizowało, lecz w ostatnich dniach prowadziła dalsze analizy.

Fizjolog sportowy doktor habilitowany Piotr Żmijewski z Katedry Nauk Biomedycznych na Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie zaznaczył, że w branży kosmicznej wielokrotne przekładanie startu to scenariusz prawdopodobny, który trzeba brać pod uwagę. Opóźnienia zdarzają się ze względów pogodowych lub technicznych, a wszyscy członkowie załogi, jak również personel towarzyszący, są do tego przygotowywani.

- Na wszystkie takie sytuacje są przewidziane procedury, a uczestnicy misji są uczeni, jak sprostać im pod względem kondycyjnym oraz jak radzić sobie ze związanym z nimi stresem - podkreślił.

Dodał, że nieodzownym elementem treningu psychofizycznego astronautów jest praca nad umiejętnością dostosowania do nietypowych warunków zarówno ciała, jak i umysłu.

- Przygotowania do lotu w kosmos można porównać do tego, co przechodzą sportowcy na przykład przed igrzyskami olimpijskimi. Jedni i drudzy są szkoleni, aby w określonym momencie być w szczytowej formie. Olimpijczycy budują ją przez cztery lata, a do tego uczą się zarządzania stresem, aby w danym dniu wypaść jak najlepiej. Podobnie jest z astronautami - oni również trenują od strony fizycznej i mentalnej, aby ich zdolności psychofizyczne były wysokie na kulminacyjny moment - wyjaśnił Żmijewski.

Różnica jego zdaniem polega na tym, że u sportowców rzadko się zdarza, aby start był przekładany na inną datę, a jeśli już się to przydarza (np. w regatach żeglarskich), to termin zmienia się bardzo nieznacznie. Natomiast w branży kosmicznej termin lotu może być przesuwany nawet wielokrotnie. Są to sytuacje bardzo wymagające, szczególnie psychicznie, bo testują odporność na stres i zdolność adaptacji, ale trening astronautów uwzględnia je od samego początku.

Logo i patch misji IGNISESA

"Psychika astronauty musi być niezwykle odporna"

Jak opisał Żmijewski, na proces szkolenia przyszłych astronautów składa się wieloaspektowy trening fizyczny (kondycyjny, siłowy, koordynacyjny, związany z przeciążeniami i stanem nieważkości) oraz przygotowanie psychologiczne (wizualizacje, trening oddechowy, mindfulness, czyli praktyka skupiania uwagi, a także wykonywanie złożonych zadań pod presją).

- Psychika astronauty musi być niezwykle odporna na niepewność i frustrację. W takich momentach jak przekładanie startu napięcie rośnie, a presja nie maleje, cały czas trzeba być w gotowości - wytłumaczył ekspert. Nie mniej ważne - w jego opinii - jest przygotowanie na wydłużony pobyt w kosmosie, który może wynikać ze zmiany harmonogramu misji. - To wszystko jest wkalkulowane w proces szkoleniowy. To standardowe procedury i standardowe scenariusze. Każdy astronauta bierze je pod uwagę i jest uczony, jak się wtedy zachować - zaznaczył Żmijewski.

Zwrócił też uwagę, że okres kwarantanny, jaki poprzedza lot, przedłuża się wraz z odsuwanym startem misji. Nie oznacza on jednak przerwania treningów czy zawieszenia aktywności.

- To nie jest tak, że osoba kończy trening i czeka dwa tygodnie, trzy tygodnie, a jej forma spada. Przebywając na kwarantannie, oni dalej ćwiczą, podtrzymują zdolność wysiłkową, utrzymują bardzo precyzyjnie ustaloną dietę, która jest lekkostrawna i sprzyja wielogodzinnej podróży w kosmos. Nadal mają dostęp do współpracy z psychologiem i pewną formę - choć ograniczoną - kontaktu z rodziną - powiedział. Do tego cała załoga funkcjonuje według ściśle określonych procedur technicznych i kontrolnych, które nadają okresowi kwarantanny pewną przewidywalność. - Znajomość ich wszystkich pozwala astronautom czuć się dobrze przygotowanymi i spokojnymi, co jest kluczowe dla skutecznego przejścia przez ten etap - ocenił.

Odnosząc się do formy fizycznej Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, rozmówca ocenił ją bardzo wysoko.

- Jest świetnie przygotowany. Już wcześniej był osobą bardzo aktywną fizycznie: chodził po górach, żeglował, ma bardzo dobrą wydolność - powiedział.

Plakat przygotowany dla misji kosmicznej
Plakat IGNIS, autor Andrzej Pągowski Plakat przygotowany dla misji kosmicznej Andrzej Pągowski

"Nie znam astronauty, który cieszyłby się z przesuwania startu"

Jak zauważył także popularyzator nauki Tomasz Rożek z Fundacji "Nauka. To Lubię", zarówno Uznański-Wiśniewski, jak i pozostali astronauci są szkoleni do tego, aby takie odraczanie startu misji nie wybiło ich emocjonalnie.

- Myślę jednak, że tak po ludzku on by już chciał lecieć i wrócić, nie znam astronauty, który cieszyłby się z przesuwania startu, mimo że wszyscy mają przecież świadomość, że to dla ich bezpieczeństwa. [...] - skomentował.

Załoga misji Axiom 4 podczas treningówAxiom Space

Autorka/Autor:dd

Źródło: PAP, tvnmeteo.pl

Źródło zdjęcia głównego: ESA

Pozostałe wiadomości

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) w wielu regionach kraju wydał ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia przed upałem. W mocy są także alarmy przed silnym wiatrem. Porywy mają być zagrożeniem w pięciu powiatach na południu.

Nie tylko upał. Ostrzeżenia IMGW w 15 województwach

Nie tylko upał. Ostrzeżenia IMGW w 15 województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W najbliższych dniach w Polsce wystąpią zmienne warunki pogodowe. Mimo że w większości kraju spodziewana jest pogodna aura, to lokalnie pojawią się przelotne opady, silne porywy wiatru i burze. Gorące powietrze zostanie z nami na dłużej.

Nadciąga fala gorąca, pojawią się burze

Nadciąga fala gorąca, pojawią się burze

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Noc zapowiada się pogodnie, choć lokalnie mogą pojawić się niewielkie opady. Czwartek 28.08 przyniesie sporo słońca, ale i ryzyko burz. Na termometrach w cieniu zobaczymy ponad 30 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - czwartek, 28.08. Noc okaże się chłodna, ale dzień nam to wynagrodzi

Pogoda na jutro - czwartek, 28.08. Noc okaże się chłodna, ale dzień nam to wynagrodzi

Źródło:
tvnmeteo.pl

Tajfun Kajiki spowodował rozległe zniszczenia w Wietnamie i Tajlandii. Zginęło co najmniej dziewięć osób, setki domów zostały zalane, a ponad półtora miliona mieszkańców pozostaje bez prądu.

Kajiki sieje spustoszenie. Wielu zabitych, ranni, zaginieni

Kajiki sieje spustoszenie. Wielu zabitych, ranni, zaginieni

Źródło:
Reuters

Włoskie alpejskie pogotowie alarmuje o znacznym wzroście liczby wypadków w górach latem. Ratownicy podkreślają, że wielu turystów udaje się na wycieczki bez przygotowania. Zdarza się, że amatorzy górskich spacerów idą tam w butach jak na plażę, a zamiast kurtek chroniących od wiatru zabierają... tablet.

"Wyruszają w góry z tabletem, ale bez kurtki wiatrówki"

"Wyruszają w góry z tabletem, ale bez kurtki wiatrówki"

Źródło:
PAP, ANSA

Ponad 30 osób zginęło w wyniku lawiny błotnej w północnych Indiach. W wyniku katastrofy tysiące mieszkańców zostało odciętych od podstawowych usług. Masy ziemi zniszczyły zniszczyły słynny szlak pielgrzymkowy w stanie Dżammu i Kaszmir.

Lawina błotna na szlaku pielgrzymkowym. Kilkadziesiąt ofiar

Lawina błotna na szlaku pielgrzymkowym. Kilkadziesiąt ofiar

Źródło:
PAP, Reuters, tvnmeteo.pl

Trzy osoby zginęły w meksykańskim stanie Queretaro po gwałtownych ulewach, które w miniony weekend nawiedziły region. Wśród ofiar jest 19-latek. Został porwany przez nurt i odnaleziony w kanale wodnym. Woda uszkodziła ponad dwa tysiące domów.

Trzy osoby zginęły po ulewach. Wśród ofiar 19-latek

Trzy osoby zginęły po ulewach. Wśród ofiar 19-latek

Źródło:
Once Noticias Digital

W Gruzji na stanowisku archeologicznym Orozmani odkryto ludzką żuchwę sprzed 1,8 miliona lat. Znalezisko rzuca nowe światło na ewolucję i migracje naszych przodków poza Afrykę.

Odnaleźli żuchwę sprzed 1,8 miliona lat

Odnaleźli żuchwę sprzed 1,8 miliona lat

Źródło:
PAP, Reuters

W środę u wybrzeży północno-wschodniego Tajwanu zarejestrowano trzęsienie ziemi o magnitudzie 6. Wstrząsy, chwilowo odczuwalne również w stolicy - Tajpej, nie spowodowały jednak żadnych zniszczeń ani ofiar.

Trzęsienie ziemi na wyspie. Wstrząsy odczuwalne w stolicy

Trzęsienie ziemi na wyspie. Wstrząsy odczuwalne w stolicy

Źródło:
Reuters

Japonia mierzy się z rekordową falą gorąca. Środa w Tokio była dziesiątym dniem z rzędu z temperaturą powyżej 35 stopni Celsjusza. Według meteorologów to najdłuższa fala upałów w historii.

Tokio rozgrzane do czerwoności. Padł historyczny rekord

Tokio rozgrzane do czerwoności. Padł historyczny rekord

Źródło:
PAP, Asahi.com, NHK

Strażacy w hiszpańskiej Asturii i Galicji walczą z gwałtownymi pożarami lasów, które pochłaniają kolejne hektary ziemi. Silny wiatr oraz wyjątkowo sucha i upalna pogoda sprzyjają szybkiemu rozprzestrzenianiu się ognia. W związku z narastającym zagrożeniem ewakuowano już kilka miejscowości.

Dwie wioski już ewakuowano, ogień zagraża kolejnym

Dwie wioski już ewakuowano, ogień zagraża kolejnym

Źródło:
Enex, El Pais

Północne regiony Indii zmagają się z katastrofalnymi powodziami. Najtrudniejsza sytuacja ma miejsce w prowincji Pendżab. W pomoc poszkodowanym zaangażowane jest także wojsko. Indyjska armia opublikowała film z niezwykłej akcji ratunkowej.

Budynek runął do wody. Ratunek przyszedł w ostatniej chwili

Budynek runął do wody. Ratunek przyszedł w ostatniej chwili

Źródło:
CNN, ADG PI - INDIAN ARMY, Times Of India, The New Indian Express

Dziesiąty lot testowy Starshipa zakończył się sukcesem. W nocy z wtorku na środę megarakieta od firmy SpaceX wzbiła się w powietrze i po nieco ponad godzinie wylądowała w wodach Oceanu Indyjskiego. Poprzednie próby kończyły się nieoczekiwanymi eksplozjami.

SpaceX ogłasza sukces. Przełomowy lot Starshipa

SpaceX ogłasza sukces. Przełomowy lot Starshipa

Źródło:
PAP, Reuters, SpaceX

Od sześciu lat w Burkina Faso regularnie wypuszczane były owady zmodyfikowane genetycznie. Celem takiej inicjatywy było ograniczenie populacji komarzyc, które przenosiły malarię. To najczęstsza na świecie choroba zakaźna, szacuje się, że rocznie zarażonych zostaje od 300 do 500 milionów ludzi, a prawie 600 tysięcy umiera. Dlaczego teraz zaprzestano tych działań?

Owady zmodyfikowane genetycznie wspomagały walkę z groźną chorobą. Wstrzymano program

Owady zmodyfikowane genetycznie wspomagały walkę z groźną chorobą. Wstrzymano program

Źródło:
Business Insider, BBC

Minionej nocy mogliśmy zobaczyć przelot Falcona 9 nad Polską. Drugi stopień rakiety zostawił po sobie efektowny ślad świetlny. Na Kontakt24 otrzymaliśmy zdjęcia.

Falcon 9 zostawił ślad nad Polską. Zdjęcia

Falcon 9 zostawił ślad nad Polską. Zdjęcia

Źródło:
Karol Wójcicki "Z głową w gwiazdach", Kontakt24, nocneniebo.pl

Wiele miejsc w Polsce boryka się z niedoborami wody. Nie jest to zaskoczeniem dla ekspertów, którzy uważają, że to konsekwencja wieloletnich zjawisk. Podają oni jednak sposoby na to, jak sprawić, by wody było więcej.

Brakuje nam wody. Jak ją zatrzymać

Brakuje nam wody. Jak ją zatrzymać

Źródło:
PAP

Burza piaskowa, zwana także habubem, przeszła nad Nevadą i Arizoną. W pierwszym amerykańskim stanie zakłóciła słynny festiwal, a w drugim dała się szczególnie mocno we znaki kierowcom.

Habub zaatakował. "Gdy wystawiłam rękę na zewnątrz, to jej nie widziałam"

Habub zaatakował. "Gdy wystawiłam rękę na zewnątrz, to jej nie widziałam"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Reuters, CNN

Łoś Emil to w Europie jeden z najbardziej rozpoznawalnych przedstawicieli swojego gatunku. Słynie z zamiłowania do długich wędrówek, podczas których przekracza granice państw. Ostatnio zawędrował do Austrii, gdzie wywołał niemałe poruszenie.

"Na początku myśleliśmy, że to ryba". Zadziwiający gość odwiedził Wiedeń

"Na początku myśleliśmy, że to ryba". Zadziwiający gość odwiedził Wiedeń

Źródło:
ENEX

We wschodnim Pakistanie zdecydowano o ewakuacji co najmniej 150 tysięcy mieszkańców. Wszystko w związku z planowanym przez Indie spuszczeniem wody z przepełnionej tamy, co może skutkować lokalnymi powodziami.

Jeden kraj chce spuścić wodę, w drugim trwają masowe ewakuacje

Jeden kraj chce spuścić wodę, w drugim trwają masowe ewakuacje

Źródło:
PAP

Członkowie projektu Skytinel znaleźli meteoryty na terenie wsi w województwie wielkopolskim. Są one pozostałością bolidu, który przeleciał nad zachodnią Polską pod koniec lipca.

Meteoryt trafił w drogę w wielkopolskiej wsi

Meteoryt trafił w drogę w wielkopolskiej wsi

Źródło:
Skytinel

Ponad 80 portów zostało zamkniętych z powodu wysokich fal, które uderzają w wybrzeże Peru. W północnej części kraju obowiązuje zakaz wypływania. Na wzburzonym morzu zginęła jedna osoba.

Fale porywały łodzie z portów. Nie żyje jedna osoba

Fale porywały łodzie z portów. Nie żyje jedna osoba

Źródło:
Reuters, La Gaceta

Przez wieki to rocznik decydował o prestiżu w świecie wina. Dziś jednak, w obliczu coraz bardziej kapryśnej pogody i zmian klimatu, rośnie liczba producentów rezygnujących z podawania konkretnego roku na etykiecie. To zmiana, która może zrewolucjonizować sposób, w jaki oceniamy jakość wina.

Rezygnują z dat na etykietach. To efekt zmian klimatu

Rezygnują z dat na etykietach. To efekt zmian klimatu

Źródło:
BBC, Le Messager

Intensywne opady deszczu spowodowały zniszczenia w południowym Jemenie. Jak opowiadali mieszkańcy miasta Aden, były to jedne z najpoważniejszych podtopień, jakie pamiętają. Woda wdzierała się do domów i niszczyła samochody.

Lało przez dwa dni. "Wszędzie zniszczone samochody, zalane domy"

Lało przez dwa dni. "Wszędzie zniszczone samochody, zalane domy"

Źródło:
Reuters, Anadolu Ajansi

Gwałtowny skok temperatury nastąpi już w ciągu kilku dni. Na jak długo zawita do nas ciepło? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: upał na sam koniec wakacji

Pogoda na 16 dni: upał na sam koniec wakacji

Źródło:
tvnmeteo.pl

W USA potwierdzony pierwszy przypadek zakażenia muchą śrubową u człowieka. Larwy tego pasożyta żyją w ciele żywiciela, zjadając jego tkanki. Owad jest szczególnie niebezpieczny dla zwierząt hodowlanych.

Mucha śrubowa w ciele człowieka. Pierwszy przypadek w USA

Mucha śrubowa w ciele człowieka. Pierwszy przypadek w USA

Źródło:
Reuters

W Hiszpanii trwa walka z gigantycznymi pożarami. W jednej z gmin w Galicji płomienie zdołały zbliżyć się do gospodarstw domowych. Władze alarmują, że tegoroczny sezon pożarowy jest najgorszy od blisko 20 lat.

Płomienie blisko domów. "Prowincja stoi w ogniu"

Płomienie blisko domów. "Prowincja stoi w ogniu"

Źródło:
Reuters, ENEX, El Pais

Sierpniowy rekord temperatury minimalnej został pobity na jednym z polskich mrozowisk. W poniedziałek rano termometry na stacji Biegun Zimna Kotliny Orawsko-Nowotarskiej pokazały zaledwie -3,6 stopnia Celsjusza. Przy gruncie było jeszcze mroźniej.

Tak mroźno w sierpniu nie było tu jeszcze nigdy

Tak mroźno w sierpniu nie było tu jeszcze nigdy

Źródło:
Biegun zimna Kotliny Orawsko-Nowotarskiej, IMGW, tvnmeteo.pl