Europejski rok "ekstremalnych upałów i powszechnej suszy". Widać to na mapach

Źródło:
Copernicus Climate Change Service

2022 rok był drugim najcieplejszym w Europie, odkąd zbierane są statystyki. Jak wynika z danych przedstawionych w raporcie Copernicus: European State of the Climate 2022, szczególnie odbiegające od normy było ubiegłe lato. Jak podkreślają eksperci, było to "najgorętsze lato w historii Europy, naznaczone niespotykanymi falami ciepła". Efektem były niszczycielskie pożary i dotkliwe susze. Naukowcy zwracają również uwagę na coraz bardziej niepokojącą sytuację w Arktyce.

Copernicus Climate Change Service (C3S) opublikował w czwartek raport European State of the Climate Report 2022, stworzony na podstawie danych klimatycznych zbieranych w ramach unijnego programu Copernicus. Okazuje się, że 2022 rok był piątym lub szóstym najcieplejszym rokiem w historii pomiarów na świecie. Jednym regionów z najmocniej dotkniętych przez ocieplający się klimat była Europa - w raporcie 2022 rok został tam określony jako rok "ekstremalnych upałów i powszechnej suszy".

Rekordy temperatury

Wzrost temperatury jest ważnym wskaźnikiem klimatycznym , pokazującym, jak zmienia się klimat Europy. Rok 2022 był drugim najcieplejszym rokiem w historii kontynentu, odkąd prowadzone są statystyki - 0,9 st. C cieplejszym niż średnia z lat 1991-2020. Minione lato okazało się zaś nawet najgorętszym , o 1,4 st. C cieplejszym od średniej.

Średnie anomalie temperatury powietrza na powierzchni ziemi dla każdego miesiąca w 2022 roku, w stosunku do odpowiedniej średniej miesięcznej dla okresu referencyjnego 1991-2020C3S/ECMWF

Ekstremalne upały, które wystąpiły późną wiosną i latem, doprowadziły do powstania niebezpiecznych warunków dla zdrowia ludzi. Ze względu na ekstremalne fale upałów w lecie, w południowej Europie odnotowano rekordową liczbę dni z bardzo silnym obciążeniem cieplnym. Wartość ta ma tendencję wzrostową również w innych częściach kontynentu.

- Raport podkreśla niepokojące zmiany, w tym najgorętsze lato w historii Europy, naznaczone niespotykanymi falami ciepła na Morzu Śródziemnym i rekordowymi temperaturami na Grenlandii - wyjaśnił Carlo Buontempo, dyrektor C3S. - Zrozumienie dynamiki klimatu w Europie ma kluczowe znaczenie dla podejmowanych przez nas działań w zakresie adaptacji i łagodzenia negatywnego wpływu zmian klimatu na kontynent - dodał.

Liczba dni, w których odnotowano "silne obciążenie cieplne" w czerwcu, lipcu i sierpniu 2022 r. C3S/ECMWF

Niewiele opadów, wyschnięte rzeki

Zimą 2021/2022 w dużej części kontynentu odnotowano znacznie niższą liczbę dni ze śniegiem niż przeciętnie. Również wiosną opady w wielu miejscach były poniżej średniej, a w maju odnotowano najniższe opady w historii tego miesiąca. Brak śniegu zimą i wysokie temperatury latem spowodowały rekordową utratę lodu z lodowców w Alpach - ponad 5 kilometrów sześciennych. Skąpe opady, wraz z falami upałów, spowodowały również długotrwałą suszę, która wpłynęła na wiele sektorów, w tym rolnictwo, transport rzeczny i energetyka.

Roczne anomalie opadów nad Europą dla roku 2022, wyrażone jako procent średniej rocznej dla okresu referencyjnego 1991-2020C3S/ECMWF/KNMI

Wartość rocznej anomalii wilgotności gleby była drugą najniższą w ciągu ostatnich 50 lat, a jedynie w pojedynczych obszarach odnotowano wilgotność gleby wyższą od średniej. Ponadto przepływy rzek w Europie były drugimi najniższymi w historii, co oznacza szósty rok z rzędu z przepływami poniżej średniej. Pod względem dotkniętego obszaru rok 2022 był najsuchszym rokiem w historii, a 63 procent europejskich rzek wykazało przepływy niższe od średniej.

Na skutek suchych warunków środowiskowych, w całej Europie przez znaczną część roku panowało zagrożenie pożarowe. Emisje dwutlenku węgla z pożarów w krajach Unii Europejskiej na lato 2022 były łącznie najwyższe od 2007 roku. W południowo-zachodniej Europie odnotowano jedne z największych pożarów w historii Europy.

Miesięczne średnie anomalie odpływu z rzek dla sierpnia 2022 r. Odcienie niebieskie oznaczają odpowiednio wyższy, a odcienie czerwone niższy odpływ niż normalnie. Kolor szary wskazuje na przepływy bliskie średniejEMS/ECMWF

Coraz cieplej w Arktyce

Dane pokazały, że rok 2022 był szóstym najcieplejszym rokiem w historii dla całej Arktyki, a czwartym najcieplejszym dla lądowych obszarów Arktyki. Jednym z najbardziej dotkniętych regionów w 2022 roku był Svalbard, gdzie wystąpiło najgorętsze lato w historii. W niektórych miejscach temperatury przekroczyły średnią o 2,5 st. C.

W 2022 roku również Grenlandia doświadczyła wyjątkowych upałów i opadów we wrześniu - miesiącu, w którym bardziej typowy jest śnieg. Średnie temperatury były wtedy nawet 8 st. C wyższe od średniej, najwyższe w historii. Trzy fale upałów, jakie dotknęły wyspę, przyniosły ze sobą rekordowe topnienie pokrywy lodowej - w szczytowym momencie pierwszej fali dotknięte zostało co najmniej 23 procent pokrywy lodowej.

Roczne anomalie wrześniowej temperatury powietrza nad lądolodem Grenlandii w latach 1991-2022 względem okresu referencyjnego oraz mapa anomalii temperatury z września 2022 względem średniejC3S/ECMWF/GEUS

Klimat a energetyka

Raport przeanalizował również niektóre aspekty potencjału generowania energii odnawialnej. W 2022 roku Europa odnotowała największą ilość powierzchniowego promieniowania słonecznego od 40 lat. W związku z tym potencjalna produkcja energii elektrycznej w fotowoltaice była powyżej średniej na znacznej części kontynentu. Z drugiej strony, potencjalna produkcja prądu z lądowej energii wiatrowej była poniżej średniej w większości Europy, zwłaszcza na południu.

- Redukcja emisji gazów cieplarnianych jest niezbędna do złagodzenia najgorszych skutków zmian klimatu - wyjaśniła Samantha Burgess, wicedyrektor C3S - Zrozumienie i reagowanie na zmiany i zróżnicowanie odnawialnych zasobów energii, takich jak wiatr i słońce, są krytyczne dla wsparcia transformacji energetycznej.

Naukowcy podkreślają, że klimat wpływa na zapotrzebowanie na energię. Przykładowo, w 2022 roku było ono poniżej średniej na większości obszarów, co było związane z ponadprzeciętnymi temperaturami, zmniejszającymi zapotrzebowanie na ogrzewanie. Popyt był jednak wyższy od średniej w Europie Południowej ze względu na ekstremalne upały, które spowodowały wzrost poboru energii w celu zasilania systemów klimatyzacyjnych.

Autorka/Autor:as

Źródło: Copernicus Climate Change Service

Źródło zdjęcia głównego: Adobe Stock/C3S/ECMWF

Pozostałe wiadomości

W drugiej połowie lipca zanosi się w Polsce na więcej pochmurnych i deszczowych dni niż upalnych i słonecznych. Klin gorąca wsuwający się w najbliższych dniach w nasz rejon Europy przyniesie wzrosty temperatury powyżej 30 stopni, ale daleko im będzie do szalonych 38-40 stopni wyliczanych jeszcze przez modele pogodowe tydzień temu.

Co z tym deszczem? Mamy lipiec jak przed laty, ale tylko pozornie

Co z tym deszczem? Mamy lipiec jak przed laty, ale tylko pozornie

Źródło:
TVN24+

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed silnym deszczem i burzami. Eksperci przewidują, że lokalnie może spaść nawet do 60 litrów na metr kwadratowy. Sprawdź, gdzie mieć się na baczności.

Silny deszcz z burzami. Kolejne alarmy IMGW

Silny deszcz z burzami. Kolejne alarmy IMGW

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

"Dobrze, że już koniec tej żenady i mistyfikacji nakręconej gdzieś w studiu" - wbrew pozorom nie jest to recenzja kiepskiego filmu klasy B, a jeden z wielu komentarzy dotyczących misji Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego. W sieci nie brakuje zwolenników teorii spiskowych zakładających, że lot Polaka w kosmos był jednym wielkim oszustwem. Filmy ukazujące rzekome oszustwo cieszą się dużą popularnością w serwisach społecznościowych.

Lot to "mistyfikacja" i "fikcja", astronauta jest "aktorem". Fake newsy wokół misji Polaka

Lot to "mistyfikacja" i "fikcja", astronauta jest "aktorem". Fake newsy wokół misji Polaka

Źródło:
TVN24+

Koreę Południową trzeci dzień z rzędu zalewa deszcz. W wyniku powodzi zginęły co najmniej cztery osoby. Jedna z nich zginęła, kiedy na jej samochód spadł fragment budowli.

Mur spadł na kierowcę. Powódź zbiera śmiertelne żniwo

Mur spadł na kierowcę. Powódź zbiera śmiertelne żniwo

Źródło:
Reuters

W południowych i środkowych częściach USA mają pojawić się ulewy. Prognozowane sumy opadów są tak duże, że grożą całkowitym nasyceniem gleby i powodziami błyskawicznymi. Niebezpieczeństwo dotyczy zwłaszcza stanów nad Zatoką Meksykańską.

Wielkie ulewy nadciągają. Ryzyko powodzi błyskawicznych

Wielkie ulewy nadciągają. Ryzyko powodzi błyskawicznych

Źródło:
PAP

Sławosz Uznański-Wiśniewski jest już na Ziemi. Powrót załogi misji Axiom 4 na Błękitną Planetę nagrał dowódca Międzynarodowej Stacji Kosmicznej Takuya Onishi.

"To jedne z najbardziej niesamowitych scen, jakie kiedykolwiek widziałem"

"To jedne z najbardziej niesamowitych scen, jakie kiedykolwiek widziałem"

Źródło:
x.com/Astro_Onishi

W czwartek po południu w centralnej Hiszpanii wybuchł pożar lasu. Ogień szybko się rozprzestrzenił i strawił ponad 3000 hektarów roślinności. W piątek rano wciąż był aktywny, ale pozostawał pod kontrolą strażaków.

Dym dotarł nad Madryt. W Hiszpanii wybuchł duży pożar

Dym dotarł nad Madryt. W Hiszpanii wybuchł duży pożar

Źródło:
apnews.com, El Pais

Czy drożdże mogą nam pomóc w podboju Marsa? Polscy naukowcy będą to sprawdzać, korzystając z próbek, które wróciły razem ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej.

Czy drożdże z genem z niesporczaka pomogą nam w podboju Marsa?

Czy drożdże z genem z niesporczaka pomogą nam w podboju Marsa?

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. W piątek 18.07 będzie pochmurno i deszczowo, w części kraju mogą pojawić się burze. Termometry wskażą maksymalnie od 18 do 25 stopni Celsjusza.

Pogoda na dziś - piątek, 18.07. Przydadzą się parasole

Pogoda na dziś - piątek, 18.07. Przydadzą się parasole

Źródło:
tvnmeteo.pl

W weekend pogodę w Polsce będzie nadal kształtował pochmurny i deszczowy niż Horst. Przyniesie on części kraju przelotne opady i burze. Nie zabraknie też miejsce, gdzie będzie pogodnie, a temperatura wzrośnie do 30 stopni.

Pogoda na weekend: już wkrótce będzie 30 stopni

Pogoda na weekend: już wkrótce będzie 30 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

Kamera zainstalowana przy wejściu do domu uchwyciła przerażające nagranie. Widać na nim, jak piorun uderza tuż obok kuriera doręczającego paczkę.

"Myślałem, że piorun uderzył we mnie". Przerażające nagranie

"Myślałem, że piorun uderzył we mnie". Przerażające nagranie

Źródło:
CNN, live5news.com

Co najmniej 63 osoby zginęły w ciągu minionej doby w pakistańskiej prowincji Pendżab w powodzi - poinformowała w czwartek agencja Reuters. Dodała, że w tym samym czasie prawie 300 osób zostało rannych. Powódź wywołały obfite opady związane z monsunem.

Stan wyjątkowy. W ciągu doby zginęło ponad 60 osób

Stan wyjątkowy. W ciągu doby zginęło ponad 60 osób

Źródło:
Reuters, PAP

Czwartek to kolejny burzowy dzień. Na Górnym Śląsku pojawił się lej kondensacyjny, czyli zalążek trąby powietrznej. Ponadto na terenie województwa doszło do obfitych opadów deszczu, w wyniku których została zablokowana droga ekspresowa.

Lej kondensacyjny wirował nad Śląskiem

Lej kondensacyjny wirował nad Śląskiem

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, TVN24

Intensywne opady deszczu doprowadziły do powstania powodzi błyskawicznej w mieście Kansas City położonym w stanie Missouri. Pod wodą znalazły się auta, ulice i domy.

Brodzili w wodzie sięgającej pasa, aby pomóc ludziom

Brodzili w wodzie sięgającej pasa, aby pomóc ludziom

Źródło:
Reuters, foxweather.com

Lokalne podtopienia i setki interwencji służb - to niektóre skutki wielogodzinnych ulew, jakie od środy nawiedziły Warmię i Mazury. Opady deszczu doprowadziły także zalania kilku pomieszczeń szpitalnego oddziału ratunkowego w szpitalu powiatowym w Giżycku.

Silny deszcz na Warmii i Mazurach. Podtopienia na ulicach, zalany SOR

Silny deszcz na Warmii i Mazurach. Podtopienia na ulicach, zalany SOR

Źródło:
TVN24

Mieszkańcy zachodnich regionów Korei Południowej zmagają się z skutkami powodzi wywołanej przez ekstremalne opady deszczu. Według najnowszych informacji zginęły co najmniej trzy osoby, a ponad tysiąc zostało ewakuowanych. W niektórych miejscach padły historyczne rekordy.

Pierwsze tak silne ulewy w historii. Nie żyją trzy osoby

Pierwsze tak silne ulewy w historii. Nie żyją trzy osoby

Źródło:
Reuters, Channel News Asia

Jedna osoba nie żyje, a 13 zostało rannych po tym, jak piorun uderzył w grupę osób przebywających na strzelnicy łuczniczej w stanie New Jersey. Wśród poszkodowanych są także dzieci. Od kilku dni nad wschodnimi i środkowymi regionami Stanów Zjednoczonych występują ulewy oraz groźne burze.

Piorun uderzył w grupę osób. Jeden zabity, wielu rannych

Piorun uderzył w grupę osób. Jeden zabity, wielu rannych

Źródło:
PAP, ABC News, CNN

Amerykańscy policjanci otrzymali nietypowe wezwanie - zostali poproszeni o pomoc w złapaniu owcy. Funkcjonariusze udali się w pogoń za zwierzęciem, a po drodze znaleźli nawet jego właściciela.

Pogoń za owcą. "Nazwiemy ją sierżant"

Pogoń za owcą. "Nazwiemy ją sierżant"

Źródło:
CNN, CBS News

Mieszkańcy okolic góry Skarfjellet w środkowej Norwegii żyją w niepewności z powodu jej niepokojąco wysokiej aktywności. Służby monitorują sytuację, a władze wydały ostrzeżenia dla turystów i wspinaczy.

Góra zaczęła się szybko "poruszać". Mieszkańcy zaniepokojeni

Góra zaczęła się szybko "poruszać". Mieszkańcy zaniepokojeni

Źródło:
Reuters

Kilkanaście zniszczonych budynków i tysiące hektarów spalonego terenu - to skutki pożaru Deer Creek, który od tygodnia trawi amerykański stan Utah. Walkę z ogniem utrudniają między innymi silne porywy wiatru. Ekstremalne warunki doprowadziły do powstania ognistego tornada w rejonie Old La Sal.

W Utah pojawiło się ogniste tornado

W Utah pojawiło się ogniste tornado

Źródło:
KTVZ, The Weather Channel, The Watchers, Colorado Public Radio, abc4, denver7

Ulewne deszcze doprowadziły do paraliżu komunikacyjnego w Nowym Jorku. Na jednej ze stacji metra położonych na Manhattanie powstał gejzer. Eric Adams, burmistrz miasta, powiedział, że nie przypomina sobie tak obfitych opadów.

Gejzer na stacji metra. "Powrót do domu zajął mi ponad dwie godziny"

Gejzer na stacji metra. "Powrót do domu zajął mi ponad dwie godziny"

Źródło:
CNN, Reuters

Ulewne deszcze dały się we znaki mieszkańcom Pomorza i Podlasia. Na Kontakt24 dostaliśmy nagranie, na którym pokazane są intensywne opady deszczu w Augustowie. Podobna sytuacja miała miejsce w Słupsku i jego okolicach.

Mocno pada. Zalane piwnice

Mocno pada. Zalane piwnice

Źródło:
tvnmeteo.pl

Samolot ze Sławoszem Uznańskim-Wiśniewskim na pokładzie wylądował w Kolonii, gdzie znajduje się Europejskie Centrum Astronautów ESA. Polak we wtorek wrócił z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, gdzie pracował w ramach misji kosmicznej Axiom-4. Teraz astronautę czekają badania lekarskie i proces adaptacji do ziemskich warunków.

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Sławosz Uznański-Wiśniewski: najważniejsze, ale i najtrudniejsze wyzwanie w życiu

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Finlandię nawiedziły upały. Gorąco jest nie tylko na południu kraju, ale również na północy, w tym w Rovaniemi, które znane jest jako miejsce zamieszkania Świętego Mikołaja.

Upały nawet w domu Świętego Mikołaja

Upały nawet w domu Świętego Mikołaja

Źródło:
Reuters

W południowo-zachodniej Islandii doszło do erupcji wulkanu Sundhnukur na półwyspie Reykjanes. Miejscowe służby ewakuowały mieszkańców okolicznych miejscowości oraz turystów wypoczywających w kurortach. To już dziewiąty wybuch tego wulkanu od grudnia 2023 roku.

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Erupcja wulkanu na Islandii. Ewakuowano mieszkańców i turystów

Źródło:
Reuters, The Mirror

Wtorek to kolejny burzowy dzień w Polsce. W województwach warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim zaobserwowano leje kondensacyjne, czyli zalążki trąb powietrznych.

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Lej kondensacyjny w Kołobrzegu i nie tylko

Aktualizacja:
Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz

W poniedziałek wschodnie stany USA nawiedziły silne opady, które wywołały powodzie. Woda pochłonęła życie co najmniej dwóch osób. Mieszkańcy i służby oceniają skalę zniszczeń i sprzątają po przejściu żywiołu.

"To było trochę postapokaliptyczne"

"To było trochę postapokaliptyczne"

Źródło:
CNN, CBS News

Burze i przyniesione przez nie ulewy powodują szkody na południu kraju. W Jelczu-Laskowicach (woj. dolnośląskie) doszło do zalania drogi na odcinku kilku metrów, a na Opolszczyźnie żywioł uszkodził dach stodoły. Padało także w Szczecinie.

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Zalane drogi i uszkodzony dach. Skutki wtorkowych burz

Źródło:
Oława na Sygnale, TVN24

Sąd koronny w Newcastle skazał we wtorek Daniela Grahama i Adama Carruthersa na cztery lata i trzy miesiące więzienia za ścięcie 100-letniego jaworu, który pojawił się w filmie o przygodach Robin Hooda. Mężczyźni odpowiedzieli też za uszkodzenie muru Hadriana z II wieku naszej ery, wpisanego na listę UNESCO.

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Ścięli drzewo znane z "Robin Hooda". Idą do więzienia

Źródło:
PAP