W kierunku Ziemi zmierza kapsuła z materiałem z początku Układu Słonecznego

Aktualizacja:
Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl, Reuters
Trójwymiarowy model asteroidy Bennu
Trójwymiarowy model asteroidy BennuNASA/ Goddard University of Arizona/Lockheed Martin
wideo 2/6
Trójwymiarowy model Asteroidy BennuNASA/ Goddard University of Arizona/Lockheed Martin

Misja OSIRIS-REx po siedmiu latach dobiega końca. W kierunku Ziemi zbliża się sonda przewożąca kapsułę z próbką materiału z asteroidy Bennu. Ma ją zrzucić w niedzielę. - Dosłownie przyglądamy się materiałom geologicznym, które powstały zanim jeszcze istniała Ziemia - powiedział główny naukowiec misji Dante Lauretta z Uniwersytetu Arizony. Będzie to największa kosmiczna próbka, jaka dotrze na Ziemię od czasów misji Apollo.

Sonda OSIRIS-REx wystartowała w kosmos w 2016 roku na pokładzie rakiety z Przylądka Canaveral na Florydzie. Dotarła do asteroidy Bennu w 2018 r., po czym spędziła ponad dwa lata na jej orbicie, zanim zbliżyła się do niej na tyle, aby 20 października 2020 r. móc pobrać próbkę materiału z jej powierzchni. Statek kosmiczny wyruszył w powrotny rejs w kierunku Ziemi w maju następnego roku.

Próbka asteroidy Bennu dotrze na Ziemię w niedzielę

Kapsuła zawierająca próbkę ma dotrzeć na naszą planetę w najbliższą niedzielę 24 września. O ile wszystko przebiegnie zgodnie z planem, oddzieli się ona od reszty statku kosmicznego i wejdzie w ziemską atmosferę i, opadając na spadochronie, wyląduje na pustyni w amerykańskim stanie Utah na obszarze o wymiarach 58 na 14 kilometrów.

NASA spodziewa się, że kapsuła znajdzie się w atmosferze ziemskiej w niedzielę o godzinie o godzinie 16.42 polskiego czasu. Wylądować ma około 13 minut później, gdzie będzie czekał na nią zespół naukowców amerykańskiej agencji kosmicznej. Następnie zostanie przetransportowana śmigłowcem do "czystego pomieszczenia" znajdującego się w pobliżu w celu wstępnego jej zbadania, a kolejnego dnia trafi do centrum załogowych lotów kosmicznych NASA w Huston w Teksasie, gdzie zostanie poddana dwuletniej analizie.

Jak poinformowali na piątkowym briefingu prasowym przedstawiciele amerykańskiej agencji kosmicznej, prognozy pogody dla spuszczenia kapsuły w niedzielę są korzystne. Nie ma konieczności korekty toru lotu sondy. 

Według naukowców próbka waży około 250 gramów. To znacznie więcej niż ilość materiału pobranego z asteroidy Ryugu w 2020 r. i asteroidy Itokawa 10 lat wcześniej. Będzie to największa próbka pozyskana z ciała niebieskiego od czasów misji Apollo na Księżyc - podkreśla CNN.

Siedmioletnia misja kosmiczna dobiega końca
Siedmioletnia misja kosmiczna dobiega końca

Trafi do ponad 200 naukowców

Około 25 procent pozyskanego materiału zostanie wysłane do badaczy na całym świecie. Będzie mieć dostęp do niego ponad 200 naukowców z 35 instytucji. W ramach współpracy pół procent próbki otrzyma Japońska Agencja Eksploracji Aerokosmicznej (JAXA).

Jak powiedział doktor Amy Simon, starszy naukowiec z NASA, "cała reszta zostanie zarchiwizowana do wykorzystania w przyszłości w eksperymentach, o których jeszcze nawet nie pomyśleliśmy".

"Bennu była pełna niespodzianek"

Kiedy trzy lata temu sonda pozyskała próbkę z powierzchni planetoidy, okazało się, że wyłapała go zbyt dużo - było go tyle, że wystąpiły trudności z zamknięciem pojemnika. To spowodowało, że cenny materiał zaczął wylatywać w przestrzeń kosmiczną. Operacja pobrania próbki trwała cztery i pół godziny. Głowica zbierająca materiał zagłębiła się powierzchnię Bennu na głębokość 0,5 metra. Statek wystrzelił azot pod ciśnieniem w planetoidę, używając gazu jako sposobu na podniesienie materiału z powierzchni, a głowica zbierająca wychwyciła poruszony materiał.

Jak przyznał dr Simon, "Bennu była pełna niespodzianek." - Zaskoczyło nas wiele rzeczy, ale prawdopodobnie pierwszą z nich było to, że powierzchnia była pokryta dużymi głazami i spodziewaliśmy się, zobaczyć wgłębienia lub kratery pełne piasku i pyłu, które znacznie ułatwiłyby pozyskanie próbek. Takich miejsc nie było - opisywał. - Musieliśmy więc bardzo dokładnie przemyśleć sposób pobrania próbki - dodał. 

Zbadanie próbki ma pomóc w zrozumieniu kluczowych szczegółów dotyczących pochodzenia naszego Układu Słonecznego, asteoridy są bowiem pozostałościami z czasów formowania się jego 4,5 miliarda lat temu.

- Dosłownie przyglądamy się materiałom geologicznym, które powstały zanim jeszcze istniała Ziemia - mówił Dante Lauretta, główny badacz misji z Uniwersytetu Arizony.

Asteroida Bennu na zdjęciu z 2018 rokuNASA/Goddard/University of Arizona

Asteroida Bennu

Asteroida Bennu jest niewielka, ma około 500 metrów szerokości, zaokrąglone kształty i składa się ze skał połączonych ze sobą za sprawą siły grawitacji. Jest bogata w węgiel. Została odkryta w 1999 r. To najmniejszy obiekt, jaki kiedykolwiek został okrążony przez statek kosmiczny.

Bennu należy do grupy obiektów bliskich Ziemi (ang. Near Earth Objects), czyli takich, które znajdują się od Ziemi w odległości co najmniej 193 milionów km. Zalicza się ją także do kategorii obiektów potencjalnie niebezpiecznych (ang. Potentially Hazardous Asteroids). Należą do niej ciała niebieskie, które zbliżają się do Ziemi na odległość mniejszą niż 0,05 jednostki astronomicznej (19,5 razy więcej niż dystans do Księżyca). Obecnie na liście tej, prowadzonej przez NASA, jest ponad 2200 tego typu obiektów.

Asterodia znajduje się stosunkowo blisko Ziemi co sześć lat. Naukowcy oceniają, że prawdopodobieństwo jej uderzenia w naszą planetę wynosi 1 do 2700 pod koniec następnego wieku.

Po tym, jak próbka znajdzie się na naszej planecie, sonda wyruszy w dalsza podróż po Układzie Słonecznym. Tym razem jej celem będzie asteroida Apophis. Misja o nazwie OSIRIS-APEX zaplanowana jest na 2029 rok.

Sonda OSIRIS-REx zbadała asteroidę Bennu - wizualizacjaNASA
Moment "spotkania" sondy OSIRIS-REx z asteroidą - wizualizacjaNASA

Autorka/Autor:ps

Źródło: CNN, tvnmeteo.pl, Reuters

Źródło zdjęcia głównego: NASA

Pozostałe wiadomości

Nadchodzące dni przyniosą nam te same warunki, do których przyzwyczaiły nas pierwsze dni maja - mroźne poranki i pochmurne niebo. W połowie przyszłego tygodnia do Polski zawita jednak trochę cieplejsze powietrze.

Temperatura znowu wzrośnie do 20 stopni. Niestety nie na długo

Temperatura znowu wzrośnie do 20 stopni. Niestety nie na długo

Źródło:
tvnmeteo.pl

Na Rysach doszło w sobotę do śmiertelnego wypadku. Jak poinformowało Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, kobieta spadła z góry w okolicach szczytu. To niejedyna akcja, w jakiej brali udział ratownicy.

Wypadek na Rysach. Nie żyje turystka

Wypadek na Rysach. Nie żyje turystka

Źródło:
TOPR, TPN, TVN24

IMGW wydał ostrzeżenia meteorologiczne. W prawie całym kraju w nocy możemy spodziewać się przymrozków. Przy gruncie temperatura może spaść do -2 stopni Celsjusza.

Alarmy IMGW dla wszystkich województw

Alarmy IMGW dla wszystkich województw

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro, czyli na niedzielę 11.05. Noc w całym kraju będzie pochmurna, początkowo także deszczowa. Nad ranem mogą snuć się mgły i silne zamglenia. W dzień w niektórych regionach nadal może padać. Termometry pokażą maksymalnie 16 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - niedziela 11.05. Deszczowa, miejscami mglista noc, w dzień do 16 stopni

Pogoda na jutro - niedziela 11.05. Deszczowa, miejscami mglista noc, w dzień do 16 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę doszło do wejścia w atmosferę radzieckiej sondy Kosmos 482. Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) poinformowała, że obiekt zarejestrowały systemy radarowe nad Niemcami. Polska Agencja Kosmiczna podała, że nie ma sygnałów, aby obiekt mógł wejść w atmosferę Ziemi nad Polską.

Radziecka sonda "weszła w atmosferę Ziemi"

Radziecka sonda "weszła w atmosferę Ziemi"

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, "Z głową w gwiazdach", POLSA, sattrackcam.blogspot.com, tvnmeteo.pl, blogs.esa.int

Co najmniej siedem osób zginęło na skutek powodzi, które nawiedziły stolicę Somalii. W ciągu zaledwie ośmiu godzin w Mogadiszu spadło ponad 115 litrów deszczu na metr kwadratowy. Woda wdzierała się do domów, zalała drogi i spowodowała zamknięcie międzynarodowego portu lotniczego.

Stolica pod wodą. "Domy dosłownie rozpadały się dookoła nas"

Stolica pod wodą. "Domy dosłownie rozpadały się dookoła nas"

Źródło:
Reuters, Daily Sabah

Misja Axiom-4 może zostać opóźniona. Jak wynika z nieoficjalnych informacji, astronauci mogą ruszyć na Międzynarodową Stację Kosmiczną dopiero w czerwcu. Przyczyną opóźnienia, jak ustalił w Europejskiej Agencji Kosmicznej reporter TVN24 BiS Hubert Kijek, ma być problem techniczny.

Lot Polaka w kosmos się opóźni? "Problemy z kapsułą"

Lot Polaka w kosmos się opóźni? "Problemy z kapsułą"

Źródło:
Times of India, tvnmeteo.pl

Bylina Androsace tapete występuje na najwyższej górze świata. Naukowcy z Chin na podstawie liści tej rośliny zmierzyli zawartość rtęci w atmosferze. Okazało się, że stężenie tego pierwiastka spadło w ciągu 20 lat.

Zbadano roślinę rosnącą na Mount Evereście. Pokazała, ile jest rtęci w atmosferze

Zbadano roślinę rosnącą na Mount Evereście. Pokazała, ile jest rtęci w atmosferze

Źródło:
PAP, acs.org,

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej opublikował eksperymentalną prognozę pogody na wakacje. Z danych wynika, że latem w aurze zapanuje jedna wyraźna tendencja, która utrzyma się aż do września. Sprawdź przewidywania na czerwiec, lipiec, sierpień i wrzesień 2025.

Bardzo silny trend tego lata. Takie mają być kolejne cztery miesiące

Bardzo silny trend tego lata. Takie mają być kolejne cztery miesiące

Źródło:
IMGW

Od kilkunastu lat słyszymy o coraz to nowych miejscach, w których znaleziono mikroplastiki. Fragmenty tworzyw sztucznych znajdujemy już nie tylko w środowisku - rzekach, oceanach, na szczytach gór, na wykopaliskach archeologicznych czy nawet w chmurach - ale także w tkankach organizmów żywych.

Przenoszą toksyny, leki, rakotwórcze związki. I są wszędzie

Przenoszą toksyny, leki, rakotwórcze związki. I są wszędzie

Źródło:
TVN24+

Mieszkańcy południowej Kalifornii będą w weekend zmagać się falą upałów - wynika z prognozy Amerykańskiej Narodowej Służby Pogodowej (NWS). W mieście Palm Springs, gdzie zwykle o tej porze roku termometry pokazują średnio 32-34 stopnie Celsjusza, w sobotę temperatura może przekroczyć nawet 43 stopnie.

Ponad 40 stopni. "Zdecydowanie będzie czuć lato"

Ponad 40 stopni. "Zdecydowanie będzie czuć lato"

Źródło:
PAP, abc7.com, upi.com

Tegoroczni zimni ogrodnicy nie powiedzieli jeszcze ostatniego słowa. Nad nasz kraj napływają dalsze masy zimnego powietrza arktycznego, tym razem w towarzystwie frontu atmosferycznego. Za jego sprawą w weekend w południowej Polsce spodziewane są nawet opady śniegu.

Zimni ogrodnicy dmuchną śniegiem. Tu dosypie nawet osiem centymetrów

Zimni ogrodnicy dmuchną śniegiem. Tu dosypie nawet osiem centymetrów

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

Ostanie przymrozki na Lubelszczyźnie wyrządziły szkody w sadach i uprawach owoców jagodowych. - Straty w uprawach truskawek sięgają 70-80 procent - powiedział Gustaw Jędrejek, prezes Lubelskiej Izby Rolniczej. Regenerację roślin utrudnia susza.

Szkody w uprawach po przymrozkach. Problem potęguje susza

Szkody w uprawach po przymrozkach. Problem potęguje susza

Źródło:
PAP

Część Walencji nawiedziły gwałtowne burze z gradem i ulewnym deszczem. Ulice i pola pokryła w czwartek gruba, biała warstwa lodu. Nawałnice wyrządziły szkody w rolnictwie, lokalne władze rozważają ogłoszenie stanu klęski żywiołowej.

Zaspy gradu na ulicach. Rozważają stan klęski żywiołowej

Zaspy gradu na ulicach. Rozważają stan klęski żywiołowej

Źródło:
Las Provincias, Ecuavisa

Wichury oraz burze, szczególnie te wiosenne, mogą pogarszać sytuację osób uczulonych na pyłki.

Wietrzne i burzowe dni mogą pogarszać naszą alergię. Dlaczego?

Wietrzne i burzowe dni mogą pogarszać naszą alergię. Dlaczego?

Źródło:
The Conversation, tvnmeteo.pl

Bizon zaatakował mężczyznę w parku Yellowstone. Jak podały służby leśne, 47-letni mieszkaniec Florydy podszedł zbyt blisko do zwierzęcia, które poczuło się zagrożone. Strażnicy przypomnieli, że bizony zraniły więcej ludzi w parku niż jakiekolwiek inne dzikie zwierzę.

Turysta podszedł do bizona. Zwierzę zaatakowało

Turysta podszedł do bizona. Zwierzę zaatakowało

Źródło:
CBS News

Peruwiańscy rybacy przetrwali 55 dni na Pacyfiku. Jak przekazały lokalne media, statek został odnaleziony na wodach Ekwadoru, setki kilometrów od portu, z którego wypłynął. Jednostka miała uszkodzony silnik, ale płynęła dzięki żaglom wykonanym przez załogę.

Przetrwali 55 dni na oceanie pod samodzielnie wykonanym żaglem

Przetrwali 55 dni na oceanie pod samodzielnie wykonanym żaglem

Źródło:
PAP, Peru Pesquero

Gwałtowna burza przeszła przez miasto Colleyville w Teksasie. Kamera do monitoringu uchwyciła na nagraniu, jak piorun uderza w dom, a sekundę później wybucha pożar.

Piorun uderza w dom, wybucha pożar. Nagranie

Piorun uderza w dom, wybucha pożar. Nagranie

Źródło:
CNN, foxweather.com

Baza danych dotycząca kosztów związanych z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi (Billion Dollar Weather and Climate Disasters), która prowadzona jest od 1980 roku, zostaje zawieszona - poinformowała w czwartek Narodowa Służba Oceaniczna i Atmosferyczna (NOAA), która ją do tej pory tworzyła.

Koniec bazy danych o ekstremalnych zjawiskach pogodowych

Koniec bazy danych o ekstremalnych zjawiskach pogodowych

Źródło:
CNN, NOAA

Skorpiony przejmują kontrolę nad brazylijskimi miastami - ostrzegają eksperci z tego kraju. Spodziewają się, że w najbliższej dekadzie odnotowane zostaną co najmniej dwa miliony ukąszeń tych pajęczaków.

Miliony skorpionów w miastach. Prognozy ekspertów budzą grozę

Miliony skorpionów w miastach. Prognozy ekspertów budzą grozę

Źródło:
Guardian, tvn24.pl

Produkcja wołowiny w Brazylii emituje ponad dwa razy więcej gazów cieplarnianych niż przewiduje limit wymagany do osiągnięcia międzynarodowych celów środowiskowych - donoszą badacze na łamach "Environmental Science and Pollution Research".

Naukowcy: Brazylia musi się zastanowić nad tym, jak produkuje wołowinę

Naukowcy: Brazylia musi się zastanowić nad tym, jak produkuje wołowinę

Źródło:
PAP, Eureka Alert

Kleszcze coraz częściej pojawiają się w miastach i na terenach podmiejskich. Między innymi takie wnioski wyciągnęli naukowcy na podstawie badań wykonanych w Warszawie.

Przyjrzeli się kleszczom w Warszawie. Oto wnioski

Przyjrzeli się kleszczom w Warszawie. Oto wnioski

Źródło:
PAP

Znany brytyjski biolog, David Attenborough kończył dziś 99 lat. Urodziny jednego z najbardziej cenionych popularyzatorów przyrody to moment na to, by przypomnieć, jak ważna jest ochrona mórz i oceanów.

David Attenborough kończy 99 lat i dzieli się refleksją po prawie 100 latach na Ziemi

David Attenborough kończy 99 lat i dzieli się refleksją po prawie 100 latach na Ziemi

Źródło:
BBC, Filmweb, SmogLab

Aligator śmiertelnie zaatakował kobietę, która wraz ze swoim mężem pływała kajakiem po jeziorze Kissimmee na Florydzie. Według służb para znalazła się bardzo blisko drapieżnika, który przestraszył się i wywrócił ich łódź.

Aligator przewrócił kajak. Nie żyje kobieta

Aligator przewrócił kajak. Nie żyje kobieta

Źródło:
AP, CNN, ClickOrlando

Kanadyjscy strażacy walczą z pożarami traw w pobliżu miasta Edmonton na zachodzie kraju. W związku z zagrożeniem zdrowia i życia wprowadzono stan wyjątkowy. Część mieszkańców została ewakuowana.

Gęste kłęby dymu w pobliżu miasta, ewakuacje

Gęste kłęby dymu w pobliżu miasta, ewakuacje

Źródło:
CNN, CBC, Canadian Press News

Gwałtowne ulewy nawiedziły Portoryko. Według danych służby meteorologicznej od końca kwietnia lokalnie spadło ponad 400 litrów deszczu na metr kwadratowy. Okolice miasta Utuado zostały odcięte od świata przez wylewające rzeki, zaś w sąsiednim Adjuntas osuwiska zablokowały drogi.

Jedno miasto odcięła od świata woda, drugie - masy błota

Jedno miasto odcięła od świata woda, drugie - masy błota

Źródło:
Prensa Latina, Claridad Puerto Rico

"Gwiezdna muzyka" pozwoliła badaczom odkryć tajemnice starzejącej się gwiazdy. Naukowcy zmierzyli wibracje pomarańczowego karła HD 219134, na podstawie których określili wiek i wymiary odległego obiektu. Jego oscylacje zostały "przełożone" na słyszalne częstotliwości, dzięki czemu możemy posłuchać jej aktywności.

Badacze zarejestrowali "muzykę" odległej gwiazdy

Badacze zarejestrowali "muzykę" odległej gwiazdy

Źródło:
W. M. Keck Observatory

Hodowca drobiu z Wielkiej Brytanii odkrył, że jedna z jego kur zniosła jajko o kulistym kształcie. W rozmowie z BBC mężczyzna przyznał, że sprzedał je na aukcji, a pieniądze przekazał na cele charytatywne.

Jedno na miliard. Kura zniosła nietypowe jajko

Jedno na miliard. Kura zniosła nietypowe jajko

Źródło:
BBC