"Nasza planeta właśnie przeżyła okres wrzenia, rozpoczęło się załamanie klimatu"

Źródło:
CNN, PAP

W ostatnim czasie kolejne fale upałów nawiedziły niektóre części świata. Gorąco zrobiło się między innymi we Francji czy w Wielkiej Brytanii. Naukowcy donoszą, że to upalne, wręcz "zabójcze" lato było najgorętsze na świecie w historii pomiarów.

Miesiące od czerwca do sierpnia bieżącego roku były najcieplejszym okresem na naszej planecie od 1940 roku - poinformowali eksperci z programu obserwacji Ziemi Copernicus Climate Change Service (C3S). Średnia globalna temperatura tego lata wyniosła 16,77 stopnia Celsjusza. Była o 0,66 st. C powyżej średniej z lat 1990-2020. Poprzedni rekord, ustanowiony w sierpniu 2019 r., został pobity aż o prawie 0,3 st. C. Jak zauważyli naukowcy z C3S, zazwyczaj rekordy są pobijane o setne części stopnia. Tutaj stało się jednak inaczej. Rekord został pobity o dziesiąte części stopnia.

Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO) podała, że rekordowo wysoka jest też temperatura powierzchni oceanów, zaś zasięg lodu arktycznego - rekordowo niski.

Za nami bardzo gorące lato na półkuli północnej

Jest to pierwszy zestaw danych naukowych potwierdzających to, co wielu uważało za nieuniknione. To było bardzo gorące lato na półkuli północnej, z rekordowymi falami upałów i bezprecedensowo wysoką temperaturą mórz i oceanów.

Planeta doświadczyła w tym roku najgorętszego czerwca w historii. Średnia globalna temperatura w tym miesiącu była o nieco ponad 0,5 st. C wyższa od średniej wieloletniej z lat 1991-2020. 

CZYTAJ: Najcieplejszy czerwiec w historii. "Rekord nie jest zaskoczeniem"

Anomalie temperatury powietrza w czerwcu 2023Copernicus Climate Change Service (C3S)

Następnie Ziemia doświadczyła najgorętszego lipca. Globalnie miesiąc ten był o 0,7 st. C cieplejszy niż średnia z wielolecia 1991-2020, a także o 0,3 st. C cieplejszy niż poprzedni rekordowy lipiec 2019 roku - przekazali eksperci z programu Copernicus.

>>> CZYTAJ TEŻ: Świat zawrzał, padł historyczny rekord

- Nasza planeta właśnie przeżyła okres wrzenia, to najgorętsze lato w historii - powiedział António Guterres, sekretarz generalny ONZ. - Rozpoczęło się załamanie klimatu (...), naukowcy od dawna ostrzegali przed konsekwencjami naszego uzależnienia od paliw kopalnych (...). Nasz klimat załamuje się szybciej, niż jesteśmy w stanie sobie z tym poradzić, towarzyszą temu ekstremalne zjawiska pogodowe, które dotykają każdy zakątek planety - dodał.

Ubiegły miesiąc był nie tylko najcieplejszym sierpniem, jaki został kiedykolwiek odnotowany przy użyciu nowoczesnego sprzętu, ale i drugim najcieplejszym miesiącem w historii pomiarów, za lipcem 2023 - wynika z danych programu Copernicus. Średnia temperatura tegorocznego sierpnia wyniosła 16,82 st. C i była o około 1,5 st. C wyższa niż średnia notowana w latach 1850-1900. Wartość ta była też o 0,31 stopnia wyższa niż poprzedni rekord ustanowiony w 2016 roku.

"Na półkuli północnej lato było pełne ekstremalnych sytuacji - powtarzające się fale upałów podsycały niszczycielskie pożary, szkodziły zdrowiu, zakłócały codzienne życie" - napisał w oświadczeniu Petteri Taalas, sekretarz generalny WMO.

Globalne ocieplenie Adam Ziemienowicz/PAP

Jak dotąd mamy drugi najcieplejszy rok w historii

Do tej pory cały 2023 rok jest drugim najcieplejszym rokiem w historii pomiarów, po 2016, kiedy na wyższe temperatury wpływało zjawisko pogodowe El Nino.

W sierpniu rekordową wartość, blisko 21 st. C, osiągnęła także średnia temperatura powierzchni oceanów - pokazują dane Copernicusa i WMO. Zasięg lodu arktycznego w sierpniu był zaś rekordowo niski, o 12 proc. mniejszy niż średnia dla tego miesiąca i najniższy od rozpoczęcia regularnych satelitarnych obserwacji pod koniec lat 70.

- Przywódcy muszą zwiększyć nacisk na sprawy związane z klimatem; nadal możemy uniknąć najgorszego chaosu klimatycznego, nie mamy chwili do stracenia - podkreślił António Guterres.

Globalne ociepleniePAP/Maciej Zieliński

Autorka/Autor:anw

Źródło: CNN, PAP

Pozostałe wiadomości

Pogoda w sobotę 18.05 może być gwałtowna. W wielu miejscach synoptycy zapowiadają burze. Termometry wskażą od 21 do 24 stopni Celsjusza.

Pogoda na jutro - sobota 18.05. Burze w większości kraju

Pogoda na jutro - sobota 18.05. Burze w większości kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Ogromna wirująca kolumna piasku przemknęła przed jednym z hoteli w Jakuszycach (województwo dolnośląskie). Na Kontakt 24 otrzymaliśmy nagranie z monitoringu, na którym ją widać. To tak zwany diabełek pyłowy.

"Małe tornado przed hotelem". Nagranie

"Małe tornado przed hotelem". Nagranie

Źródło:
Kontakt 24

Zmiana pogody, jaka nas czeka, będzie duża. Od weekendu w wielu miejscach Polski trzeba się spodziewać opadów deszczu i burz. Przed nami również wyraźne ocieplenie. Termometry wskażą nawet 28 stopni Celsjusza.

Do upału zabraknie niewiele. Uwaga na gwałtowne zjawiska!

Do upału zabraknie niewiele. Uwaga na gwałtowne zjawiska!

Źródło:
tvnmeteo.pl

Strażacy gaszą pożar lasu w powiecie hajnowskim (Podlaskie), który objął prawie 10 hektarów. W akcji brał udział policyjny śmigłowiec Black Hawk. Jak poinformowała straż pożarna, spłonął jeden z wozów, nikomu nic się nie stało. Pożar został opanowany około godziny 17.

Las w ogniu, spłonął wóz strażacki

Las w ogniu, spłonął wóz strażacki

Źródło:
TVN24, tvnmeteo.pl

Zagrożenie pożarowe w lasach na terenie niemal całej Polski jest wysokie i utrzyma się na takim poziomie w nadchodzących dniach - ostrzegają służby. Mieszkańcy części sześciu województw otrzymali alert od Rządowego Centrum Bezpieczeństwa. Tylko w czwartek strażacy gasili 147 pożarów w lasach, a od stycznia odnotowano o 700 pożarów więcej niż w podobnym okresie ubiegłego roku - podała Państwowa Straż Pożarna.

Alert RCB w kilku województwach

Alert RCB w kilku województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IBL, IMGW, tvnmeteo.pl, PAP

W ciągu kolejnych dni, w tym w weekend, w Polsce będą występować burze. Gwałtownych zjawisk trzeba się spodziewać w niemal całym kraju. Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przedstawił prognozę zagrożeń.

W tych regionach będzie najbardziej niebezpiecznie

W tych regionach będzie najbardziej niebezpiecznie

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW, tvnmeteo.pl

Na Placu Na Stawach w Krakowie silny wiatr powalił w piątek kilka drzew. Uszkodzone zostały trzy samochody.

W Krakowie drzewa przewróciły się na samochody

W Krakowie drzewa przewróciły się na samochody

Źródło:
tvnmeteo.pl, IMGW

W wodach Odry zaobserwowano wzrost złotej algi - poinformował w piątek Zespół Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Jak czytamy komunikacie, "przypisano pierwszy stopień zagrożenia dla punktu powyżej Wrocławia w Łanach".

Złota alga w Odrze. Ogłoszono pierwszy stopień zagrożenia

Złota alga w Odrze. Ogłoszono pierwszy stopień zagrożenia

Źródło:
PAP

Pampasowiec grzywiasty wrócił na wolność w Argentynie. Zwierzę zostało znalezione w jednym z argentyńskich miast w grudniu ubiegłego roku, gdzie błąkało się po ulicach. Przyrodnicy wyjaśnili, że ze względu na zmiany klimatyczne i niszczenie siedlisk zwierzęta te są zmuszone do poszukiwania nowych terytoriów.

W mieście znaleziono "lisa na szczudłach". Teraz wrócił na wolność

W mieście znaleziono "lisa na szczudłach". Teraz wrócił na wolność

Źródło:
Reuters, ADW

W nocy z czwartku na piątek z kosmodromu w Plesiecku wystartowała rakieta Sojuz 2. Z naszego kraju nie było widać momenty startu i towarzyszącej mu charakterystycznej chmury gazów wylotowych, ale wielu osobom udało się zaobserwować deorbitację jednego z członów rakiety.

Tak wyglądał start Sojuza. "Niezła przygoda i cenna lekcja dla nas wszystkich"

Tak wyglądał start Sojuza. "Niezła przygoda i cenna lekcja dla nas wszystkich"

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, "Z głową w gwiazdach", Kontakt 24

Trwa walka z ogniem szalejącym w kanadyjskiej prowincji Alberta. Chociaż w nocy z czwartku na piątek spadł deszcz, który ograniczył rozprzestrzenianie się płomieni, zagrożenie pożarowe wciąż jest wysokie. Strażacy przewidują, że ogień może płonąć przez wiele tygodni, a nawet miesięcy.

"Ten pożar będzie trwał tygodnie, a nawet miesiące"

"Ten pożar będzie trwał tygodnie, a nawet miesiące"

Źródło:
Reuters, CBC, Fort McMurray Today

Cztery osoby zginęły w Houston w Teksasie na skutek silnej burzy, która przetoczyła się nad miastem w czwartek. Zjawisku towarzyszył wiatr o huraganowej sile i ulewne opady deszczu. Wiele dzielnic znalazło się pod wodą, a w setkach tysięcy domów wystąpiły przerwy w dostawach prądu.

"Na ulicach zalegają gruzy, szkło i przewody elektryczne"

"Na ulicach zalegają gruzy, szkło i przewody elektryczne"

Źródło:
PAP, CNN, Reuters

Archeolodzy w niemieckiej Bawarii odkopali szkielet mężczyzny liczący sobie 6800 lat. Przedmioty znalezione w grobie sugerują, że mógł on być ważnym członkiem swojej społeczności.

W Niemczech znaleziono szkielet sprzed 6800 lat

W Niemczech znaleziono szkielet sprzed 6800 lat

Źródło:
Reuters, spiegel.de

W Lombardii na północy Włoch doszło do gwałtownych powodzi. Niektóre rzeki wylały. W czwartek wieczorem w miejscowości Cantù trwały poszukiwania 66-letniego mężczyzny, a w Cambiago zawaliły się dwa mosty - informują lokalne media.

Powódź w Lombardii. Woda porwała mężczyznę

Powódź w Lombardii. Woda porwała mężczyznę

Źródło:
ilgiorno.it, tvnmeteo.pl

Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba wykrył najodleglejsze jak dotąd połączenie się dwóch galaktyk i ich masywnych czarnych dziur. W chwili tego zdarzenia Wszechświat miał zaledwie 740 milionów lat - poinformowali badacze. To odkrycie może pomóc wyjaśnić, dlaczego supermasywne czarne dziury są tak ogromne.

Oto najodleglejsza fuzja czarnych dziur, jaką kiedykolwiek zauważyli badacze

Oto najodleglejsza fuzja czarnych dziur, jaką kiedykolwiek zauważyli badacze

Źródło:
PAP, ESA

W indyjskim Mumbaju billboard większy niż powierzchnia basenu olimpijskiego kilka dni temu runął na budynki, przygniótł ludzi. W wyniku tragicznego zdarzenia zginęło 16 osób - podały w czwartek lokalne władze.

Przygniótł ich potężny billboard. Nowy bilans ofiar śmiertelnych

Przygniótł ich potężny billboard. Nowy bilans ofiar śmiertelnych

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Chociaż jest połowa maja, to w wysoko położonych regionach Turcji spadł śnieg. Niespodziewane opady pokrzyżowały plany turystom i spowodowały utrudnienia na drogach - donoszą lokalne media.

Mija połowa maja, a u nich spadł śnieg

Mija połowa maja, a u nich spadł śnieg

Źródło:
PAP, hurriyetdailynews.com

Dzisiejsze tempo wzrostu poziomu dwutlenku węgla w atmosferze jest 10 razy szybsze niż w jakimkolwiek innym momencie w ciągu ostatnich 50 tysięcy lat - wynika z analizy gazu uwięzionego w antarktycznym lodzie.

Zbadano lód antarktyczny. Takiego wzrostu nie było od 50 tysięcy lat

Zbadano lód antarktyczny. Takiego wzrostu nie było od 50 tysięcy lat

Źródło:
PAP, EurekAlert

Chile doświadcza fali chłodu. - Tak intensywnej fali zimna nie mieliśmy od 1950 roku - przekazał Raul Cordero, klimatolog z Uniwersytetu w Santiago.

Takiej fali chłodu nie było tam od ponad 70 lat

Takiej fali chłodu nie było tam od ponad 70 lat

Źródło:
Reuters

Międzynarodowa Unia Astronomiczna (IAU) zatwierdziła nazwę "Pazura" dla planetoidy (669588) 2013 AS24. Ciało niebieskie odkryli dwaj Polacy: Michał Kusiak i Michał Żołnowski. Jest to uhonorowanie polskiego aktora. 

Cezary Pazura krąży między Marsem a Jowiszem

Cezary Pazura krąży między Marsem a Jowiszem

Źródło:
PAP

Trwa akcja poszukiwania kleszczy z rodzaju Hyalomma na terenie Polski. Te małe pajęczaki trafiają do centralnej Europy wraz z migrującymi ptakami. - Czy będą transmitować patogeny, które krążą w naszym środowisku, czy przyniosą nowe patogeny? Tu jest wiele otwartych pytań, wymaga to dalszych badań i obserwacji - powiedziała profesor Joanna Zajkowska.

Biega szybko, jest groźny dla ludzi. Znalazłeś go?

Biega szybko, jest groźny dla ludzi. Znalazłeś go?

Aktualizacja:
Źródło:
PAP, Nowak-Chmura M. (2013), Cuber P. (2016)

Międzynarodowa Stacja Kosmiczna po raz kolejny pojawiła się na polskim niebie. Materiały otrzymaliśmy na Kontakt 24. Jak wyjaśnili eksperci, warto wieczorami obserwować stację, ponieważ w kolejnych dniach będziemy mieli okazję zaobserwować jej tranzyty na tle Księżyca.

Za nami kolejne przeloty ISS nad Polską

Za nami kolejne przeloty ISS nad Polską

Aktualizacja:
Źródło:
Z głową w gwiazdach, O kosmosie i astronautyce - Adam Hurcewicz, ISS Transit Finder, tvnmeteo.pl

Tegoroczny maj przyniósł nam ciepło, ale i wyjątkowo skąpe opady. W niektórych częściach kraju od tygodni nie padał większy deszcz, a wilgotność gleby jest niebezpiecznie niska. Czy druga połowa maja przyniesie ulgę ściółce i roślinom? By odpowiedzieć na to pytanie, synoptyk tvnmeteo.pl Arleta Unton-Pyziołek sprawdziła najnowsze przewidywania modeli meteorologicznych.

Maj zaczął się wyjątkowo sucho. Kiedy wróci deszcz?

Maj zaczął się wyjątkowo sucho. Kiedy wróci deszcz?

Źródło:
tvnmeteo.pl

W okolicach chorwackiego miasta Rovinj, położonego nad Adriatykiem, złowiono najbardziej trującą rybę świata Lagocephalus sceleratus - poinformował we wtorek dziennik "Politika".

Niebezpieczna ryba u brzegów Chorwacji

Niebezpieczna ryba u brzegów Chorwacji

Źródło:
PAP, vecernji.hr

Lato w 2023 roku było na półkuli północnej nie tylko najcieplejszym w historii pomiarów, ale też najgorętszym od około dwóch tysięcy lat - wynika z badania przeprowadzonego przez zespół niemieckich, brytyjskich i czeskich naukowców.

Lato w 2023 roku było najgorętsze w Europie od dwóch tysięcy lat

Lato w 2023 roku było najgorętsze w Europie od dwóch tysięcy lat

Źródło:
PAP, Reuters, Nature.com

Naukowcy opracowali kompletny, trójwymiarowy model niewielkiego wycinka ludzkiego mózgu, pokazujący wszystkie komórki i połączenia między nimi. Z pomocą sztucznej inteligencji udało im się zidentyfikować struktury, które do tej pory pozostawały niewidoczne, jak również kilka tajemniczych rozbieżności.

Mózg w ekstremalnym przybliżeniu. "Kawałek zajmuje tysiące terabajtów"

Mózg w ekstremalnym przybliżeniu. "Kawałek zajmuje tysiące terabajtów"

Źródło:
The Harvard Gazette, Science

Młoda Brytyjka, która uderzyła kilkakrotnie potężnego krokodyla atakującego jej siostrę bliźniaczkę, znalazła się w elitarnym gronie wyróżnionych Medalem Króla za Odwagę.

W obronie siostry pobiła krokodyla, dostanie medal od króla Karola

W obronie siostry pobiła krokodyla, dostanie medal od króla Karola

Źródło:
Guardian, tvn24.pl

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej. Do zdarzenia doszło w niedzielę w pobliżu przylądka Spartel w Maroku. To siódmy taki incydent z udziałem morskich ssaków, do jakiego doszło w okolicy Półwyspu Iberyjskiego w ciągu ostatnich lat.

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej

Orki zatopiły jacht w Cieśninie Gibraltarskiej

Źródło:
PAP, Europa Sur, Salvamento Maritimo