Mózgożerna ameba zwiększa swój zasięg. Przez globalne ocieplenie

Źródło:
The Guardian, EcoWatch, Majewska (2016)
Tak dochodzi do zakażenia człowieka przez amebę
Tak dochodzi do zakażenia człowieka przez amebę
Arch. TVN24
Tak dochodzi do zakażenia człowieka przez amebęArch. TVN24

Klimatolodzy ostrzegają, że zasięg Naegleria fowleri - mikroorganizmu, który wywołuje groźne zapalenie opon mózgowych i mózgu - coraz bardziej się rozszerza. Pierwotniak preferuje ciepłe zbiorniki słodkowodne, a wraz z ocieplaniem się klimatu przybywa siedlisk, w których może się rozwijać.

Naegleria fowleri znana jest jako mózgożerna ameba. Pierwotniak dostaje się do organizmu człowieka poprzez nos, skąd trafia do mózgu. Tam wywołuje zapalenie o niespotykanym wręcz stopniu śmiertelności. Klimatolodzy mają dla nas złe wieści - wraz z ocieplaniem się klimatu ameba będzie rozszerzała swój zasięg.

Pojawia się w nowych stanach

Jak wskazuje Charles Gerba, mikrobiolog z Uniwersytetu w Arizonie, N. fowleri preferuje słodkie zbiorniki wodne o temperaturze od 30 do 46 stopni Celsjusza. Dotychczas optymalne warunki do jej rozwoju panowały jedynie na południu Stanów Zjednoczonych, jednak w tym roku zanotowano coraz więcej przypadków jej występowania w chłodniejszych stanach północnych, w tym w graniczącej z Kanadą Minnesocie. W 2022 roku po raz pierwszy odnotowano również przypadek zarażenia w stanie Iowa.

Yun Shen z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Riverside dodaje, że zmiany klimatu mogą również pogorszyć sytuację epidemiologiczną poprzez częstsze powodzie i susze, wprowadzające więcej patogenów do środowiska.

- Podczas suszy patogeny będą skoncentrowane w zbiornikach wodnych, co może zwiększyć ryzyko ekspozycji na nie - wyjaśnia, dodając, że wyższe temperatury mogą również zachęcać więcej osób do wypoczynku nad wodą. W przypadku powodzi, woda może przenosić patogeny z innych akwenów lub gleby do budynków.

Ameba Naegleria fowleriShutetrstock

Rzadka, ale poważna choroba

Pierwotniakowe zapalenie opon mózgowych i mózgu to stosunkowo rzadka choroba - w Stanach Zjednoczonych odnotowano zaledwie 31 przypadków w latach 2012-2021. Jest ona jednak niebezpieczna ze względu na wysoką śmiertelność, wynoszącą aż 97 procent.

Naukowców martwi nie tylko zwiększający się zasięg pierwotniaka, lecz także fakt, że występuje on w różnych środowiskach. Najbardziej znane przypadki zarażenia N. fowleri były związane z pływaniem w jeziorach, jednak ameba może również rozprzestrzeniać się w basenach lub studniach. Niektóre przypadki zostały także powiązane z irygacją nosa.

Pierwotniak bywał znajdowany również w Polsce. W latach 80. został on wykryty w jeziorach konińskich, ale nie doprowadził do żadnego znanego przypadku zapalenia opon mózgowych i mózgu. Kilka przypadków śmiertelnych zostało natomiast odnotowanych w Czechosłowacji.

- W przyszłości, ze względu na zmiany klimatyczne, ludzie mieszkający w zimnych regionach mogą być narażeni na cieplejszą pogodę i większe ryzyko kontaktu z patogenami - podsumowuje Shen.

Autorka/Autor:as

Źródło: The Guardian, EcoWatch, Majewska (2016)

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Przełom sierpnia i września może przynieść ciepłe, a miejscami upalne dni. Przedtem czeka nas jednak wyjątkowa chłodna końcówka obecnego tygodnia.

Jest szansa na powrót upału. Termin nie wszystkich ucieszy

Jest szansa na powrót upału. Termin nie wszystkich ucieszy

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej ostrzega przed niebezpiecznymi warunkami pogodowymi. W czwartek i w piątek prognozowane są burze z silnym deszczem. W części kraju obowiązują ostrzeżenia pierwszego i drugiego stopnia w trzystopniowej rosnącej skali.

Nawałnice. Kolejne miejsca z ostrzeżeniami IMGW drugiego stopnia

Nawałnice. Kolejne miejsca z ostrzeżeniami IMGW drugiego stopnia

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Rządowe Centrum Bezpieczeństwa wysłało alert w związku z prognozowanymi nawalnymi opadami deszczu oraz burzami. Trafił on do mieszkańców kilku województw.

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Alert RCB. "Możliwe podtopienia"

Źródło:
RCB

Wysokie fale spowodowane przez huragan Erin zalały część wyspy Haterras w amerykańskim stanie Karolina Północna. Woda między innymi wdarła się do jednego z moteli.

Fale wtargnęły na wyspę

Fale wtargnęły na wyspę

Źródło:
NHC, Reuters, Fox Weather Channel, CNN

Do tragicznego wypadku doszło we Francji, gdzie skała spadła na samochód. Dwie osoby nie żyją, a dwie kolejne zostały przewiezione do szpitala.

Skała zmiażdżyła samochód. Nie żyją dwie osoby

Skała zmiażdżyła samochód. Nie żyją dwie osoby

Źródło:
Enex, Radio SCOOP

W czwartkowy poranek chmury na niebie w Sopocie wyglądały na tyle spektakularnie, że na antenie TVN24 zachwycali się nimi Robert Kantereit i Dorota Gardias.

Ciekawe chmury zawisły nad Sopotem. Zwiastują zmianę pogody

Ciekawe chmury zawisły nad Sopotem. Zwiastują zmianę pogody

Źródło:
tvnmeteo.pl

Mieszkańcy australijskiego stanu Nowa Południowa Walia zmagają się ze skutkami ekstremalnych ulew. W wielu miejscach doszło do zalań i podtopień. W Sydney odnotowano największe opady deszczu w ciągu 24 godzin od 2007 roku.

Największe opady od 18 lat. Dziesiątki alarmów przed powodzią

Największe opady od 18 lat. Dziesiątki alarmów przed powodzią

Źródło:
ABC Australia, Waeatherzone.com, The Guardian
Pogoda na dziś - czwartek, 21.08. Zagrzmi i popada w części kraju

Pogoda na dziś - czwartek, 21.08. Zagrzmi i popada w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

W weekend napłynie do Polski chłodniejsze powietrze z północy. Miejscami temperatura maksymalna wyniesie zaledwie 16 stopni.

Jak chłodno się zrobi?

Jak chłodno się zrobi?

Źródło:
tvnmeteo.pl

Do niedawna Włosi zmagali się z ekstremalnie wysokimi temperaturami powietrza. Teraz w znacznej części kraju doszło do gwałtownego zwrotu w pogodzie. Ulewne deszcze doprowadziły do powodzi, w której zginęła jedna osoba. Prognozy nie zapowiadają poprawy pogody.

Załamanie pogody od Mediolanu po Sycylię

Załamanie pogody od Mediolanu po Sycylię

Źródło:
Enex, primocanale.it

Liczba przypadków wyrzucenia na brzeg ssaków morskich w wodach wokół Szkocji gwałtownie wzrosła - donoszą naukowcy. Zdaniem ekspertów trudno jest wskazać dokładne przyczyny tego zjawiska.

Gwałtownie rośnie liczba wyrzuconych na brzeg ssaków morskich

Gwałtownie rośnie liczba wyrzuconych na brzeg ssaków morskich

Źródło:
PAP, BBC

Obfite opady deszczu nawiedziły indyjski stan Maharasztra, gdzie leży między innymi Mumbaj. Na skutek żywiołu zginęło co najmniej 21 osób - podała w środę brytyjska stacja BBC. Ulewy sparaliżowały życie finansowej stolicy Indii.

Ulewy paraliżują finansową stolicę Indii

Ulewy paraliżują finansową stolicę Indii

Źródło:
PAP, BBC

Skąd przybyły do nas obiekty międzygwiezdne 'Oumuamua, Borisov i ATLAS? Śledząc ich kosmiczne trajektorie, naukowcy z Harvardu wyliczyli miejsca, z których mogą pochodzić kosmiczne skały. Ich wyniki rzucają także nieco światła na wiek tych tajemniczych ciał.

Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?

Ci goście odwiedzili Układ Słoneczny. Skąd pochodzą?

Źródło:
Universe Today, TVN24+

Mieszkańcy północnej Japonii zmagają się z intensywnymi ulewami. W części kraju odnotowano rekordowe opady deszczu, przez które wylała rzeka. Mieszkańcy otrzymali nakazy ewakuacji.

Padało tak, że rzeka wystąpiła z brzegów

Padało tak, że rzeka wystąpiła z brzegów

Źródło:
Reuters

Silny deszcz przyczynił się do śmierci co najmniej ośmiu osób w Karaczi, największym mieście Pakistanu. Ulewy nadciągnęły nad miasto we wtorek, powodując paraliż komunikacyjny i przerwy w dostawach prądu. Burmistrz wprowadził stan wyjątkowy.

Stan wyjątkowy po ulewach, nie żyje osiem osób

Stan wyjątkowy po ulewach, nie żyje osiem osób

Źródło:
Reuters, Lead Pakistan

Naukowcy opracowali przepis na najsmaczniejszą czekoladę. Zespół z Wielkiej Brytanii zidentyfikował najważniejsze czynniki procesu fermentacji ziaren kakaowca, które wpływają na smak wyrobów. Jak się okazało, w osiągnięciu idealnego smaku pomagają pewne grupy mikroorganizmów. Taka wiedza może pomóc producentom czekolady w jej ulepszaniu.

Znaleźli przepis na idealną czekoladę

Znaleźli przepis na idealną czekoladę

Źródło:
PAP

Efektowna kula ognia rozbłysła nad zachodnią Japonią. Bolid pojawił się na niebie we wtorek około godziny 23 czasu lokalnego i rozświetlił niebo tak, jakby nadszedł dzień.

W środku nocy niebo zrobiło się zielone

W środku nocy niebo zrobiło się zielone

Źródło:
Reuters, NHK, tvnmeteo.pl

Powódź, która była następstwem obfitych opadów deszczu, nawiedziła stolicę Jemenu. W Sanie oraz w mieście portowym Aden zalane zostały ulice i budynki.

Powódź w stolicy i w ważnym porcie. Ranni i duże szkody

Powódź w stolicy i w ważnym porcie. Ranni i duże szkody

Źródło:
Reuters, Xinhua

W ostatnich dziesięcioleciach na Florydzie zmniejszyła się drastycznie populacja błotnicy tęczowej (Farancia erytrogramma). Dlatego władze apelują, aby każdy przypadek pojawienie się tego węża został zgłoszony.

Szukają rzadkiego gatunku węża. "Potrzebujemy pomocy"

Szukają rzadkiego gatunku węża. "Potrzebujemy pomocy"

Źródło:
CNN, CBS News

Burza, podczas której wystąpiło silne gradobicie, nawiedziła hiszpańską prowincję Lleida. Ulice lokalnych miast i miejscowości zrobiły się białe, jakby nastała tam zima. 

Zaspy gradu na ulicach. "Tak silnej burzy nie było tutaj od 20 lat"

Zaspy gradu na ulicach. "Tak silnej burzy nie było tutaj od 20 lat"

Źródło:
ENEX, .eltiempo.es

W słowackich Tatrach odkryto nowy wodospad o wysokości ponad 100 metrów. Na jednym z odcinków trasy prowadzącej na jego szczyt można napić się wody prosto ze źródła wodospadu. Wejście na niego jest jednak wyjątkowo niebezpieczne.

W Tatrach odkryto wyjątkowy wodospad

W Tatrach odkryto wyjątkowy wodospad

Źródło:
PAP

W londyńskim zoo w Regent’s Park rozpoczęło się coroczne ważenie zwierząt. Będzie trwało cały tydzień. Kapibary, lemury i żółwie słoniowe stanęły jako pierwsze na wadze.

Lemury już stanęły na wadze, sajmiri będą oszukiwać

Lemury już stanęły na wadze, sajmiri będą oszukiwać

Źródło:
PAP, Reuters

Pożary pustoszą Europę. Do wtorku ogień strawił ponad 1,5 miliona hektarów terenów zielonych - więcej niż kiedykolwiek w okresie do połowy sierpnia. Najtrudniejsza sytuacja panuje na Półwyspie Iberyjskim, gdzie walka z żywiołem toczona jest na wielu frontach.

Europa płonie. Sytuacja jest najgorsza w historii

Europa płonie. Sytuacja jest najgorsza w historii

Źródło:
ENEX, SIC Noticias, El Pais, EFFIS

Tysiące ryb wspinających się po skałach zaobserwowano w Brazylii. Niewielkie zwierzęta chciały się dostać w górę rzeki. Naukowcy przyjrzeli się mechanizmom, jakie wykorzystują one podczas wspinaczki, oraz możliwym przyczynom tego zachowania.

Tysiące ryb wspinały się po skałach. Zobacz nagranie

Tysiące ryb wspinały się po skałach. Zobacz nagranie

Źródło:
Science X Network

Sezon na zbieranie grzybów coraz bliżej, a wraz z nim - zagrożenie stwarzane przez niewłaściwe oznaczenie gatunku. Co roku w Polsce pojawiają się przypadki zatrucia nimi. Przed wyruszeniem w las warto przypomnieć sobie podstawowe zasady bezpieczeństwa dotyczące grzybobrania.

Niewielka pomyłka, tragiczne konsekwencje. Zasady bezpiecznego grzybobrania

Niewielka pomyłka, tragiczne konsekwencje. Zasady bezpiecznego grzybobrania

Źródło:
PAP

Japońscy naukowcy zaobserwowali, że burzyki kreskowane wypróżniają się prawie wyłącznie podczas lotu, a nie kiedy unoszą się na wodzie. Czasami nawet wzbijają się w powietrze tylko w tym celu. Co istotne - robią to bardzo często, bo co 4-10 minut.

Wypróżniają się w locie - i to co kilka minut. Ten nawyk może mieć istotny wpływ na ocean

Wypróżniają się w locie - i to co kilka minut. Ten nawyk może mieć istotny wpływ na ocean

Źródło:
phys.org, Current Biology

Monarchy z Ameryki Północnej rozpoczęły coroczną podróż na południe. Organizacja badająca ich populację donosi, że w ostatnich latach liczba tych motyli drastycznie spadła. Ekolodzy mają jednak kilka pomysłów na to, jak ją odbudować.

Rozpoczęły swoją coroczną widowiskową podróż. Ich populacja spada na łeb na szyję

Rozpoczęły swoją coroczną widowiskową podróż. Ich populacja spada na łeb na szyję

Źródło:
FOX Weather

W pożarach, które siały spustoszenie w albańskim mieście Delvina, ucierpieli nie tylko ludzie, lecz także zwierzęta. Wiele z nich zostało poparzonych - na przykład klacz, którą zaopiekowała się Szwajcarka Maria Cristina Medina.

"Klacz walczy o życie", "nie udało nam się odpiąć krowy"

"Klacz walczy o życie", "nie udało nam się odpiąć krowy"

Źródło:
Reuters

Chwile grozy przeżyła grupa kajakarzy, która w niedzielę pływała po zbiorniku retencyjnym niedaleko Madrytu. Z powodu silnego wiatru część łódek wywróciła się, a kilkanaście osób wpadło do wody.

Silny wiatr wywrócił kajaki. Kilkanaście osób wpadło do wody

Silny wiatr wywrócił kajaki. Kilkanaście osób wpadło do wody

Źródło:
ENEX, El Confidencial

Zanim skończą się wakacje na termometrach znowu będzie prawie 30 stopni. Co jeszcze przyniesie nam sierpniowa aura? Sprawdź autorską, długoterminową prognozę pogody na 16 dni, przygotowaną przez prezentera tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: raz tak, raz inaczej - żadnej stabilizacji

Pogoda na 16 dni: raz tak, raz inaczej - żadnej stabilizacji

Źródło:
tvnmeteo.pl