Ta technika może pomóc przygotować się na przyszłe erupcje wulkanów. "Ogromny potencjał"

Źródło:
PAP, Cornell University
Etna jest bardzo aktywna
Etna jest bardzo aktywnaReuters
wideo 2/12
Wulkany świata

Międzynarodowa grupa naukowców opracowała metodę analizy wulkanicznych kryształów, która pozwala ocenić, jak głęboko zalega magma z dokładnością do stu metrów. Wiedza ta może pomóc w przewidywaniu, kiedy może dojść do kolejnej erupcji wulkanu.

Przewidywanie wybuchów wulkanów to niełatwe zadanie. W ostatnich latach naukowcy wykorzystywali w tym celu zdjęcia satelitarne, dane sejsmiczne oraz GPS, szukając w ten sposób deformacji gruntu w pobliżu aktywnych wulkanów. Techniki te nie pozwalają jednak dokładnie lokalizować głębokości, na jakiej gromadzi się magma. Jak wskazuje badanie opublikowane na łamach "Science Advances", rozwiązanie tego problemu badawczego może kryć się w analizach mikroskopowych.

Płyn zamknięty w kryształach

Międzynarodowa grupa naukowców skupiła się na analizie oliwinów - minerałów pochodzenia wulkanicznego, których krystalizacja często towarzyszy erupcji. Kryształy te bardzo często zawierają mikroskopijne inkluzje - "bąbelki" wypełnione płynnym dwutlenkiem węgla. Badacze wykorzystali oliwiny powstałe w erupcji wulkanu Cumbre Vieja na wyspie La Palma w roku 2021. Pozyskany z nich płyn został natomiast przebadany za pomocą techniki znanej jako spektroskopia ramanowska.

Badacze zauważyli, że zawartość dwutlenku węgla w płynie zależała od ciśnienia panującego w otoczeniu powstającego kryształu. Na podstawie tej informacji naukowcy mogli wyliczyć, jak głęboko zalegała magma, z której powstał dany minerał, i jak głęboki jest jej zbiornik. Znając powiązanie pomiędzy stężeniem dwutlenku węgla a głębokością, opracowali następnie metodykę badania i skalibrowali sprzęt laboratoryjny tak, że możliwe było określenie głębokości zalegania magmy z dokładnością do stu metrów.

- Poprawiliśmy precyzję o rząd wielkości, z kilometrów na metry - opowiada Esteban Gazel z Uniwersytetu Cornella w stanie Nowy Jork, główny autor badania. - Zwiększyliśmy także rozdzielczość przestrzenną pomiarów inkluzji, od dziesiątek mikronów do jednego mikrona w porównaniu z wcześniej dostępnymi technikami.

Erupcja wulkanu na Islandii w maja 2021 rokuShutterstock

Szybko i dokładnie

Jak wyjaśnia Gazel, podczas przewidywania erupcji wulkanów kluczowa jest wiedza, gdzie w skorupie ziemskiej i płaszczu gromadzi się magma. Ta lokalizacja "ma znaczenie, ponieważ można ocenić ryzyko erupcji, wskazując konkretne położenie magmy". W badaniach tych liczą się jednak szybkość i precyzja.

- Pokazuje to ogromny potencjał tej techniki - tłumaczy naukowiec. - Możemy zdobyć dane w ciągu kilku dni od przybycia próbek z miejsca ich pobrania, co zapewnia wyniki w czasie zbliżonym do rzeczywistego.

Naukowcy mają nadzieję, że badania nad kryształami oliwinów z płynnymi inkluzjami pozwolą nam lepiej zrozumieć procesy zachodzące podczas erupcji wulkanu. Gazel dodaje, że w ten sposób "możemy odkryć niektóre wulkaniczne sekrety głębin Ziemi, aby lepiej zrozumieć i przygotować się na przyszłe erupcje".

Erupcja wulkanuAdam Ziemienowicz/PAP

Autorka/Autor:as

Źródło: PAP, Cornell University

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Coraz częściej lekki mróz ma panować nie tylko nocami. Jakiej aury możemy się spodziewać przed świętami Bożego Narodzenia? Sprawdź długoterminową prognozę temperatury na 16 dni, przygotowaną przez prezentera i synoptyka tvnmeteo.pl Tomasza Wasilewskiego.

Pogoda na 16 dni: do świąt na granicy jesieni z zimą

Pogoda na 16 dni: do świąt na granicy jesieni z zimą

Źródło:
tvnmeteo.pl

IMGW ostrzega przed gołoledzią. Obowiązują też alarmy przed marznącymi opadami. Na drogach i chodnikach może zrobić się ślisko. Sprawdź, gdzie aura będzie groźna.

Uwaga, będzie niebezpiecznie ślisko. IMGW ostrzega

Uwaga, będzie niebezpiecznie ślisko. IMGW ostrzega

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

Geolodzy zarejestrowali wzrost aktywności sejsmicznej pod wulkanem Mount Spurr, położonym w pobliżu największego miasta Alaski, Anchorage - pisze agencja informacyjna Associated Press. - W tym roku doszło do 1500 małych wstrząsów, w ubiegłym roku było ich około 100 - powiedział David Fee, lokalny naukowiec. Eksperci monitorują sytuację.

1500 wstrząsów pod wulkanem. Obawy na Alasce

1500 wstrząsów pod wulkanem. Obawy na Alasce

Źródło:
Associated Press

W Karkonoszach obowiązuje pierwszy stopień zagrożenia lawinowego. W związku z trudnymi warunkami zimowymi zamknięte są niektóre odcinki szlaków na terenie Karkonoskiego Parku Narodowego.

"Trudne warunki". Zamknięto część szlaków

"Trudne warunki". Zamknięto część szlaków

Źródło:
PAP, GOPR

Orkan Darragh uderzył w Wyspy Brytyjskie. Przyniósł ze sobą bardzo silny wiatr, który w porywach rozpędzał się do ponad 150 kilometrów na godzinę. W wyniku żywiołu zginęły dwie osoby.

Darragh sieje spustoszenie na Wyspach Brytyjskich. Wzrósł bilans ofiar

Darragh sieje spustoszenie na Wyspach Brytyjskich. Wzrósł bilans ofiar

Źródło:
BBC

W Tatrach panują trudne warunki do uprawiania turystyki. Obowiązuje tam lawinowa "jedynka". Władze Tatrzańskiego Parku Narodowego apelują o o niewchodzenie na tafle stawów, bo lód na nich może pękać.

Lawinowa "jedynka" w Tatrach. Na Śnieżce leży ponad 30 centymetrów śniegu

Lawinowa "jedynka" w Tatrach. Na Śnieżce leży ponad 30 centymetrów śniegu

Źródło:
TOPR, GOPR, TPN

Nowoczesne technologie sprawiają, że niezwykłe zjawiska, takie jak zorze polarne czy zaćmienia słońca, są dostępne dla każdego. - Kosmos jest teraz na wyciągnięcie ręki - powiedział popularyzator astronomii Karol Wójcicki podczas 8. Śląskiego Festiwalu Nauki w Katowicach.

"Kosmos jest na wyciągnięcie ręki, nawet jak się siedzi na kanapie"

"Kosmos jest na wyciągnięcie ręki, nawet jak się siedzi na kanapie"

Źródło:
PAP

Pogoda na dziś. Na niedzielę 08.12 dla części kraju prognozowane są opady deszczu ze śniegiem. W pozostałych regionach będzie przeważnie pochmurno, choć lokalnie się wypogodzi.

W części kraju spadnie deszcz ze śniegiem

W części kraju spadnie deszcz ze śniegiem

Źródło:
tvnmeteo.pl

Mimo niskich temperatur tegoroczny grudzień jest do tej pory cieplejszy niż zwykle - poinformował Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Temperatura spada poniżej zera głównie we wschodniej Polsce, i to zazwyczaj w nocy.

Grudzień zaczyna się cieplej niż zwykle. Co dalej?

Grudzień zaczyna się cieplej niż zwykle. Co dalej?

Źródło:
PAP, tvnmeteo.pl

Młodzi naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego odkryli dwa niespotykane dotąd w Polsce gatunki muchówek. Owady żyją w mchu wodnym w rzece Rawce na terenie Bolimowskiego Parku Krajobrazowego i są ważną częścią tamtejszego ekosystemu.

Niespotykane dotąd owady w Polsce. "Przypominają komary"

Niespotykane dotąd owady w Polsce. "Przypominają komary"

Źródło:
PAP

Dlaczego globalne ocieplenie postępuje szybciej niż wynika to z modeli? Badania międzynarodowego zespołu naukowców wskazało, że za niezwykły skok temperatur w 2023 roku odpowiedzialny był brak pewnego typu chmur. Jak wyjaśnili badacze, pełnią one bardzo ważną rolę w regulacji temperatury na Ziemi.

Zabrakło chmur piętra niskiego, więc Ziemia się niebezpiecznie podgrzała

Zabrakło chmur piętra niskiego, więc Ziemia się niebezpiecznie podgrzała

Źródło:
CNN, Alfred Wegener Institute

Park Krajobrazowy Wysoczyzny Elbląskiej rozpoczął projekt czynnej ochrony cennego gatunku nietoperza - mopka zachodniego. Ma w tym pomóc wieszanie na drzewach budek szczelinowych i zakup rejestratorów ultradźwięków.

Mopki będą miały nowe domy

Mopki będą miały nowe domy

Źródło:
PAP

Naturalne siedliska ostryg w Europie zostały zniszczone. Badacze z Wielkiej Brytanii przeanalizowali obecny stan raf ostrygowych - niegdyś bogatych i rozległych ekosystemów - i doszli do tych niepokojących wniosków. Jak wyjaśnili, siedliska da się odbudować, jednak to wyzwanie na skalę międzynarodową.

Europejskie rafy ostrygowe zostały zniszczone

Europejskie rafy ostrygowe zostały zniszczone

Źródło:
University of Exeter, University of Portmouth

Trwający 14 tygodni program edukacyjny realizowany przez naukowców z Uniwersytetu Illinois w Chicago przyniósł niespodziewanie odkrycie. Uczniowie, którzy nie rozpoczęli jeszcze nauki w liceum, mieli za zadanie poszukać nowych czynników bioaktywnych. Gdy jedna z nastolatek z przyniosła ptasie odchody z miejskiego parku, okazało się, że zawierają one związki o niezwykłych właściwościach.

Nastolatka przyniosła ptasie odchody naukowcom. Zawierały nieznany cenny związek

Nastolatka przyniosła ptasie odchody naukowcom. Zawierały nieznany cenny związek

Źródło:
ScienceAlert

Popioły ze spalania węgla mogą zawierać duże ilości pierwiastków ziem rzadkich. Najnowsze badania pokazują, że w składowanych w Stanach Zjednoczonych odpadach zamknięte są metale o wartości 8,4 miliarda dolarów. Wyzwaniem może być jednak ich odzyskanie.

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

"Są tego ogromne ilości". Odpady warte miliardy dolarów

Źródło:
CNN, University of Texas

Niedźwiedź polarny zaatakował małżeństwo z Kanady. Do zdarzenia doszło w mieście Fort Severn w prowincji Ontario. Mężczyzna wskoczył na zwierzę, aby ochronić żonę przed atakiem i sam został ranny. Jak podała miejscowa policja, odniósł poważne obrażenia.

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Skoczył na niedźwiedzia, aby uratować żonę przed atakiem

Źródło:
CNN, CTV News, tvnmeteo.pl

Policja znalazła w piątek ciało poszukiwanej kobiety, która poszła szukać kota i miała wpaść do leja krasowego na terenie jednego z hrabstw w Pensylwanii. Akcja poszukiwawcza, w którą zaangażowanych było około stu osób, trwała kilka dni.

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Szukała kota, wpadła do dziury w ziemi. Po kilku dniach znaleziono jej ciało

Źródło:
CNN , tvnmeteo.pl

W Demokratycznej Republice Konga na nieznaną chorobę, podobną do grypy, zmarły 143 osoby - podała agencja Reuters. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przekazała w piątek, że ma wysłać do kraju swoich ekspertów, aby pomóc miejscowej służbie zdrowia znaleźć źródło choroby.

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Na tajemniczą chorobę zmarło ponad 140 osób. WHO zapowiedziała pomoc

Źródło:
Reuters, tvnmeteo.pl

Trzech wspinaczy, którzy zaginęli podczas próby zdobycia najwyższego szczytu Nowej Zelandii, prawdopodobnie nie żyje - poinformowała lokalna policja. Mężczyźni byli poszukiwani od poniedziałku, kiedy nie stawili się na lot powrotny do domów. Według ratowników szanse na ich przeżycie są znikome.

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

"Uważamy, że spadli. To nie jest wiadomość, jaką chcieliśmy przekazać"

Źródło:
Reuters

Ten pająk od dawna zadziwiał naukowców. Theridiosoma gemmosum, zwany też klejnotnikiem, charakteryzuje się nietypowym sposobem polowania. Aby zdobyć pożywienie, wystrzeliwuje swoją sieć w kierunku insektów. Najnowsze badania odkrywają, w jaki sposób pajęczak mniejszy od ziarenka ryżu namierza swoje ofiary.

Ten pająk używa pajęczyny, jakby strzelał z procy

Ten pająk używa pajęczyny, jakby strzelał z procy

Źródło:
CNN, Science, Journal Of Experimental Technology

W czwartek przed godziną 11 czasu lokalnego u północnych wybrzeży amerykańskiego stanu Kalifornia wystąpiło trzęsienie ziemi o magnitudzie 7. Przez następne godziny lokalne służby zarejestrowały kilkadziesiąt kolejnych wstrząsów wtórnych. Obowiązywał także alarm ostrzegający przed tsunami.

Trzęsienie ziemi w Kalifornii. "Czułem się jak na tratwie na środku morza"

Trzęsienie ziemi w Kalifornii. "Czułem się jak na tratwie na środku morza"

Źródło:
Reuters, USGS

Rejon Wielkich Jezior w USA nawiedzają śnieżyce. Z prognoz wynika, że w stanie Pensylwania może spaść ponad metr śniegu. Obfite opady spowodowane są przez zjawisko nazywane "efektem jeziora".

Atak śnieżyc. Przyczyną jest "efekt jeziora"

Atak śnieżyc. Przyczyną jest "efekt jeziora"

Źródło:
ENEX, usatoday.com

Misja Proba-3 wystartowała w czwartek z centrum kosmicznego w Indiach. Urządzenia, które dzięki niej zostały wyniesione w kosmos, będą prowadziły obserwację korony słonecznej, wytwarzając setki zaćmień Słońca. Misja będzie również okazją do przetestowania ważnej, nowatorskiej technologii.

Ruszyła przełomowa misja. Wytworzy setki zaćmień Słońca

Ruszyła przełomowa misja. Wytworzy setki zaćmień Słońca

Źródło:
PAP, POLSA

Przeszczep grzybów może pomóc w rozwoju nowych obszarów leśnych. Eksperyment z przenoszeniem starej, przerośniętej grzybnią gleby na tereny młodych lasów przeprowadzono w Anglii. Jak podkreślają naukowcy, bogactwo gatunków grzybów może poprawiać odporność ekosystemu i zmniejszać degradację gleb.

Przeszczep grzybów może uratować "najważniejszy zasób"

Przeszczep grzybów może uratować "najważniejszy zasób"

Źródło:
Reuters

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nastąpić jeszcze w tej dekadzie - najwcześniej w 2027 roku. Międzynarodowy zespół naukowców przeanalizował ponad 300 scenariuszy wygenerowanych przez modele klimatyczne. Według większości z nich nieuchronnie zbliżamy się do stopnienia pokrywy lodowej Arktyki w okresie letnim.

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nadejść już za trzy lata

Pierwszy dzień bez arktycznego lodu może nadejść już za trzy lata

Źródło:
University of Colorado Boulder

Świetlne punkty pojawiły się niedaleko Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Niezwykłe nagranie udostępnił astronauta NASA, Donald Petit, który obecnie przebywa na ISS. To, co z daleka mogło przypominać "kosmiczne świetliki", w rzeczywistości ma jednak wiele więcej wspólnego z Ziemią.

"Kosmiczne świetliki" niedaleko ISS. Czym są?

"Kosmiczne świetliki" niedaleko ISS. Czym są?

Źródło:
CNN, NASA

Prezydent elekt USA Donald Trump w środę ogłosił, że przyszłym szefem Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA) zostanie Jared Isaacman. Dyrektor generalny firmy Shift4 Payments to bliski współpracownik Elona Muska, założyciela SpaceX.

Trump wskazał przyszłego szefa NASA

Trump wskazał przyszłego szefa NASA

Źródło:
Reuters

Jeden z najbardziej bioróżnorodnych rezerwatów przyrody w Europie - Park Narodowy Albufera w Hiszpanii - został zaśmiecony tonami plastikowych śmieci, wrakami samochodów i produktami farmaceutycznymi. Odpady są związane z powodziami, które nawiedziły Walencję.

Śmieci z powodzi dotarły do niezwykle cennego rezerwatu przyrody

Śmieci z powodzi dotarły do niezwykle cennego rezerwatu przyrody