Wygl膮da jak wielka 艣lizgawka i w zasadzie ni膮 w艂a艣nie jest. Europejska Agencja Kosmiczna opublikowa艂a zdj臋cie, pokazuj膮ce ogromny marsja艅ski krater wype艂niony lodem. Zawdzi臋czamy je misji, kt贸ra w艂a艣nie obchodzi swoje 15-lecie.
Na zdj臋ciu opublikowanym przez Europejsk膮 Agencj臋 Kosmiczn膮 (ESA) wida膰 krater Korolowa. Nie jest to jednak zwyk艂e zdj臋cie, a obraz z艂o偶ony z pi臋ciu uj臋膰 wykonanych za pomoc膮 Kamery Stereo Wysokiej Rozdzielczo艣ci (HRSC). Poszczeg贸lne uj臋cia powsta艂y podczas przelotu po r贸偶nych orbitach.
To niezwyk艂e zdj臋cie zawdzi臋czamy bezza艂ogowej misji Europejskiej Agencji Kosmicznej, kt贸rej celem jest badanie Marsa. W jej sk艂ad wchodzi Mars Express Orbiter (MEO) oraz l膮downik Beagle 2.
Sonda wystartowa艂a 2 czerwca 2003 roku i wesz艂a na orbit臋 Marsa dok艂adnie 25 grudnia. Misja obchodzi w艂a艣nie swoje 15-lecie.
Ogromna 艣lizgawka
Krater ma prawie 82 kilometry 艣rednicy i znajduje si臋 na p贸艂nocnych nizinach Marsa. Le偶y w s膮siedztwie Olympia Undae, czyli du偶ej powierzchni wype艂nionej wydmami, kt贸ra otacza cz臋艣膰 czapy polarnej. Wbrew pozorom krateru nie wype艂nia jednak 艣nieg, a l贸d.
Podobnie jak w przypadku Ziemi, na Marsie wyst臋puj膮 pory roku. W tych cieplejszych l贸d ust臋puje. Jednak ten na kraterze Korolowa utrzymuje si臋 przez ca艂y czas, niezale偶nie od ustawienia planety na orbicie. Ma to zwi膮zek z bardzo specyficznym zjawiskiem.
Zimna warstwa, dwa kilometry g艂臋boko艣ci
W kraterze wyst臋puje bowiem zjawisko zwane "zimn膮 pu艂apk膮". Dno krateru znajduje si臋 na g艂臋boko艣ci oko艂o dw贸ch kilometr贸w i dzia艂a w艂a艣nie jak naturalna zimna pu艂apka. Gazy znajduj膮ce si臋 nad z艂o偶em lodu stygn膮 i opadaj膮. To tworzy zimn膮 warstw臋, kt贸ra znajduje si臋 bezpo艣rednio nad samym lodem. Ta z kolei dzia艂a jak os艂ona, kt贸ra chroni l贸d przed ciep艂em, a tym samym przed jego topnieniem.
Podobne zjawisko wyst臋puje w kraterze Louth, kt贸ry ma 艣rednic臋 oko艂o 36 kilometr贸w i znajduje si臋 na p贸艂nocnym regionie polarnym Marsa.
Na cze艣膰 Siergieja Korolowa
Krater Korolowa zosta艂 nazwany na cze艣膰 "ojca sowieckiej technologii kosmicznej" - Siergieja Korolowa. In偶ynier bra艂 udzia艂 w wielu znanych misjach, mi臋dzy innymi w programie Sputnik. Pod jego kierownictwem rozpocz臋to prac臋 nad seri膮 misji, maj膮cych doprowadzi膰 do l膮dowania na Ksi臋偶ycu oraz program贸w lot贸w do Marsa i Wenus. In偶ynier zajmowa艂 si臋 r贸wnie偶 projektami rakiet kosmicznych - prototyp贸w wyrzutni Sojuz.
Autor: kw/aw / 殴r贸d艂o: edition.cnn.com, sciencealert.com, esa.int
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽ESA/DLR/FU Berlin, CC BY-SA 3.0 IGO