Modele wariują. Skąd ta myśl? Wystarczy spojrzeć na model długoterminowy NCEP amerykańskiej NOAA (Narodowej Administracji ds. Atmosfery i Oceanu) oraz globalny model GFS (Global Forecast System), też obsługiwany przez NOAA. Wydaje się, że kreślą nieco odmienne scenariusze pogodowe.
Według sezonowego modelu NCEP sierpień 2014 w Europie Środkowej ma cechować się temperaturą średnią miesięczną poniżej normy o około 0,5 st.-1st., a na wschodzie kraju, na Podlasiu i Lubelszczyźnie o około 2 st. Biorąc pod uwagę, że średnia miesięczna temperatura dla sierpnia wynosi we Wrocławiu 17,8 st., w Warszawie 17,7 st., w Lublinie 17,0 st., to 1 st. czy 2 st. stanowi wiele.
Prognoza średnioterminowa
Zupełnie inaczej wygląda prognoza średnioterminowa modelu GFS dla Polski. Model ten to baza dla większości krótko- i średnioterminowych prognoz pogody sporządzanych w Europie i na świecie, jak i dla modeli lokalnych. Według GFS do 13 sierpnia ma być w Polsce na ogół gorąco, okresami burzowo, ale już spokojniej niż w kończącym się lipcu. „No pięknie! Piękne lato!” podsumował te prognozy nasz prezenter Maciej Dolega. I takie jest rzeczywiście odczucie. Jest gorąco, burzowo, prawdziwie letnio, czyli tak jak powinno być. Chociaż temperatura powietrza przekraczająca popołudniami 30 st. jest dla wielu ludzi męcząca, lepsze to niż szaruga i wichury rodem z górzystej Szkocji.
Letni monsun
Według świetnego klimatologa, profesora Alojzego Wosia, między 1 a 10 dniem sierpnia nad Polską występuje tzw. letni monsun, kiedy to przeważa cyrkulacja zachodnia, płyną wilgotne masy powietrza polarno-morskiego znad Atlantyku, a temperatura nie przekracza 30 st. Tak bywa w około 84 procentach przypadków. W tym roku jednak przewagę stanowić ma w tym okresie gorąca cyrkulacja południowo-wschodnia.
Wysoka sprawdzalność prognoz w zimie
Od jesieni ubiegłego roku do wiosny tego roku prognozy NCEP na kolejne sezony bardzo ładnie się sprawdzały, szczególnie dla zimy. Lato natomiast według wcześniejszych prognoz miało być na ogół chłodne, kapryśne. Nie sprawdziły się te czarne scenariusze. Model mocno zmienił zdanie w czerwcu i wyliczył temperaturę średnią dla lipca już powyżej normy. Zgadza się, gorąco było i nadal jest, od Bałtyku do Tatr.
Sierpień zwykle jest pogodniejszy
I co tu odpowiadać pytającym o pogodę na sierpniowy urlop? To, że sierpnie w Polsce bywają na ogół ciepłe, słoneczne, z mniejszą już ilością burz niż w lipcu, i że idealnie nadają się na spokojny urlop. I woda w Bałtyku jest cieplejsza.
Załamanie pogody na przełomie sierpnia i września
Tegoroczny sierpień, używając greki, to enigma. Istnieje duże prawdopodobieństwo gorąca do 10 sierpnia, wynoszące około 80%. Później miałoby nastąpić ochłodzenie związane z rozległym Niżem Islandzkim. Ale by sprawdziła się wersja NCEP, w drugiej połowie miesiąca, musiałby nastąpić bardzo silny napływ chłodnych mas powietrza gdzieś z dalekiej północy. Z obserwacji meteorologicznych wynika, że często koniec wakacji, przełom sierpnia i września, to załamanie pogody, wędrówka atlantyckich niżów nad Europą, wraz z deszczowymi frontami, burzami i silnym wiatrem. Czyżby owe załamanie pogody, oddzielające właściwe lato od lata późnego, miało przyjść wcześniej?
By nie być gołosłowną, załączam surowy produkt modelu NCEP dla sierpnia:
Oprócz modeli amerykańskich są jeszcze inne, bardzo dobry brytyjski ECMWF, czy francuski Alladin. Do nich też warto zajrzeć!
PS. Mamy najświeższe dane. Model NCEP bazuje na danych z 30 dni, podzielonych na okresy 10-dniowe, tzw. ensemble E1, E2 oraz E3. Jak wykazały badania NOAA, o czym organizacja na swych stronach poinformowała, największą sprawdzalność miały prognozy na bazie najwcześniejszych danych, czyli pierwszych 10 dni, zestawu danych E1. W dzisiejszym przypadku bazę E1 stanowią dane za okres 28.06-07.07.
Ensemble 3, do którego linka zamieścił internauta w komentarzu, jest bardzo optymistyczny, sierpień w normie lub cieplejszy. Osobiście takiego sierpnia bym sobie życzyła.
Autor: Arleta Unton- Pyziołek / Źródło: Arleta Unton- Pyziołek
Źródło zdjęcia głównego: National Weather Service