W główce od szpilki zmieściłoby się kilkaset tysięcy kropelek mgły. Dlaczego pojawia się ona głównie jesienią? Odpowiedzi na to i wiele innych pytań udziela fizyk i dziennikarz naukowy Tomasz Rożek.
Czy wiesz co wydostaje się z ust podczas chłodnych dni jeśli wydychasz powietrze na zewnątrz? To nie jest para wodna, przecież jej nie widać. Widoczny oddech zimą, potocznie zwany "dymkiem" to dokładnie to samo co mgła. Ciekawostki o mgle przedstawia Tomasz Rożek na swoim kanale telewizyjnym "Nauka to Lubię!" oraz na Facebooku.
Mgła z czajnika
Mgła ponadto wydostaje się z czajnika lub z garnka z gotującą się wodą. Widać ją, ponieważ nie jest gazem (parą wodną) tylko wodą w stanie ciekłym. Na mgłę składa się miliony kropelek płynnej wody. Mają one średnicę około 0,01 mm, a to oznacza, że na jednym milimetrze zmieściłoby się ich aż 100. Tym samym w główce od szpilki zmieściłoby się kilkaset tysięcy kropelek mgły. Dla porównania krople deszczu mają około 3-4 mm średnicy.
Przemiany fizyczne
Skąd z pary wodnej powstają kropelki wody i mgła? Aby powietrze zmieniło stan skupienia z gazowego na ciekły musi się ochłodzić. Dla przykładu, podgrzewana woda w garnku zwiększa swoją temperaturę i staje się parą wodną, która jednak w zetknięciu z chłodniejszym powietrzem otoczenia sama się ochładza i z powrotem staje się cieczą o kropelkach o znacznie mniejszej średnicy. W analogiczny sposób powstaje mgła, która zalewa całe pola, miasta i utrudnia kierowcom jazdę.
Zwiększyć wilgoć i ochłodzić
Aby powstała mgła nad jakimś terenem musi być spełnione wiele warunków. W przechłodzonym wilgocią powietrzu podczas ochładzania, zaczynają się tworzyć mikroskopijne kropelki wody. Między innymi odpowiednia różnica temperatur, wilgotność oraz niewielki ruchy powietrza. Takie sprzyjające warunki najczęściej powstają jesienią. Mgły rzadko występują na obszarach gdzie nie ma zbiorników wodnych. Mocno świecące w ciągu dnia Słońce powoduje, że woda z rzek, jezior czy podmokłych łąk paruje. Po zachodzie, gdy temperatura otoczenia spada, w wilgotnym i stygnącym powietrzu zaczynają pojawiać się miniaturowe kropelki wody.
Zmienne zjawisko
Mgłę bardzo trudno przewidzieć, bo zwykle występuje lokalnie i jest zjawiskiem bardzo zmiennym. Czasami obszar mgieł wynosi zaledwie kilkaset metrów kwadratowych. Częściej mgły występują w kotlinach i dolinach, bo tam szybciej ochładza się grunt. Poza tym tam rzadziej wieją wiatry, które mgły rozwiewają.
W miastach i dużych aglomeracjach mgły występują rzadko, bo zwykle jest tam cieplej i bardziej sucho. Jeśli jednak mgła zaleje obszar aglomeracji zazwyczaj ma ona genezę adwekcyjną, czyli związaną z napływem masy powietrza o innych cechach termicznych i wilgotnościowych od poprzedzającego powietrza.
Biała a nie przezroczysta
Zastanawiasz się dlaczego mgła jest biała, skoro to zbiór miliardów przezroczystych kropelek wody? Dzieje się tak dlatego, że wpadające do wnętrza miniaturowej kropelki światło, rozprasza się. Z tego samego powodu obłoki na niebie w ciągu dnia także są białe.
Autor: AD/rp / Źródło: Nauka to lubię
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock