Skąd ta mgła? Czasem jest wszędzie, nawet w domu

Chmura w butelce
Chmura w butelce
Tomasz Rożek/ Nauka. To lubię
Chmura w butelceTomasz Rożek/ Nauka. To lubię

W główce od szpilki zmieściłoby się kilkaset tysięcy kropelek mgły. Dlaczego pojawia się ona głównie jesienią? Odpowiedzi na to i wiele innych pytań udziela fizyk i dziennikarz naukowy Tomasz Rożek.

Czy wiesz co wydostaje się z ust podczas chłodnych dni jeśli wydychasz powietrze na zewnątrz? To nie jest para wodna, przecież jej nie widać. Widoczny oddech zimą, potocznie zwany "dymkiem" to dokładnie to samo co mgła. Ciekawostki o mgle przedstawia Tomasz Rożek na swoim kanale telewizyjnym "Nauka to Lubię!" oraz na Facebooku.

Mgła z czajnika

Mgła ponadto wydostaje się z czajnika lub z garnka z gotującą się wodą. Widać ją, ponieważ nie jest gazem (parą wodną) tylko wodą w stanie ciekłym. Na mgłę składa się miliony kropelek płynnej wody. Mają one średnicę około 0,01 mm, a to oznacza, że na jednym milimetrze zmieściłoby się ich aż 100. Tym samym w główce od szpilki zmieściłoby się kilkaset tysięcy kropelek mgły. Dla porównania krople deszczu mają około 3-4 mm średnicy.

Przemiany fizyczne

Skąd z pary wodnej powstają kropelki wody i mgła? Aby powietrze zmieniło stan skupienia z gazowego na ciekły musi się ochłodzić. Dla przykładu, podgrzewana woda w garnku zwiększa swoją temperaturę i staje się parą wodną, która jednak w zetknięciu z chłodniejszym powietrzem otoczenia sama się ochładza i z powrotem staje się cieczą o kropelkach o znacznie mniejszej średnicy. W analogiczny sposób powstaje mgła, która zalewa całe pola, miasta i utrudnia kierowcom jazdę.

Zwiększyć wilgoć i ochłodzić

Aby powstała mgła nad jakimś terenem musi być spełnione wiele warunków. W przechłodzonym wilgocią powietrzu podczas ochładzania, zaczynają się tworzyć mikroskopijne kropelki wody. Między innymi odpowiednia różnica temperatur, wilgotność oraz niewielki ruchy powietrza. Takie sprzyjające warunki najczęściej powstają jesienią. Mgły rzadko występują na obszarach gdzie nie ma zbiorników wodnych. Mocno świecące w ciągu dnia Słońce powoduje, że woda z rzek, jezior czy podmokłych łąk paruje. Po zachodzie, gdy temperatura otoczenia spada, w wilgotnym i stygnącym powietrzu zaczynają pojawiać się miniaturowe kropelki wody.

Zmienne zjawisko

Mgłę bardzo trudno przewidzieć, bo zwykle występuje lokalnie i jest zjawiskiem bardzo zmiennym. Czasami obszar mgieł wynosi zaledwie kilkaset metrów kwadratowych. Częściej mgły występują w kotlinach i dolinach, bo tam szybciej ochładza się grunt. Poza tym tam rzadziej wieją wiatry, które mgły rozwiewają.

W miastach i dużych aglomeracjach mgły występują rzadko, bo zwykle jest tam cieplej i bardziej sucho. Jeśli jednak mgła zaleje obszar aglomeracji zazwyczaj ma ona genezę adwekcyjną, czyli związaną z napływem masy powietrza o innych cechach termicznych i wilgotnościowych od poprzedzającego powietrza.

Biała a nie przezroczysta

Zastanawiasz się dlaczego mgła jest biała, skoro to zbiór miliardów przezroczystych kropelek wody? Dzieje się tak dlatego, że wpadające do wnętrza miniaturowej kropelki światło, rozprasza się. Z tego samego powodu obłoki na niebie w ciągu dnia także są białe.

Autor: AD/rp / Źródło: Nauka to lubię

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Nad częścią Polski w sobotę przemieszczają się groźne burze, strażacy interweniowali kilkaset razy. Padał grad oraz ulewny deszcz. W Kielcach wiatr łamał drzewa, a niektóre ulice zostały zalane. Groźnie było też w innych miejscach kraju. Widać to na zdjęciach i nagraniach.

Nawałnice nad Polską. Drzewa i woda na ulicach Kielc

Nawałnice nad Polską. Drzewa i woda na ulicach Kielc

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl, PAP

IMGW wciąż ostrzega przed burzami w części kraju. Alarmy pierwszego stopnia będą obowiązywać w nocy z soboty na niedzielę w siedmiu województwach. Zjawiskom może towarzyszyć ulewny deszcz oraz silniejszy wiatr. Sprawdź, gdzie uważać na groźną pogodę.

Noc z burzami. Alarmy w siedmiu województwach

Noc z burzami. Alarmy w siedmiu województwach

Aktualizacja:
Źródło:
IMGW

W sobotni wieczór z powodu ulewnego deszczu przerwano XXIX Ogólnopolskie Spotkanie Młodych Lednica 2000, organizowane na Polach Lednickich. Według organizatorów, w tegorocznej Lednicy brało udział ponad 21 tysięcy osób. Interwencja straży na miejscu nie była jednak konieczna.

Ewakuacja Spotkania Młodych w Lednicy

Ewakuacja Spotkania Młodych w Lednicy

Źródło:
PAP, TVN24

Od poniedziałku nad Polskę wkroczy od północnego zachodu duże ochłodzenie. Temperatura maksymalna w naszym kraju zawierać się będzie między 14 a 19 stopniami Celsjusza, a do czwartku wzrośnie maksymalnie do 22 stopni. Co jeszcze przyniosą nam najbliższe dni?

Pogodowy rollercoaster w czerwcu. "Czeka nas szok termiczny"

Pogodowy rollercoaster w czerwcu. "Czeka nas szok termiczny"

Źródło:
tvnmeteo.pl

Pogoda na jutro. Nocą w różnych częściach kraju pojawią się przelotne opady, a także burze. Niedziela 8.06. także przyniesie niespokojną aurę, choć już tylko lokalnie. W całej Polsce zrobi się chłodniej.

Pogoda na jutro - niedziela, 8.06. Niespokojna noc w części kraju

Pogoda na jutro - niedziela, 8.06. Niespokojna noc w części kraju

Źródło:
tvnmeteo.pl

Alert RCB w związku z silnymi burzami został wydany dla całego kraju. Eksperci ostrzegają przed możliwymi podtopieniami i przerwami w dostawie prądu.

Alert RCB dla całego kraju. "Przygotuj się"

Alert RCB dla całego kraju. "Przygotuj się"

Źródło:
RCB, tvnmeteo.pl

Nawałnica zniszczyła rezerwat przyrody na Litwie. Silny wiatr łamał i powalał zdrowe drzewa na przestrzeni kilku kilometrów. Katastrofę uchwyciły kamery monitoringu straży granicznej.

Nawałnica dosłownie położyła las. Kataklizm na nagraniu

Nawałnica dosłownie położyła las. Kataklizm na nagraniu

Źródło:
Kauno Diena

Na wtorek zaplanowany jest start misji Axiom-4. Wśród astronautów, którzy polecą na Międzynarodową Stację Kosmiczną, będzie doktor Sławosz Uznański-Wiśniewski. Jak opowiadał na antenie TVN24 publicysta naukowy i popularyzator nauki Tomasz Rożek, misja z udziałem Polaka ma nie tylko cele naukowo-technologiczne.

Grupka śmiałków na szczycie rury z materiałami wybuchowymi. "Aż takie niebezpieczne to nie jest"

Grupka śmiałków na szczycie rury z materiałami wybuchowymi. "Aż takie niebezpieczne to nie jest"

Źródło:
TVN24

Amerykańscy odkryli naturalny związek chemiczny wydzielany przez osły, który skutecznie odstrasza groźne kleszcze Ixodes scapularis - głównych roznosicieli boreliozy. Substancja okazała się równie skuteczna, a miejscami jeszcze lepsza niż popularne środki, co otwiera drogę do stworzenia naturalnego repelentu przyjaznego dla ludzi i środowiska.

Dlaczego kleszcze nie atakują osłów i jak to może pomóc ludziom?

Dlaczego kleszcze nie atakują osłów i jak to może pomóc ludziom?

Źródło:
tvnmeteo.pl, University of Massachusetts Amherst

Ponad dwa tysiące razy interweniowali w piątek polscy strażacy w związku z burzami, które przechodziły nad Polską. Szczególnie trudna sytuacja panowała we Włocławku, gdzie nawałnica przewracała drzewa i zrywała linie energetyczne.

Powyrywane drzewa, ściana deszczu. Ponad dwa tysiące interwencji po burzach

Powyrywane drzewa, ściana deszczu. Ponad dwa tysiące interwencji po burzach

Źródło:
PAP, TVN24

W Tatrach w rejonie Zamarłej Turni doszło do śmiertelnego wypadku. W działaniach Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (TOPR) brali też udział słowaccy ratownicy.

Śmiertelny wypadek w Tatrach

Śmiertelny wypadek w Tatrach

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Pogoda w części Teksasu w czwartek przyniosła gwałtowne zjawiska. W wyniku burz, którym towarzyszyły tornada, ulewy i silny wiatr, jedna osoba została ranna. Jeden z wirujących lejów udało się sfilmować z bliska.

Potężne tornado wirowało tuż obok drogi. Nagranie

Potężne tornado wirowało tuż obok drogi. Nagranie

Źródło:
FOX Weather

Część mieszkańców Małopolski nie otrzymała w czwartek alertu RCB. Jak przekazał tvnmeteo.pl rzecznik prasowy Rządowego Centrum Bezpieczeństwa Piotr Błaszczyk, wina leżała po stronie RCB. Trwa ustalanie przyczyny.

Nie dostali alertu RCB podczas silnej burzy

Nie dostali alertu RCB podczas silnej burzy

Źródło:
WZZK Małopolska, RCB, tvnmeteo.pl

Tylko w tym tygodniu morze wyrzuciło na brzeg aż trzy przedstawicielki rodziny Regalecidae, nazywane "rybami zagłady". Eksperci podkreślają, że to wyjątkowa rzadkość.

Trzy "ryby zagłady" wyrzucone na brzeg w krótkim czasie

Trzy "ryby zagłady" wyrzucone na brzeg w krótkim czasie

Źródło:
"Guardian", tvn24.pl

Gwatemalski wulkan Volcan de Fuego przebudził się kilka dni temu. W powietrze wystrzelona została ogromna porcja popiołu i lawy. Od tamtego czasu władze musiały prewencyjnie ewakuować ponad 700 mieszkańców. Są też miejsca, gdzie odwołano zajęcia w szkołach.

Słup popiołu na sześć kilometrów, ewakuacja setek mieszkańców

Słup popiołu na sześć kilometrów, ewakuacja setek mieszkańców

Źródło:
Reuters

Przed nami druga fala monsunu europejskiego, który w tym roku może okazać się wyjątkowo niekorzystny, zimniejszy niż zwykle i do tego suchszy. Gdyby w Indiach monsun letni miał tak mocno zboczyć z kursu, oznaczałoby to katastrofę w rolnictwie. U nas tak źle nie będzie, ale chwilami może być mało przyjemnie.

Czerwiec pełen anomalii pogodowych? Co mówią modele

Czerwiec pełen anomalii pogodowych? Co mówią modele

Źródło:
TVN24+

Choroby alergiczne są problemem cywilizacyjnym i określa się je mianem epidemii XXI wieku. Jak wskazuje Światowa Organizacja Zdrowia, zajmują już trzecią pozycję na liście najczęstszych chorób przewlekłych. Z alergiami zmagają się nie tylko dzieci, lecz także również dorośli. Sprawdź, jak rozpoznać objawy, kiedy zgłosić się do specjalisty i jak radzić sobie z alergią na co dzień.  

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Alergie u osób dorosłych. Jak sobie z nimi radzić? 

Źródło:
Otrivin

W czwartek nad Polską przechodziły silne burze. Do piątkowego poranka strażacy w całym kraju otrzymali ponad 1900 zgłoszeń o niebezpiecznych zjawiskach pogodowych. Silny wiatr uszkodził wiele budynków, w tym zabytkową bazylikę w Trzebini. Jedna osoba została ranna.

Wiatr zerwał dach zabytkowej bazyliki. Prawie dwa tysiące interwencji, jedna osoba ranna

Aktualizacja:
Źródło:
tvnmeteo.pl

Puszczyk uralski podczas kąpieli - taki moment z życia lasu udało się uchwycić w nadleśnictwie Baligród na Podkarpaciu.

Niezwykłe nagranie z Podkarpacia. Puszczyk uralski zażywał kąpieli

Niezwykłe nagranie z Podkarpacia. Puszczyk uralski zażywał kąpieli

Źródło:
Nadleśnictwo Baligród, RDLP Białystok

Wodnisty katar, swędzenie nosa czy uporczywe kichanie to uciążliwe objawy związane z alergicznym nieżytem nosa (ANN). To jedna z najczęstszych chorób alergicznych, która może występować zarówno sezonowo, jak i przez cały rok. W Polsce z tą przypadłością boryka się około 22 procent społeczeństwa. Jakie są jej przyczyny i jak łagodzić objawy?

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Czym jest alergiczny nieżyt nosa? Objawy, przyczyny, leczenie

Źródło:
Otrivin

Jeleń rozbił witrynę i wbiegł do salonu fryzjerskiego. Do tej niecodziennej interwencji zostali wezwani funkcjonariusze w mieście Keokuk w amerykańskim stanie Iowa. Jak przekazali, zwierzę zostało bezpiecznie wyprowadzone na zewnątrz.

Jeleń w salonie fryzjerskim. "Uspokój się, brachu"

Jeleń w salonie fryzjerskim. "Uspokój się, brachu"

Źródło:
CNN

Dym z pożarów lasów w centralnej i zachodniej Kanadzie spowija największe miasta kraju. W Toronto, Ottawie i Vancouver wydano ostrzeżenia przed wyjątkowo złą jakością powietrza. Do tej pory ogień strawił ogromne powierzchnie lasów i zmusił do ewakuacji ponad 35 tysięcy osób.

Ewakuowano dziesiątki tysięcy ludzi. Miliony dusi gęsty dym

Ewakuowano dziesiątki tysięcy ludzi. Miliony dusi gęsty dym

Źródło:
PAP, CBC

We Włoszech odnotowano trzęsienie ziemi o magnitudzie 3,2. Choć siła zjawiska nie była duża, na stanowisku archeologicznym w Pompejach odnotowano pewne uszkodzenia.

Trzęsienie ziemi we Włoszech. Uszkodzenia w Pompejach

Trzęsienie ziemi we Włoszech. Uszkodzenia w Pompejach

Źródło:
Reuters

Czerwiec i lipiec to idealny czas, by spojrzeć w nocne niebo i wypatrzyć na nim obłoki srebrzyste - chmury sięgające aż nawet do 100 kilometrów nad powierzchnię Ziemi. Jak tłumaczą eksperci, ich obecność może mieć związek nie tylko z naturą, ale też z działalnością człowieka i lotami kosmicznymi.

Przyszedł czas na obserwację obłoków srebrzystych. Skąd się biorą?

Przyszedł czas na obserwację obłoków srebrzystych. Skąd się biorą?

Źródło:
PAP

Burze z silnymi opadami deszczu przetoczyły się nad amerykańskim stanem Kansas. Ulewy doprowadziły do powodzi błyskawicznej, która wystąpiła w miastach Wichita i El Dorado. Lokalne władze ogłosiły stan klęski żywiołowej.

"Wyszłyśmy z pokoju, a woda sięgała mi już do kolan"

"Wyszłyśmy z pokoju, a woda sięgała mi już do kolan"

Źródło:
CNN, Fox Weather

- Wyglądało to tak, jakby przyszedł celowo - stwierdziła sklepikarka z Tajlandii, komentując wejście słonia do jej sklepu. Nietypowy gość, którego pobyt w sklepie zarejestrowały kamery monitoringu, spokojnie zajadał słodycze, nim udało się go wyprosić strażnikom.

Głodny słoń wpadł do sklepu po słodycze

Głodny słoń wpadł do sklepu po słodycze

Źródło:
CNN

Dąb Bartek ucierpiał w wyniku wtorkowych burz. Na skutek silnego wiatru i intensywnych opadów złamał się jeden z konarów pomnika przyrody. W najbliższym czasie przy drzewie zostaną wykonane dalsze zabiegi pielęgnacyjne.

Dąb Bartek uszkodzony po burzy

Dąb Bartek uszkodzony po burzy

Źródło:
PAP

Na drzewach w Bieszczadach można zaobserwować podłużne ślady. Ubytki kory najczęściej obserwowane są na jodłach, rzadziej na innych gatunkach. Charakterystyczne rany są dziełem jednego z bieszczadzkich drapieżników.

Dziwne ślady na drzewach. Wiemy, skąd się wzięły

Dziwne ślady na drzewach. Wiemy, skąd się wzięły

Źródło:
PAP

Astronomowie odkryli nietypowy układ planetarny, w którym planeta o wielkości połowy Saturna okrąża gwiazdę ważącą pięć razy mniej od Słońca. Dotąd sądzono, że przy tak małych gwiazdach duże planety nie mogą ani powstać, ani się utrzymać. Szczegóły opisano na łamach czasopisma "Nature Astronomy".

Modele nie potrafią tego wyjaśnić. Jest jak pół Saturna, a okrąża maleństwo

Modele nie potrafią tego wyjaśnić. Jest jak pół Saturna, a okrąża maleństwo

Źródło:
PAP