Sonda kosmiczna Rosetta zakończyła dziś swoją misję. Po 12 latach naukowcy zdecydowali się wykonać kontrolowany upadek na kometę. Historyczny moment nastąpił o godzinie 13.22 czasu polskiego.
Zakończyła się misja Rosetta, zorganizowana przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA). W czwartek o godz. 22.50 na wysokości 19 km od komety wykonano końcowy manewr. W piątek o godz. 13.22 czasu polskiego sonda zderzyła się z kometą. Było to kontrolowane zetknięcie, które odbyło się z prędkością równą szybkiemu krokowi człowieka.
Było to pierwsze w historii lądowanie sondy na komecie. Misja zakończyła się sukcesem i dostarczyła naukowcom wartościowych danych do dalszych badań. Przygotowaliśmy podsumowanie 12-stu lat tej historycznej misji w kosmosie.
Kalendarium
Mijane przez Rosettę obiekty:
- 4 marca 2005 - sonda minęła Ziemię,
- 25 lutego 2007 - sonda minęła Marsa,
- 13 listopada 2007 - ponowne mijanie Ziemi,
- 5 września 2008 - mijanie planetoidy Steins,
- 13 listopada 2009 - kolejne mijanie Ziemi,
- 10 lipca 2010 - mijanie planetoidy Lutetia.
Kluczowe wydarzenia podczas przebiegu misji:
W marcu 2010 roku powstało pierwsze zdjęcie komety, zrobione przez sondę.
8 czerwca 2011 do 20 stycznia 2014 sonda latała w stanie hibernacji.
W maju 2014 sonda zbliżyła się do badanej komety Czuriumow-Gierasimienko.
6 sierpnia 2014 nastąpiło wejście sondy na orbitę komety Czurumow-Gierasiemienko. Rozpoczęto wówczas planowane badania i dokonano dokładnego fotografowania.
10 września 2014 rozpoczęto przygotowywanie dokładnych map na podstawie przeprowadzonych badań.
12 listopada 2014 odbyło się wypuszczenie lądownika Philae przez sondę Rosetta na powierzchnię komety.
Do końca 2015 roku sonda towarzyszyła komecie, w celu obserwacji rosnącej aktywności jądra, w miarę zbliżania się komety do Słońca. Z końcem roku 2015 sonda zakończyła swoją podstawowa misję i rozpoczęto misję przedłużoną.
30 września 2016 roku o godz. 13.22 czasu polskiego sonda zderzyła się z kometą i zakończyła swoją misję.
Gumowa kaczka
Podczas misji ustalono między innymi kształt badanej komety. Okazało się, że jest ona podobna do... gumowej kaczki. Właśnie taka nazwa przyjęła się podczas rozmów podsumowujących. Ustalono także, że kometa obraca się w czasie 12,4 h. Podczas badań miała temperaturę powierzchni od -68 st. C do -43 st. C.
Warunki do istnienia życia
Najważniejsze jest jednak odkrycie na komecie obecności składników, które są niezbędne do istnienia życia. Jest to prosty aminokwas - glicyna i fosfor, które wchodzą w skład błon komórkowych i DNA. Znaleziono także duże ilości tlenu, który okazał się czwartym pod względem obfitości gazem na komecie, zaraz po wodzie, tlenku węgla i dwutlenku węgla.
Skład izotopowy na komecie jest jednak inny niż w ziemskich morzach i oceanach - stosunek deuteru do wodoru jest znacznie większy niż na ziemi. Na podstawie tych badań ustalono, że uformowanie komety odbyło się znacznie dalej od Słońca, niż pierwotnie przypuszczano.
Czuriumow-Gierasimienko
Celem misji było poznanie pochodzenia komet i ustalenie, jakie mają znaczenie dla Układu Słonecznego. Badaniom poddano kometę 67P/Czuriumow-Gierasimienko.
Misja rozpoczęła się 2 marca 2004 z ponad rocznym opóźnieniem z powodu awarii. Oficjalnie zakończyła się w piątek 30 września o godzinie 12.40 czasu polskiego, z opóźnieniem dziewięciu miesięcy względem pierwotnie planowanego czasu. Koszty całej misji Rosetta to 1,4 mld euro. Suma ta obejmuje koszty budowy sondy, instrumenty naukowe, lądownik, rakietę nośną, a także koszty poniesione już w trakcie przebiegu misji.
Polacy podczas misji
W misji Rosetta brali udział również polscy naukowcy z warszawskiego Centrum Badań Kosmicznych PAN. Mieli oni udział w budowie lądownika Philae.
W zespole sterowania, przy systemach danych pracował Andrzej Olchawa, który wspomaga także inne akcje w kosmosie. Jeden z zespołów misji ma polskiego managera - Artura Chmielewskiego.
W 2014 roku ESA zorganizowała konkurs na film, który miał towarzyszyć przebudzeniu sondy Rosetta ze stanu hibernacji. Konkurs wygrał Polak, Józek Dobrowolski. Jego nagrodą było zaproszenie do centrum kontroli misji na dzień lądowania Philae.
Na zlecenie ESA powstał również polski film o misji Rosetta. Zrealizował go Tomasz Bagiński.
Autor: mg/jap / Źródło: pap, crazynauka.pl, przystaneknauka.us.edu.pl