- Walka z globalnym ociepleniem poprzez odbijanie promieni s艂onecznych od Ziemi w stron臋 kosmosu, mo偶e mie膰 przera偶aj膮ce konsekwencje pocz膮wszy od susz, a sko艅czywszy na wszcz臋ciu konflikt贸w na skal臋 globaln膮 - og艂osi艂o 艣rodowisko naukowe, po wnikliwej analizie propozycji walki z post臋puj膮cym globalnym ociepleniem.
- Jak lunatycy zmierzamy w stron臋 kl臋ski klimatycznej - uwa偶a Matthew Watson z Uniwersytetu Bristol, wsp贸艂autor analiz kt贸ry kieruje projektem SPICE (ang. Stratospheric Particle Injection for Climate Engineering), kt贸ry zosta艂 porzucony ze wzgl臋du na kontrowersje zwi膮zane z projektem rozpylania cz膮steczek wody w wy偶szych partiach atmosfery przy wykorzystaniu balon贸w.
Zarz膮dzanie kontra usuwanie
Do atmosfery emitowane s膮 coraz to wi臋ksze ilo艣ci dwutlenku w臋gla, b臋d膮cego przyczyn膮 zmian klimatycznych. Nie obni偶aj膮c w 偶aden radykalny spos贸b stopnia tej emisji, 艣wiat musi nastawi膰 si臋 na "wydarzenia, kt贸rych tragiczne nast臋pstwa b臋d膮 nieodwracalne i rozleg艂e".
Zesp贸艂 ekspert贸w analizowa艂 konsekwencje dw贸ch propozycji - zarz膮dzania radiacj膮 s艂oneczn膮 (solar radiation management, w skr贸cie SRM) oraz usuwania cz膮steczek dwutlenku w臋gla z atmosfery (carbon dioxide removal, w skr贸cie CDR).
Cywilizacyjny obowi膮zek
Naukowcy skupiaj膮cy si臋 nad wnikliwym badaniem zale偶no艣ci kszta艂tuj膮cych klimat konkluduj膮, 偶e rozw贸j technologii pozwalaj膮cej na efektywn膮 walk臋 z konsekwencjami globalnego ocieplenia jest konieczny, ale nie mo偶e by膰 przyczyn膮 cierpienia miliard贸w ludzi na ca艂ym 艣wiecie.
- Proponowane rozwi膮zania s膮 w r贸wnym stopniu 艣wi臋tym Graalem, co puszk膮 Pandory. Skutki mog膮 by膰 tak tragiczne, jak i fantastyczne - uwa偶a prof. Steve Rayner z Oxfordu. Jego zdaniem bezpiecze艅stwo mi臋dzynarodowe nie b臋dzie zagwarantowane, p贸ki rz膮dy wszystkich pa艅stw na Ziemi nie podejm膮 si臋 nadzoru nad wszelkimi projektami, maj膮cymi na celu blokad臋 docieraj膮cych do powierzchni planety promieni s艂onecznych.
Od suszy po konflikt zbrojny
- Gdyby rz膮d Indii zgodzi艂 si臋 na emisj臋 cz膮steczek siarczan贸w do stratosfery, tylko w celach testowych, a dwa lata p贸藕niej w Pakistanie wyst膮pi艂y gigantyczne powodzie powoduj膮ce szkody na du偶膮 skal臋, nikt nikomu by nie uwierzy艂, 偶e te siarczany nie mia艂y z tym nic wsp贸lnego, nawet gdyby to by艂a prawda - t艂umaczy艂 prof. Rayner.
- Bezpieczniejszym rozwi膮zaniem jest pr贸ba obni偶ania ilo艣ci dwutlenku w臋gla w atmosferze - podsumowuj膮 analitycy. - Niemniej trzeba mie膰 du偶o cierpliwo艣ci, poniewa偶 na wymierne efekty niestety trzeba d艂ugo czeka膰 - dodaj膮.
- Powinni艣my by膰 przede wszystkim skupieni na mo偶liwie jak najwi臋kszym ograniczeniu emisji toksyn do atmosfery, z czego jako cywilizacja si臋 nie wywi膮zujemy - kontynuuje analityk. Podkre艣la, 偶e przykre konsekwencje proponowanych rozwi膮za艅 geoin偶ynieryjnych dotkn膮 tak ogromn膮 ilo艣膰 os贸b, 偶e powinny by膰 rozwa偶ane tylko jako tzw. ostateczna ostateczno艣膰.
Czarny scenariusz dla miliard贸w
Profesor Piers Forster z Uniwersytetu Leeds przeprowadzi艂 symulacje komputerowe sze艣ciu scenariuszy, r贸偶ni膮cych si臋 stopniem i intensywno艣ci膮 podj臋tej blokady promieni s艂onecznych.
Ustali艂, 偶e wskutek odbijania promieni s艂onecznych obni偶y艂aby si臋 temperatura globalna, ale ryzyko wyst膮pienia powodzi lub suszy wzros艂oby o oko艂o 25-65 proc. Z kolei emisja do atmosfery cz膮steczek podobnych do wulkanicznego py艂u by艂aby tragiczna w skutkach dla oko艂o 2,8 mld ludzi. Natomiast rozpylanie s艂onej wody nad powierzchni膮 ocean贸w w celu "wybielenia chmur" odbi艂oby si臋 w negatywny spos贸b na oko艂o 3 mld ludzi.
Zmniejszenie grubo艣ci wysoko zawieszonych chmur typu cirrus sprawi艂oby, 偶e planeta oddawa艂aby wi臋ksze ilo艣ci ciep艂a, wskutek czego ucierpia艂oby oko艂o 2,4 mld ludzi. Negatywnie oceni艂 tak偶e propozycj臋 wzburzania powierzchni oceanicznej. Realizacja za艂o偶enia, 偶e wzburzona, czyli bia艂a powierzchnia oceanu odbija promienie s艂oneczne, skrzywdzi艂aby w po艣redni spos贸b oko艂o 2 mld ludzi.
Z kolei konsekwencje pokrycia pusty艅 jasnym, odbijaj膮cym 艣wiat艂o materia艂em, dotkn臋艂yby ponad 4 mld ludzi. Za艣 uprawa zb贸偶 o jasnej, wspomagaj膮cej odbijanie promieni fakturze, skrzywdzi艂aby oko艂o 1,4 mld ludzi.
Zbyt wysoka cena
- Koszty, jakie musieliby艣my ponie艣膰, by uzyska膰 jakiekolwiek korzy艣ci, s膮 zbyt du偶e - uwa偶a prof. Rayner. - Warto r贸wnie偶 zauwa偶y膰, 偶e odbijanie promieni s艂onecznych, nie usuwa z atmosfery dwutlenku w臋gla, b臋d膮cego g艂贸wnym winowajc膮 zmian klimatycznych. To nie rozwi膮zanie problemu, a maskowanie go - podkre艣la.
Oksfordzki profesor zauwa偶a, 偶e konieczno艣ci膮 jest skupienie si臋 nie na obni偶eniu temperatury poprzez uniemo偶liwianie S艂o艅cu ogrzewania Ziemi, a na eliminacji dwutlenku w臋gla z atmosfery poprzez np. zalesianie nowych teren贸w.
- Je艣li jednak uda艂oby si臋 zminimalizowa膰 niepo偶膮dane konsekwencje, wynikaj膮ce z blokady promieni s艂onecznych, zachowuj膮c tylko po偶膮dan膮 cz臋艣膰, zyskaliby艣my, jako cywilizacja, pot臋偶ny or臋偶 do walki z post臋puj膮cym ociepleniem si臋 klimatu - uwa偶a profesor.
Autor: mb/mk / 殴r贸d艂o: The Guardian
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽Shutterstock