Efekt cieplarniany. Gdzie najbardziej odczuwamy jego skutki?

Nie ulega wątpliwości, że obecnie klimat się ociepla. Klimatolodzy potwierdzają to danymi statystycznymi. Większość naukowców uważa, że jest to normalna sytuacja. Tłumaczą, że przez całą historię naszego globu klimat ulega fluktuacjom i akurat teraz znaleźliśmy się w fazie wzrostu globalnej temperatury powietrza. Jedynym aspektem wzbudzającym niepokój jest ingerencja człowieka. Od XIX w wydzielamy do atmosfery rekordowe ilości gazów cieplarnianych, które potęgują efekt cieplarniany.

Zobacz, w jakich regionach Ziemi, mieszkańcy najbardziej odczuwają zmiany klimatu.

Rejon Miami i południowa Floryda od lat zmaga się ze wzrostem poziomu wody w Zatoce Meksykańskiej i Oceanie Atlantyckim - od 1880 roku o ponad 30 cm. Z analizy wynika, że do końca obecnego stulecia może on się podnieść od 30 do nawet 90 centymetrów.

Skutkiem tego słona woda wedrze się do zasobów podziemnych wód słodkich. Dodatkowo, dzięki porowatym skałom wapiennym, budującym półwysep, zmniejszą się zasoby wody pitnej dla Florydy.

Większość Grenlandii leży na terenie północnego koła podbiegunowego. Jest to miejsce na Ziemi, gdzie ocieplenie postępuje w najszybszym tempie. Lodowiec Zacharie od 2003 roku wycofał się (roztopił) na długości 20 kilometrów. Wyższa temperatura powietrza sprzyja topnieniu lodowców, pod którymi znajdują się rozległe złoża diamentów. Mniejsza pokrywa lodowa ułatwi ich wydobycie.

Lodowy kontynent, zajmujący powierzchnię 5,4 mln km, otacza Biegun Południowy. Tylko pozornie wydaje się być wielką twierdzą lodu i śniegu. Przy bliższym spotkaniu, uwidacznia się inna cecha tej krainy. Wielkie obrywy mas lodowych w zastraszającym tempie lądują do oceanicznych wód. Skutkiem tego jest podwyższenie się poziomu wody w światowym oceanie. Zmiany klimatu zmniejszają przy tym powierzchnię lądową kontynentu.

Gęsto zaludnione państwo w południowej Azji, leży w dolinie i delcie dwóch dużych rzek: Bramaputry i Gangesu. Takie położenie czyni ten kraj szczególnie podatnym na podtopienia i powodzie. Dodatkowo, kraj często nawiedzany jest przez huragany. Najmniejszy wzrost poziomu wody w oceanie światowym może na zawsze zalać duże obszary tego kraju i zasolić słodkie wody. Wzrost stanu wody o 30 cm zmusiło by 5 milionów ludzi do przesiedlenia. Bangladesz głównie utrzymuje się z rolnictwa i utrata ziem spowoduje pogorszenie się i tak już nie najlepszej sytuacji gospodarczej. W rezultacie przewiduje się, że wyostrzyłoby to konflikt z Indiami.

Takie państwa jak Tavalu, Kiribati i Wyspy Marshalla wznoszą się jedynie kilka metrów nad poziom oceanu. Z tego powodu są one najbardziej wrażliwe na wahania stanu wody. Od 1990 roku podniósł się on w ich pobliżu o ponad 60 cm. Jeśli trend się utrzyma, mieszkańcy będą musieli opuścić najniżej położone wyspy. Dodatkowo sztormy przyczyniły się do zmniejszenia zasobów wody pitnej, które w państwach sąsiadującymi jedynie z oceanem i tak są niewielkie.

Kontynentalne państwo nie obawia skutków topnienia lodowców. Zamiast tego, boryka się z falami upałów, które ostatnimi laty dotykają kraj. Rok 2013 zapisał się jako najcieplejszy w historii Australii. W każdym miesiącu średnia temperatura powietrza była przynajmniej o 0,5 st. C wyższa niż średnia z ubiegłych lat, co doprowadziło to do plagi pożarów.

W bujnych lasach tropikalnych m.in. w Indonezji zmieniają się właściwości szaty roślinnej. Unikalne na światową skalę gatunki roślin stają się coraz bardziej wrażliwe na temperaturę powietrza. Wzrost średniej temperatury o jeden stopień powoduje, że rośliny rocznie uwalniają do atmosfery aż o 2 miliardy ton więcej dwutlenku węgla. Ponadto ich zdolność do pochłaniania tego gazu jest coraz mniejsza. Cała cyrkulacja przypomina błędne koło. Większe stężenie dwutlenku węgla w atmosferze przyśpiesza efekt cieplarniany, a to spowoduje wzrost globalnej temperatury.

Na "czarnym lądzie" ludność walczy z postępującym pustynnieniem. Od Senegalu po Etiopię przez całą szerokość kontynentu (na południe od Sahary), budowany jest naturalny mur z drzew, krzewów i innych roślin. Ma on stanowić barierę o długości 6,5 tys. km przeciw szerzeniu się terenów suchych. Plemiona, które osiedliły się na granicy strefy pustynnej i sawanny, żyją z rolnictwa. Więcej terenów suchych zmniejsza obszary rolnicze. Przewiduje się, ze jeżeli pustynnienie nie spowolni, zniszczy się dwie trzecie terenów rolniczych na kontynencie.

Temperatura powietrza kształtuje ciepło wód. Im wyższa temperatura powietrza, tym cieplejszy jest ocean. Podwodna fauna i flora nie jest przystosowana do szybkich zmian w przyrodzie. Badania wykazują, że 80 proc. morskich stworzeń wędruje w poszukiwaniu lepszych warunków do życia.

Arktyka jest najszybciej ocieplającym się regionem na Ziemi. Zmiany w Arktyce wpływają też na niższe szerokości geograficzne. Mniejsza powierzchnia lodowa powoduje, że w innych regionach na Ziemi zima staje się cieplejsza. W 2016 roku odbędzie się pierwszy turystyczny rejs, który rozpocznie się na Oceanie Atlantyckim a zakończy na Pacyfiku. Obecnie podróż statkiem przez Arktykę jest zbyt niebezpieczna, z powodu ryzyka zderzenia z górą lodową.

Autor: AD/mk / Źródło: weather.com