Takich jak ona jest tylko osiemnaście. 2019 AQ3 to asteroida, która krąży wokół Słońca w odległości mniejszej niż Wenus. Jej okres obiegu wokół naszej gwiazdy jest najkrótszy ze wszystkich asteroid. A to jeszcze nie wszystkie aspekty, które świadczą o jej wyjątkowości.
Układ Słoneczny obserwujemy od setek lat i mogłoby się wydawać, że znamy go już jak własną kieszeń. Jednak w naszym najbliższym otoczeniu wciąż pojawiają się nowe zjawiska i obiekty, które potrafią zaskoczyć naukowców.
Taką niespodzianką okazała się asteroida 2019 AQ3, która krąży po orbicie zawartej całkowicie wewnątrz orbity ziemskiej. Planetoida prawie zawsze znajduje się bliżej Słońca niż Wenus, zdarza się też, że bliżej niż Merkury. Ma najkrótszy rok - okres obiegowy wokół Słońca - spośród wszystkich asteroid. Trwa on około 165 dni. Dla porównania - Wenus okrąża Słońce w 225 dni, a Merkury w 88.
- Odkryliśmy niezwykły obiekt, który orbituje ledwie poza orbitą Wenus. To wielka sprawa - powiedział astronom Quanzhi Ye z centrum Infrared Processing and Analysis Center na Politechnice Kalifornijskiej, współpracującej między innymi z NASA. Dodał, że takich nieodkrytych asteroid może być więcej.
Archiwa i bieżące obserwacje
Ye zaobserwował 2019 AQ3 po raz pierwszy 4 stycznia bieżącego roku w ramach Zwicky Transient Facility (ZTF), zautomatyzowanego projektu badań kosmicznych prowadzonego przez Obserwatorium Palomar Caltech. 6 i 7 stycznia astronomowie i liczne teleskopy badały asteroidę o tajemniczej naturze. Dodatkowo archiwalne dane teleskopu Pan-STARR 1 z obserwatorium Haleakala na Hawajach pokazały, że asteroidę zaobserwowano już w 2015 roku.
Bazując na danych archiwalnych i najnowszych obserwacjach, badacze mogli przeprowadzić dokładne obliczenia, które pomogły określić orbitę 2019 AQ3. Okazało się, że asteroida porusza się po bardzo dziwnej pętli, znajdującej się powyżej i poniżej płaszczyzny orbitalnej Układu Słonecznego. Dziwnej dlatego, że większość obiektów ma swoją orbitę zbliżoną do tej Układu Słonecznego.
Jedna z nielicznych, jedna z największych
Drugim aspektem, który świadczy o odmienności planetoidy, jest bliskość do Słońca. Naukowcy do tej pory zaobserwowali zaledwie 19 obiektów (wliczając w to 2019 AQ3), których orbita zawiera się całkowicie wewnątrz ziemskiej. Takie asteroidy nazywa się planetoidami grupy Atiry, typu Aphohele czy IEO (Interior-Earth Object).
Chociaż obecnie 2019 AQ3 nie stanowi dla Ziemi żadnego zagrożenia, nie jest to wykluczone w przyszłości, gdyby jej drogę zakłóciły np. Mars lub Wenus.
Na podstawie nielicznych obserwacji trudno dokładnie wyliczyć wielkość asteroidy, jednak oszacowano ją na 1,6 kilometra. - To jeden z największych obiektów z orbitą zawartą całkowicie w orbicie ziemskiej, bardzo rzadki gatunek - podkreślił Ye. - 2019 AQ3 jest dziwaczną asteroidą pod wieloma względami – dodał.
Asteroidy i czarne dziury
Poszukiwanie planetoid grupy Atiry, obiektów bliskich Ziemi oraz komet, które mogą być potencjalnie niebezpieczne dla naszej planety jest jednym z najważniejszych celów projektu ZTF. W jego ramach udało się obserwować między innymi obiekty, które poruszają się bardzo szybko lub pojawiają się na krótką chwilę.
W ramach ZTF zidentyfikowano ponad 1100 takich zjawisk, około 50 asteroid bliskich Ziemi, a także dwie czarne dziury, nazwane Jon Snow i Ned Stark.
Autor: ao/map / Źródło: sciencealert.com
Źródło zdjęcia głównego: NASA