Masz wrażenie, że po raz drugi przeżywasz dokładnie to samo? To tzw. zjawisko déjà vu, złudzenie naszego umysłu, jakiego czasem doświadczamy. Naukowcy odkryli, co je wywołuje, i kto jest na nie najbardziej podatny.
Déjà vu można przetłumaczyć jako "już widziane/doświadczone". To stan, gdy wydaje nam się, jakbyśmy przeżywali tę samą sytuację po raz drugi. To "błąd" w działaniu naszego umysłu.
Winne neuroprzekaźniki
Naukowcy badający ten stan uznali, że winna jest dopamina - organiczny związek chemiczny, który odpowiada m.in. za procesy emocjonalne i wyższe czynności psychiczne. Działa w układzie rąbkowym naszego mózgu - tym, w którym tworzą się emocje takie jak zadowolenie, strach czy poczucie przyjemności. Jej duża ilość skutkuje m.in schizofrenią, zaś nagły wyrzut dopaminy według naukowców wywołuje także wrażenie déjà vu.
Wirtualnie wywołanie
Psycholog poznawczy Anne Cleary z Colorado State University w Fort Collins na potrzeby badań tego zjawiska stworzyła wirtualną przestrzeń, bazując na popularnej grze The Sims. Ochotnicy byli wprowadzani do dwóch dużych pomieszczeń o identycznej aranżacji, ale różniące się szczegółami. W jednym pomieszczeniu na środku okrągłego placu znajdowało się wysokie drzewo, zaś w drugim w analogicznym miejscu znajdowała się kolumna. Wyniki jej eksperymentu dowiodły, że wejście do podobnego pomieszczenia zwiększa częstotliwość zjawiska déjà vu.
Młody mózg częściej się myli
Według badań, na déjà vu najbardziej narażone są osoby między 15 a 25 rokiem życia, ponieważ wtedy nasz mózg tworzy najwięcej dopaminy. Również osoby chore na padaczkę mogą często tego doświadczać. Do tego wniosku naukowcy doszli po zbadaniu dorosłego, blisko 40-letniego mężczyzny, zażywającego leki podnoszące poziom dopaminy w organiźmie. Mężczyzna podczas zażywania leku doświadczał uporczywego wrażenia déjà vu. Wywoływało je nagła ekspozycja na silne światło, co u epileptyków wywołuje atak padaczki. Po odstawieniu leków, zniknęły także ataki.
Autor: mb/mj / Źródło: Live Science