Grenlandia odkrywa przed nami swoje tajemnice. Pod pokryw膮 bia艂ego puchu znajduje si臋 "czarny l贸d", kt贸ry ods艂ania si臋 na coraz wi臋kszej powierzchni wyspy. Ciemne lodowe wst臋gi na Grenlandii wpisa艂y si臋 ju偶 na sta艂e w jej letni krajobraz.
Na Grenlandii wst臋gi "czarnego lodu" ods艂aniaj膮 si臋 ka偶dego lata. Swoj膮 ciemn膮 barw臋 zawdzi臋czaj膮 domieszkom wszelkich zanieczyszcze艅 i nieczysto艣ci zgromadzonych na przestrzeni tysi臋cy lat. "Czarny l贸d" znajduje si臋 na powierzchni wyspy od d艂ugiego czasu, ale jedynie w ciep艂ej porze roku zostaje ods艂oni臋ty spod pokrywy 艣wie偶ego 艣niegu.
Pod namiot na Grenlandi臋
Klimatolog Johnny Ryan z Uniwersytetu Aberystwyth w Walii i Jason Box ze S艂u偶by Geologicznej Dani i Grenlandii prawie przez ca艂e tegoroczne lato koczowali w namiotach w po艂udniowo-zachodniej Grenlandii.
Prowadzili tam badania nad "czarnym lodem". Mierzyli m.in. w jakim stopniu odbija on promienie s艂oneczne. Naukowcy bior膮 udzia艂 w projekcie "Czarny 艣nieg" (Dark Snow Project), w ramach kt贸rego chc膮 pokaza膰, w jakim stopniu zmiany klimatu mog膮 wp艂ywa膰 na topnienie pokrywy lodowej na najwi臋kszej wyspie 艣wiata.
W momencie prowadzenia bada艅 przez naukowc贸w, wykonane zosta艂o zdj臋cie, na kt贸rym uwieczniono m.in. "czarny l贸d". Na fotografii (wykonanej w sierpniu z pok艂adu drona) po lewej stronie mo偶emy dostrzec pomara艅czowe punkty. S膮 to namioty naukowc贸w. Natomiast po prawej stronie rysuj膮 si臋 ciemne lodowe wst臋gi.
Ryan i Box odkryli, 偶e "czarny l贸d" przybra艂 ciemny kolor z powodu zanieczyszcze艅, kt贸re znajduj膮 si臋 w jego sk艂adzie. Grenlandzki l贸d jest bowiem pe艂en domieszek py艂u, kurzu, wodorost贸w i sadzy (po wielkim po偶arze, kt贸ry mia艂 miejsce na tym terenie tysi膮ce lat temu).
R贸偶ne w艂a艣ciwo艣ci cieplne
L贸d pokrywa oko艂o 1,7 mln km kw. powierzchni Grenlandii. Gruba warstwa lodu zalega na wi臋kszej cz臋艣ci wyspy przez ca艂y rok. Jedynie w w膮skim pasie, w pobli偶u wybrze偶y, niekt贸re lodowce nieustannie si臋 topi膮 i wpadaj膮 do oceanu. Obszary, na kt贸rych lodu ubywa, pojawiaj膮 si臋 tak偶e dalej w g艂膮b wyspy, cz臋sto wzd艂u偶 艣cie偶ek "czarnego lodu".
Smugi "czarnego lodu" widoczne na zdj臋ciu nale偶膮 do sta艂ej porywy lodowej Grenlandii. Oznacza to, 偶e ten l贸d nigdy si臋 nie topi, nawet w lecie. W ch艂odnej porze roku zalegaj膮c膮 warstw臋 przykrywa 艣wie偶y 艣nieg, kt贸ry odbija oko艂o 86 proc. padaj膮cych na niego promieni s艂onecznych. Gdy na promieniowanie wystawiony jest ciemny 艣nieg i l贸d, kt贸ry odbija o 30 proc. mniej promieni s艂onecznych, zmienia si臋 klimat nad danym terenem. Eksperci t艂umacz膮, 偶e "czarny l贸d" poch艂ania wi臋cej ciep艂a, kt贸re ogrzewa powierzchni臋. W rezultacie nast臋puje szybsze topnienie.
To nadprogramowe rozmarzanie 艣niegu i lodu stanowi powa偶ny problem. Pokrywa lodowa Grenlandii ma 艣rednio 2,3 km grubo艣ci. Uwi臋zionych jest w niej oko艂o 8 proc. zasob贸w s艂odkiej wody naszej planety. Naukowcy informuj膮, 偶e gdyby ca艂y l贸d si臋 roztopi艂, poziom m贸rz podni贸s艂by si臋 o 7,4 m.
Historia kluczem do przysz艂o艣ci
- To co dzia艂o si臋 w przesz艂o艣ci ma znacz膮cy wp艂yw na wsp贸艂czesne zachowanie pokrywy lodowej na wyspie - t艂umaczy Ryan.
R贸偶ne odbicie promieni 艣wietlnych przez l贸d dostarcza badaczom wiedzy na temat tego, jak szybko zmiany klimatu mog膮 wp艂ywa膰 na topnienie si臋 pokrywy lodowej na Grenlandii. Wi臋kszo艣膰 naukowc贸w szacuje, 偶e najwi臋ksze roztopy nie zdarz膮 si臋 na przestrzeni nast臋pnych kilkuset lat. Niestety nadal nie wiadomo, w jaki spos贸b mo偶e doj艣膰 do du偶ego ubytku lodu i jak szybko b臋dzie on post臋powa艂.
- Jest jeszcze wiele niewiadomych w zwi膮zku z "czarnym lodem", kt贸ry stanowi podstaw臋 pokrywy lodowej Grenlandii. Nie jeste艣my pewni, jak jego obecno艣膰 wp艂ynie na zachowanie pokrywy lodowej na wyspie - informuje Box - mi臋dzy innymi nie mamy wystarczaj膮cych danych na temat wzgl臋dnej ilo艣ci py艂u, sadzy i alg, kt贸re zalegaj膮 w pokrywie "czarnego lodu" - dodaje.
Autor: AD/kt / 殴r贸d艂o: LiveScience
殴r贸d艂o zdj臋cia g艂贸wnego:聽NASA