To pierwszy znany obiekt spoza Układu Słonecznego, który osiadł w naszym systemie na pobyt stały - ogłosili w poniedziałek naukowcy. Asteroida BZ okrąża Słońce, naśladując orbitalną ścieżkę Jowisza, ale w przeciwnym kierunku niż ten gazowy olbrzym.
Mamy pierwszego w naszym Układzie Słonecznym potwierdzonego stałego imigranta z dalekiego kosmosu - stwierdzili badacze. Ustalili, że obiekt narodził się w innym systemie gwiezdnym i został przechwycony, kiedy nasz system powstawał z wirującej chmury gazu i pyłu, około 4,5 miliarda lat temu.
- To poważny kandydat do tytułu najstarszego obiektu w Układzie Słonecznym - podkreślił astronom Fathi Namouni z francuskiego Observatoire de la Côte d'Azur. Jest on głównym autorem raportu o wynikach badań, opublikowanego w miesięczniku naukowym brytyjskiego Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego ("Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters").
Gdyby nasz system miał służby konsularne...
Pod koniec ubiegłego roku wielkie poruszenie wywołały informacje o mającym kształt cygara obiekcie kosmicznym nazwanym Oumuamua. "Posłaniec spoza Układu Słonecznego", "dziwny obiekt z kosmosu", "niezwykłe odkrycie naukowców" - ekscytowały się media. "Statek kosmitów?" - pytali z nadzieją lub obawą zwolennicy tezy o istnieniu pozaziemskich cywilizacji.
W październiku 2017 roku Oumuamua przeleciała z ogromną prędkością przez Układ Słoneczny. Naukowcy stwierdzili, że pochodziła prawdopodobnie z podwójnego układu gwiezdnego i że została wyrzucona ze swojego macierzystego systemu we wczesnej fazie jego powstawania.
O ile Oumuamua była jednak tylko kosmicznym turystą, o tyle obecnie opisany obiekt - o nazwie (514107) 2015 BZ509, w skrócie BZ - osiadł tu na stałe.
- Gdyby Układ Słoneczny miał służby konsularne i mógł wydawać wizy, Oumuamua otrzymałaby jedynie wizę krótkoterminową, podczas gdy BZ miałby zieloną kartę - tłumaczył Namouni.
Trzy kilometry tajemnicy
BZ ma zaledwie trzy kilometry szerokości. Nie jest znany skład tej asteroidy. Wiadomo natomiast, że porusza się ona po orbicie wokół Słońca w przeciwnym kierunku niż wszystkie planety i prawie wszystkie inne obiekty naszego systemu. Została zaobserwowana przez naziemne teleskopy pracujące na Hawajach i w Arizonie.
- Ruch tej asteroidy jest zsynchronizowany z ruchem Jowisza. Okrążają Słońce w tym samym czasie, poruszając się jednak w przeciwnych kierunkach - stwierdziła astronom Helena Morais z brazylijskiego Universidade Estadual Paulista.
Jak to się stało, że BZ znalazł się w Układzie Słonecznym? Naukowcy są zdania, że wpadł w przestrzeń międzygwiezdną, kiedy doszło do interakcji jego macierzystego systemu z innymi w gęsto upakowanej gromadzie gwiazd. - Układ Słoneczny powstał w gromadzie gwiazd, z których każda miała swoje planety i asteroidy. Bliskość systemów gwiezdnych, wspomagana przez ich oddziaływania grawitacyjne, sprawiała, że asteroidy zostały usuwane z jednych systemów i przechwytywane przez inne - wyjaśniał Namouni.
Poniżej: obrazy 2015 BZ509 zaobserwowane przez Large Binocular Telescope Observatory (LBTO). Na tych negatywowych zdjęciach gwiazdy i asteroida (obwiedziona żółtym kółkiem) są czarne, a niebo - jasne.
To one przyniosły wodę i życie?
Autorzy raportu podkreślają, że naukowe potwierdzenie, iż mamy do czynienia z pierwszym kosmicznym stałym imigrantem, ma wielkie znaczenie dla dyskusji o formowaniu się planet, ewolucji Układu Słonecznego, a nawet o pochodzeniu życia na Ziemi.
- To odkrycie mówi nam, że Układ Słoneczny mógł być domem dla większej liczby asteroid spoza naszego systemu oraz komet, przechwyconych na wczesnym etapie jego historii. Niektóre z takich obiektów mogły w przeszłości zderzać się z Ziemią, być może niosąc ze sobą wodę, biocząsteczki, a nawet materię organiczną - podkreśliła Morais.
Naukowcy poinformowali, że badają także inne obiekty Układu Słonecznego poruszające się w przeciwnym kierunku niż planety. Podejrzewają, że to również mogą być przybysze z innych rejonów kosmosu.
Autor: rzw / Źródło: EurekAlert!, Reuters, TVN Meteo
Źródło zdjęcia głównego: C. Veillet / Large Binocular Telescope Observatory