Co roku w wielu regionach świata dochodzi do różnych klęsk żywiołowych. Oto zestawienie tych najbardziej niebezpiecznych i tragicznych w skutkach w obecnym stuleciu.
Trzęsienia ziemi, huragany, tsunami, nawet potężne fale upałów. Natura bywa ekstremalnie gwałtowna, a liczba śmiertelnych ofiar kataklizmów potrafi sięgać setek tysięcy.
W ciągu dwóch ostatnich miesięcy w wielu regionach świata doszło do wyjątkowo niebezpiecznych klęsk żywiołowych. Dwa trzęsienia ziemi doprowadziły do śmierci kilku setek osób w Meksyku, przez Stany i Karaiby przetoczyły się liczne huragany - Irma, Maria i Harvey, by wymienić tylko kilka - a potężny monsun doprowadził do śmierci wielu osób. Żaden z tych kataklizmów nie osiągnął jak dotąd rangi wymienionych niżej rekordzistów.
2001: trzęsienie ziemi w Gudźarat
Zapadła się praktycznie cała zabudowa mieszkalna. To było gorsze niż bombardowanie Londynu przez nazistów. R.B. Sreekumar, oficer policji
Liczba ofiar śmiertelnych: 20 tysięcy
Kraj: Indie
26 stycznia 2001 roku w stanie Gudźarat, kilka kilometrów od wioski Chobari, seria potężnych wstrząsów przeszyła ziemię.
Według raportu Amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej, trzęsienie ziemi o magnitudzie 7.9 w skali Richtera doprowadziło do śmierci ponad 20 tysięcy osób.
Liczba rannych osiągnęła 167 tysięcy, a 400 tysięcy domów runęło, zawaliło się też osiem szkół, dwa szpitale oraz przepiękna świątynia Swaminarayan. Spośród 25 prowincji w stanie Gudźarat jedynie cztery nie zostały doszczętnie zniszczone.
W pobliżu miasta Bhuj, które ucierpiało najbardziej, postawiono upamiętniający wydarzenie cmentarz, na którym posadzono trzynaście tysięcy drzew.
Minister mieszkalnictwa Haren Pandya zapewnił, że ludzie otrzymali informację o tym, by opuścić stare lub zaniedbane budynki.
2011: trzęsienie ziemi i tsunami w Tohoku
Jeszcze nigdy nie doświadczyłem tak potężnego trzęsienia ziemi. Myślałem, że ustanie, ale tylko się trzęsło, trzęsło i trzęsło. Toshiaki Takahashi, urzędnik
Liczba ofiar śmiertelnych: 18,4 tys.
Kraj:Japonia
Do trzęsienia ziemi doszło 11 marca 2011 roku.
Według raportu Amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej, wstrząs o magnitudzie 9.0 doprowadził do niszczycielskiego tsunami, które runęło na wybrzeże i uszkodziło elektrownię atomową w Fukuszimie, prowadząc do najdroższej katastrofy naturalnej w historii.
W połowie kraju ustał transport publiczny, na kilka dni wstrzymano też loty.
Wiele dni trwało szacowanie zniszczeń i przeprowadzanie działań ratunkowych. Następnego dnia po katastrofie ratownicy starali się między innymi dotrzeć do tysiąc dwustu osób, które nie mogły wydostać się z na wpół zalanej szkoły. Niektórzy całymi dniami przebywali na dachach zrujnowanych budynków w oczekiwaniu na pomoc: dopiero po 48 godzinach ratownikom udało się ewakuować sto spośród 600 osób, które szukały pomocy na dachu liceum.
Trzęsienie ziemi poprzedziły wstrząsy o magnitudzie w okolicach 7 w skali Richtera.
Pomoc zaoferowały liczne kraje, a ówczesny prezydent Stanów Zjednoczonych Barack Obama wraz z żoną złożyli kondolencje mieszkańcom Japonii.
2003: fala upałów w Europie
W miarę, jak podnosi się temperatura na całym świecie z uwagi na zmianę klimatu, podobne katastrofy będą miały miejsce coraz częściej. Światowa Organizacja Meteorologiczna (WMO)
Liczba ofiar śmiertelnych: 30-52 tys.
Kraj: głównie Francja i Włochy, większość krajów europejskich
W tym roku w wielu krajach odnotowano absolutne rekordy temperatur. Dla przykładu: we Francji były to 44 stopnie Celsjusza.
Narodowy Instytut Zdrowia i Badań Medycznych we Francji poinformował, że upały doprowadziły do śmierci ponad 14 tysięcy Francuzów.
Trudno podsumować liczbę ofiar. Niektóre źródła - głównie media - informują o 52 tysiącach ofiar śmiertelnych, ale raport Programu Środowiskowego ONZ (UNEP) wspomina o 30 tysiącach. Autorzy raportów podkreślają, że najbardziej narażone były osoby starsze oraz dzieci.
Co więcej, fala upałów doprowadziła do znacznego ograniczenia zbiorów. Uszczuplone zapasy doprowadziły do wielomiesięcznych spekulacji na rynkach żywnościowych.
Przyczyną upałów były oceaniczne anomalie pogodowe.
Fala upałów przetoczyła się też w tym roku przez Europę:
2003: trzęsienie ziemi w Iranie
To był horror nie do opisania. Ponad połowa populacji miasta zmarła, w tym wielu pracowników straży pożarnej i służby zdrowia. Graham Payne, pracownik humanitarny
Liczba ofiar śmiertelnych: od 26-43 tys.
Kraj: Iran
Według raportu Amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej, trzęsienie ziemi o magnitudzie 6.6 uderzyło w prowincji Kerman w pobliżu miejscowości Bam.
I choć liczbę ofiar oficjalnie szacuje się na 26 271 osób, to media i niektórzy eksperci szacowali, że ofiar śmiertelnych było o połowę więcej.
2010: fala upałów w Rosji
Liczba ofiar śmiertelnych: 56 tys.
Kraj: Fala upałów, której doświadczyła półkula północna - w tym Chiny, Stany, Mongolia, Kanada, Kazachstan i Japonia - najmocniej uderzyła w Rosję. Oficjalnie mówi się o 56 tysiącach ofiar.
Pierwszą fazę fali upałów poprzedziło umiarkowanej siły zjawisko El Nino: trwała ona od kwietnia do czerwca 2010 roku. Drugiej fazie towarzyszyło wyjątkowo potężne zjawisko El Nina. Faza druga trwała od czerwca 2010 roku do czerwca 2011 roku i to właśnie w tym okresie temperatury były wyjątkowo wysokie. Czerwiec 2010 roku okazał się rekordowo upalny, a średnia temperatura w skali globalnej podniosła się o niemal jeden stopień Celsjusza (0,66) powyżej normy.
W Rosji w wyniku wysokich temperatur regularnie przekraczającymi 40 stopni Celsjusza zmarniały uprawy, a część tych, które pozostały, zajęła się ogniem. Pożary strawiły ogromne połacie lasów, szczególnie w południowo-wschodnich regionach Syberii.
2008: trzęsienie ziemi w Syczuanie
Liczba ofiar śmiertelnych: 69 197 (374 176 rannych)
Kraj: Chiny
Trzęsienie ziemi w Syczuanie o magnitudzie 8.0 wystąpiło jedynie 80 kilometrów od stolicy prowincji, miasta Chengdu. Wstrząs był tak potężny, że władze Pekinu i Szanghaju - miast oddalonych o 1500 i 1700 kilometrów od epicentrum - potwierdziły, że w obu zatrzęsły się niektóre wieżowce.
Według raportu Amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej, trzęsieniu towarzyszyły potężne wstrząsy wtórne o magnitudzie 6.0, które spowodowały kolejne zniszczenia. Było to najpotężniejsze trzęsienie ziemi w Chinach od 1976 roku.
W mieście Shifang wstrząs doprowadził do wycieku 80 ton amoniaku z fabryki chemikaliów, co - doprowadziło do śmierci kilkuset osób. W miejscowości Dujiangyan zawalony gmach szkoły pogrzebał 900 osób, głównie uczniów. W samym mieście Mianyang pod gruzami siedmiu szkół zmarło ponad 1700 osób.
2005: trzęsienie ziemi w Kaszmirze
Straciliśmy wszystko w ciągu minuty. Mojego sklepu już nie ma. Mojego domu już nie ma. Czekamy na ratunek, chociaż i tak straciliśmy już wszystko. W naszej wiosce nie ma już dokąd wracać. Mohammed Habib, ojciec pięciorga
Liczba ofiar śmiertelnych: od 75 do 86 tys.
Kraj: Pakistan
O tym, że to trzęsienie ziemi okazało się tak śmiercionośne, zadecydowała nie tylko wysoka magnituda 7.6, ale i gęstość zabudowy mieszkalnej regionu, w którym wystąpiło. Nawet wstrząsy wtórne dało się odczuć w graniczących z Pakistanem państwach - Tadżykistanie, Afganistanie i Chinach.
Według NASA oraz Instytutu Inżynierii i Przeciwdziałania Trzęsieniom Ziemi (EERI) zginęło od 75 do 86 tysięcy osób.
Epicentrum znalazło się jedynie 19 kilometrów od Muzzafarabadu oraz 100 kilometrów od stolicy Pakistanu, Islamabadu. Miasto Muzzarafad ucierpiało najbardziej - w mieście drogi zostały zatarasowane przez walące się budynki, przez co służby ratunkowe nie były w stanie dotrzeć do czas do newralgicznych zabudowań.
2008: cyklon Nargis
Ciała były wszędzie: leżały na ziemi jak szmaciane lalki, zwisały z drzew, spływały z ustępującą wodą.
Sean Keogh, pracownik humanitarny
Liczba ofiar śmiertelnych: 146 tys.
Kraj: Myanmar (Birma)
Cyklon Nargis z dużą siłą uderzył w Birmę 2 maja 2008 roku. Wiatr towarzyszący zjawisku miał prędkość 190-240 km/h. W tym kraju cyklon Nargis uważany jest za największą jak dotąd katastrofę naturalną.
Według badaczy z Amerykańskiej Narodowej Służby Oceanicznej i Meteorologicznej, w jej wyniku zginęło około 146 tysięcy osób, a wiele tysięcy zostało rannych. W dniu 20 maja 2008 roku ogłoszono w Birmie trzydniową żałobę narodową na cześć ofiar.
Cyklon zrównał z ziemią wiele wiosek, zdewastował świątynie i zabytkowe monumenty i przyczynił się do reformy polityki w Myanmarze.
2004: tsunami na Oceanie Indyjskim
Gdy już odzyskałem przytomność, obudziłem się dryfując na krześle. Dopłynąłem do plaży, wszędzie były tylko ciała i strzaskane domy. Żywiłem się resztkami przez dwadzieścia dni.
Marthunis, siedemnastolatek z Arthue Naga
Liczba ofiar śmiertelnych: 230 tys.
Kraj: głównie Indonezja, Indie, Tajlandia
Tsunami powstało w wyniku trzęsienia ziemi, do którego doszło 26 grudnia 2004 roku ok. 30 km pod dnem Oceanu Indyjskiego w pobliżu zachodniego wybrzeża północnej Sumatry.
Trzęsienie ziemi osiągnęło siłę ponad pięciu megaton.
Trzęsienie ziemi miało magnitudę 9,1. Zniszczenia głównie wystąpiły w Indonezji, Indiach i Tajlandii. Tsunami spowodowało śmierć ok. 230 tysięcy osób w 14 krajach.
2010: trzęsienie ziemi na Haiti
Straciłem matkę, dwójkę rodzeństwa, mój biznes, mój dom. Straciłem absolutnie wszystko w dniu 12 stycznia i nie zapomnę go nigdy. Jacqueline Jean Baptiste
Liczba ofiar śmiertelnych: 316 tys.
Kraj: Haiti
Trzęsienie ziemi o sile 7 w skali Richtera wystąpiło 12 stycznia 2010 roku. Jego epicentrum znajdowało się 25 km od Port-au-Prince, które jest stolicą kraju. W wyniku zjawiska zginęło ok. 316 tysięcy osób. Było to jedno z najbardziej niszczycielskich katastrof w XXI wieku.
Zniszczenia były bardzo duże, ludziom brakowało jedzenia i wody. Straty oszacowano na 7,8 miliarda dolarów.
Działania humanitarne na Haiti zostały uznane najdroższą i najszerzej zakrojoną akcją pomocową XXI wieku - według sieci ReliefWeb zebrano wówczas 3,5 miliarda dolarów.
Autor: sj,AP/map / Źródło: toptenstip.com, scienceve, ibtimes, all-thatinteresting.com, NOAA, UNEP, NASA. ReliefWeb
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock