Wynalazki Leonarda da Vinci: rower, helikopter, spadochron

Źródło:
PWN, “Leonardo da Vinci”
Niektóre dzieła Leonarda da Vinci
Niektóre dzieła Leonarda da Vincidomena publiczna
wideo 2/3
Niektóre dzieła Leonarda da Vincidomena publiczna

Leonardo da Vinci - jeden z najsłynniejszych artystów, prawdziwy człowiek Renesansu, wynalazca. Jego dzieła - tak obrazy, jak i wynalazki - bardzo często wyprzedzały epokę. Inspiracje najczęściej czerpał z natury. 

● Leonardo da Vinci żył 67 lat, ale odcisnął swoje piętno na wielu dziedzinach życia przełomu XV i XVI wieku - malarstwie, ówczesnym teatrze, naukach inżynieryjnych, czy wreszcie wojskowości.

● Da Vinci zasłynął swoimi dziełami: “Mona Lisą”, "Ostatnią Wieczerzą", czy znajdującą się w polskiej kolekcji “Damą z gronostajem”, do dziś uznawanymi za przykłady ponadczasowego malarskiego geniuszu.

● Znaczna część notatek sporządzanych przez całe życie przez Leonarda da Vinci jest dostępna online.

Kim był Leonardo da Vinci?

Leonardo da Vinci był nieślubnym dzieckiem urodzonym w 1452 roku w toskańskiej miejscowości Vinci niedaleko Florencji we Włoszech. Status nieślubnego dziecka nie pomagał mu w zdobyciu dobrego wykształcenia, ale nie przeszkodził w zdobywaniu szerokiej wiedzy z różnych dziedzin. W wieku 15 lat da Vinci został uczniem florenckiego malarza Andrei del Verrocchio. Tam rozwijał swoje umiejętności artystyczne. 

W 1482 roku przeniósł się do Mediolanu, gdzie m.in. pracował jako inżynier wojskowy dla księcia Ludwika Sforzy i rozwijał swoje wojenne maszyny. W Mediolanie spędził 17 lat. Później podróżował do Rzymu, Wenecji, czy Paryża, gdzie pracował nad wieloma projektami, koncentrując się przede wszystkim na sztuce i studiach anatomicznych. Da Vinci zostawił po sobie wiele ponadczasowych dzieł sztuki i wyprzedzających epokę wynalazków. Zmarł w 1519 roku we Francji, w wieku 67 lat.

Notatki Leonarda da Vinci, co w nich jest i gdzie je znajdziemy?

Leonardo da Vinci był człowiekiem niezwykle ciekawym świata, o bardzo szerokim wachlarzu zainteresowań. Przez niemal całe życie prowadził bardzo dokładne i wyczerpujące notatki ze swoimi spostrzeżeniami, przemyśleniami, projektami, ale też sprawami przyziemnymi i codziennymi - jak listy zakupów czy zestawienia wydatków. Pisał je tzw. pismem lustrzanym, wyglądającym jak odbicie pisma w lustrze. Wynikało to najprawdopodobniej z jego leworęczności - pisząc pismem lustrzanym unikał rozmazywania tekstu dłonią bezpośrednio po jego zapisaniu.

Do obecnych czasów nie przetrwały wszystkie notatki. Z jego notesów przez lata wyrywano kartki, które trafiały pojedynczo bądź po kilka do prywatnych zbiorów. Dziś wiadomo o istnieniu kilku tysięcy stron zapisanych ręką geniusza. Na szczęście w większości są one dostępne w publicznych zbiorach. A dostęp do nich jest całkiem łatwy - ponieważ zostały zdigitalizowane.

Kodeks Atlantycki - największy zbiór, który powstał w latach 1489-1492. Kodeks Forester - zbiór z lat 1487-1490. Traktat o locie ptaków - powstał na przełomie XV i XVI wieku.

Historia wyciągnie do nas rękę (rycina z projektem Da Vinci)wikipedia.org

Wynalazki Leonarda da Vinci

Leonardo da Vinci wielu osobom kojarzy się przede wszystkim z malarstwem. Niewątpliwe każdy zna jego największe dzieła: “Monę Lisę”, “Ostatnią wieczerzę” czy pozostającą w polskiej kolekcji “Damę z gronostajem”. Trzeba jednak pamiętać, że da Vinci w swoim życiu wykonał więcej projektów technicznych niż tych związanych ze sztuką. 

Rower Leonarda da Vinci. Z postacią artysty związana jest historia roweru. Mówi się, że to właśnie da Vinci miał pierwszy wizję pojazdu, przypominającego rower. Miał on mieć dwa koła, szprychy, kierownicę, zębatkę, łańcuch i mechanizm korbowy. Szkic tego wehikułu odnaleziony został jednak dopiero w 1974 roku. Przez wcześniejsze stulecia był jednak ukryty i trudno powiedzieć, że mógł mieć wpływ na powstanie roweru. Za pierwszy rower na świecie uważa się natomiast ten, który został wynaleziony w 1817 roku przez niemieckiego barona Karla von Draisa. Był to pierwszy dwukołowy środek transportu, który napędzany był przez człowieka.

Da Vinci stworzył wiele projektów maszyn latających. Jedną z nich - wyróżniającą się, ponieważ nie jest próbą naśladowania ruchu ptasich skrzydeł - jest helikopter, nazywany również śrubą powietrzną. Projekt wymyślony został najprawdopodobniej na potrzeby teatru i zapierających dech w piersi efektów, z których słynął Leonardo na początku pobytu w Mediolanie. Mechanizm składał się ze spiralnie skręconego płótna, drewnianych słupków i drutu. Cała ta machineria powinna wirować wokół osi i - w teorii - wznosić się. Niestety twórca nie wspomina, gdzie i jak miałby w tym wszystkim odnaleźć się pilot.

Leonardo da Vinci helikopterWikimedia Commons

Leonardo fascynował się lotnictwem. Jego najsłynniejszym wynalazkiem była właśnie maszyna latająca, która inspirowana była nietoperzami, latawcami i ptakami. Rama maszyny miała rozpiętość skrzydeł przekraczającą 33 stopy, rama była sosnowa i pokryta jedwabiem. Aby napędzić skrzydła, pilot leżący na desce, miał pedałować korbą. 

Leonardo da Vinci maszyna latającaWikimedia Commons

W związku z tym, że da Vinci tworzył wiele projektów maszyn latających, powstał też awaryjny środek ucieczki, czyli spadochron. W jego opisie można przeczytać o lnianym namiocie z uszczelnionymi wszystkimi otworami. Czasza więc była trójkątna, a nie zaokrąglona jak obecnie. Wynalazek nigdy nie został zbudowany i przetestowany przez da Vinci. Za oficjalnego wynalazcę spadochronów uważa się Sebastoiana Lenormanda.

Maszyny wojenne Leonarda da Vinci. Najsłynniejszą z nich jest czołg. Wyglądem przypomina on żółwia połączonego ze statkiem kosmitów. Pancerz zbudowany jest z metalowych płyt, które dzięki ukośnemu położeniu miały lepiej odbijać naboje. Machineria miała być napędzana siłą mięśni załogi (która mogła liczyć do ośmiu osób). W projekcie był jednak błąd, odwrotnie ułożone koła zębate. Uznaje się, że jest on celowy, aby nikt nie mógł bez poprawek twórcy zbudować maszyny.

Leonardo da Vinci czołgWikimedia Commons

Poza czołgiem wśród wojennych wynalazków były również działo wielolufowe, które można uznawać za pierwowzór karabinu maszynowego, działo parowe, wielką kuszę na kołowym podwoziu, a nawet sprzęt do nurkowania. Leonardo był też twórcą zamku kołowego. Mechanizm ten pozwalał na wykrzesanie iskry zapalającej proch na przykład w muszkiecie. 

Źródło: PWN, “Leonardo da Vinci”, da-vinci-inventions.com, histmag.org

Bibliografia:

encyklopedia.pwn.pl - "Leonardo da Vinci" “Leonardo da Vinci”, Walter Isaacson da-vinci-inventions.com histmag.org "Latajacy cyrk Leonarda da Vinci"

Autorka/Autor:red.//am

Źródło: PWN, “Leonardo da Vinci”

Źródło zdjęcia głównego: wikimedia/public domain

Pozostałe wiadomości

W sobotę pogoda była dynamiczna. Nad Polską przechodziły burze, którym towarzyszyły opady deszczu i silny wiatr. Na Pomorzu Zachodnim odnotowano opady gradu. Miejscami było go dość dużo, co sprawiło, że krajobraz zrobił się biały. Widać to na zdjęciach i nagraniach.

Zabielone trawniki i dachy na północy Polski

Zabielone trawniki i dachy na północy Polski

Źródło:
tvnmeteo.pl, Kontakt24

Pogoda na dziś. Niedziela 24.08 zapowiada się z opadami deszczu, które lokalnie mogą być dość obfite. W całym kraju temperatura nie przekroczy 20 stopni Celsjusza, powieje silniejszy wiatr.

Pogoda na dziś - niedziela, 24.08. Miejscami będzie tylko 15 stopni

Pogoda na dziś - niedziela, 24.08. Miejscami będzie tylko 15 stopni

Źródło:
tvnmeteo.pl

W sobotę pogoda w Polsce jest zmienna. Lokalnie występują burze, a na północy nad Bałtykiem pojawiają się trąby wodne. Zjawiska można zobaczyć na nagraniach.

"Wyjąłem telefon i zacząłem nagrywać". Znów pojawiły się nad Bałtykiem

"Wyjąłem telefon i zacząłem nagrywać". Znów pojawiły się nad Bałtykiem

Źródło:
tvnmeteo.pl

W kolejnych dniach będzie chłodniej, pojawi się też deszcz oraz ryzyko burz. Gorące lato nie powiedziało jeszcze ostatniego słowa. W połowie przyszłego tygodnia termometry mogą pokazać 30 stopni, choć aura ma być dynamiczna. Wszystko bowiem zależy od tego, jak na pogodę w Polsce wpłynie były huragan Erin.

Były huragan Erin może namieszać w pogodzie

Były huragan Erin może namieszać w pogodzie

Źródło:
tvnmeteo.pl

Przed jedną ze szkół w mieście Pearl w amerykańskim stanie Missisipi pojawił się aligator. Dzieci i nauczyciele przez kilka godzin musieli pozostać w budynku. Zwierzę zostało bezpiecznie odłowione i przewiezione z dala od zabudowań.

Przed szkołą pojawił się aligator

Przed szkołą pojawił się aligator

Źródło:
CNN

W ostatnim czasie na plażach w trzech gminach brazylijskiego stanu Sao Paulo znaleziono setki martwych pingwinów. Większość z nich to młode osobniki. Naukowcy nie znają jeszcze dokładnej przyczyny tak masowej śmierci zwierząt, ale są pewne hipotezy.

Na plażach znaleziono setki martwych pingwinów

Na plażach znaleziono setki martwych pingwinów

Źródło:
PAP, Globo, Poder360

Sześciu uczniów utonęło w Egipcie podczas wycieczki szkolnej na plaży Abu Tlat w Aleksandrii. Mimo obowiązującego zakazu kąpieli, grupa weszła do morza. Ratownicy uratowali 21 innych osób. Jak informują lokalne media, zakaz wchodzenia do morza łamany jest notorycznie, co prowadzi do kolejnych tragedii.

Pływali mimo czerwonej flagi. Sześciu uczniów utonęło

Pływali mimo czerwonej flagi. Sześciu uczniów utonęło

Źródło:
PAP

Brytyjscy naukowcy odkryli nowy gatunek dinozaura. Skamieniałości sprzed 125 milionów lat wskazują, że zwierzę wyróżniało się wyjątkowo długimi, kolczastymi wyrostkami na grzbiecie i ogonie, przypominającymi żagiel.

Jego grzbiet przypominał żagiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Jego grzbiet przypominał żagiel. Odkryto nowy gatunek dinozaura

Źródło:
PAP

Na początku września dojdzie do zaćmienia Księżyca, które będzie można oglądać w naszym kraju. Tarcza naszego naturalnego satelity zostanie przysłonięta przez cień rzucany przez Ziemię.

Zbliża się zaćmienie Księżyca. Czy będzie widoczne w Polsce

Zbliża się zaćmienie Księżyca. Czy będzie widoczne w Polsce

Źródło:
PAP

Nawalny deszcz nawiedził stan Uttarakhand w północnych Indiach. Doprowadził do osunięcia ziemi i powodzi błyskawicznych. W lawinie błotnej całkowicie zniszczone zostały dwa domy, a kilkanaście kolejnych - poważnie uszkodzonych. Ekstremalne zjawiska pogodowe nasilają się wskutek zmieniającego się klimatu, a kolejne ulewy mogą jeszcze pogorszyć sytuację.

Lawina błotna przyszła w nocy. Są zaginieni

Lawina błotna przyszła w nocy. Są zaginieni

Źródło:
Reuters

Naukowcy z Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) wyodrębnili trzy nowe gatunki żyraf. Do tej pory sądzono, że istnieje na Ziemi tylko jeden - podała stacja BBC.

Gatunków tych majestatycznych zwierząt jest więcej niż sądzono

Gatunków tych majestatycznych zwierząt jest więcej niż sądzono

Źródło:
PAP, BBC

Grubość pokrywy lodowej na Svalbardzie zmniejsza się w rekordowym tempie. W ciągu ostatniego roku łączna masa stopionego lodu przekroczyła 60 miliardów ton. Takiego tempa topnienia nie przewidywały żadne modele opracowane przez glacjologów z Oslo.

Takiego tempa topnienia nie przewidywały żadne modele

Takiego tempa topnienia nie przewidywały żadne modele

Źródło:
PAP, vg.no

W najbliższy weekend w najwyższych partiach Tatr niewykluczone są opady deszczu ze śniegiem, a nawet śniegu - przekazał IMGW. Nadchodzące dni przyniosą wyraźne ochłodzenie i dynamiczną pogodę. Wszystko za sprawą niżu Severin.

IMGW: w weekend wysoko w górach możliwy deszcz ze śniegiem

IMGW: w weekend wysoko w górach możliwy deszcz ze śniegiem

Źródło:
PAP

Ponad 770 ofiar, tysiące ewakuowanych i całe wsie zmiecione z powierzchni ziemi - Pakistan mierzy się z jedną z najbardziej tragicznych serii powodzi w ostatnich latach. Wśród poszkodowanych jest Noor Muhammad, który na dwa dni przed własnym ślubem stracił 24 członków rodziny, gdy powódź błyskawiczna zniszczyła jego dom w dystrykcie Buner na północny kraju.

24 pogrzeby zamiast wesela. "Co mam powiedzieć?"

24 pogrzeby zamiast wesela. "Co mam powiedzieć?"

Źródło:
Reuters, The Guardian

Plaże w Guardamar del Segura, na południowo-wschodnim wybrzeżu Hiszpanii, zostały tymczasowo zamknięte po tym, jak w wodach przybrzeżnych zauważono dwa jadowite morskie ślimaki, znane też jako niebieskie smoki. Mimo niewielkich rozmiarów mogą być niebezpieczne - kontakt z nimi może grozić bolesnymi poparzeniami skóry.

Niebieskie smoki przy popularnych plażach. Zakazano kąpieli

Niebieskie smoki przy popularnych plażach. Zakazano kąpieli

Źródło:
CNN, tvnmeteo.pl

Niedźwiedź włamał się do lodziarni w mieście South Lake Tahoe w Kalifornii. "Policjanci nie mogli uwierzyć własnym oczom, gdy zobaczyli dużego niedźwiedzia za ladą sklepu" - napisało w poście na Facebook biuro szeryfa hrabstwa El Dorado.

Niedźwiedź włamał się do lodziarni i stanął za ladą

Niedźwiedź włamał się do lodziarni i stanął za ladą

Źródło:
Reuters, The Independent, krcrtv.com

Co najmniej 15 osób zginęło, a wiele innych zostało rannych w wyniku potężnego osunięcia się ziemi na obrzeżach Konakry, stolicy Gwinei. Lawinę błotną spowodowały intensywne opady deszczu.

Lawina błotna zabiła co najmniej 15 osób

Lawina błotna zabiła co najmniej 15 osób

Źródło:
Reuters

Stanisław Soyka nie żyje. Wybitny polski artysta był zaangażowany w ochronę Puszczy Białowieskiej. Kilka lat temu nagrał teledysk w jej obronie.

"Nie ma drugiej takiej". Stanisław Soyka śpiewał dla Puszczy Białowieskiej

"Nie ma drugiej takiej". Stanisław Soyka śpiewał dla Puszczy Białowieskiej

Źródło:
Greenpeace, TVN24

Huragan Erin oddala się powoli od Wschodniego Wybrzeża Stanów Zjednoczonych, gdzie wywołał powodzie. Wysokie fale spowodowały, że zalane zostały wyspy w Karolinie Północnej. Pod wodą znalazły się też ulice w New Jersey.

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyjątkowy

Zalane drogi, ewakuacje, stan wyjątkowy

Źródło:
CNN, BBC

Naukowcy za pomocą Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba odkryli kolejny księżyc, który krąży wokół Urana. Jak donoszą badacze z NASA, tym samym do 29 zwiększyła się liczba znanych naturalnych satelitów tego lodowego giganta. 

Odkryto nowy księżyc Urana

Odkryto nowy księżyc Urana

Źródło:
NASA, CNN

93-latek z prefektury Akita na północy Japonii został znaleziony martwy przez żonę. Początkowo uznano go za ofiarę ataku niedźwiedzia. Po przeanalizowaniu ran na ciele ofiary aresztowano jednak syna mężczyzny - podaje stacja BBC.

Mężczyzna miał zginąć wskutek "ataku niedźwiedzia". Teraz aresztowano jego syna

Źródło:
BBC, tvn24.pl

Naukowcy zbadali intensywność, częstotliwość i czas trwania fal upałów w Afryce. Porównali do siebie dwa okresy, a wyniki, które otrzymali, są niepokojące.

Tak zmieniły się fale upałów w Afryce

Tak zmieniły się fale upałów w Afryce

Źródło:
PAP, uic.edu, Nature

Naukowcy zbadali, w jaki sposób gęsi wybierają swoich liderów. Badacze uważają, że mechanizm wyboru przywódców wśród ptaków może być wskazówką do analiz zachowań społecznych ludzi.

Jak gęsi wybierają swoich przywódców? Nowe badania

Jak gęsi wybierają swoich przywódców? Nowe badania

Źródło:
PAP

Rzadsze koszenie trawników jest lepsze dla bioróżnorodności roślin i organizmów glebowych. - Jednak w miastach, ze względu na różnorodne funkcje zieleni, potrzebny jest kompromis - powiedziała doktor Małgorzata Stanek z Instytutu Botaniki Polskiej Akademii Nauk w Krakowie.

Ekspertka: najlepiej kosić trawę jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Ekspertka: najlepiej kosić trawę jak najrzadziej. Ale nie w miastach

Źródło:
PAP

Ogień pochłonął wóz strażacki podczas akcji gaśniczej w północnej Portugalii. Strażak został ciężko ranny. To jeden z najgorszych sezonów pożarowych w historii kraju.

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Wóz strażacki stanął w płomieniach. Nagranie

Źródło:
Reuters, PAP, CMTV

Turyści i mieszkańcy nadmorskich miejscowości mogli dziś zobaczyć nietypowy widok. Nad Morzem Bałtyckim jednocześnie pojawiło się kilka zalążków trąb wodnych. Zjawiska były widoczne między innymi w Darłówku i Łazach.

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

"Niesamowity widok" nad Bałtykiem

Źródło:
Sieć Obserwatorów Burz, tvnmeteo.pl