Jeżeli Xi Jinping skonsoliduje władzę, możliwa jest koncentracja na reformach gospodarczych oraz nowe inicjatywy w polityce zagranicznej - pisze w komentarzu do rozpoczętego w środę XIX zjazdu Komunistycznej Partii Chin Justyna Szczudlik, kierownik programu "Azja i Pacyfik" w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych.
Jak zaznaczyła Szczudlik, Xi Jinping liczy przede wszystkim na potwierdzenie swojego przywództwa i konsolidację władzy. Chiński przywódca ma jednak również wskazać kierunek na przyszłość. "Być może pojawią się wskazówki dotyczące jego następcy. Niewykluczone jest jednak także rozpoczęcie przygotowań do przedłużenia rządów Xi na trzecią kadencję" - oceniła.
Utrudniony dostęp do informacji
Podczas zjazdu Komunistycznej Partii Chin wybrane zostaną najściślejsze gremia decyzyjne w Chinach: Biuro Polityczne (BP), Stały Komitet BP (SK), sekretarza generalnego (szefa KPCh), a także Centralną Komisję Wojskową (CKW). "Nie ma wątpliwości, że szefem partii i CKW pozostanie Xi Jinping" - wskazuje Justyna Szczudlik dodając, że pozostałe decyzje personalne pozostają już niewiadomą.
Według niej z powodu zaawansowanego wieku dużej części obecnego składu Biura Politycznego, m.in. kierującego kampanią antykorupcyjną Wang Qishana, "może dojść do złamania niepisanej zasady ograniczeń wiekowych, zgodnie z którą osoby powyżej 68 lat powinny przejść na emeryturę".
Treść zmian w statucie Partii i decyzje personalne, jakie zapadną podczas zjazdu oraz organizowanego tuż po nim I Plenum Komitetu Centralnego "pokażą, na ile Xi poszerzył swoje wpływy". Wnioski z nich będą szczególnie istotne, ponieważ "obecnie dostęp do informacji jest utrudniony".
Xi jak Mao i Deng?
"Niemniej Xi konsekwentnie odmładza i wymienia kadry. Stanowiska tracą osoby kojarzone z poprzednimi przywódcami, Hu Jintao i Jiang Zeminem, a na których wybór obecny lider nie miał wpływu" - stwierdza analityczka PISM. Jednym z przytoczonych przez nią przykładów jest usunięcie z Partii Sun Zhengcaia, wpływowego polityka do niedawna typowanego jako jednego z następców Xi.
"Xi chce zdobyć w partii i państwie pozycję podobną do tej, jaką mieli Mao Zedong i Deng Xiaoping – czyli rządzić praktycznie jednoosobowo - stwierdza Justyna Szczudlik w komentarzu. W tym celu chiński przywódca "odchodzi od obowiązującej od czasów Hu zasady 'kolektywnego przywództwa', czego pierwszym sygnałem było zmniejszenie SK w 2012 r. z dziewięciu do siedmiu osób".
Ekspertka przewiduje ponadto, że do statutu Partii już po pierwszej kadencji wpisana zostanie "teoria" Xi Jinpinga oraz zostanie on wskazany z nazwiska, co do tej pory zdarzyło się jedynie w przypadku Mao Zedonga i Deng Xiaopinga.
Konsolidacja i co dalej?
Analityczka PISM przewiduje, że jeżeli Xi podczas trwającego zjazdu "skonsoliduje władzę, możliwe są złagodzenie kampanii antykorupcyjnej i koncentracja na reformach gospodarczych". "Do tej pory zmiany w gospodarce postępowały wolno, prawdopodobnie z powodu oporu grup interesu" - zauważyła.
Spodziewa się wówczas również nowych inicjatyw w chińskiej polityce zagranicznej, np. instytucji międzynarodowych pod chińskim przywództwem. "W ten sposób, wraz z inicjatywą Pasa i Szlaku, Chiny będą się starały promować własny model rozwoju (np. oparty o chińskie wartości), w tym polityki zagranicznej" - oceniła.
W komentarzu wskazano również, że "prawdopodobne jest dalsze ograniczanie autonomii Hongkongu i działania na rzecz zjednoczenia Tajwanu z ChRL".
Autor: mm\mtom / Źródło: PISM