Ukraina bliżej Unii Europejskiej. "Nierozstrzygnięcie spraw terytorialnych między Ukrainą a Rosją nie powinno być czynnikiem blokującym"

Komisja Europejska wydała w piątek pozytywną opinię w sprawie przyznania Ukrainie statusu państwa kandydującego do Unii Europejskiej. Jest to pierwszy krok na drodze do przystąpienia kraju do UE. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmą państwa członkowskie.

Negocjator akcesji Polski do UE, były wiceminister spraw zagranicznych Jan Truszczyński mówił w niedzielę we "Wstajesz i weekend" w TVN24, że "są obszary, w których Ukraina dokonała stosunkowo niewiele i tam musi koncentrować swoją uwagę". - Na początek rzeczy, które zostały wskazane w opinii Komisji Europejskiej sprzed paru dni dotyczące przede wszystkim praworządności i niektórych elementów funkcjonowania aparatu sprawiedliwości, wolności mediów, walki z korupcją oraz paru innych rzeczy - wskazał. 

Dodał, że "jeśli Ukraina to zrobi, to najprawdopodobniej dojdzie do momentu, w którym państwa członkowskie, na wniosek Komisji Europejskiej, postanowią politycznie o otwarciu negocjacji akcesyjnych i jednocześnie ustalą warunki pracy w czasie tych negocjacji, tak zwane ramy negocjacji". 

Pytany, czy zgoda 27 państw na osiągnięcie przez Ukrainę statusu kandydata jest realna i prawdopodobna, odparł, że tak.

- Natomiast nie byłbym taki pewien, co do kolejnych etapów, począwszy od owych ram procesu negocjacyjnego, które każdorazowo, dla każdego kolejnego kraju kandydującego do członkostwa państwa członkowskie jednomyślnie ustalają - zaznaczył Truszczyński.

Dodał, że z tym były trudności w przeszłości. - Jednomyślność, która jest konieczna przy takich negocjacjach, potrafi być zawadą, przeszkodą i czynnikiem opóźniającym. Nie możemy wykluczyć, że o taką jednomyślność będzie trudno również w przypadku negocjacji z Ukrainą w najbliższej przyszłości - mówił dyplomata.

Pytany, na ile kwestia rosyjskiej inwazji na Ukrainę może blokować przesuwanie się tego kraju na Zachód, powiedział, że "mamy wśród nas kraj, który jest podzielony, a jednak wszedł do Unii Europejskiej, czyli Cypr". 

- Nie można wykluczyć, że przyjmiemy Ukrainę formalnie jako państwo członkowskie w przyszłości, w sytuacji, w której ta czy inna część terytorium Ukrainy nadal będzie pod władaniem agresora, będzie okupowana przez agresora, będzie w takiej sytuacji jak od 2014 roku Krym - ocenił. 

Dodał, że "te sprawy dają się zaakceptować i rozstrzygać". - Prawo wspólnotowe można w ten sposób stosować, że odnosi się do tej części terytorium kraju członkowskiego, która jest pod efektywnym władaniem władz konstytucyjnych tego kraju członkowskiego - zaznaczył były wiceszef MSZ.

- Samo nierozstrzygnięcie do końca spraw terytorialnych między Ukrainą a Rosją nie powinno być czynnikiem blokującym, który uniemożliwi raz - postęp w rokowaniach akcesyjnych, dwa - finalną zgodę i finalne "tak" krajów członkowskich dla wejścia Ukrainy do klubu - dodał. 

Gość TVN24 mówił, że w przypadku Polski od złożenia wniosku do momentu akcesji minęło 120 miesięcy. Zauważył, że "Czarnogóra negocjuje od 2012 roku i końca nie widać. Serbia od 2014 roku - końca jeszcze nie widać". - Myśmy dali Macedonii Północnej status kandydata, taki jak chcemy teraz dać Ukrainie, w 2005 roku. Mamy 17 lat później 2022 rok - Macedonia nie zaczęła jeszcze negocjacji - wskazał Truszczyński.

Podkreślił, że "nie ma przepisu, który jest jednolity dla wszystkich". 

- Ja bym osobiście chciał - Ukraina już tyle dokonała i jest naprawdę zaawansowana dość mocno w niektórych dziedzinach na drodze do członkostwa - żeby to potrwało 5 do 10 lat, nie dłużej - powiedział.