Górale zostaną oficjalnie uznani za mniejszość narodową na Słowacji. Zdecydował o tym rząd Roberta Ficy podczas wyjazdowego posiedzenia w Czerwonym Klasztorze. Co decyzja władz może oznaczać dla Górali po drugiej stronie Tatr?
- To satysfakcja dla Górali, bo społeczność góralska zajmuje całą północną Słowację. Od Starej Lubowli po Jabłonków w Republice Czeskiej. Jesteśmy specyficzni, ponieważ kształtujemy się w środowisku, w którym dorastamy, wyznajemy takie wartości, jak ciężka praca, odpowiedzialność, rodzina, czy wiara w Boga. Chcemy, aby kultura góralska została zachowana dla przyszłych pokoleń - powiedział dziennikarzom burmistrz Zdziaru u podnóża Tatr, Pavol Bekeš. Dodał, że razem z Polakami i Czechami chcą zostać wpisani na listę UNESCO. Górale złożyli wniosek o wpisanie na listę mniejszości narodowych w 2023 roku.
Górale mniejszością narodową na Słowacji
"Decyzja rządu umożliwi udzielenie państwowego wsparcia na rzecz zachowania kultury góralskiej" - podał w środę think tank Inštitút Mateja Bela (IMB) na swojej stronie, dodając, że uznanie Górali za mniejszość narodową może skutkować również wprowadzeniem gwary góralskiej do programów nauczania w gminach "w których jest znacząca reprezentacja tej społeczności".
IMB przez kilka lat prowadził badania terenowe wśród słowackich Górali. Pokazały one, że znaczące skupiska tej społeczności znajdują się w ponad 80 gminach kraju. Think tank przytacza szacunki, wedle których społeczność góralska na Słowacji liczy 57 tysięcy osób. Część działaczy góralskich uważa, że Górali jest ok. 70 tys. Szczegółową odpowiedź przyniesie spis powszechny w 2031 roku. Formularze spisowe będą uwzględniać możliwość wyboru narodowości góralskiej; w ostatnim spisie w 2021 roku takiej możliwości nie było. Można było samemu określić swoją narodowość - inną niż oficjalne. Z takiej możliwości skorzystały wówczas 5 273 osoby.
ZOBACZ TEŻ: Opozycja domaga się przedterminowych wyborów
Decyzja "w ostatniej chwili"
Wspomniane badania pokazały również, że maleje grupa osób mówiących po góralsku. Ábel Ravasz, emerytowany prezes IMB, wskazał, że rząd podjął odpowiednie kroki "w ostatniej chwili". - Nie można poprzestać na symbolicznym uznaniu. Należy podjąć konkretne kroki w celu włączenia przedstawicieli społeczności góralskiej w procesy partycypacyjne czy mechanizmy wsparcia. Wspierając Górali, wzmacniamy różnorodność kulturową Słowacji i jestem przekonany, że leży to we wspólnym interesie nas wszystkich - dodał Ravasz, cytowany na stronie IMB.
Górale będą 15. mniejszością narodową na Słowacji. Do tej pory ostatnią uznaną była mniejszość narodowa wietnamska. Oficjalny status mają m.in.: Czesi, Węgrzy, Polacy, Romowie, Morawianie, Rusini, Ukraińcy, Niemcy, Rosjanie, Serbowie i Żydzi.
Źródło: PAP, Inštitút Mateja Bela
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock