Syria jak Czeczenia. "Washington Post" o rosyjskiej wojnie

Rosjanie twierdzą, że Jaceniuk walczył w Czeczenii
Rosjanie twierdzą, że Jaceniuk walczył w Czeczenii
Reuters Archive
Zniszczony podczas wojny czeczeńskiej pałac prezydencki w GroznymReuters Archive

Rosyjska operacja wojskowa w Syrii do złudzenia przypomina scenariusz zrealizowany wcześniej w Czeczenii — pisze publicysta "Washington Post" Jackson Diehl w poniedziałkowym numerze gazety.

Zdaniem Diehla rosyjska strategia w Syrii polega na wykluczeniu z gry alternatywnych aktorów politycznych i narzuceniu takiego przywództwa, które odpowiada interesom Kremla.

"Rosja nie odróżnia ISIS od opozycji"

"Takie były też cele rosyjskiej wojny w Czeczenii, która rozpoczęła się w 1994 roku. Rzecz jednak w tym, że o ile w Czeczenii mieliśmy do czynienia z umiarkowaną, świecką opozycją islamską, która cieszyła się powszechnym poparciem społecznym, to w Syrii taka opozycja istnieje w stanie szczątkowym" – uważa publicysta.

Diehl przywołuje wypowiedź prezydenta Baracka Obamy z początku października, w której amerykański przywódca ocenił, iż "Rosja prowadząc naloty w Syrii, nie odróżnia Państwa Islamskiego od umiarkowanej opozycji sunnickiej. Z rosyjskiej perspektywy wszyscy sprzeciwiający się Baszarowi el-Asadowi w Syrii są terrorystami".

Jedyny przypadek w dziejach

Operacja "przywracania porządku konstytucyjnego" w położonej na Kaukazie Czeczenii zajęła Rosji prawie 10 lat. Ostatnia faza operacji, rozpoczęta z polecenia Władimira Putina w 1999 roku i uwieńczona kilka lat później nominowaniem Ramzana Kadyrowa na namiestnika Kremla w Czeczenii, uważana jest za "znak firmowy i wizytówkę Rosji", jak ujął to w 2014 roku premier Dmitrij Miedwiediew oraz "jedyny w dziejach świata przypadek skutecznego wyeliminowania terroryzmu" – przypomina Diehl.

Publicysta wyjaśnia na czym polegała operacja czeczeńska Rosji: "stosowano strategię spalonej ziemi, niszczono całe auły podejrzane o pomaganie bojownikom, brano jako zakładników osoby bliskie separatystom, nagminnie stosowano tortury. Cała Czeczenia była usiana tajnymi więzieniami" — pisze powołując się na dane Międzynarodowej Grupy Kryzysowej ds. Czeczenii.

Namiestnik Kremla w Czeczenii

Ramzan Kadyrow, "silny człowiek Kremla w Groznym", jest takim czeczeńskim odpowiednikiem Baszara el-Asada". Obaj popierani przez Moskwę politycy "mają krew na rękach, niosą odpowiedzialność za cierpienia ludności cywilnej, zabójstwa oponentów politycznych i korupcję na niespotykaną skalę" – zauważa Diehl.

Publicysta przypomina, że w styczniu 1997 roku w wyborach prezydenckich w Czeczenii zwyciężył zwolennik umiarkowanej linii Asłan Maschadow uzyskując 59 proc. głosów. Pokonał on radykalnego islamistę Szamila Basajewa, na którego głos oddało 23 proc. uczestników głosowania.

"Legendarny przywódca Czeczenii w momencie ogłoszenia niepodległości w 1991 roku Dżochar Dudajew był podobnie jak Maschadow raczej zwolennikiem świeckiego modelu państwa. Nawet nie wiedział ile razy w ciągu dnia muzułmaninowi przystoi się modlić" — odnotowuje Diehl.

Zarówno Dudajew jak i Maschadow zostali zgładzeni w niejasnych okolicznościach, najprawdopodobniej przez rosyjskie służby specjalne, co utorowało drogę do przejęcia władzy przez Ramzana Kadyrowa.

Autor: mm//gak / Źródło: PAP

Źródło zdjęcia głównego: CC BY-SA 3.0 | Mikhail Evstafiev

Raporty: