Ekspansja ludzi a nie zmiany klimatu, jak dotąd przypuszczano, doprowadziły do wyginięcia niedźwiedzi jaskiniowych. Naukowcy ustalili też, jak to możliwe, że spokrewniony z nimi niedźwiedź brunatny żyje do dziś.
Niedźwiedzie jaskiniowe (Ursus spelaeus) żyły na terenie Europy w końcu plejstocenu i wymarły najprawdopodobniej około 24 tys. lat temu.
Naukowcy nie ustalili dotąd jednoznacznie, co doprowadziło do ich wymarcia. Starał się to wyjaśnić międzynarodowy zespół naukowców, badając DNA mitochondrialne, pobrane z 17 próbek skamieniałości niedźwiedzi. Szczątki znaleziono na Syberii, Ukrainie, w Europie Środkowej i na Półwyspie Iberyjskim.
Zawinił człowiek
Okazało się, że początek końca niedźwiedzi jaskiniowych zaczął się już 50 tys. lat temu i wiązał się raczej z ekspansją ludzi niż zmianami klimatu.
- Różnorodność genetyczna niedźwiedzia jaskiniowego zaczęła się zubażać około 50 tys. lat temu - o wiele wcześniej, niż dotąd sugerowano. W tym czasie nie następowały żadne większe zmiany klimatu. Okres ten zbiega się natomiast z początkiem ekspansji ludzi - opowiada jedna z uczestniczek badania, Aurora Grandal-D'Anglade z hiszpańskiego Uniwersytu Coruny.
Silniejszy niedźwiedź brunatny
Założenie, że to zmiany klimatu zabiły zwierzęta, było tym bardziej wątpliwe, że spokrewniony z nimi gatunek niedźwiedzi brunatnych przetrwał do dziś.
Naukowcy próbując ustalić tę sprzeczność, porównali wyniki badań DNA niedźwiedzi jaskiniowych z wynikami podobnych analiz niedźwiedzi brunatnych.
- Przyczyną wyginięcia niedźwiedzi jaskiniowych okazało się zubożenie ekosystemów w momencie nasilenia ostatniego zlodowacenia - twierdzą. Niedźwiedzie brunatne nie podzieliły losu swoich jaskiniowych krewniaków, dlatego że nie były tak bardzo zależne od jaskiń.
- Niedźwiedzie brunatne nie wymagają na okres hibernacji aż tak specyficznych schronień - zauważają badacze.
Ostatnie plejstoceńskie ochłodzeniem klimatu, od 25 tys. do 18 tys. lat temu mogło spowodować ograniczenie liczby dostępnych schronień . Schronienia - czyli jaskinie - były zajmowane przez ludzi, co doprowadziło do wyparcia z nich zwierząt.
hg/mtom
Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: SXC