Wybory samorządowe odbędą się 7 kwietnia, a druga tura dwa tygodnie później. Kogo wybierzemy w głosowaniu? Do kiedy można zgłaszać listy kandydatów i zamiar głosowania korespondencyjnego? Przedstawiamy kalendarium wyborcze.
Wybory samorządowe 2024 - termin [Ważne daty]
Rozporządzenie premiera w sprawie zarządzenia wyborów samorządowych na 7 kwietnia 2024 zostało opublikowane w poniedziałek, 29 stycznia, w Dzienniku Ustaw. Druga tura wyborów samorządowych 2024 odbędzie się 21 kwietnia. Poprzednie wybory samorządowe w Polsce odbyły się 21 października 2018 roku. W tym samym roku kadencja samorządów została wydłużona do pięciu lat. W 2022 roku prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę wydłużającą kadencję samorządów do 30 kwietnia 2024 roku. Celem regulacji - według jej pomysłodawców - było rozdzielenie dat wyborów parlamentarnych i samorządowych.
Wybory samorządowe 2024 - kogo wybierzemy
7 i 21 kwietnia tego roku Polacy wybiorą radnych rad gmin (i miast), rad powiatów, sejmików województw, a także prezydentów, burmistrzów miast i wójtów gmin. W Warszawie również członków rad dzielnic m.st. Warszawy. W wyborach powszechnych nie wybierzemy marszałków województw i starostów powiatów: marszałka i zarząd wybiera sejmik, a starostę rada powiatu.
Wybory samorządowe 2024 - kalendarium
12 lutego - upływa termin zawiadamiania PKW o utworzeniu komitetu wyborczego oraz podania informacji o okręgach wyborczych, ich granicach, numerach i liczbie wybieranych radnych.
Do 4 marca do godz. 16:00 można zgłaszać listy kandydatów na radnych w wyborach do rad gmin, rad powiatów, sejmików województw i rad dzielnic w Warszawie.
Do 8 marca będzie można zgłaszać komisarzom wyborczym kandydatów na członków obwodowych komisji wyborczych. Komisje te zostaną powołane do 18 marca.
Do 13 marca PKW przyzna jednolite numery dla list tych komitetów wyborczych, które zarejestrowały listy kandydatów co najmniej w połowie okręgów w wyborach do wszystkich sejmików województw.
14 marca do godz. 16:00 - to termin zgłaszania kandydatów na wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.
Od 23 marca do 5 kwietnia mogą być nieodpłatnie rozpowszechniane w programach publicznych nadawców radiowych i telewizyjnych audycje wyborcze przygotowane przez komitety wyborcze.
Do 25 marca mają czas osoby, które chcą zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego lub zamiar skorzystania z bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego (dotyczy wyborców niepełnosprawnych i wyborców, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 60 lat).
29 marca upływa termin składania wniosków o sporządzenie aktu pełnomocnictwa do głosowania.
5 kwietnia o godz. 24:00 kampania wyborcza dobiegnie końca; zaczyna się cisza wyborcza.
7 kwietnia odbywa się głosowanie. Lokale wyborcze będą otwarte w godzinach 7:00-21:00.
21 kwietnia odbędzie się druga tura głosowania - tam, gdzie żaden z kandydatów na wójta, burmistrza lub prezydenta miasta nie otrzyma więcej niż połowę ważnie oddanych głosów.
Wybory samorządowe 2024 - zadania samorządu
Do głównych zadań sejmiku, marszałka i zarządu województwa należy planowanie i wspieranie rozwoju regionu m.in. poprzez wykorzystanie funduszy europejskich. Głównym zadaniem gminy jest zapewnienie podstawowych usług publicznych. Jest to samorząd "pierwszego kontaktu". Rada powiatu i starosta mają za zadanie m.in. zapewnić usługi publiczne, których skala przekracza możliwości gminy, np. ochronę zdrowia, szkoły ponadgimnazjalne, bezpieczeństwo publiczne.
Wybory samorządowe - historia, frekwencja
Od 1990 roku wybory samorządowe odbyły się w Polsce łącznie osiem razy, w tym trzy razy przed reformą administracyjną w 1999 roku, która zmieniła granice i liczbę województw z 49 na 16 oraz utworzyła powiaty. W 2002 roku Polacy po raz pierwszy w wyborach powszechnych wybrali wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Najwyższą frekwencję odnotowano w 2018 roku: w ostatnich wyborach samorządowych zagłosowało 54,9 proc. uprawnionych. W poprzednich latach frekwencja nie przekraczała 50 proc. Najniższa była w 1994 roku - wyniosła 33,8 proc.
Źródło: PAP, tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: Dziurek/Shutterstock