- W uroczystości wyzwolenia obozu, który jest symbolem zagłady Romów, zabraknie naszego głosu - nie kryje oburzenia szef Stowarzyszenia Romów w Polsce Roman Kwiatkowski. W imieniu narodu romskiego miał przemawiać były więzień Auschwitz Rom Edward Paczkowski, ale miał wypadek. A organizator - Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau - nie przewidział zastępstwa na 65. rocznicę wyzwolenia obozu.
- Edward Paczkowski przewrócił się i złamał nogę. Okazało się, że - jak nam napisano - ze względu na klucz programu, a także dotychczasowe ustalenia protokolarne, jeśli Edwarda Paczkowskiego nie będzie, to zastępstwo lub odczytanie jego przesłania nie jest możliwe - mówił Kwiatkowski. - Nie spodziewałem się tego! Jeśli nie ma byłego więźnia, to są kolejne pokolenia - podkreślił.
Nie spodziewałem się tego! Jeśli nie ma byłego więźnia, to są kolejne pokolenia. szef Stowarzyszenia Romów w Polsce Roman Kwiatkowski
Tylko więźniowie
Rzecznik muzeum Auschwitz Jarosław Mensfelt wyjaśnił, że w tej części głównej uroczystości przewidziano zabranie głosu jedynie przez byłych więźniów: Augusta Kowalczyka, Władysława Bartoszewskiego, Mariana Turskiego i właśnie Edwarda Paczkowskiego.
- Istotą uroczystości było wystąpienie żywego świadka historii. Rozmawialiśmy z Edwardem Paczkowskim i rozumie on, że nikt nie zdoła go zastąpić jako byłego więźnia, a zarazem ze względów protokolarno-organizacyjnych. Jest nam bardzo przykro, że doszło do wypadku i życzymy panu Edwardowi powrotu do zdrowia - powiedział.
Auschwitz, Buchenwald, Bergen-Belsen
Edward Paczkowski jest polskim Romem. Urodził się w 1929 roku. Mieszkał z rodzicami i liczną rodziną w wędrownym taborze. We wrześniu 1942 roku został aresztowany wraz z rodziną i deportowany do Auschwitz w transporcie mężczyzn z radomskiego więzienia. W 1944 roku przeniesiony do Buchenwaldu, a następnie Bergen-Belsen. Z całej rodziny wojnę przeżył tylko on.
Śmierć 21 tys. Romów
Pierwsi Romowie trafili do Auschwitz w 1941 roku. Pod koniec lutego 1943 na terenie KL Auschwitz II - Birkenau powstał obóz familijny dla Cyganów. Hitlerowcy deportowali do niego Romów z czternastu państw. W obozie dziesiątkowały ich choroby i głód.
Obóz cygański zlikwidowano w nocy z 2 na 3 sierpnia 1944 roku na rozkaz Reichsfuehrera SS Heinricha Himmlera. Tej nocy zamordowano 2897 osób, które jeszcze żyły. Ogółem w KL Auschwitz więzionych było około 23 tysięcy Romów. Życie straciło tu około 21 tysięcy.
Rocznicowe obchody
Obchody 65. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz rozpoczęły się w środę rano w Oświęcimiu. Pracownicy Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau oddali hołd pomordowanym oraz żołnierzom radzieckim, którzy zginęli w walkach o miasto i obóz. Główne uroczystości z udziałem ok. 150 byłych więźniów i wielu polityków odbędą się wczesnym popołudniem.
Źródło: PAP
Źródło zdjęcia głównego: auschwitz.org.pl