Zgodnie z procedowaną w Senacie nowelizacją Kodeksu postępowania karnego, prokurator będzie mógł sprzeciwić się i zablokować decyzję sądu pierwszej instancji o uchyleniu tymczasowego aresztu po wpłaceniu kaucji. Proponowaną zmianę skrytykował rzecznik praw obywatelskich Adam Bodnar. Stwierdził, że "sąd stanie się tylko wykonawcą niekontrolowanej decyzji prokuratora, a to kłóci się z ideą niezależności władzy sądowniczej".
Przyjęta 19 lipca przez Sejm obszerna nowelizacja między innymi Kodeksu postępowania karnego została przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Według resortu nowe rozwiązania mają przyspieszyć postępowania sądowe. Teraz nowelizacja jest procedowana w Senacie.
Zmiany w Kodeksie postępowania karnego
Rzecznik praw obywatelskich zwrócił uwagę na zmiany w artykule 257, który dotyczy tymczasowego aresztowania po wyroku sądu pierwszej instancji i uchylenia tego aresztu za kaucją.
Zgodnie z projektem nowelizacji do artykułu 257 dodaje się paragraf 3, który brzmi: "Jeżeli prokurator oświadczy, najpóźniej na posiedzeniu po ogłoszeniu postanowienia wydanego na podstawie § 2, że sprzeciwia się zmianie środka zapobiegawczego, postanowienie to, w zakresie dotyczącym zmiany tymczasowego aresztowania na poręczenie majątkowe, staje się wykonalne z dniem uprawomocnienia".
Jak tłumaczy RPO, zgodnie z proponowaną zmianą, "o uchyleniu tymczasowego aresztowania i zastosowania w to miejsce poręczenia majątkowego będzie decydować stanowisko prokuratora".
"Sąd stanie się tylko wykonawcą niekontrolowanej decyzji prokuratora"
Bodnar skierował pismo do senackiej komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, która pod koniec lipca rozpatrywała tę nowelizację. Stwierdził, że negatywnie ocenia zmianę artykułu 257 i zaapelował o jej uchylenie.
"Jest to rozwiązanie przydatne dla organu ścigania karnego, ale jednocześnie dalece wkraczające w prawa obywatelskie, w tym prowadzące do przedłużenia stosowania wobec podsądnego tymczasowego aresztowania w sytuacji, gdy sąd I instancji doszedł do przekonania, że zastosowanie poręczenia majątkowego jawi się jako wystarczające dla prawidłowego zabezpieczenia postępowania" - napisał rzecznik.
Jego zdaniem osoba tymczasowo aresztowana powinna być zwolniona od razu po wpłaceniu kaucji niezależnie od decyzji prokuratora.
Jak twierdzi Bodnar, takie zwiększenie kompetencji prokuratorów "stanowi naruszenie konstytucyjnego prawa do sądu, gwarantującego rzetelne i sprawiedliwe postępowanie sądowe, w którym zachowana jest równość stron procesowych oraz władcza pozycja sądu jako gospodarza procesu karnego".
Dodatkowo - jak wskazał RPO - nowelizacja "czyni z prokuratora podmiot decyzyjny postępowania, którego wniosków sąd nie może nie uwzględnić".
"Nie przewidziano zaś żadnych ograniczeń swobody decyzji prokuratora. W konsekwencji sprzeciw prokuratora jest niczym niekontrolowany i pozwala na całkowitą dowolność jego działań. (...) Sąd stanie się tylko wykonawcą niekontrolowanej decyzji prokuratora, a to kłóci się z ideą niezależności władzy sądowniczej" - napisał rzecznik.
Autor: ads//kg / Źródło: tvn24.pl
Źródło zdjęcia głównego: tvn24