Oczekiwanie na ruch prezydenta. "Konstytucja nie może być stosowana tak, aby odpowiadało to doraźnym kalkulacjom"

Profesor Ryszard Piotrowski w rozmowie z TVN24 podkreślił, że pierwszym etapem procesu, który ma doprowadzić do wyłonienia nowego premiera, jest dymisja dotychczasowego rządu. Ta - jak zaznaczył ekspert - zostanie przyjęta podczas pierwszego posiedzenia Sejmu.

- Potem następuje powierzenie pełnienia obowiązków, dalszego pełnienia obowiązków. Prezydent ma na to dwa tygodnie. Czy te dwa tygodnie zechce skrócić, do momentu wyboru Marszałka Sejmu i od tego uzależnić swoją decyzję o desygnowaniu Prezesa Rady Ministrów czy też nie? Konstytucyjnie jest to sprawa prezydenta - podkreśla prof. Piotrowski.

Zaznaczył jednak, że głowa państwa - w świetle konstytucyjnych zapisów - jest również zobowiązana do działania "sprawnego i rzetelnego":

- Jest to zasada działania lojalnego w stosunku do konstytucji, która w żadnym zakresie nie może być stosowana tak, aby odpowiadało to jakimś doraźnym kalkulacjom politycznym - podkreślił prof. Piotrowski.

Chociaż wybory wygrało Prawo i Sprawiedliwość, to trzy opozycyjne komitety (Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga oraz Lewica) wspólnie mają 248 mandatów, co pozwala im - przy zawarciu koalicji - wspólne rządy.

Czytaj też: Donald Tusk ma być kandydatem na premiera. Wspólne oświadczenie liderów

Liderzy prodemokratycznych partii opozycyjnych podczas rozmów z prezydentem Andrzejem Dudą konsekwentnie wskazywali Donalda Tuska jako wspólnego kandydata na premiera. Oficjalnie z próby utworzenia parlamentarnej większości nie rezygnuje jednak Prawo i Sprawiedliwość.

W ubiegłym tygodniu prezydent Andrzej Duda stwierdził, że jest "dwóch poważnych kandydatów do stanowiska premiera": Mateusz Morawiecki oraz Donald Tusk.

Pierwsze posiedzenie nowego parlamentu zostało przez niego zwołane na 13 listopada (kadencja obecnego Sejmu kończy się dzień wcześniej).

Wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej Borys Budka stwierdził przed kamerą TVN24, że "przyszły premier Donald Tusk ma co najmniej 248 głosów", a mówienie o jakimkolwiek innym scenariuszu jest "absolutnie nieuprawnione".

- Podczas pierwszego posiedzenia Sejmu wybierzemy marszałka, który będzie cieszył się poparciem wszystkich ugrupowań demokratycznej większości. Poprze go co najmniej 248 posłów - powiedział Borys Budka.

Dodał, że prezydent powinien powierzyć misję tworzenia rządu temu, kto ma sejmową większość, a wybór marszałka będzie "jasnym sygnałem".

- Pan prezydent będzie mógł wziąć kalkulator i policzyć, kto ma więcej głosów - zaznaczył polityk.

Borys Budka nie chciał jednoznacznie odpowiedzieć, czy marszałkiem zostanie Szymon Hołownia.

- Jestem ostatnią osobą, która chciałaby o tym publicznie spekulować. O nazwiskach będziemy rozmawiać, jak wszystko ustalą liderzy - odparł. Przyznał jednak, że nie jest przeciwnikiem pomysłu rotacji na stanowisku marszałka. - Ważne, żeby wszystkie ugrupowania tworzące rząd czuły się odpowiedzialne za to, co się dzieje - podkreślił polityk.

Włodzimierz Czarzasty, jeden z liderów Lewicy przekazał dziennikarzom w Sejmie, że dopóki nie zakończą się rozmowy związane z tworzeniem umowy koalicyjnej nie będzie udzielał żadnych wywiadów. Tak samo - jak zdradził - mają robić inni liderzy, którzy mają tworzyć rządzącą koalicję.

- Jak zakończymy rozmowy, to z otwartym sercem i uśmiechem na twarzy o tym opowiemy. Na razie wszystko idzie dobrze - powiedział Czarzasty.

Zaapelował, żeby wstrzymać się do momentu zakończenia negocjacji i z dystansem podchodzić do pojawiających się w przestrzeni publicznej przecieków od informatorów:

- O tym, jak jest, wiedzą cztery osoby. (...) My się bez przerwy spotykamy - powiedział jeden z liderów Lewicy.

Z kolei rzecznik Polskiego Stronnictwa Ludowego zaznaczył, że koalicjanci mają wspólne zdanie w kilku podstawowych kwestiach:

- Chodzi o przywrócenie w Polsce praworządności, mamy wspólne zdanie na temat reformy służby zdrowia, na temat edukacji, na temat odpolitycznienia spółek Skarbu Państwa. Dogadamy się również w sprawie rolnictwa i wsparcia dla polskich przedsiębiorców. Chcemy też oddać kompetencje samorządom, chcemy zwiększyć nadzór cywilny nad służbami - wyliczał Miłosz Motyka.

Dodał jednak, że w umowie koalicyjnej nie znajdą się zapisy dotyczące aborcji.

- Znajdą się za to zapisy kierunkowe dotyczące przywrócenia bezpieczeństwa kobietom - odparł rzecznik ludowców.